ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΣ

Σεπτέμβριος 2019. Συμπληρώθηκαν είκοσι συναπτά έτη από τη μέρα που αποφασίσαμε να σχολιάζουμε σε καθημερινή βάση τον κοινωνικό και πολιτικό μας βίο. Αυτός ο κύκλος έκλεισε. Δείτε εδώ το αποχαιρετιστήριο κείμενο.

Πάμε για άλλα; Ποιος ξέρει;

Πέμπτη 28 Φεβρουαρίου 2019

190228 ΕΓΚΕΦΑΛΙΚΟΝ


Το ένα πουλάκι:
Ο εγκέφαλος εκπαιδεύεται!

Θα μπορούσε να είναι μια απλή διαπίστωση, αφού είναι γνωστό εδώ και δεκαετίες ότι ο ανθρώπινος εγκέφαλος μαθαίνει να λειτουργεί και έτσι εξελίσσεται. Αυτό συμβαίνει είτε μιλάμε για τον εγκέφαλο ενός ανθρώπου, είτε για τον εγκέφαλο γενικά.

Εξάλλου, το γεγονός ότι ο εγκέφαλός μας έχει αυτή την ιδιότητα – ικανότητα είναι ο λόγος που έχουν αμφισβητηθεί τόσο πολύ και τα διάφορα τεστ νοημοσύνης. Απλούστατα, κάποιοι μπορούν να εκπαιδευτούν να τα λύνουν, άλλοι πάλι όχι.

Αν εγώ δηλαδή ασχοληθώ ειδικά και πιάσω να λύσω διάφορε τέτοια τεστ, είναι βέβαιο ότι κάποια στιγμή θα καταφέρνω καλύτερες επιδόσεις και ίσως φαίνομαι πιο ευφυής από άλλους που βλέπουν πρώτη φορά τέτοιο τεστ.

Δεν θα είμαι όμως! Θα έχω πιθανότατα αναπτύξει ένα πολύ συγκεκριμένο είδος ευφυΐας, αυτό τού να απαντάω στα σχετικά τεστ, ενώ μπορεί σε άλλα πράγματα νε μη «με κόβει», πράγμα που βλέπουμε να συμβαίνει καθημερινά.

Άνθρωποι που κατέχουν περγαμηνές αξιοσύνης σε έναν συγκεκριμένο τομές, όμως από εκεί και πέρα δεν μπορούν να ανταποκριθούν στοιχειωδώς σε κάποιες καθημερινές κοινωνικές δραστηριότητες.

Τέτοιοι τύποι γίνονται συχνά και αστείοι ήρωες σε κινηματογραφικές ταινίες, όπου παρουσιάζονται ως φευγάτοι επιστήμονες ή καθυστερημένες διάνοιες, που μπλέκουν σε τραγελαφικές περιπέτειες.

Ο εγκέφαλος εκπαιδεύεται. Αυτό το είπαμε. Όταν όμως ξεκινήσαμε την κουβέντα μας δεν θέλαμε να αναφερθούμε στον ανθρώπινο εγκέφαλο, αλλά σε έναν υπολογιστή, τεχνητό εγκέφαλο, ο οποίος φέρει το όνομα GPT2.

Καθόλου φαντασία δεν πρέπει να είχαν εκείνοι που του το έδωσαν, όμως, όπως είπαμε και πριν, αυτό δεν σημαίνει ότι δεν είναι «κεφάλια» στον τομέα τους. Θα καταλάβετε αμέσως, αρκεί να σας πω τι έκαναν με τον GPT2.

Δοκίμασαν να δουν αν μπορεί να γίνει συγγραφέας και, σωστά μαντέψατε, αυτός το κατάφερε. Του διάβασαν τις πρώτες σειρές από το «1984» του Όργουελ και ξεκίνησε να γράψει μια συνέχεια που αναφέρεται στο μέλλον.

Το άλλο πουλάκι:
Στο 2045!

Κατάλαβε δηλαδή από τις πρώτες δυο τρεις γραμμές ότι το βιβλίο αναφέρεται σε μια μελλοντική ιστορία και έτσι συνέχισε γράφοντας «το 2045 ήμουν δάσκαλος σε μια φτωχή περιοχή μιας αγροτικής επαρχίας της Κίνας…»

Οι δημιουργοί του το θεώρησαν τόσο σπουδαίο αυτό που αμέσως απαγόρευσαν τη δημοσίευση της έρευνας που οδήγησε στην κατασκευή του συγκεκριμένου εγκεφάλου. Δοκίμασαν μάλιστα και σε άλλο είδος γραφής.

Του διάβασαν ένα ρεπορτάζ για το Brexit και του ανέθεσαν να γράψει κάτι ανάλογο. Αυτός, αφού επεξεργάστηκε τα δεδομένα, έγραψε ένα απολύτως πιστευτό ρεπορτάζ για τα επόμενα βήματα της Τερέζα Μέι.

Το ρεπορτάζ μοιάζει απόλυτα αληθινό (αληθοφανές) ενώ δεν πρόκειται παρά για μια εκτίμηση που όμως, κι εδώ είναι το αξιοθαύμαστο, την έκανε ένας τεχνητός εγκέφαλος. Πώς είναι δυνατόν κάτι τέτοιο;

Η απάντηση είναι σ’ αυτό που είπαμε από την αρχή. (Και αυτός) ο εγκέφαλος εκπαιδεύεται. Αυτά τα αξιοθαύμαστα που σας είπαμε ότι έγραψε δεν προέκυψαν από τη μια στιγμή στην άλλη.

Ούτε, φυσικά, τα κατάφερε διαβάζοντας απλώς την αρχή ενός μελλοντολογικού μυθιστορήματος, ή κάποιου ρεπορτάζ διεθνών ειδήσεων. Εν μας επιτρέπεται η έκφραση, ο GPT2 έλιωσε στο διάβασμα!

Προκειμένου να τον εκπαιδεύσουν οι δημιουργοί του, του έδωσαν να διαβάσει 10 εκατομμύρια άρθρα, ποσότητα «ύλης» που ισοδυναμεί με 35.000 ογκωδέστατα βιβλία. Αυτός με τη σειρά του δεν τα διάβασε για να περνά η ώρα.

Προσπάθησε να αξιοποιήσει μια τεχνολογία που ονομάζεται deep learning, να μάθει δηλαδή να αναζητά τις βαθύτερες συνδέσεις ανάμεσα στα τμήματα της πληροφορίας και να εντοπίζει δομικές ομοιότητες ανάμεσα σε διαφορετικά είδη κειμένων.

Μ’ αυτόν τον τρόπο, κατάφερε να αποκτήσει συνείδηση της διακειμενικότητας, έτσι ώστε να μπορεί αναλύει πολλά κείμενα και να συνθέτει νέα, χρησιμοποιώντας τις πληροφορίες αλλά και το επίπεδο ύφους εκείνων.

