160715 ΔΙΑΚΟΠΤΟΜΕΝΟΝ

Το ένα πουλάκι:

«Πού θα πάτε διακοπές;»

Το ρωτάς; Δεν το ρωτάς!

Είναι σαν να ρωτάς τον άλλο πόσα λεφτά βγάζεις. Από τους γονείς μας ακόμη ξέρουμε ότι κάτι τέτοιες ερωτήσεις δείχνουν αγένεια, είναι απαγορευμένες, όσο καλά κι αν τον γνωρίζεις τον άλλο, όση οικειότητα και αν έχετε.

Θα πρέπει να είσαι πολύ σίγουρος, όπως και όταν πρόκειται να ρωτήσεις έναν μαθητή πώς έγραψε στις εξετάσεις. Αν έχεις και την παραμικρή υποψία ότι δεν πήγε καλά, αν φοβάσαι ότι κάπου την πάτησε, καλύτερα ρώτα κάτι άλλο, ρώτα τον τι ομάδα είναι.

Έτσι και για τις διακοπές. Μόνο αν τον δεις τον άλλο να βγαίνει από το ταξιδιωτικό πρακτορείο με τα εισιτήρια στο χέρι, ή αν τον βλέπεις να φορτώνει το αυτοκίνητο, τότε μπορείς να τον ρωτήσεις «για πού, ώρα καλή;»

Και πάλι, πιο σωστό είναι να μην αναφέρεις τη λέξη διακοπές. Διότι η φυγή από το σπίτι είναι ένα θέμα και οι διακοπές κάτι άλλο, εντελώς διαφορετικό. Το να πάει, ας πούμε, κάποιος στο σπίτι στο χωριό, να δει τον παππού και τη γιαγιά, δεν το λες ακριβώς διακοπές. Το λες;

Ακόμη και στο εξοχικό του (δηλαδή το παραθαλάσσιο) να πηγαίνει, πάλι δεν μπορείς να το πεις διακοπές, με την έννοια που έχουμε στο μυαλό μας από τα αξέχαστα, και τόσο μακρινά πλέον, χρόνια της αστακομακαρονάδας.

Η οποία, ιδιαίτερα τον καιρό των διακοπών, έδινε κι έπαιρνε. Θυμάμαι τότε που ζούσαμε και την τρέλα του χρηματιστηρίου, το τι αστακός σερβίρονταν στις παραθαλάσσιες ταβέρνες, δεν περιγράφεται. Και αναρωτιόσουν. Άντε, τα πούρα τα φέρνουν από τη σοσιαλιστική Κούβα. Τόσους αστακούς πού τους βρίσκουν;

Τότε, λοιπόν, μπορούσες άφοβα να ρωτήσεις τον άλλο πού θα πάει ή πού ήταν διακοπές, διότι ήσουν σίγουρος πως θα είχε να σου αναφέρει κάποιον, τις περισσότερες φορές όχι μόνον έναν, …βαρύγδουπο προορισμό.

Ακόμη και ο πιο «τσιπλάκης» μπορούσε να πάρει ένα διακοποδάνειο και να την κάνει για εξωτικούς προορισμούς, τους οποίους μπορούσε αργότερα να περιγράφει «ζωντανά» στους «ζωντανούς» φίλους του στο καφενείο, αφού δεν υπήρχε ακόμη ο θαυμαστός κόσμος του φέισμπουκ.

Το άλλο πουλάκι:

Διακοπές ή… αλλαγή;

Είπαμε, η μετάβαση στο χωριό ή στο εξοχικό (δηλαδή το παραθαλάσσιο) δεν αποτελεί διακοπές, θα μπορούσαμε ίσως να την πούμε «αλλαγή». Έτσι, άλλωστε, έλεγαν και οι παλαιότεροι την -συνήθως για λόγους υγείας- παραθέριση, σε κάποιο μέρος με καλό κλίμα.

Πήγαιναν «αλλαγή» στο βουνό, σε ένα χωριό με καθαρό αέρα και πολλά νερά, στα λουτρά, ή στη θάλασσα για αμμόλουτρα, θέλοντας να ενισχύσουν τον οργανισμό τους ενόψει ενός κρύου και υγρού χειμώνα, γεμάτου αρρώστιες.

Η «αλλαγή» έχει και μια άλλη, κυριολεκτική σημασία. Υποτίθεται ότι αλλάζεις όχι μόνο μέρος, αλλά και τις καθημερινές σου συνήθειες, το πρόγραμμά σου, τις ασχολίες και τα ενδιαφέροντά σου. Αν πρόκειται όμως να πας κάπου αλλού και να κάνεις ό,τι και εδώ, τότε δεν μιλάμε για αλλαγή, για ταλαιπωρία μιλάμε.

Έχω, ας πούμε, φίλους που κουβαλάνε στις διακοπές τους τη δουλειά που κάνουν όταν βρίσκονται στο σπίτι τους. Όταν λέμε δουλειά, μη φανταστείτε τίποτε επαγγελματικές υποχρεώσεις. Τα γραψίματά τους κουβαλάνε, τις διορθώσεις των κειμένων τους, τέτοια πράγματα.

Άλλοι πάλι παίρνουν μαζί τους την καθημερινή 24ωρη απασχόλησή τους, δηλαδή το τηλέφωνο ή το τάμπλετ με τα οποία είναι μονίμως δικτυωμένοι. Στις διακοπές μάλιστα δουλεύουν… υπερωριακά, αφού όλο και κάτι περισσότερο θα έχουν να «ανεβάσουν», όλο και περισσότερο θα τους λείπει η «ζωντανή» επικοινωνία με φίλους.

Όχι εμείς, για εμάς αυτό δεν είναι «αλλαγή», ούτε καν διακοπές. Εμείς χρειαζόμαστε και επιδιώκουμε μια πραγματική… αποσύνδεση από εικόνες και τις συνήθειες της καθημερινότητας. Χρειαζόμαστε αυτό που έλεγε μια φίλη «γέμισμα των μπαταριών», ώστε να μπορούμε να βγάλουμε τον δύσκολο χειμώνα που θα ακολουθήσει.

Ναι, όλοι οι χειμώνες είναι δύσκολοι –το καλοκαίρι είναι για τους φτωχούς, έλεγαν οι παλιοί- όμως δεν έχετε κι εσείς την εντύπωση ότι, όσο περνάνε τα χρόνια, γίνονται ακόμη δυσκολότεροι;

Δεν μιλάω μόνο από άποψη οικονομικών, μιλάω για τις δυσκολίες που έχουν να κάνουν με τα μονίμως πια παρόντα (μικρο)προβλήματα υγείας, με απώλειες αγαπημένων προσώπων που γίνονται περισσότερο έντονες το χειμώνα, με τον τρόπο που αλλάζει η πόλη και τα στέκια της, με την αδυναμία να βρισκόμαστε και να κάνουμε πράγματα όπως παλιά…

Και ένα τρίτο πουλάκι:

Γι’ αυτό πρέπει να φεύγουμε!

Εξάλλου, όσο κι αν σας φαίνεται παράξενο, οι διακοπές αποκτούν μεγαλύτερη αξία την ημέρα… της επιστροφής. Όταν ξαναβρίσκεις εκεί όπου άφησες όλα τα πράγματα από τα οποία (υποτίθεται ότι) προσπάθησες να ξεφύγεις κι αυτό από τη μια σου φέρνει κάποια μελαγχολική διάθεση και από την άλλη σου δίνει μια γλυκιά αίσθηση σιγουριάς.

Έτσι, λοιπόν, κι εμείς. Φεύγουμε και σας αφήνουμε, ξέροντας πως, όταν θα ανταμώσουμε, θα σας βρούμε με έναν νέο εκλογικό νόμο, ένα αγνώριστο τηλεοπτικό τοπίο, μια διαπραγμάτευση για τα εργασιακά σε εξέλιξη και, πιθανότατα, μια ανασχηματισμένη κυβέρνηση.

Όμως θα είστε εδώ και θα είμαστε εδώ κι εμείς. Σ’ έναν κόσμο που αλλάζει τόσο γρήγορα και τόσο θεαματικά (για να λέμε και κανένα κλισέ) η επιστροφή σε αγαπημένα πρόσωπα και αγαπημένες συνήθειες είναι μια ανεκτίμητη σταθερά. Ας τη διαφυλάξουμε όσο μπορούμε…

Καλή αντάμωση τον Σεπτέμβριο!

Φύλλο (και φτερό) πορείας.

160714 ΛΙΣΤΡΙΚΟΝ

Το ένα πουλάκι:

Είμαστε με τα καλά μας;

Έδωσαν, λέει, στη δημοσιότητα λίστα με τους μεγαλύτερους οφειλέτες του Δημοσίου, (όχι δημόσιους υπάλληλους, οφειλέτες που χρωστάνε στο Δημόσιο) με στόχο -άκουσον άκουσον- να τους κάνουν να… ντραπούν και να πάνε να εξοφλήσουν τα χρέη τους.

Πόσες αυταπάτες τρέφουν τελικά σ’ αυτή την κυβέρνηση!