Η αξιοθαύμαστη αυτή επιτυχία του θέτει εύλογα το ερώτημα αν η λογοτεχνία, και όχι μόνο αυτή, στο μέλλον θα γράφεται από υπολογιστές σαν τον GPT2. Μας υποχρεώνει όμως να σκεφτούμε και πάνω στη φύση της νοημοσύνης.

Και ένα τρίτο πουλάκι:
Τι είναι η νοημοσύνη;

Και πώς καλλιεργείται; Ερωτήματα που θα κληθούν να απαντήσουν οι επιστήμονες με βάση τα νέα δεδομένα που θα πάρουν από την πορεία και την εξέλιξη του GPT2. Και, φυσικά, άλλων όμοιων υπολογιστών που θα δημιουργηθούν στο μέλλον.

Η εξέλιξη αυτή μπορεί να μας φέρει και μπροστά σε ηθικά διλήμματα τού τύπου έχουμε το δικαίωμα να δημιουργούμε νοημοσύνη που πιθανόν θα εκπαιδεύεται να ξεπερνά ακόμη και εκείνη των δημιουργών της;

Και πόσο αυτόνομη μπορεί να γίνει μια τέτοια κατασκευή που θα σκέφτεται και θα αναλύει αυτόνομα, άρα θα μπορεί και να παίρνει αποφάσεις που ξεφεύγουν από τον έλεγχο των κατασκευαστών της;

Ερωτήματα που σίγουρα θα κληθεί να απαντήσει η επιστήμη και όχι μόνον αυτή, αν δεν το έχει κάνει ήδη σε μεγάλο βαθμό. Εγώ όμως θα σταθώ σε κάτι άλλο πιο πεζό και, αν μου επιτρέπετε, πιο πρακτικό.

Ο GPT2 έκανε κάτι σπουδαίο, που όμως το γνωρίζουμε εδώ και πάρα πολλά χρόνια. Κατόρθωσε να δημιουργήσει κάποια είδη κειμένων, αφού πρώτα «εκτέθηκε» σε χιλιάδες παρόμοια, τα μελέτησε και τα ανέλυσε.

Αυτό προσπαθούμε κι εμείς να πείσουμε τα παιδιά μας να κάνουν, αλλά συχνά ματαιοπονούμε. Αν το μόνο είδος με το οποίο έρχονται σε επαφή είναι το μήνυμα και η ανάρτηση στο κινητό, τότε ζήτω που καήκαμε!
 Το μέλλον είναι εδώ!



190227 ΨΗΦΙΑΚΟΝ


Το ένα πουλάκι:
Η τεχνολογία στους ναούς.

Να, είδατε; Κάναμε κι εμείς το γνωστό και συνηθισμένο λάθος. Όταν μιλάμε για τις χριστιανικές εκκλησιές μας, πρέπει να λέμε… τους «ιερούς ναούς». Διαφορετικά μπορεί να υποθέσει ο άλλος ότι αναφερόμαστε σε αρχαίου τέτοιους.

Έχετε προσέξει κι εσείς ότι η σύγχρονη τεχνολογία έχει μπει στους ιερούς ναούς και μάλιστα έχει ανέβει και στα ψαλτήρια; Αν το παρατηρήσατε, σας ενόχλησε καθόλου ή το αφήσατε να περάσει ασχολίαστο;

Κακώς σας ρωτάω, διότι, τελικά, δεν έχει και τόση σημασία τι παρατηρήσαμε εσείς κι εγώ, ούτε αν αυτό μας ενόχλησε ή όχι. Ενόχλησε την Ιερά Σύνοδο και αυτό αρκεί. Η οποία μάλιστα αποφάσισε να δράσει… δραστικά.

(Τι να κάνουμε, δεν έχουμε όλοι τη χάρη και την ικανότητα να χρησιμοποιούμε τη γλώσσα μας με τον τρόπο που το κάνουν οι Άγιοι Πατέρες. Γι’ αυτό αποφασίσαμε να σας μεταφέρουμε αυτολεξεί τη… δράση τους.) Διαβάζουμε:

Κατά τά τελευταῖα ἔτη παρατηρεῖται, ὅλο ἕν καί περισσότερον, ἡ χρῆσις ὑπό τινων ἱεροψαλτῶν ἠλεκτρονικῆς συσκευῆς ὑπό τήν ὀνομασίαν «ψηφιακός ἰσοκράτης» ἤ «μηχανικός ἰσοκράτης», ἡ ὁποία παράγει ἦχον προσομοιάζοντα εἰς τήν ἀνθρωπίνην φωνήν, καί τοῦτο προκειμένου νά ἀναπληρώσουν τό κενόν τῆς παρουσίας βοηθοῦ, ὁ ὁποῖος θά ἐκτελέσῃ τό ἴσον.

Ἡ Ἱερά Σύνοδος τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος ἐγκαίρως, ἀπό τοῦ ἔτους 1992, διά τοῦ ὑπ' ἀριθ. 1630/726/11.5.1992 Ἐγκυκλίου Σημειώματος αὐτῆς, κατεδίκασεν «τήν ἐν τοῖς Ἱεροῖς Ναοῖς καινοφανῆ χρῆσιν “μηχανικοῦ ἰσοκράτου” ὡς μή συνᾴδουσαν πρός τε τήν ζῶσαν λατρείαν τοῦ Θεοῦ καί τήν ἔκπαλαι καθεστηκυῖαν ἐκκλησιαστικήν παράδοσιν καί τάξιν καί ὡς ὀλισθηράν ἀπαρχήν εἰσαγωγῆς ὀργάνων ἐν ταῖς ἱεραῖς τῆς Ἐκκλησίας ἀκολουθίαις». 

Ἐπί πλέον, ἡ κατά τά τελευταῖα ἔτη παρατηρουμένη αὔξησις τῆς χρήσεως ἠλεκτρονικῶν ὑπολογιστῶν καί δή εἰς τήν μορφήν τῶν φορητῶν αὐτῆς ὑλοποιήσεων (κυρίως smartphones καί tablets), ἔχει ὁδηγήσει ἀρκετούς ἱεροψάλτας, κυρίως νέους εἰς τήν ἡλικίαν, εἰς τήν χρῆσιν τοιούτων συσκευῶν, καί τοῦτο πρός διευκόλυνσιν αὐτῶν, ἐφ' ὅσον, εἰς μίαν καί μόνον συσκευήν, δύνανται νά περιληφθοῦν ἅπαντα τά λειτουργικά καί μουσικά κείμενα μιᾶς ἡμέρας, ἐνῷ εἰς τό ἱερόν ἀναλόγιον ὑπάρχει ἀνάγκη παραλλήλου χρήσεως πολλαπλῶν βιβλίων.