Κάποτε μας έλεγαν πως, με το που θα εκλεγεί ο ΣΥΡΙΖΑ, οι πολίτες θα σπεύδουν να «τακτοποιούν» τις υποθέσεις τους, επειδή θα γνωρίζουν ότι τα χρήματά τους θα πιάνουν τόπο.

Η συγκεκριμένη αυταπάτη δεν ήταν και εντελώς εκτός πραγματικότητας. Θα σας εξηγήσω αμέσως γιατί. Έτυχε κι εγώ να ακούσω σε πολλές συζητήσεις φίλους, που τοποθετούσαν τον εαυτό τους στην Αριστερά, την τότε μικρά πλην τιμία, να δικαιολογούν μ’ αυτό τον τρόπο την άρνησή τους να φορολογηθούν.

«Γιατί να πληρώσω φόρους, τι μου προσφέρει το κράτος; Μήπως είναι σχολεία αυτά που έχουμε, μήπως τα νοσοκομεία μας είναι της προκοπής, έχουμε δημόσιες υπηρεσίες, δρόμους; Ή να πληρώνουμε εμείς τα κορόιδα, για να δίνουν θαλασσοδάνεια στους δικούς τους»!

Έτσι έλεγαν και, πιθανότατα, κάτι τέτοιους συντρόφους της είχε υπόψη της η κυρία Βαλαβάνη, όταν δήλωνε πως, με την κυβέρνηση της Αριστεράς, το πρόβλημα θα λυθεί, αφού όλοι αυτοί θα  σπεύσουν αυθορμήτως να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις τους.

Δεν ξέρω τι έκαναν οι συγκεκριμένοι, εκείνο που είναι βέβαιο είναι ότι στο ανθολόγιο των δικαιολογιών προστέθηκαν και νέες, οπότε μπορούμε να υποθέσουμε βάσιμα ότι έχουμε και νέα μέλη στον χορό των φοροφυγάδων:

«Δεν θα πληρώνω εγώ τους Καρανίκες», ακούς να λέει ο άλλος και, εδώ που τα λέμε, δεν του δίνεις και απόλυτο άδικο. Η αλήθεια όμως είναι, φίλοι  μου, ότι έτσι δεν πάμε πουθενά. Πάντοτε θα υπάρχει όχι μια αλλά πολλές καλές δικαιολογίες προκειμένου να μην πληρώσεις τους φόρους που σου αναλογούν.

Πουθενά δεν πάμε όμως και με τις διάφορες λίστες, οι οποίες έχω την εντύπωση ότι λειτουργούν αντίστροφα. Αντί να μαζεύουν χρωστούμενα από τους οφειλέτες, μάλλον δημιουργούν περισσότερους.

Το άλλο πουλάκι:

Έχει να κάνει με την… ντροπή!

Πρώτα πρώτα είναι αστείο να ελπίζει κανείς ότι κάποιος θα κοκκινίσει από ντροπή και θα σπεύσει να τακτοποιήσει τις οφειλές του, μόλις μαθευτεί ότι χρωστά, σε μια χώρα όπου έδρασε και μεγαλούργησε ολόκληρο… κίνημα με το όνομα «δεν πληρώνω»!

Το πιο πιθανόν είναι η δημοσιοποίηση μιας λίστας να λειτουργεί ως μέσο κοινωνικής εκτόνωσης. Κάθε τόσο ακούμε πως το κράτος, τουλάχιστον τους ξέρει, μπορεί να μην τους ακουμπά, όμως τους εκθέτει σε δημόσια διαπόμπευση.

Ακόμη πιο πιθανόν όμως είναι το πράγμα να λειτουργήσει αρνητικά. «Εδώ άλλοι χρωστάνε εκατομμύρια και δεν τους κάνουν τίποτε, γιατί να πληρώσω εγώ»; Ή, εναλλακτικά, «ας πάνε πρώτα να τα πάρουν από τους μεγαλοοφειλέτες και μετά να έρθουν και σε μένα».

Το χειρότερο είναι ο τρόπος που όλα αυτά λειτουργούν στα γνωστά υποζύγια, σε όσους δηλαδή δεν έχουν τρόπο να αποφύγουν την πληρωμή των φόρων τους. Αυτοί δεν ξέρουν με ποιον να πρωτοθυμώσουν.

Να θυμώσουν με εκείνους που δεν πληρώνουν τα χρεωστούμενα, με αποτέλεσμα να βάζει το κράτος το χέρι πιο βαθειά στη δική τους τσέπη ή να «τα πάρουν» με την κυβέρνηση που, αντί να βρει έναν τρόπο να εισπράξει, το μόνο που κάνει είναι να διαπομπεύει τους οφειλέτες;

Μια τέτοια λίστα θα είχε νόημα να τη δημοσιοποιήσεις μόνο αν δίπλα στο κάθε όνομα υπήρχε και το ποσό που κατάφερε να πάρει από αυτό η εφορία. Τότε, μάλιστα. Θα λειτουργούσε παραδειγματικά.

Θα βλέπαμε όλοι μας όχι μόνο πόσα χρωστάνε (πόσα δηλαδή κατάφεραν να μην πληρώσουν) όπως συμβαίνει τώρα, αλλά και πόσα, τελικά, τους πήρε το κράτος, μαζί με τις προσαυξήσεις.

Θα σκεφτόσουν τότε ότι είναι πολύ δύσκολο να ξεφύγεις, ότι αργά ή γρήγορα θα πληρώσεις και γι’ αυτό, το καλύτερο που έχεις να κάνεις είναι να τα δώσεις όσο γρηγορότερα μπορείς, αν είναι δυνατόν στην ώρα τους.

Εδώ, βεβαίως κάνουμε όλοι μας κι ένα λάθος. Αφήνουμε να εννοηθεί ότι όλοι όσοι υπάρχουν μέσα στις περίφημες λίστες με τους μεγάλους οφειλέτες, είχαν και μπορούσαν να πληρώσουν τις οφειλές τους αλλά δεν το έκαναν.

Και ένα τρίτο πουλάκι:

Πράγμα που ασφαλώς δεν ισχύει!

Μια και το έφερα όμως η κουβέντα, μια και μιλάμε για ανθρώπους που έχουν να πληρώσουν και δεν το κάνουν, και μια και μιλάμε για το αίσθημα ντροπής και την απουσία του, καλό θα είναι να σκεφτούμε κάτι άλλο.

Δεν είναι τόσο εντυπωσιακό όσο τα ποσά που αναγράφονται σε τέτοιες λίστες, όμως, φασούλι το φασούλι…

Μιλάω για τους επαγγελματίες που δεν κόβουν ποτέ και σε κανέναν απόδειξη.

Ο άλλος σε βλέπει καθημερινά, σ’ έχει πελάτη, ξέρει μάλιστα ότι εσύ είσαι μισθωτός ή συνταξιούχους και περιμένεις να πληρωθείς από τα χρήματα που μαζεύει το κράτος, του δίνεις το αντίτιμο, κρατάει και τον ΦΠΑ και -σωστά το μαντέψατε- δεν σου δίνει απόδειξη.

Μπροστά στα μάτια σου, δηλαδή, εισπράττει ένα καθαρό, πεντακάθαρο 23%, πέρα από το νόμιμο δικό του κέρδος, ποσό που έπρεπε να πάει κατ’ ευθείαν στα ταμεία του κράτους και από εκεί να γίνει… ό,τι είναι να γίνει.

Ξέρω, αν τον ρωτήσεις θα σου πει ότι έχει έναν σωρό λόγους που το κάνει και σε πολλούς μπορεί να έχει δίκιο. Μήπως όμως αυτοί που βρίσκονται στις λίστες, και περιμένουμε να κοκκινίσουν από ντροπή βλέποντας δημοσιευμένο το όνομά τους, δεν έχουν τους ίδιους και περισσότερους λόγους;

Ντροπή μας και ντροπή τους!

160713 ΔΥΣΟΙΩΝΟΝ

Το ένα πουλάκι:

«Πέθανε ο Δημήτρης Μαρωνίτης».

Κάποιες «ειδήσεις» σε βρίσκουν πάντοτε απροετοίμαστο, εκεί που οδηγείς αμέριμνος προς τη θάλασσα για το πρωινό σου μπάνιο και ακούς «ένα σύντομο δελτίο ειδήσεων», ας πούμε. Παρόλο που η κατάσταση της υγείας του και η απουσία του τις τελευταίες εβδομάδες από την μόνιμη στήλη του στο «Βήμα της Κυριακής» έπρεπε να σε… προετοιμάσουν.

Μιλώντας για τον Δημήτρη Μαρωνίτη η σκέψη μας πάει στη «γλώσσα», στον Όμηρο, στην ποίηση και τους ποιητές. (Τιμή μας και καμάρι μας των Δραμινών, που ένα από τα τελευταία κείμενά του αναφέρονταν -και πάλι- στους «δικούς μας» ποιητές, στον Δημήτρη Πέτρου και τον Κυριάκο Συφιλτζόγλου.)

Επιτρέψτε μου όμως σήμερα να θυμηθώ κάτι άλλο. Κάποια λόγια του Δημήτρη Μαρωνίτη που μου έμειναν διαβάζοντας την τελευταία του συνέντευξη στη Lifo και τον Χρήστο Αγγελάκο:

-Υπάρχουν μερικές λέξεις που και να θες να τις διαγράψεις, δεν διαγράφονται.

- Όπως;

- Όπως η λέξη «αγάπη». Κι όπως η λέξη «Αριστερά».

Το άλλο πουλάκι:

Γι’ αυτή την Αριστερά!

Την Αριστερά του άλλοτε και του σήμερα, ας τον ακούσουμε να μας μιλάει μέσα από δυο κείμενά του που γράφτηκαν την παραμονή των εκλογών του περασμένου Σεπτεμβρίου. Αποσπάσματα από το πρώτο:

«Λάθη που προκαλούν πάθη. Πάθη που φέρνουν λάθη. Σ’ αυτό το αδιέξοδο φαίνεται πως έχει εγκλωβιστεί, παραμονές εκλογών, η πολυώνυμη Αριστερά μας: επίθετη και ανεπίθετη, κυβερνητική και ακυβέρνητη, ριζοσπαστική και διασπαστική. Δεν είμαι σε θέση να εντοπίσω πότε και πώς εισέβαλε μεταφρασμένος στα καθ' ημάς ο όρος “αριστερά”. Η πρώτη πάντως επίσημη πολιτογράφησή της στον πολιτικό μας βίο διαθέτει συγκεκριμένη ημερομηνία και κομματική ταυτότητα.

Στις 3 Αυγούστου του 1951 ανακοινώνεται επισήμως η ίδρυση της “Ενιαίας Δημοκρατικής Αριστεράς” (συντομογραφικώς: ΕΔΑ). Την ιδρυτική διακήρυξή της υπογράφουν νόμιμα μικρά κόμματα, τα οποία εφεξής συγχωνεύονται, με πρόεδρο τον Ι. Πασαλίδη, που εκπροσωπεί το Σοσιαλιστικό Κόμμα Ελλάδας. Στις βουλευτικές εκλογές του 1951 η ΕΔΑ εκλέγει δέκα βουλευτές. Στις εκλογές του 1958 αναδεικνύεται αξιωματική αντιπολίτευση με εβδομήντα οκτώ βουλευτικές έδρες. Γεγονός που προκαλεί βίαιες αντιδράσεις του στρατού και της Δεξιάς, οι οποίες οδηγούν στη συγκρότηση παρακράτους με την επωνυμία “Περικλής”.

Στις κρίσιμες εκλογές του 1963 η ΕΔΑ περιορίζει αυτόβουλα τις δυνάμεις της, ενισχύοντας την Ένωση Κέντρου. Μεσολαβεί η δολοφονία του βουλευτή Γρηγόρη Λαμπράκη, που κατέληξε στο Απριλιανό Πραξικόπημα του 1967, με τα γνωστά του παρεπόμενα σε συλλήψεις, εξορίες και βασανιστήρια. Στις μεταπολιτευτικές εκλογές του 1974 εκλέγεται βουλευτής ο πρόεδρος της ΕΔΑ Ηλίας Ηλιού στο πλαίσιο της Δημοκρατικής Αριστεράς, η οποία το 1977 συνεργάζεται με το ΚΚΕ εσωτερικού, ενώ το 1981 και το 1985 με το ΠαΣοΚ. Κατόπιν η ΕΔΑ διαλύεται και τυπικά. Στελέχη της υπήρξαν οι: Ιωάννης Πασαλίδης, Γρηγόρης Λαμπράκης, Μίκης Θεοδωράκης, Μανόλης Γλέζος, Ηλίας Ηλιού, Νίκος Κιτσίκης, Λεωνίδας Κύρκος, Αντώνης Μπριλλάκης, Αντρέας Λεντάκης - ονόματα που μιλούν από μόνα τους.

Το λειψό αυτό ιστορικό της “ΕΔΑ” αποτελεί φόρο τιμής στο πρώτο αριστερό κόμμα της ελληνικής πολιτείας, το οποίο, περιφρουρώντας το πολιτικό του ήθος, επέζησε τριάντα πέντε χρόνια - γεγονός που, όσο ξέρω, δεν βρήκε αντάξια αναγνώριση. Για λόγους προσωπικής ακρίβειας, δηλώνω ότι δεν υπήρξα ψηφοφόρος της, ψηφίζοντας σταθερά Ανανεωτική Αριστερά, που πρόκυψε από το ΚΚΕ Εσωτερικού, χωρίς να συμμερίζομαι τις μεταπολιτευτικές παλινωδίες της.

Με αυτά τα δεδομένα επανέρχομαι στις επικείμενες εκλογές, που επιφυλάσσουν εμπλοκές, δύσκολα αναστρέψιμες, ύστερα μάλιστα από τις διαδοχικές αρχηγικές μεταμορφώσεις και παραμορφώσεις του Αλέξη Τσίπρα, που κλονίζουν ήδη την εμπιστοσύνη όσων τον εμπιστεύθηκαν. Οι οποίοι εξάλλου σε μεγάλο ποσοστό ανήκουν στη μεταπολιτευτική γενιά, που δεν έζησε τα πάθη (και τα λάθη) της μεταπολεμικής Αριστεράς, αφήνοντας σε όσους επέζησαν ίχνη ανεξίτηλα.

Όπως κι αν έχει το πράγμα, ο Συνασπισμός Ριζοσπαστικής Αριστεράς δεν είναι πια συνασπισμένος, και η παρεπόμενη στάθμη του έχει εκ των πραγμάτων υποβαθμιστεί. Με αυτούς τους όρους ωστόσο σπεύδει ο αρχηγός του σε αυτόβουλες εκλογές, με ομολογημένη τη διαπραγματευτική του ήττα αλλά ανομολόγητη την απαξίωσή του».

Και ένα τρίτο πουλάκι:

Και μια εβδομάδα αργότερα, πάλι για την Αριστερά και τους Αριστερούς:

«Η Αριστερά και οι αριστεροί στη μέγγενη μιας αμοιβαίας ερώτησης. Ποιος απαξιώνει στις μέρες μας ποιον; Οι αριστεροί την Αριστερά; Η Αριστερά τους αριστερούς;

Να θυμίσω πως η λέξη εμφανίζεται ήδη στον Όμηρο με διπλή σημασία: τοπική και ηθική. Το “επ' αριστερά” σημαίνει “προς την αριστερή μεριά της μάχης”∙ “αριστερός” πάει να πει “δυσοίωνος”, “δύστροπος”. Και οι δύο χρήσεις και σημασίες επιβίωσαν στα νεότερα χρόνια: το αριστερό χέρι υστερεί απέναντι στο δεξί, και στο γράψιμο θεωρούνταν ως χτες ακόμη κακοσήμαδο. Οι βουλευτές που κάθονται στο κοινοβούλιο στα αριστερά του προέδρου ανήκουν στα αριστερά κόμματα που θεωρούνται ακραία και ατίθασα.

Οι δύο πάντως όροι (Αριστερά - αριστεροί) είναι και δεν είναι συνώνυμοι. Ο πρώτος συναιρεί τον δεύτερο, ο δεύτερος εξειδικεύει τον πρώτο. Συνάμα η Αριστερά (αφηρημένο ουσιαστικό ενικού αριθμού) υπονοεί μια μορφή ηγεσίας που ορίζει και ρυθμίζει τις τύχες των πληθυντικών οπαδών της, κρατώντας και το δικαίωμα της αυτορρύθμισης. Επιλέγει τα μέτρα και τα μέσα της πολιτικής της παρέμβασης στον δημόσιο βίο και μπορεί να είναι σύννομη ή παραβατική, συνεργατική ή αντίπαλη, αναλόγως με το ισχύον κάθε φορά καθεστώς και τις εφαρμογές του.

Η πρόσφατη ιστορία της Αριστεράς στον τόπο μας παραμένει εν μέρει αχαρτογράφητη, μολονότι πλησιάζει μάλλον στο τέλος της. Με τον Τσίπρα του υπόλοιπου ΣΥΡΙΖΑ για δεύτερη φορά υποψήφιο πρωθυπουργό της χώρας, να γράφει ανυποψίαστος τον επίλογό της, που ενδέχεται να αποδειχτεί επικήδειος. Πρόκειται στην ουσία για πολιτική καμπή μεταξύ τραγωδίας και παρωδίας, αυταπάρνησης και ιδιοτέλειας, γενναιότητας και φυγομαχίας.