Τά ὡς ἄνω ζητήματα, ἀνήκοντα εἰς τό πεδίον τῆς Θείας Λατρείας, διά τήν ὁποίαν ἡ ποιμαίνουσα Ἐκκλησία μεριμνᾷ ἰδιαιτέρως, ὡδήγησαν τήν Διαρκῆ Ἱεράν Σύνοδον νά λάβῃ τάς ὡς κάτωθι ἀποφάσεις:

Το άλλο πουλάκι:
Ας τις ακούσουμε με τη δέουσα προσοχή!

1) Ἀνανεώνει τήν κατά τά ὡς ἄνω Συνοδικήν ἀπαγόρευσιν (ὑπ' ἀριθ. 1630/726/11.5.1992 Ἐγκύκλιον Σημείωμα) τῆς χρήσεως τῶν ἠλεκτρονικῶν ἰσοκρατῶν (μηχανικῶν ἤ ψηφιακῶν) εἰς ὅλους τούς Ἱερούς Ναούς τῆς Ἁγιωτάτης Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος.

Ἡ καινοτομία αὕτη δέν συνάδει πρός τόν ΟΕ΄ Κανόνα τῆς Πενθέκτης Οἰκουμενικῆς Συνόδου συνιστῶντα: «Τούς ἐπί τῷ ψάλλειν ἐν ταῖς ἐκκλησίαις παραγινομένους, βουλόμεθα... μήτε τι ἐπιλέγειν τῶν μή τῇ ἐκκλησίᾳ ἁρμοδίων τε καί οἰκείων...».

Ἀντί τῆς χρήσεως ἠλεκτρονικῶν ἰσοκρατῶν, ἡ Ἱερά Σύνοδος προτρέπεται ὅπως, μερίμνῃ τῶν ἐνοριῶν καί τῶν ἱεροψαλτῶν, ἐκπαιδευθοῦν νέοι μαθηταί τῆς πατρῴας Ἐκκλησιαστικῆς Μουσικῆς, ὥστε νά ἐπιλυθῇ φυσικῶς καί οὐχί τεχνικῶς τό πρόβλημα τῆς ἐλλείψεώς των.

2) Ἐπειδή τά λειτουργικά βιβλία, ὅπως καί ὅλα τά ὑπόλοιπα ἱερά ἀντικείμενα τά χρησιμοποιούμενα εἰς τήν Θείαν Λατρείαν, θεωροῦνται ὡς ἀντικείμενα ἔχοντα ἱερότητα, Ἱερά Σύνοδος ἐμμένει εἰς τήν χρῆσιν αὐτῶν ὑπό τῶν ἱεροψαλτῶν εἰς τά ἱερά ἀναλόγια.

Ἡ ἀπόφασις αὕτη ἐπ' οὐδενί ἐρείδεται εἰς μανιχαΐζουσαν ἀπόρριψιν τῶν ἠλεκτρονικῶν μέσων, λόγῳ τῆς διαφορετικῆς ὑλικῆς συστάσεώς των, ἀφοῦ ἄλλωστε εἰς τήν μακραίωνα ἱστορικήν πορείαν Της, ἡ Ἐκκλησία ἐχρησιμοποίησε ἅπαντα τά διαθέσιμα μέσα γραφῆς καί ἀναγνώσεως (χειρόγραφα ἤ ἔντυπα).

Διά τοῦτο καί δύναται νά ὑπάρξῃ κατ' οἰκονομίαν ἡ λελογισμένη καί μετά φειδοῦς χρῆσις τῶν ἠλεκτρονικῶν μέσων ἐν τοῖς ἱεροῖς ἀναλογίοις κατά τήν Θείαν Λατρείαν, δίχως νά ὑποκαθίστανται ἐπ’ οὐδενί τά λειτουργικά βιβλία.

Εἰς τοιαύτας δέ περιπτώσεις, δέον ὅπως αἱ ἐν λόγῳ συσκευαί τοποθετοῦνται ἐπί τῷ ἀναλογίῳ ἀποκλειστικῶς, ὥστε νά μήν κρατοῦνται ἤ καί περιφέρονται ἀνά χεῖρας ὑπό τῶν ψαλλόντων ἤ ἀναγιγνωσκόντων, μέ ἀποτέλεσμα τόν σκανδαλισμόν ἔστω καί ἑνός ἐκ τῶν πιστῶν.

Ταυτοχρόνως, θεωρεῖται ἀπολύτως ἀπαραίτητον, ὅπως αἱ ἐν λόγῳ συσκευαί χρησιμοποιοῦνται ἀποκλειστικῶς διά τήν Θείαν Λατρείαν καί οὐχί διά διαφόρους χρήσεις, αἱ ὁποῖαι μάλιστα ἀπάδουν εἰς τήν λειτουργικήν διακονίαν, ὡς λ.χ. κοσμική μουσική, συλλογή προσωπικῶν καί ἄλλων φωτογραφιῶν, ἀναζήτησις εἰς τό διαδίκτυον κ.λπ. καί δή κατά τήν ὥραν τῆς Θείας Λατρείας, ὅπερ συνιστᾷ ἐκκοσμίκευσιν, ἥτις προκαλεῖ μέγιστον σκανδαλισμόν εἰς τάς συνειδήσεις τῶν πιστῶν.

Ταῦτα πάντα γνωρίζοντες ὑμῖν, παρακαλοῦμεν διά τά καθ' ὑμᾶς.

Και ένα τρίτο πουλάκι:
Ωραία τα λένε!

Εννοώ σε ωραία ελληνικά. Τώρα, αν συμφωνούμε ή όχι… τι να σας πω. Δεν μας πέφτει και πολύς λόγος. Για τους ηλεκτρονικούς ισοκράτες, εκτός των άλλων, τους βρίσκω και ενοχλητικούς. Σαν να πετά ζουζούνι μέσα στην εκκλησία.

Για δε τα τάμπλετς που περιέχουν όλη την υμνογραφία και διευκολύνουν αφάνταστα τους ψαγμένους ιεροψάλτες, νομίζω ότι… η λελογισμένη και μετά φειδούς χρήση τα λέει όλα. Για να μη χρησιμοποιούνται όμως αλόγιστα, υπάρχει λύση.

Και δεν εννοώ να τοποθετηθούν στους ιερούς ναούς «κόφτες» του διαδικτύου. Θα μπορούσε η Εκκλησία της Ελλάδος να τους εξοπλίσει με ειδικά τάμπλετς που θα ήταν μόνο για χρήση στα ψαλτήρια και πέραν τούτου ουδέν.

Εμένα όμως με προβληματίζει περισσότερο, για να μην πω με σκανδαλίζει, και μια άλλου είδους χρήση ηλεκτρονικών μέσων. Έχω δει ειδικούς φωτογράφους, ακόμη και ιερωμένους, να έχουν ως αποκλειστικό… διακόνημα τη φωτογράφιση δεσποτάδων.

Δεκάδες, για να μην πω εκατοντάδες λήψεις σε μια ακολουθία, ειδικά στις κατανυκτικές της Μεγάλης Εβδομάδος.. Προς τι όλο αυτό;
Εκεί θα ήθελα να δω λελογισμένη χρήση… της ματαιοδοξίας.
 Πιστοί… στην τεχνολογία!

Τρίτη 26 Φεβρουαρίου 2019

190226 ΑΛΚΟΟΛΙΚΟΝ


Το ένα πουλάκι:
Σας πειράζει το ποτό;

Μόλις ακούσατε ένα χαρακτηριστικό δείγμα ανόητης ερώτησης. Δηλαδή ερώτησης που δεν έχει κανέναν απολύτως λόγο να τίθεται. Για να καταλάβετε, ανήκει στην ίδια κατηγορία με τις ερωτήσεις «ήρθες;» ή «εδώ είσαι;»

Τέτοιου είδους ερωτήσεις δεν έχουν κανένα απολύτως νόημα, για δύο λόγους. Ο ένας είναι ότι η απάντηση σ’ αυτές είναι τόσο προφανής που δεν αξίζει να μπει στον κόπο ο ερωτώμενος να την δώσει.

Φυσικά και ήρθα, αφού είμαι μπροστά σου και μου υποβάλλεις την ερώτηση. Φυσικά και με πειράζει το ποτό, αφού δεν υπάρχει άνθρωπος που να μην τον πειράζει. (Ακόμη κι αν δεν το παραδέχεται ο ίδιος˙ κρατήστε το αυτό.)

Ο δεύτερος λόγος είναι ότι, ακριβώς εξαιτίας της δεδομένης απάντησης, εκείνος που ρωτά θέλει στην πραγματικότητα να μάθει κάτι άλλο. Και εδώ θα επικαλεστώ τον σοφό γκρινιάρη του ελληνικού κινηματογράφου, τον Ορέστη Μακρή.

«Και τότε, αφού θέλεις να πεις κάτι άλλο, γιατί λες αυτό που λες και δεν λες κατευθείαν εκείνο το άλλο, να ησυχάσουμε». Θυμίζω, από μνήμης, τη σκηνή στην παραλία, όπου η σύζυγός του θέλει να μάθει τι σκέφτεται για το μέλλον των κοριτσιών τους.

Με την ερώτηση «ήρθες», για παράδειγμα, ο ερωτών θέλει, προφανώς να μάθει για ποιο λόγο ο άλλος ήρθε… κιόλας, ενώ θα έπρεπε να αργήσει ακόμη. Με το «εδώ είσαι;» στην πραγματικότητα ρωτά πώς κι έτσι βρίσκεσαι εδώ και όχι κάπου αλλού.

Όταν, λοιπόν, ρωτάμε κάποιον αν τον πειράζει το ποτό, εννοούμε αν αντέχει, αν το σηκώνει κατά κάποιον τρόπο, το αλκοόλ, ή με το πρώτο ποτηράκι γίνεται… γκολ (για να κάνω και μια αποτυχημένη ρίμα).

Θα σας θυμίσω και πάλι μια σκηνή από τον αθάνατο παλιό ελληνικό κινηματογράφο, πάντα από μνήμης. Λέει ο Ντίνος Ηλιόπουλος: «Πίνω. Κι όταν πίνω γίνομαι άλλος άνθρωπος. Και μετά θέλει να πιει κι εκείνος…»

Θα μπορούσε να πει κανείς ότι η πανέξυπνη αυτή ατάκα είναι μια από τις πολλές αποδείξεις πως η τέχνη αντιγράφει τη ζωή. Ή μήπως συμβαίνει το ανάποδο; Τέλος πάντων, θα σας πω πού το πάω και θα καταλάβετε.

«Ο πιο γρήγορος τρόπος για να ξεχάσεις ότι σε κοιτούν συνεχώς είναι να μεθύσεις πολύ. Και όταν μεθάς, σκέφτεσαι τώρα με κοιτούν επειδή είμαι πολύ μεθυσμένος, οπότε πρέπει να πιω περισσότερο για να τους αγνοήσω».

Το άλλο πουλάκι:
Τον πείραξε το ποτό.

Ο λόγος για τον 29χρονο (πλέον) ηθοποιό Ντάνιελ Ράντκλιφ και, για όσους δεν συγκρατούν ονόματα, εκείνον που ενσάρκωσε τον Χάρι Πότερ. (Όνομα είναι και αυτό, αλλά, αν δεν το ξέρετε, παρατήστε τα.)

Αυτός λοιπόν, από όταν ήταν ακόμη έφηβος, ξεκίνησε να πίνει, διότι είχε, λέει, μια τέτοια εικόνα για τον σπουδαίο ηθοποιό και προσπάθησε να ανταποκριθεί σ’ αυτήν. Έπινε, μετά φοβόταν πως γίνεται στόχος…

Και έπινε ακόμη περισσότερο για να ξεφύγει από αυτή την εικόνα που πίστευε ότι δίνει στον κόσμο. Φαύλος κύκλος στον οποίο μπήκε νεότατος και είδε κι έπαθε για να βγει. Όμως φαίνεται ότι τελικά τα κατάφερε.

Το ερώτημα είναι τι είναι αυτό που κάνει ανθρώπους που τα έχουν όλα να αισθάνονται την ανάγκη να καταφύγουν στο ποτό. Και η απάντηση, φυσικά, είναι προφανής: απλώς… δεν τα έχουν όλα!

Τους λείπουν πράγματα που φαίνεται είναι πολύ ουσιαστικά, τόσο που προσπαθούν να τα υποκαταστήσουν με το ποτό (σε άλλες περιπτώσεις με τα ναρκωτικά) χωρίς, φυσικά, να τα καταφέρνουν.

Αυτή όμως είναι μια εντελώς επιφανειακή ανάλυση, που θα ταίριαζε σε οποιοδήποτε κουτσομπολίστικο περιοδικό, από αυτά που ασχολούνται με τις ζωές σπουδαίων ανθρώπων, ή που νομίζει το περιοδικό ότι είναι σπουδαίοι.

Για να συλλάβουμε το θέμα στην πραγματική του διάσταση, θα πρέπει να το δούμε συνολικότερα. Διότι είναι πολύ γενικευμένο το φαινόμενο νέων παιδιών να πίνουν πέρα από το φυσιολογικό.

Όπου ως φυσιολογικό ορίζουμε τον αριθμό εκείνον των ποτών που μπορεί να σηκώσει ένα συνηθισμένο κεφάλι, ένα συνηθισμένο συκώτι και ένα συνηθισμένο… πορτοφόλι. Επειδή το ποτό είναι και ένα ακριβό… άθλημα.