Ο ίδιος πάντως ο Τσίπρας φαντασιώνεται τον εαυτό του προορισμένο πρωθυπουργό για τα επόμενα τέσσερα χρόνια. Η αλήθεια είναι ότι έχει βρει το κόλπο να φέρνει τους άλλους σε αδιέξοδο με τη μέθοδο του δούρειου ίππου. Παράδειγμα πρόσφατο ο τρόπος που εξεμαίευσε τις πρόωρες βουλευτικές εκλογές τον περασμένο Δεκέμβρη, παγιδεύοντας τον φίλαρχο Κουβέλη και τους περισσότερους βουλευτές της ΔΗΜΑΡ, ώστε να ματαιωθεί η εκλογή του Δήμα ως Προέδρου Δημοκρατίας, ενδεχόμενο που ίσως θα έδινε άλλη στροφή στα πολιτικά μας δρώμενα. Έτοιμος είναι εξάλλου να επαναλάβει τον ελιγμό του με τον Κουβέλη πάλι, εν όψει εκλογικής συνεργασίας της υπόλοιπης ΔΗΜΑΡ με το ΠαΣοΚ.

Ως εδώ φτάνει και περισσεύει η μελαγχολική πρόγνωση για τις σημερινές κρίσιμες εκλογές. Αλλάζοντας δρόμο, κλείνω με κάποιους στίχους του ίδιου μετανάστη ποιητή [του Αλβανού Ένο Αγκόλλι], με τον οποίο ξεκίνησα. Πρόκειται για τη δεύτερη στροφή από το πρώτο ποίημα της απρόβλεπτης συλλογής του, που όχι τυχαία επιγράφεται “Ποιητικό αίτιο”:

“Ω ξείν' αγγέλλειν Λακεδαιμονίοις ότι / άλλαξα γνώμη. / Παίρνω πίσω όλους τους στίχους, / όσα είπα και δεν είπα εδώ και χρόνια, / χρόνια της νιότης μου”».

Πολιτιστικά, όσο πάμε και περισσότερο, μονότονα!

160712 ΠΟΡΤΟΓΑΛΙΚΟΝ

Το ένα πουλάκι:

Οι μέρες μας είναι μετρημένες!

Ξαφνικά αισθανόμαστε πως ο χρόνος δεν μας φτάνει. Δεν μιλάω γενικά, δεν αναφέρομαι στην ηλικία που περνάει, στον θάνατο που όλοι οι μεγάλοι άνθρωποι (όσοι δηλαδή δεν είναι πλέον παιδιά) τον αισθάνονται όλο και πιο κοντά, μιλάω για… τις διακοπές.

Ναι, τις καλοκαιρινές διακοπές μας, που αρχίζουν μετά την εβδομάδα που διανύουμε και… υπολογίζουμε τις μέρες, υπολογίζουμε και αυτά που έχουμε να σας πούμε και βλέπουμε ότι δεν χωράνε, ότι θα χρειαζόμασταν και… παράταση.

Να, τώρα που είπαμε παράταση, ξαφνικά συνειδητοποιήσαμε ότι δεν σας μιλήσαμε καθόλου για το Euro που ολοκληρώθηκε με τον τελικό το βράδυ της Κυριακής. Τι έμεινε από αυτό; Μας έμαθε τίποτε καινούριο;

Θα μου πείτε πως το ποδόσφαιρο είναι ένα παιχνίδι και πως το παρακολουθείς για τις συγκινήσεις που σου δίνει, όχι για να μάθεις κάτι. Δεν θα συμφωνήσω, τουλάχιστον όχι απόλυτα. Πάντοτε έχεις και κάτι χρήσιμο για τη ζωή σου να μάθεις, ακόμη και από τα παιχνίδια.

Ας δούμε, λοιπόν, τι μάθαμε από το φετινό Euro. Τι είναι αυτό που θα μπορούμε να κρατήσουμε ως συμβουλή για τα επόμενα χρόνια μας. Το πρώτο που ξέρουμε πλέον είναι ότι, σ’ αυτό το ωραίο παιχνίδι, που παίρνουν μέρος διάφορες χώρες, δεν νικάνε πάντοτε στο τέλος οι Γερμανοί. (Μάθημα ζωής!)

Αυτό δεν είναι κάτι απλό, αν το συνειδητοποιήσεις σαν γνώση. Διότι, αμέσως μετά τίθεται το ερώτημα: Και τότε, ποιοι νικάνε;

Εδώ είναι ένα από τα σημαντικότατα μαθήματα του Euro για το ποδόσφαιρο και τη ζωή: Δεν ξέρουμε, κανείς δεν ξέρει…

Από τη στιγμή που δεν υπάρχουν φαβορί, που το αποτέλεσμα, δηλαδή, δεν είναι υποχρεωτικά υπέρ του καλύτερου, εκείνου που έχει καλύτερη ομάδα, εκείνου που ήταν πιο σωστά προετοιμασμένος, τότε όλα είναι ανοιχτά.

Θα μου πείτε έτσι δεν ήταν πάντα το ποδόσφαιρο και ιδιαίτερα σε διοργανώσεις όπως το Euro; Κάπως έτσι δεν το πήραμε κι εμείς το 2004 ή οι «μαυρισμένοι από τα μπάνια» Δανοί το 1992;

Το άλλο πουλάκι:

Στο ποδόσφαιρο (και στη ζωή) χρειάζεται τύχη!

Και, ειδικά στις μεγάλες διοργανώσεις, μια τύχη που να σε ακολουθεί από το πρώτο μέχρι το τελευταίο ματς. Δείτε τι έκαναν οι Πορτογάλοι. Είδαν κι έπαθαν να περάσουν από τη φάση των ομίλων (θυμηθείτε το δοκάρι των Ούγγρων στο 3-3).

Στα νοκ άουτ παιχνίδια πέρασαν με την ψυχή στο στόμα την Κροατία και την Πολωνία και μόνο τους Ουαλούς, ένα από τα εφτά παιχνίδια, το πήραν στην κανονική διάρκεια του αγώνα, πριν φτάσουν στην παράταση και τα πέναλτι!

Δείτε τι έκαναν οι Γάλλοι. Στους ομίλους, ας πούμε ότι είχαν το άγχος της έδρας. Μετά όμως; Σχεδόν κάθε ευκαιρία που έκαναν πήγαινε γκολ. Τέσσερις φορές έστειλαν την μπάλα προς το τέρμα με τους Ισλανδούς στο πρώτο ημίχρονο και νικούσαν 4-0!

Το ίδιο και με τη Γερμανία. Ένα γκολ πέναλτι, σταλμένο από τον θεό, αφού, πέρα από το ότι έγινε όπως έγινε, ξεκίνησε κι από ένα κόρνερ που δεν υπήρχε κανένας λόγος να παραχωρηθεί, στις καθυστερήσεις του πρώτου ημιχρόνου.

Στο δεύτερο ημίχρονο ο Γριεζμάν πήρε πάλι τη μπάλα από τον θεό (εννοείται του ποδοσφαίρου, γι’ αυτό το μικρό θήτα) την έσπρωξε δειλά προς το τέρμα -δεν το λες και σουτ-, πέρασε ανάμεσα από τα πόδια δύο αμυντικών και κάτω από εκείνα του τερματοφύλακα και πήγε γκολ!

Αυτές οι δυο ομάδες συναντήθηκαν στον τελικό και διασταύρωσαν τις… τύχες τους. Η Πορτογαλία φάνηκε να στέκεται άτυχη, όταν, από την αρχή του αγώνα, έχασε το αστέρι της. Κατά την ταπεινή μας άποψη, η αναγκαστική αλλαγή τούς έκανε καλό, αφού η ομάδα λειτούργησε με άλλους ρυθμούς και έπαψε να παίζει για τον Ρονάλντο.

Αφήστε που ο Κουαρέσμα που τον αντικατέστησε (να άλλο ένα μάθημα ζωής, ουδείς αναντικατάστατος), ένας σέντερ φορ με εξαιρετικά σωματικά προσόντα, έβαλε σε μπελάδες την άμυνα των Γάλλων κερδίζοντας μονομαχίες και σπάζοντας τη μπάλα στους συμπαίκτες του και βοήθησε τα σχέδια του Σάντος για ενίσχυση στο κέντρο, όπου εκείνοι υπερτερούσαν μέχρι την αλλαγή.

Είπαμε όμως το όνομα που έκανε τη διαφορά σ’ αυτό το Euro και μας έδωσε ένα άλλο μάθημα που θα το θυμόμαστε. Φερνάντο Σάντος. Ο προπονητής που έφυγε διωγμένος από την εθνική μας, που κατακρίθηκε για τον τρόπο που έστησε την ομάδα του και που, τελικά, πήρε αυτό που δεν μπόρεσαν άλλοι κι άλλοι.

Και ένα τρίτο πουλάκι:

Τι μάθημα μάς έδωσε ο Σάντος;

Η προσήλωση στον στόχο, η μεθοδική δουλειά, η αξιοποίηση των πλεονεκτημάτων που διαθέτεις, το χτύπημα στις αδυναμίες του αντιπάλου (και η βοήθεια του θεού που είπαμε πριν) μπορούν να σε οδηγήσουν μακριά.

Όπως βλέπετε δεν πρόκειται για ένα, αλλά για πολλά μαθήματα που εμείς, οι Έλληνες, θα έπρεπε να τα ακολουθήσουμε, όχι μόνο στο ποδόσφαιρο, αλλά στην καθημερινή μας ζωή, αν θέλουμε να προκόψουμε.

Ο Σάντος γνώριζε καλά το υλικό που διέθετε και ήξερε πώς να το αξιοποιήσει στο έπακρο. Δεν είχε την καλύτερη ομάδα, αυτό όμως δεν τον εμπόδισε να στήσει τα πλάνα του με βάση ακριβώς το συγκεκριμένο δεδομένο.

Δεν έκανε το κέφι των «αγνών φίλων του ποδοσφαίρου», που θέλουν ανοιχτό παιχνίδι πολλά γκολ και θέαμα, όμως έκανε ευτυχισμένους τους φιλάθλους της ομάδας του κι έγραψε ιστορία. (Διακρίνετε κι εδώ κάποιο πολιτικό μάθημα;)

Ας κρατήσουμε αυτά που μας έδωσε το Euro, θα μας χρειαστούν.

Τσούκου τσούκου… κούπα!

160711 ΠΡΟΣΧΕΔΙΑΜΕΝΟΝ

Το ένα πουλάκι:

Ωραίο πράγμα το σαββατοκύριακο.

Παρένθεση:

Διάβασα κάπου ότι πρέπει να το γράφουμε με μικρό σίγμα, διότι δεν είναι κύριο όνομα που προέρχεται από τη σύνθεση του Σαββάτου με την Κυριακή, αλλά για ένα επίρρημα, στην ουσία, που δείχνει απλώς μια συγκεκριμένη χρονική διάρκεια.

Βεβαίως, οι χρήστες των μέσω στα οποία οι χαρακτήρες μετράνε πολύ βαριά, βρήκαν έναν νέο τρόπο να εκφράζουν αυτό το «επίρρημα». Το γράφουν ΣΚ… κερδίζοντας δώδεκα ολόκληρους χαρακτήρες!

«Για να τους κάνουν τι;» που θα ρωτούσε και ο Μικρός Πρίγκιπας. Αφήστε το γελοιωδέστερο του πράγματος, που μεταφέρουν και στον προφορικό λόγο την… οικονομία χαρακτήρων και τους ακούς να εύχονται «καλό σουκού»!

Ας κλείσουμε όμως την παρένθεση, για να μη γίνουμε πιο κακοί.

Το σαββατοκύριακο είναι ωραίο, διότι σ’ αφήνει να πάρεις μια απόσταση από τα γεγονότα της εβδομάδας που πέρασε. Τα ξαναβλέπεις με πιο ήρεμο μάτι, τα αναλύεις και μέσα από τις εφημερίδες του, και είσαι έτοιμος να σχηματίσεις μια άποψη.

Το ζήτημα είναι ότι, όταν τη Δευτέρα θα θελήσεις να την εκφράσεις στην παρέα σου, τα γεγονότα θα μοιάζουν μακρινά και ο σχολιασμός εκτός χρόνου. Δεν πειράζει όμως. Ιδίως αν δεν προκύπτει κάποιο άλλο, ιδιαίτερα επίκαιρο θέμα, καλό είναι να τα λέμε και με κάποια καθυστέρηση.

Να, ας πούμε, σήμερα θα ήθελα να μιλήσουμε για τις «αποκαλύψεις» του Γκαλμπρέιθ, οι οποίες είδαν το φως της δημοσιότητας και απασχόλησαν τους σχολιαστές την προηγούμενη εβδομάδα. 

Δεν είναι ένα θέμα «επίκαιρο», με την κλασική έννοια, δηλαδή δεν ξεθυμαίνει μόλις περάσουν λίγες μέρες. Αντιθέτως, όσο περισσότερο το συζητάμε, φωτίζονται πλευρές του, που αξίζει να εξεταστούν από πιο επίσημους φορείς και θεσμικά όργανα.

Τι αποκαλύφθηκε, τελικά, με τις… «αποκαλύψεις» Γκαλμπρέιθ; Ότι υπήρχε ένα σχέδιο που ετοιμάστηκε με εντολή Βαρουφάκη (;) και προέβλεπε ενέργειες, μετά (ή για) την έξοδο της χώρας από το ευρώ.

Το άλλο πουλάκι:

Άλλο Β κι άλλο Χ!

Το πρώτο σημείο που αξίζει να συζητηθεί είναι αν το σχέδιο αυτό ήταν μια εναλλακτική κίνηση της ελληνικής πλευράς, στο πλαίσιο της διαπραγματευτικής μας (προσέξατε το «μας»;) τακτικής, ή ένα αυτόνομο σχέδιο εξόδου από το ευρώ και επιστροφής στη δραχμή.

Δεν είναι στο χέρι, ούτε στις δυνατότητές μας να το διευκρινίσουμε. Απλώς εικασίες μπορούμε να κάνουμε, ξεκινώντας από τα λόγια της ίδιας της τότε κυβέρνησης ότι «δεν υπάρχει τρόπος να μας διώξουν από το ευρώ».

Αυτό ήταν το επιχείρημά της και πριν από το δημοψήφισμα, αλλά και πριν από τις εκλογές του Ιανουαρίου, όταν οι «άλλοι» επεσήμαιναν τον κίνδυνο μια λανθασμένη, δηλαδή αδιάλλακτη διαπραγμάτευση να μας οδηγήσει εκτός ευρώ.

Αφού, λοιπόν, δεν υπήρχε τέτοια δυνατότητα, άρα και τέτοιος κίνδυνος, προς τι η εκπόνηση σχετικού σχεδίου; Μήπως υπήρχε σκέψη αυτόβουλης αποχώρησης από το κοινό νόμισμα; Πιθανότατα!

Με απόφαση τίνος όμως θα γινόταν κάτι τέτοιο; Του κ. Βαρουφάκη; Μόνο; Προφανώς όχι. Και με ποια εξουσιοδότηση; Αφού όλοι είχαν δηλώσει πως η εντολή που έλαβε ο κ. Τσίπρας στις εκλογές του Ιανουαρίου δεν ήταν εντολή ρήξης, αλλά διαπραγμάτευσης.

Καταλάβατε πώς λειτουργεί το σχήμα; Αυτοί δεν είχαν τρόπο (ούτε και διάθεση) να μας διώξουν. Η κυβέρνηση δεν είχε εξουσιοδότηση να αποχωρήσουμε από μόνοι μας, τι στο καλό χρειάζονταν το σχέδιο Β; Ένα τέτοιο σχέδιο Β; Εκτός αν δεν ήταν Β και ήταν Χ!

Να, λοιπόν, το δεύτερο ερώτημα που προκύπτει και ζητάει επιτακτικά απάντηση. Είναι δυνατόν ένας υπουργός Οικονομικών, ακόμη κι αν είναι ο Βαρουφάκης, να καταστρώνει μόνος του ένα σχέδιο αλλαγής νομίσματος, χωρίς να έχει εντολή, ή χωρίς, τουλάχιστον, να ενημερώσει τον πρωθυπουργό της χώρας;

Αν μάλιστα βάλουμε στην εξίσωση και τις συνθήκες με τις οποίες, σύμφωνα με το σχέδιο, θα γινόταν αυτή η επιστροφή στο εθνικό νόμισμα, τότε νομίζω ότι η ερώτηση έχει απαντηθεί. Όχι, δεν μπορούσε να σχεδιάζεται ένα «πραξικοπηματικό» σχέδιο, εν αγνοία του κ. Τσίπρα.

Διότι υπάρχει πάντοτε και το μόνιμο ερώτημα: Πόσο αφελής, τέλος πάντων, μπορεί να είναι αυτός ο κ. Τσίπρας. Και, αν είναι τόσο αφελής όσο θέλουν να τον παρουσιάζουν κάποιοι, πώς γίνεται οι ίδιοι ακριβώς να προσπαθούν να μας πείσουν ότι είναι και «χαρισματικός»;

Και ένα τρίτο πουλάκι:

Χαρισματικά… αφελής!

Σας το λέω, εγώ είμαι πολύ μπερδεμένος. Από τη μια θέλω να δεχτώ ότι το «σχέδιο Χ» ήταν, ορθά, μια απαραίτητη προληπτική ενέργεια, αφού κάθε διαπραγματευτής που σέβεται τον εαυτό του πρέπει να διαθέτει μια εναλλακτική λύση.

Έστω και τέτοια που είδαμε προηγουμένως, χάρη στα ερωτήματα που θέσαμε. Είναι δυνατόν όμως ένα εναλλακτικό σχέδιο, ειδικά ένα τόσο σοβαρό σχέδιο που αφορά μια κρισιμότατη απόφαση για την πορεία της χώρας να εκπονείται από… τους κολλητούς του Βαρουφάκη;

Δεν θα έπρεπε η πολιτεία, μέσα από θεσμοθετημένα όργανα, αποτελούμενα από πολιτικά στελέχη και ανώτατους υπαλλήλους, που κατέχουν τον τρόπο λειτουργίας και τους μηχανισμούς του κράτους, αλλά και την… ψυχολογία των πολιτών, να σχεδιάζει οτιδήποτε έχει να κάνει με τέτοιου είδους αποφάσεις;

Ποιοι και μέσα από ποιες διαδικασίες θα δώσουν απαντήσεις σε όλα τα παραπάνω ερωτήματα; Για να ξέρουμε τελικά αν σταθήκαμε τυχεροί ή άτυχοι με όλους αυτούς τους απίθανους που μπλέξαμε και μας κόστισαν, σύμφωνα με εγκύρους υπολογισμούς, πολλές δεκάδες δισεκατομμύρια.