Διότι, όταν μιλάμε για νέους που πίνουν με το παραπάνω, δεν εννοούμε περιπτώσεις περιθωριακών αλκοολικών που αγοράζουν ένα φτηνό μπουκάλι τελευταίας ποιότητας και το πίνουν κάτω από μια γέφυρα.

Και ένα τρίτο πουλάκι:
Ή γύρω από ένα βαρέλι σκουπίδια που καίγονται.

Μιλάμε για παιδιά με πολλές σπουδές, με καλές δουλειές, όσο καλές μπορούν να θεωρούνται πλέον οι δουλειές που έχουν σήμερα οι (μορφωμένοι) νέοι, με έντονη κοινωνική ζωή, από καλά σπίτια…

Σύμφωνα με πληροφορίες «από μέσα», δεν είναι λίγα τα παιδιά αυτά που προτιμούν ουίσκι των 20 ευρώ -το ποτήρι παρακαλώ, για να μην μπερδευόμαστε- και πίνουν πολλά περισσότερα από ένα.

Θα ξέρετε φαντάζομαι ότι υπάρχουν πλέον και στη χώρα μας εξειδικευμένα ουίσκι μπαρ, όπου μπορεί να πιει κανείς ό,τι (ουίσκι) τραβάει η όρεξή του. Και, εννοείται, ό,τι αντέχει η τσέπη του.

Όπου το ουίσκι δεν σερβίρεται ούτε με πάγο, ούτε με νερό (φυσικά ούτε και με σόδα) αλλά με… πέτρες, whiskey stones, που μπαίνουν παγωμένες στο ποτήρι για να ρίχνουν τη θερμοκρασία, χωρία να αλλοιώνουν τη γεύση.

Έτσι, φίλοι μου, απολαμβάνουν το ποτό τους πολλοί σύγχρονοι νέοι, θυμίζοντας σ’ εμάς τους παλαιότερους κάποιες ένδοξες μέρες, όταν τα ουίσκι γίνονταν καύσιμη ύλη για να ζεσταίνονται οι τραγουδίστριες της πίστας.

Ο καθένας και οι τρόποι του.
 «Πίνου, για να ξιχνώ τουν πόνου»!

190225 ΦΩΝΑΚΛΑΔΙΚΟΝ


Το ένα πουλάκι:
«Αυτοί μας εκπροσωπούν;»

Το ερώτημα του φίλου τριγύριζε στο μυαλό μου όλο το βράδυ του Σαββάτου. Όπως και τα λόγια τού άλλου: «Μου φώναζαν “παλιογουρούνι, θα σε κάνουμε σαπούνι”˙ χρόνια είχα να ακούσω κάτι τέτοιο».

Τους συνάντησα και τους δύο το βράδυ του Σαββάτου στη θεατρική παράσταση «ο ξεπεσμένος δερβίσης υπό την βασιλικήν δρυν» και, ανταλλάξαμε μερικές κουβέντες. Σκέφτηκα να σας μιλήσω για όσα μου είπανε.

Η Παρασκευή ήταν μια πολύ δύσκολη μέρα για μένα. Έχοντας μόνο μία ώρα ελεύθερο χρόνο, 7 με 8 το απόγευμα, σκέφτηκα να απολαύσω ένα καυτό κακάο και πετάχτηκα μέχρι την πλατεία, σε αγαπημένο στέκι.

Ξαφνικά, φωνές, ντουντούκες, «Μακεδονία ξακουστή», «ξυπνήστε, ρε», «όλοι στην πλατεία, για τη Μακεδονία», μου χάλασαν την ησυχία. Καθώς τέλειωνε και η ώρα μου σηκώθηκα να φύγω.

Τώρα ξέρω τι θα σκεφτούν κάποιοι. Εδώ πουλήθηκε κοτζάμ Μακεδονία, και αυτός λυπάται που δεν μπόρεσε να απολαύσει το κακάο του όπως ήθελε. Να σας πω όμως κι εγώ ότι μου τη δίνει αφάνταστα να μου φωνάζει ο άλλος «ξύπνα, ρε».

Ότι και καλά, εκείνος είναι ξύπνιος κι εγώ κοιμισμένος, ότι γνωρίζει πολύ καλύτερα από τον καθένα όχι μόνο ποια είναι τα προβλήματα, αλλά και πώς να διεκδικήσει τη λύση που αυτός έχει στο κεφάλι του.

Δεν λέω˙ μπορεί η δική του οπτική να είναι η σωστότερη. Αυτή όμως η νοοτροπία να θεωρείς τον εαυτό σου σαΐνι, ενώ όλοι οι άλλοι τρώνε κουτόχορτο, είναι από μόνη της επικίνδυνη. Τέλος πάντων…

Ήταν από εκεί και ο δρόμος μου, έτσι και πέρασα από τη συγκέντρωση. Το καλό είναι ότι εδώ είμαστε μικρή πόλη, γνωριζόμαστε μεταξύ μας, κι έτσι δεν χρειαζόμαστε κανένα Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων να μας πει τι συμβαίνει δίπλα μας.

Βλέποντας το μικρό (πολύ μικρό) πλήθος των συγκεντρωμένων αναρωτήθηκα ποιοι οργάνωσαν και πώς συντόνισαν αυτή τη διαμαρτυρία, και, κυρίως, πώς αναλαμβάνουν την ευθύνη να εκπροσωπήσουν τη μεγάλη πλειονότητα των πολιτών που διαφωνούν με τη Συμφωνία των Πρεσπών.

Εδώ συναντήθηκε η σκέψη μου με το ερώτημα του πρώτου φίλου, αν και εκείνος, όπως μου είπε, μιλούσε περισσότερο για το ποιόν κάποιων «πρωτεργατών» που είδε στους συγκεντρωμένους, τους οποίους γνωρίζει και προσωπικά.

Το άλλο πουλάκι:
«Αυτοί μας εκπροσωπούν;»

Την άλλη μέρα είδα κι εγώ στο διαδίκτυο βίντεο με τις φωνές έξω από το Επιμελητήριο και κατάλαβα ότι η όλη συγκέντρωση αποσκοπούσε στο κράξιμο του υπουργού Τσακαλώτου που μιλούσε εκεί.

Για να πούμε και το άλλο, ρε παιδιά, είναι θλιβερή εικόνα να έρχεται υπουργός εν ενεργεία στην πόλη και να μιλά σε μικρή, κλειστή αίθουσα, σε αυστηρά περιορισμένο αριθμό στελεχών και φίλων του κυβερνώντος κόμματος.

Αυτοί ούτε να ενημερωθούν χρειάζονται, ούτε να πειστούν για όσα θέλει να τους πει ο υπουργός. Αφήστε που θα είναι εκεί και όταν αυτός -όπως και άλλοι πολλοί πριν- πιθανόν να βρίσκεται κάπου αλλού.