Ή απλώς ήμασταν τυχεροί, μέσα στη ατυχία μας!

Σχέδιο μάσαλ!

160708 ΧΡΕΟΚΟΠΗΜΕΝΟΝ

Το ένα πουλάκι:

Για ποιους;

Αυτό είναι ένα χαρακτηριστικό ερώτημα που δείχνει, αν θέλετε, (όπως λένε και πολλοί από τους έχοντες δημόσιο λόγο) και την αξία της διακρίσεως, μιας… αρετής που μας βοηθάει να βάζουμε ανθρώπους και πράγματα στη θέση τους.

Όταν ακούμε γενικόλογες ή αόριστες παρατηρήσεις, που αναφέρονται σε… από τον καιρό μέχρι την οικονομική κατάσταση της χώρας, καλό είναι να θέτουμε αυτό το απλό ερώτημα, προκειμένου να ξεκαθαρίζει το τοπίο και η συζήτηση να αποκτά νόημα.

Θέλετε παραδείγματα; Πάντοτε βοηθάνε.

Σου λέει, ας πούμε, ο άλλος πως φέτος το καλοκαίρι ο καιρός είναι αρκετά ευχάριστος. Έχουμε δηλαδή, παρά τον αρχικό εκείνον «μίνι καύσωνα», μια δροσιά που δεν μας αφήνει να ψηθούμε.

Ευχάριστος, για ποιους; Για όλους; Για τους γεωργούς; Για τους ανθρώπους που περιμένουν τους λουόμενους στις παραλίες; Για εκείνους που παράγγειλαν και γέμισαν τα καταστήματά τους ανεμιστήρες και κλιματιστικά; Για τους συνταξιούχους και τους εκπαιδευτικούς;

Βλέπετε, από τα αρχαία χρόνια ακόμη, από τον μύθο του πατέρα που είχε δυο παιδιά, έναν μπαξεβάνο και έναν κεραμοποιό, ξέρουμε πως «καλός καιρός» δεν σημαίνει για όλους το ίδιο πράγμα.

Άλλο παράδειγμα. Ακούσαμε πως φέτος μπήκαν, λέει, στις εξετάσεις τα ευκολότερα θέματα των τελευταίων ετών.

Εύκολα, για ποιους; Προχθές που δόθηκαν τα στατιστικά στη δημοσιότητα είδαμε ότι ο ένας στους τέσσερις μαθητές συγκέντρωσε κάτω από 7000 μόρια!

Κανονική… σφαγή, δηλαδή. Βέβαια, υπήρξαν και αρκετοί μαθητές που συγκέντρωσαν πολύ υψηλές βαθμολογίες, γι’ αυτό και προβλέπεται να ανέβουν οι βάσεις στις ιατρικές σχολές. Αν όμως ρωτήσει κάποιος δυο διαφορετικούς υποψήφιους, διαφορετικής δυναμικότητας εννοώ, θα δει ότι το «εύκολα» είναι πολύ σχετικό.

Και πάλι όμως το παράδειγμά μας δεν είναι και το πιο χαρακτηριστικό, αφού για τον βαθμό δυσκολίας των θεμάτων μιλούν, εκτός από τους εκάστοτε υποψήφιους, οι ίδιοι πάνω κάτω εξωτερικοί «παρατηρητές», αυτοί που το έκαναν και τα προηγούμενα χρόνια.

Το άλλο πουλάκι:

Δείτε τι γίνεται με την οικονομία!

Όλοι παραδέχονται ότι το περιβάλλον είναι πολύ αρνητικό για όσους προσπαθούν να δραστηριοποιηθούν οικονομικά, όμως κι εδώ βλέπουμε τεράστιες διαφοροποιήσεις. Υπάρχουν επενδυτές που, σ’ αυτά τα χρόνια της κρίσης, κατάφεραν να κάνουν θαύματα και υπάρχουν και… μαρινόπουλοι.

Έχω όμως μια απορία, ρε παιδιά.

Πώς γίνεται να μπαίνει μέσα ένα μαγαζί, μια επιχείρηση που δουλεύει στο φουλ; Δεν είναι τωρινή η απορία μου, την έχω από τη δεκαετία ακόμη του ’80. Έβλεπα τότε, ας πούμε, τα αστικά στη Θεσσαλονίκη και την Αθήνα να «βογκάνε» από τους επιβάτες, να παστωνόμαστε για να πάμε στον προορισμό μας, και τους αντίστοιχους οργανισμούς χρεοκοπημένους!

Είναι δυνατόν, αναρωτιόμουνα. Το να μπαίνει μέσα ένα μαγαζί, μια επιχείρηση στην οποία βλέπεις ότι δεν πατάει πελάτης, το καταλαβαίνω. Το να χρεοκοπεί όμως τη στιγμή που δεν προλαβαίνει να εξυπηρετεί τον κόσμο, τι άλλο μπορεί να είναι από κακή διαχείριση;

Εκείνα τα χρόνια, αν θυμάστε, είχε χρεοκοπήσει και η Πειραϊκή Πατραϊκή, όταν και στο τελευταίο χωριό της χώρας, οι νοικοκυρές, πριν αγοράσουν από τον δοσατζή τα προικιά της κόρης τους… έβλεπαν την ούγια!

Δεν θέλω να μιλήσω για τη «δική μας» ΣΟΦΤΕΞ, είναι γνωστές, τώρα πια, σε όλους οι αμαρτίες της. Περνούσα πάλι προχθές έξω από το εργοστάσιο και έβλεπα τα ρημαγμένα κτήρια και σκεφτόμουν πως κανείς δεν έδωσε λόγο, ούτε φυσικά ζήτησε μια συγγνώμη, γι’ αυτό το θλιβερό κατάντημα.

Είναι δυνατόν να ζουν και να βασιλεύουν μικρότερες εταιρείες και ένας κολοσσός, στο χαρτί, σε ένα είδος που θεωρείται πρώτης ανάγκης και δεν θα πάψει ποτέ να έχει ζήτηση, να χρεοκοπεί από κακοδιαχείριση;

Το ίδιο τώρα και με την Μαρινόπουλος ΑΕ. Τα σούπερ μάρκετ είναι μαγαζιά που πληρώνονται τοις μετρητοίς ενώ εξοφλούν τους προμηθευτές τους επί πιστώσει. Αυτό, από μόνο του είναι ένα τεράστιο πλεονέκτημα και δεν μπορεί να δικαιολογεί τέτοια χρέη, τη συσσώρευση τέτοιων χρεών.

Διότι, παίρνεις το εμπόρευμά σου με πίστωση και το πουλάς και ξεχρεώνεις, στο βαθμό που εσένα δεν σε φεσώνουν οι πελάτες σου, αφού πριν βγουν από το μαγαζί τα εμπορεύματα περνούν από το ταμείο. Αν δεν μπορέσεις να το πουλήσεις, δεν παραγγέλνεις άλλο, τι να το κάνεις, άρα δεν χρεώνεσαι στους προμηθευτές σου.

Και ένα τρίτο πουλάκι:

Απλοϊκές σκέψεις!

Η ουσία είναι ότι, όποτε πήγαινα εγώ στο συγκεκριμένο σούπερ μάρκετ, περίμενα ώρα πολλή στα ταμεία, μέχρι να περάσουν τα τεράστια καρότσια των πελατών. Το μαγαζί δούλευε. Και όμως, έφτασε να έχει τέτοια ανοίγματα και, το κυριότερο, να εξακολουθεί κανονικά τις συναλλαγές του, ενώ δεν είχε δημοσιεύσει ισολογισμούς για τρία συναπτά έτη.

Τώρα αναζητούνται λύσεις, προκειμένου να διασωθούν οι θέσεις των εργαζομένων. Προστασία έναντι των πιστωτών. Και; Εντάξει με τα χρωστούμενα. Τα ράφια ποιος θα τα γεμίσει; Ποιος θα δεχτεί να δώσει εμπορεύματα σε μια επιχείρηση που, ουσιαστικά, βάρεσε κανόνι;

Από την άλλη δεν βλέπω και τους μετόχους της πρόθυμους να βάλουν το χέρι στην τσέπη. Δεν είναι όμως έτσι παλικάρια! Όσο κερδίζει το μαγαζί το κρατάμε και μόλις πάρει την κάτω βόλτα το κλείνουμε και πάμε γι’ άλλα…

Γι’ αυτό σας είπα να ρωτάτε.

-Ο «Μαρινόπουλος» χρεοκόπησε.

-Για ποιους;

Όχι ίσα κι όμοια!

160707 ΑΝΑΔΡΟΜΙΚΟΝ-2

Το ένα πουλάκι:

Μας άρεσε αυτό το παιχνίδι!