Παρ’ όλα αυτά, στην ομιλία βρέθηκε («για το χατίρι μια παλιά αγάπης», που τραγούδησε και ο Μιχάλης Μενιδιάτης, αν και εγώ προτιμώ την ερμηνεία της Πίτσας Παπαδοπούλου) και ο δεύτερος φίλος για τον οποίο σας μίλησα.

Αυτός που άκουσε από απόσταση αναπνοής τα περί «γουρουνιού» και «σαπουνιού», κουβέντες που δικαιολογημένα ξύπνησαν μέσα του μνήμες από άλλες εποχές. Τα «άκουσα» κι εγώ από την ασφαλή απόσταση του διαδικτύου.

Αν μπει κανείς να διαβάσει τα σχόλια που συνοδεύουν τις αναρτήσεις για την (αντι)συγκέντρωση διαμαρτυρίας στη Δράμα, τον πιάνει απελπισία. Άνθρωποι τόσο ένθερμοι πατριώτες που είναι έτοιμοι…

Να κρεμάσουν τους προδότες που πούλησαν τη Μακεδονία. Και που κάποιοι υπόσχονται ότι θα το κάνουν, όταν πάψει να τους προστατεύει (τους προδότες, ντε) ο νόμος και τα ΜΑΤ. Όταν δεν θα μπορούν να κρύβονται…

Μέχρι τότε όμως, κρύβονται οι ίδιοι (οι πατριώτες, ντε) στην ανωνυμία τού διαδικτύου, ή σε εκείνη τού (μικρού) πλήθους, μέσα από το οποίο μπορούν να βρίζουν και να απειλούν άλλους πολίτες, επειδή πήγαν σε μια ομιλία.  

Αφήστε που οι περισσότεροι κατηγορούν τους πολιτικούς (τους προδότες, ντε) ότι δεν τολμούν να κυκλοφορήσουν χωρίς ισχυρή παρουσία της Αστυνομίας. Και το ερώτημα προκύπτει αβίαστα.

Και ένα τρίτο πουλάκι:
Δηλαδή, τι θα κάνετε, ρε παιδιά;

Έτσι και δεν υπήρχε η Αστυνομία έξω από το Επιμελητήριο για να σας σταματήσει, ως πού θα φτάνατε; Θα μπαίνατε μέσα και… τι; Θα λιντσάρατε τον ομιλητή και τους παρευρισκομένους;

Το ερώτημα, λοιπόν, επανέρχεται; Αυτοί οι άνθρωποι εκπροσωπούν το μέγα πλήθος των πολιτών που δεν συμφωνούν με τους χειρισμούς της κυβέρνησης στο «μακεδονικό»; Γι’ αυτό μας καλούν να «ξυπνήσουμε»;

Για να αρχίσουμε κι εμείς να φωνάζουμε και να απειλούμε συμπολίτες μας ότι «θα τους κάνουμε σαπούνι»; Για να βρίζουμε και να καταριόμαστε τους πολιτικούς έτσι ώστε «να μην τολμούν να περπατήσουν στο δρόμο»;

Λυπάμαι, αλλά εγώ δεν θα ακολουθήσω. Όπως δεν ακολούθησα και τους διαφόρων ειδών «αγανακτισμένους», όταν και μεταξύ εκείνων υπήρχαν κάποιοι που πολύ κακώς τους αποκαλούμε θερμοκέφαλους.

Και λυπάμαι που θα στενοχωρήσω τον καλό φίλο που μου έκανε τη σχετική παρατήρηση, αλλά θα το επαναλάβω. Εμείς τα λέγαμε και τότε. Τέτοιου είδους αντιδράσεις μόνο σε σκοτεινούς δρόμους μπορούν να μας οδηγήσουν.

Αυτοί όμως τότε μιλούσαν για «ιερή αγανάκτηση» και για «αιτιολογημένη βία».
Να τώρα…
 Τουλάχιστον… αφρόλουτρο!

Παρασκευή 22 Φεβρουαρίου 2019

190222 ΛΟΓΙΚΟΤΑΤΟΝ


Το ένα πουλάκι:
Λογικόν!

Δεν ξέρω αν υφίσταται ακόμη το μάθημα, όμως εμείς, σε κάποια τάξη του Λυκείου, είχαμε και μάθημα Λογικής. Προσοχή, το λέω εξ αρχής: Δεν σημαίνει ότι αναπτύξαμε τη λογική μας με το συγκεκριμένο μάθημα.

Διότι, από τα λίγα που «μάθαμε», εκείνο που έμεινε στους περισσότερους (απ’ ό,τι βλέπω συχνά και στο διαδίκτυο) είναι ο αστυνόμος - μπουζούκι, καθότι και οι δύο είναι όργανα (τα προς τρίτον ίσα…)

Εξάλλου, αν το μάθημα, έτσι όπως γινόταν είχε κανένα πρακτικό όφελος, κανένα ορατό αποτέλεσμα στη καθημερινή σχέση μας με τη λογική, σήμερα δεν θα υπήρχε ανάγκη να συζητάμε για αυτό το θέμα.

Θα σας πω πώς εννοώ εγώ την ένταξη της Λογικής στα Αναλυτικά Προγράμματα της Εκπαίδευσης, όχι μόνο του Λυκείου, αλλά από το Δημοτικό ακόμη, και μετά μου λέτε αν συμφωνείτε ή όχι.

Θα αναφερθώ και πάλι σε εκείνον τον παλιό δάσκαλο για τον οποίο σας έχω μιλήσει πολλές φορές. Μου έλεγε, λοιπόν, πως του τύχαινε συχνά οι μαθητές του να γνωρίζουν την απάντηση, αλλά να μη σηκώνουν το χέρι τους.

Όταν ρώτησε έναν από αυτούς γιατί το κάνει, πήρε μια απρόσμενη απάντηση: «Επειδή, κύριε, δεν θα σας είναι αρκετό αυτό που θα απαντήσω, ακόμα κι αν είναι σωστό, και θα με ρωτήσετε… γιατί».

«Πραγματικά», συνέχισε ο δάσκαλος, «είχα τη συνήθεια να ρωτάω τα παιδιά “γιατί το λες αυτό”, έτσι ώστε να τα βάζω στη διαδικασία να σκεφτούν και να αιτιολογήσουν την απάντησή τους, ακόμη και αν ήταν λανθασμένη».

Αυτό, ναι. Είναι μάθημα Λογικής. Να διδασκόμαστε από μικροί πως ό,τι λέμε θα πρέπει να το αιτιολογούμε και μάλιστα με επιχειρήματα ισχυρά, όχι τού τύπου, έτσι νομίζω, ή έτσι κάπου άκουσα.

Αλλά και οι συμμαθητές μας, οι μετέπειτα συμπολίτες μας, να εξασκηθούν ώστε να μπορούν να ξεχωρίσουν ένα ισχυρό επιχείρημα από μια απλή άποψη, ή, ακόμη χειρότερο, από μια καμουφλαρισμένη επιθυμία.

Το άλλο πουλάκι:
Διότι κι αυτό το βλέπουμε.

Ισχυριζόμαστε πολλές φορές ότι τα πράγματα είναι έτσι όπως θα θέλαμε ή θα μας άρεσε να ήταν, και αρνούμαστε να δούμε την πραγματικότητα. («Δεν υπάρχει περίπτωση να αρνηθούν οι Ευρωπαίοι εταίροι».)

Το ότι πολλοί ενήλικες δεν έχουν ξεφύγει από τον τρόπο σκέψης των παιδιών είναι κάτι που το συναντάμε καθημερινά γύρω μας. Κι ας μην αντιλαμβανόμαστε συχνά ότι συμβαίνει. Θα σας δώσω ένα παράδειγμα.

Κλασικός τρόπος αντίδρασης των παιδιών είναι, όταν δέχονται παρατήρηση για κάτι κακό που κάνουν, να λένε «το ίδιο έκανε και ο Κωστάκης». Είναι το επιχείρημα που πιστεύουν ότι δικαιολογεί την πράξη τους.

Ε, ακριβώς την ίδια αντίδραση έχουν και πολλοί ενήλικες, είτε τους γράφει το τροχονόμος («μόνον εγώ έτρεχα;») είτε τους γίνεται έλεγχος για τους όρους με τους οποίους πήραν κάποιο δάνειο («να ελέγξετε και τους άλλους»).

Τα σκεφτόμουν όλα αυτά καθώς διάβαζα πάλι ένα άρθρο σχετικά με τους μεγάλους κινδύνους στους οποίου εκθέτει τα μέλη του, δυστυχώς όμως και άλλους πολίτες, το λεγόμενο Αντιεμβολιαστικό Κίνημα.

Θα μάθατε ότι στις ΗΠΑ, υπάρχουν παιδιά που προσφεύγουν στη Δικαιοσύνη κατά των γονιών τους και ζητούν να μάθουν αν υπάρχει νομικός τρόπος να εμβολιαστούν, παρά τη θέληση εκείνων.

Το κείμενο συνοδευόταν από σχόλια αναγνωστών, μεταξύ των οποίων ένας, πρώτος πρώτος, έσπευσε να εκθέσει το μεγάλο του (λογικό!) επιχείρημα. «Δεν βλέπετε πόσοι θάνατοι προέρχονται από τα τροχαία;

Από ενδονοσοκομειακές λοιμώξεις, από την παχυσαρκία, από τα ναρκωτικά, από ληστείες μετά φόνου; Γιατί δεν λέτε τίποτε εσείς οι δημοσιογράφοι για όλα αυτά; Το αντιεμβολιαστικό κίνημα σας πείραξε;»

Όπως είναι φυσικό, έπεσαν επάνω του άλλοι σχολιαστές για να του αποδείξουν ότι (πέραν του γεγονότος ότι όλα αυτά απασχολούν επίσης κατά καιρούς τον Τύπο) αυτό που επικαλείται δεν είναι λογικό επιχείρημα.

Και ένα τρίτο πουλάκι:
Μάταιος κόπος!

Ο άνθρωπος επέμενε να απαντά στον καθένα ξεχωριστά, υποστηρίζοντας πως αυτός θωρακίζει την υγεία του με άθληση, καλή διατροφή και… προσευχή («με την ευρεία έννοια», όπως έσπευσε να διευκρινίσει).

Αναρωτήθηκα, λοιπόν, τι κάνεις με αυτούς τους ανθρώπους. Τους οποίους συναντάμε ολοένα και πιο συχνά γύρω μας, είτε στις καθημερινές σχέσεις, είτε στις διαδικτυακές μας συναναστροφές.

Μπαίνεις στον κόπο να αντιπαρατεθείς μαζί τους, από τη στιγμή που γνωρίζεις ότι πρόκειται για κεφάλια αγύριστα; Από την άλλη όμως, αν το αφήσεις να περάσει έτσι, οι απόψεις τους θα κυκλοφορούν παντού χωρίς αντίλογο.

Θα εξοικειωθούμε με επιχειρήματα του τύπου «αφού πεθαίνουν τόσοι από τροχαία, καλά κάνουν κάποιοι και αντιτίθενται στον εμβολιασμό» και μπορεί να αρχίσουν να μας φαίνονται λογικά.

Όπως συνηθίσαμε στην ανορθογραφία και δεν μας ενοχλεί(;), όπως συνηθίσαμε στους μουτζουρωμένους τοίχους και δεν μας κάνουν εντύπωση, όπως θεωρούμε φυσιολογικό το παρκάρισμα στα πεζοδρόμια, το κάπνισμα σε κοινόχρηστους χώρους…

Με τον ίδιο τρόπο εμποτίζεται και η σκέψη μας, καθημερινά, καθώς ερχόμαστε αντιμέτωποι με την ανάπτυξη παράλογων επιχειρημάτων. Τι κάνουμε; Τα αφήνουμε ασχολίαστα; Απαντάμε όπου και όταν μπορούμε;

Ή ακολουθούμε την ίδια τακτική με όσα στραβά κι ανάποδα ανέφερα πριν; Προστατεύουμε τον εαυτό μας αποφεύγοντάς τα, ενώ θαυμάζουμε όσους χαλκέντερους τολμούν να ασχοληθούν με αυτά.
Μάταιος κόπος!

Πέμπτη 21 Φεβρουαρίου 2019

190221 ΣΥΓΚΡΟΥΣΙΑΚΟΝ


Το ένα πουλάκι:
Δυνατό τάκλιν!

Είναι το χαρακτηριστικό παιχνίδι των αγγλικών ομάδων, από τότε που θυμάμαι τον εαυτό μου να παρακολουθεί αγώνες ποδοσφαίρου από τα βρετανικά νησιά, το απόγευμα του Σαββάτου, στην κρατική τηλεόραση.

Τότε, που τα περισσότερα ελληνικά γήπεδα ήταν «ξερά», δηλαδή χωρίς χόρτο, μας έκανε εντύπωση ο τρόπος με τον οποίο έπεφταν οι άγγλοι αμυντικοί από μακριά στα πόδια του αντιπάλου, διώχνοντας τη μπάλα.

Καμιά φορά έπαιρναν μαζί και τα πόδια, όμως αυτό θεωρούνταν φυσιολογικό, στο πλαίσιο ενός «αντρικού» σπορ, όπου το να χτυπήσεις τον αντίπαλο (και τη μπάλα) χωρίς να τον σακατέψεις, δεν ήταν κατακριτέο.