Αυτό το ταξίδι στο χρόνο που πραγματοποιήσαμε χθες. Απ’ ό,τι φάνηκε άρεσε και σε πολλούς από εσάς κι έτσι σκεφτήκαμε να το συνεχίσουμε και σήμερα. Μην τρομάζετε, δεν πρόκειται να βγάλουμε όλο το καλοκαίρι με best of, όπως κάνουν οι περισσότερες τηλεοπτικές εκπομπές.

Το θέμα που μας απασχολούσε πέρσι τέτοιες μέρες ήταν κυρίως το τι νόημα είχε το δημοψήφισμα. Σήμερα, με την (μικρή) σοφία της (μικρής, ακόμη) χρονικής απόστασης, μπορούμε να δούμε πολλά. Τότε όμως;

«Γιατί όλα αυτά;», ρωτούσαμε. Και συνεχίζαμε τις ερωτήσεις:

«Αν το θέμα ήταν να φύγει ο Βαρουφάκης, να βρεθούν γύρω από ένα τραπέζι οι πολιτικοί αρχηγοί και να συζητήσουν, ενώ η κυβέρνηση θα διαμορφώσει μια νέα, συγκεκριμένη (σημειώστε το αυτό) πρόταση προς τους δανειστές, τότε γιατί έπρεπε να υποστούμε όλη αυτή την ταλαιπωρία;

Γιατί δεν μπορούσαν όλα αυτά να γίνουν χωρίς το δημοψήφισμα, και ενώ οι τράπεζες θα λειτουργούσαν κανονικά; Θα είχαμε αποφύγει σημαντικά προβλήματα που προέκυψαν ακριβώς από την απόφαση αυτή του Αλέξη Τσίπρα.

Το πιο σοβαρό δεν είναι ούτε το δημοψήφισμα ούτε οι ταλαιπωρία των πολιτών μπροστά στα ΑΤΜ, δεν είναι καν ο φόβος που καλλιεργήθηκε στους πολίτες για τον κίνδυνο να χάσουν μέρος της περιουσίας τους, εξαιτίας ενός κουρέματος. (Για τον φόβο μπροστά στο ενδεχόμενο να πάμε στη δραχμή δεν συζητώ, υποτίθεται πως τέτοιος κίνδυνος δεν υπήρξε ποτέ!)

Το σοβαρότερο είναι πως τώρα, σε κάθε συζήτηση και πρόταση, μπαίνει το θέμα της ενίσχυσης της ρευστότητας των τραπεζών, καθώς και της πολυαναμενόμενης “ομαλοποίησης της κατάστασης”.

Όταν όμως σε μια συζήτηση προστίθεται από κάποια πλευρά ένα ή περισσότερα επιπλέον αιτήματα, τότε εσείς τι πιστεύετε; Ενισχύεται ή αδυνατίζει η διαπραγματευτική της θέση;

Το ερώτημα, λοιπόν, παραμένει αμείλικτο: Προς τι όλα αυτά;

Δυστυχώς δεν υπάρχει παρά μια μόνο απάντηση που έρχεται να επιβεβαιώσει όσα λέγαμε την προηγούμενη εβδομάδα για τον πρωθυπουργό. Ότι το μόνο του δυνατό σημείο είναι το ένστικτο της πολιτικής του επιβίωσης.

Όλα όσα συνέβησαν το προηγούμενο διάστημα αποκτούν νόημα μόνο κάτω από αυτή την οπτική. Ο Αλέξης Τσίπρας επιδίωξε να ισχυροποιήσει τη θέση του, όχι απέναντι στους συνομιλητές του στη Ευρώπη, αλλά απέναντι στους εσωκομματικούς του αντιπάλους. Το ότι το πέτυχε τον δικαιώνει απλώς ως έναν χαρισματικό… τακτικιστή»!

Το άλλο πουλάκι:

Βλέπαμε, δηλαδή, και τις εσωκομματικές εξελίξεις που θα ακολουθούσαν.

Συγχρόνως όμως κάναμε και κάτι σαν αυτό που κάνουμε χθες και σήμερα. Ξαναβλέπαμε τα γεγονότα των προηγούμενων ημερών με το πρίσμα των εξελίξεων και ισχυριζόμασταν, όπως και τώρα, ότι το δημοψήφισμα δίχασε χωρίς λόγο την κοινωνία και πως πολλοί θα έπρεπε να ντρέπονται για τη στάση που είχαν κρατήσει πριν από αυτό:

«Τα λόγια είναι εύκολα. Αυτό το ξέρουμε όλοι, ξέρουμε επίσης ότι είναι και ανέξοδα –όχι πάντα. Ακόμη πιο εύκολα είναι τα λόγια πριν από το αποτέλεσμα, ας πούμε μιας δημοσκόπησης, όταν μπορεί κανείς να λέει ό,τι θέλει, αν γνωρίζει ότι τις επόμενες μέρες δεν θα χρειάζεται να είναι εκεί να υποστηρίξει τις θέσεις του.

Κατηγορήθηκαν αυτοί που υποστήριξαν το ΝΑΙ, ακούστηκαν πολύ σκληρές κουβέντες εις βάρος τους, ακόμη και από ανθρώπους που έχουν δημόσιο λόγο αξιοπρόσεκτο, που τους παρακολουθούν πολλοί πολίτες.

Κατηγορήθηκαν, κυρίως, για προδοτική, αντεθνική στάση (είναι οι πιο ήπιες εκφράσεις που μπόρεσα να βρω), επίσης ότι τρομοκρατούν με τις θέσεις τους, σε μια προσπάθεια να αποσπάσουν εκβιαστικά την ψήφο των υπολοίπων.

Ο καιρός όμως έχει γυρίσματα και, αν έχεις την υπομονή να περιμένεις, θα δεις ποιος δικαιώνεται και ποιος όχι. Στις μέρες μας μάλιστα, που ο πολιτικός χρόνος έχει συμπιεστεί αφάνταστα και τρέχει με υπερβολική ταχύτητα, δεν χρειάζεται να περιμένεις και πολύ.

Σας ρωτάω, λοιπόν. Κάνει κάποιος από εσάς τον κόπο να ξαναδιαβάσει δημοσιεύματα και να ακούσει τοποθετήσεις τής προηγούμενης εβδομάδας; Ποιοι από τους δημοσιογράφους μπορούν να ξαναδημοσιεύσουν αυτούσιο ένα κείμενο… προδημοψηφισματικό (είναι όπως το προεκλογικό) και το κείμενο αυτό να στέκεται, να φαίνεται λογικό, με τα σημερινά δεδομένα;

Κατηγορήθηκαν ότι τρομοκράτησαν τον κόσμο εκείνοι που έλεγαν ότι οι τράπεζες δεν θα ανοίξουν την Τρίτη (προχθές), ενώ επιβραβεύτηκαν όσοι υποστήριζαν, έδιναν μάλιστα το λόγο τους, ότι αυτό θα συμβεί οπωσδήποτε.

Κατηγορούνται για προσπάθεια εξαπάτησης των ψηφοφόρων όσοι υποστήριζαν πως με το ΟΧΙ πλησιάζουμε επικίνδυνα στην έξοδο από το Ευρώ, ενώ εκείνοι που διαβεβαίωναν ότι αυτό είναι “φιλοευρωπαϊκή” ψήφος απολαμβάνουν γενικής ασυλίας.

Πού βρισκόμαστε σήμερα; Ποια από τις δυο πλευρές μπορεί να υποστηρίξει ότι προέβλεψε με μεγαλύτερη ακρίβεια αυτά που θα συμβούν; Ποιος “χρησμός” ήταν όχι ο πλέον αρεστός, αλλά ο χρησιμότερος;»

Και ένα τρίτο πουλάκι:

Γιατί μιλήσαμε για χρησμό;

Γιατί είχαμε θυμηθεί το ποίημα «Πρέσβεις από την Αλεξάνδρεια», που τελειώνει με τον στίχο «Στην Ρώμη δόθηκε ο χρησμός· έγιν’ εκεί η μοιρασιά». Λέγαμε, λοιπόν, πως η όλη φασαρία –και δεν ήταν και μικρή- έγινε για το τίποτε:

«Μαλώνουμε για το ποια από τις δυο απόψεις έχει δίκιο, πιστεύουμε ότι, ψηφίζοντας το ένα ή το άλλο, θα αλλάξουμε το πεπρωμένο της χώρας μας, όμως ο χρησμός έχει ήδη δοθεί στις Βρυξέλες: “Φέρτε μια πρόταση για συμφωνία και ελάτε να συζητήσουμε την παραμονή σας στο ευρώ”. […] Το όχι διολισθαίνει προς το ναι»!

Αυτά, τέτοιες μέρες πέρσι. Χρειάζεται κάτι περισσότερο για να βεβαιωθείτε ότι πρέπει να μας προσέχετε περισσότερο;

 Το χθες μέσα από το σήμερα!

160706 ΑΝΑΔΡΟΜΙΚΟΝ-1

Το ένα πουλάκι:

Ματιές στο παρελθόν.

Απολαμβάνοντας το ουζάκι μας, μεσημέρι Σαββάτου, με τη συντροφιά κάποιων σοφών «γερόντων», από εκείνους που έχει ανάγκη κάθε κοινωνία, προκειμένου να είναι ισορροπημένη, πιάσαμε την κουβέντα για την… αξία του εφήμερου.

Αφορμή η πρόταση που έκανε κάποιος από αυτούς να συγκεντρώσουμε τις καθημερινές συζητήσεις, αυτές που γίνονται μέσω των ΧΡΟΝΙΚΩΝ, και να τις εκδώσουμε σε ένα βιβλίο για «να υπάρχουν».

Ένας άλλος διαφώνησε. «Αυτά έχουν τη γοητεία του εφήμερου», παρατήρησε. «Αν πάρεις και τα ξανακοιτάξεις μετά από καιρό, θα χάσουν την αξία τους». Μίλησαν και άλλοι, σε λίγο όμως, όπως συμβαίνει συχνά, η κουβέντα ξεστράτισε και πήγε στη μορφή (την ηλεκτρονική) που, πιθανότατα, θα έχουν τα βιβλία του μέλλοντος.

Τα σκεφτόμουν αργότερα όλα αυτά, καθώς αναλογιζόμουν, λόγω της ημέρας, πού ήμασταν και τι κάναμε πέρσι, σαν σήμερα. Αν το ξεχάσατε, σας θυμίζω ότι, τέτοια μέρα, είχε ξημερώσει η επομένη του δημοψηφίσματος που έβγαλε εκείνο το… βροντερό «όχι».

Όχι ήταν η απάντηση. Όμως, ποιο ήταν το ερώτημα; Αφήστε, μην το ψάχνετε, γιατί είναι αδύνατον να το θυμηθείτε. Εξάλλου, ούτε και τότε το θυμόμασταν, παρ’ όλο που πήγαμε να ψηφίσουμε και να πάρουμε θέση -υποτίθεται- σ’ αυτό.

Την επομένη, λοιπόν, του δημοψηφίσματος, εμείς ήμασταν εδώ και σχολιάζαμε ακριβώς αυτό το πράγμα. Το σχόλιό μας ήταν αρκετά πικρό και πάρα πολύ προφητικό. Σας το ξαναθυμίζουμε:

«Ποιο ήταν το πραγματικό ερώτημα;

Εδώ δυσκολεύουν τα πράγματα, αφού ο καθένας, αν τον ρωτήσετε θα σας δώσει διαφορετική απάντηση. Άλλος θα σας μιλήσει περί εμπιστοσύνης στην κυβέρνηση, άλλος περί νομίσματος, άλλος περί χαστουκιού στους δανειστές, άλλος περί κλειστών ή ανοιχτών τραπεζών…

Εδώ λοιπόν βρίσκεται ένα σημείο στο οποίο ο Αλέξης Τσίπρας πρέπει να διαχειριστεί τη λάθος επιλογή του (αυτή ήταν από την αρχή η δική μας άποψη) να πάει σε δημοψήφισμα.

Είναι υποχρεωμένος να διαχειριστεί ένα αποτέλεσμα το οποίο δεν ξέρει ποιο ακριβώς είναι, αφού δεν ξέρει σε ποιο δίλημμα απάντησε ο κάθε ψηφοφόρος».

Το άλλο πουλάκι:

Έτσι λέγαμε τότε.

Και αποδείχθηκε ότι δεν είχαμε καθόλου άδικο. Όχι να το παινευτούμε, αλλά, χρόνια στο κουρμπέτι, η καθημερινή ενασχόληση με τα πολιτικά θέματα, όσο χαϊβάνι και να είσαι, οξύνει κάπως το πολιτικό σου κριτήριο.

Ακούστε, λοιπόν, τι λέγαμε παρακάτω, σχετικά με την αδυναμία του πρωθυπουργού να διερμηνεύσει σε ποια ακριβώς ερώτημα απάντησε ο κάθε ψηφοφόρος. Και προσέξτε, παρακαλώ, πόσο… προφητικά είναι:

«Αυτό έχει τα καλά και τα κακά του!

Διότι, στη ουσία, σου δίνει μια λευκή επιταγή, αν έτσι θέλεις να διερμηνεύσεις την ψήφο του λαού. ΑΠΟΦΑΣΙΖΕΙΣ ΑΥΘΑΙΡΕΤΑ ΣΕ ΤΙ ΑΚΡΙΒΩΣ ΣΟΥ ΕΙΠΑΝ ΝΑΙ (Η ΟΧΙ) ΚΑΙ ΚΑΝΕΙΣ ΑΥΤΟ ΠΟΥ ΕΧΕΙΣ ΕΣΥ ΚΑΤΑ ΝΟΥ.

Το πρόβλημα είναι ότι το ίδιο συμβαίνει και με τους άλλους. Διότι, αν δεν το καταλάβατε, με την ψήφο μας αποφασίσαμε για θέματα που αφορούν και (για να μην πω εξαρτώνται από) τους εταίρους, τους επονομαζόμενους και δανειστές ή τοκογλύφους.

Σήμερα όμως είναι Δευτέρα, μετά το δημοψήφισμα, και τώρα πλέον, με δεδομένο το αποτέλεσμα, μένει να αποδειχθεί αν η επιλογή του πρωθυπουργού ήταν λάθος. Έχει στα χέρια του την “ισχυρή λαϊκή εντολή” που ζήτησε, που θα του έδινε τη διαπραγματευτική δύναμη να συνομιλήσει και από καλύτερη θέση και να επιτύχει καλύτερη συμφωνία.

Μένει να δούμε αν θα μπορέσει  να πάει μ’ αυτό το ΟΧΙ και να τρομάξει τους συνομιλητές αναγκάζοντάς τους να υποχωρήσουν στις απαιτήσεις της χώρας μας.

Ποιες είναι όμως αυτές; Είναι η πρόταση που είχε την υπογραφή του (και την οποία, κανονικά, θα έπρεπε να θέσει στην κρίση του λαού ή της βουλής) ή μήπως τώρα ανεβάζουμε τον πήχη και θ’ αρχίσουμε να ζητάμε “τη μάνα μας και τον πατέρα μας”»;

Και, παρακάτω, προβλέπαμε τις εξελίξεις και την μεταστροφή του κ. Τσίπρα με ακόμη μεγαλύτερη ακρίβεια:

«Το προηγούμενο ερώτημα μάς δίνει την πάσα να μιλήσουμε για τον τρόπο με τον οποίο ο καθένας υποστηρίζει την επιλογή του.

Εμείς που ήμασταν στο ΝΑΙ, υποτίθεται ότι δεχτήκαμε, ψηφίζοντας, παραπέρα μείωση των μισθών μας ή των συντάξεων, δεχτήκαμε να εργαστούμε περισσότερα χρόνια και η δουλειά μας να αξιολογείται, δεχτήκαμε αυτά που προέβλεπε το “πακέτο”…

Όποιος ψήφισε ΝΑΙ, χωρίς να έχει αποδεχτεί τα παραπάνω, απλώς δεν ήξερε τι ήθελε.

Να έρθουμε όμως και στους ψηφοφόρους του ΟΧΙ, οι οποίοι ψηφίζοντας υποτίθεται πως ανέλαβαν κάποιες δεσμεύσεις και δεν είπαν απλώς “όχι στη λιτότητα” ή “όχι στον εκβιασμό των δανειστών”.

Διότι το καθένα από αυτά τα όχι έχει πιθανότατα συνέπειες τις οποίες ο ψηφοφόρος του πρέπει να αποδεχθεί. Η έξοδος από τη λιτότητα ίσως να επιτευχθεί με πληθωριστικό νόμισμα και η υπερήφανη στάση ίσως να οδηγήσει στην εθνική μοναξιά.

ΤΟ ΠΙΟ ΠΙΘΑΝΟ ΟΜΩΣ ΕΙΝΑΙ ΠΩΣ ΤΟ ΟΧΙ ΘΑ ΜΑΣ ΠΑΕΙ ΚΙ ΑΥΤΟ ΕΚΕΙ ΠΟΥ ΘΑ ΜΑΣ ΠΗΓΑΙΝΕ ΤΟ ΝΑΙ, ΣΕ ΜΙΑ ΣΥΜΦΩΝΙΑ ΜΕ ΜΕΤΡΑ ΛΙΤΟΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΠΕΡΙΚΟΠΕΣ.

Τότε εκείνο που θα έχει μείνει θα είναι ένα χωρίς νόημα δημοψήφισμα, που δίχασε τη χώρα και την οδήγησε ακόμη βαθύτερα στη κρίση και τους πολίτες της στην ταλαιπωρία και τον φόβο».

Και ένα τρίτο πουλάκι:

Τελικά έγινε το πιο πιθανό.

Εμείς τα λέγαμε, όμως ποιοι μας άκουγαν; Ευτυχώς που έχουμε κι εσάς…

Λόγω της ημέρας!