Βλέπετε, ο σκοπός τού αμυντικού είναι πάντοτε ιερός. Ωστόσο, το δόγμα που εφάρμοζαν κάποιοι  «η μπάλα περνάει, ο επιθετικός όμως όχι» δεν μας έβρισκε σύμφωνους. Καλό το θέαμα, όχι όμως το σκότωμα.

Το αξιοθαύμαστο για μένα ήταν πάντα η τόλμη με την οποία κάποια παιδιά πήγαιναν να μιμηθούν τους αστέρες του αγγλικού ποδοσφαίρου και έπεφταν κι αυτοί με αυτοθυσία στα πόδια του αντιπάλου.

Μόνο που στις αλάνες, που ήταν τα δικά μας γήπεδα, ή, στην καλύτερη περίπτωση, στο Εθνικό Στάδιο, όπου ενίοτε παίζαμε ποδόσφαιρο κατά την ώρα της Γυμναστικής, αυτό ισοδυναμούσε με αυτοτραυματισμό.

Όταν σηκώνονταν ο ηρωικός αμυντικός, το μπούτι του ήταν γδαρμένο μέχρι επάνω και αιμορραγούσε, όμως ποιος έδινε τότε σημασία σε τέτοιες λεπτομέρειες; Το ξέπλεναν σε μια βρύση και συνέχιζαν.

Τα σκεφτόμουν όλα αυτά καθώς ξαναδιάβαζα το μέιλ που μου έστειλε ένας φίλος, εδώ και μέρες, και το οποίο μου ζήτησε να σχολιάσω κάποια φορά, στην καθημερινή κουβέντα μας. Μια το ένα όμως, μια το άλλο…

Το ξανάδα σήμερα και σκέφτηκα ότι δεν έχασε την επικαιρότητά του. Εξάλλου, πάντοτε τα θέματα που μας έρχονται από το εξωτερικό έχουν και μια διαφορά φάσης, που λέγαμε και στη Φυσική.

Τα αντιμετωπίζουμε και στη χώρα μας, αλλά με κάποια καθυστέρηση. Όμως, όταν πρόκειται να διδαχτούμε από την εμπειρία των ξένων, αυτό ίσως είναι και καλό. Να όπως το παράδειγμα με τα δυνατά τάκλιν.

Το άλλο πουλάκι:
Δεν γίνονται μόνο στο ποδόσφαιρο.

Αλλά και στους δρόμους. Θα σας εξηγήσω αμέσως τι εννοώ, γιατί νομίζω η είδηση δεν είχε στη χώρα μας κάποια ιδιαίτερη δημοσιότητα και έτσι μπορεί να μην υπέπεσε στην αντίληψή σας.

Το σχετικό βίντεο που τη συνοδεύει ξεκινά σας μια κλασική σκηνή από ταινία δράσης. Η κάμερα, μέσα από ένα όχημα, μας δείχνει μια μηχανή να προπορεύεται και να προσπαθεί να ξεφύγει καταδιωκόμενη.

Από ποιον; Από το όχημα που όπου υπάρχει η κάμερα, δηλαδή από αυτό στο οποίο μοιάζει να επιβαίνουμε και εμείς οι θεατές. Σε κάποια στιγμή το αυτοκίνητο πλησιάζει και… κάνει ένα δυνατό τάκλιν στη μηχανή.

Αυτή ανατρέπεται και ο οδηγός της βρίσκεται να κυλιέται στο δρόμο. Εκεί σταματά η λήψη και αρχίζει η αφήγηση. Ένας δημοσιογράφος μάς εξηγεί πως αυτός είναι ο τρόπος με τον οποίο η αστυνομία αντιμετωπίζει πλέον τα κλεφτρόνια.

Το φαινόμενο των επιθέσεων με μηχανές σε ανύποπτους διαβάτες έχει πάρει τεράστιες διαστάσεις στη Βρετανία. «Μηχανόβιοι» κάνουν επιδρομές και αρπάζουν από περαστικούς ό,τι μπορέσουν.

Το κινητό τους τηλέφωνο, καθώς εκείνοι το έχουν στο αφτί μιλούν και αμέριμνοι, την τσάντα που κρατούν στο χέρι, ακόμη και πράγματα μέσα από σταματημένα στο φανάρι αυτοκίνητα, αφού σπάσουν το τζάμι του συνοδηγού.

Χτυπούν και φεύγουν. Και τα έκπληκτα θύματα μένουν απορημένα να τους βλέπουν να απομακρύνονται πάνω στα μηχανάκια τους. Η Σκότλαντ Γιαρντ όμως αποφάσισε να δράσει αποτελεσματικά.

Έδωσε εντολή στα περιπολικά (δηλαδή στους αστυνομικούς που τα οδηγούν) να χτυπούν απαλά τα μηχανάκια που προσπαθούν να φύγουν καταδιωκόμενα και να ρίχνουν τους αναβάτες τους στο οδόστρωμα.

Μα, θα ρωτήσει κάποιος, αυτό δεν είναι επικίνδυνο; Δεν είναι πολύ πιθανόν κάποιος να χτυπήσει σοβαρά πέφτοντας; Εδώ ακριβώς βρίσκεται η καινοτομία της βρετανικής αστυνομίας.

Και ένα τρίτο πουλάκι:
Αναλαμβάνει το ρίσκο!

Εννοείται ότι ο δράστης που προσπαθεί να ξεφύγει προειδοποιείται από τους αστυνομικούς του περιπολικού. Αφήστε που Σκότλαντ Γιαρντ, δημοσιοποιώντας σχετικά βίντεο κάνει γνωστή σε όλους την αλλαγή στον τρόπο δράσης.

Αυτό φαίνεται ότι έγινε ήδη αντιληπτό από τα μηχανόβια κλεφτρόνια, γιατί, σύμφωνα με το βιντεάκι που είδαμε, τα κρούσματα έχουν πέσει ήδη στο μισό, από τον πρώτο μήνα εφαρμογής του μέτρου.

Δεν ξέρω πώς σας φαίνεται αυτός ο τρόπος δράσης και ίσως να φαντάζεστε κι εσείς τι θα γινόταν αν προσπαθούσε να εφαρμοστεί κάτι τέτοιο στην ελληνική πραγματικότητα. Θα ξεσηκώνονταν το σύμπαν!

Θα τρωγόμασταν μεταξύ μας αν το (αποτελεσματικό) αυτό μέτρο συνάδει με τις ανθρωπιστικές αρχές που πρέπει να έχει η χώρα μας, αν δηλαδή ένα δυνατό τάκλιν είναι ή όχι επιτρεπτό στο πλαίσιο μιας σκληρής αναμέτρησης.

Εσείς τι λέτε; Εγώ, κλείνοντας, θα σας μεταφέρω τα λόγια του φίλου που μου έστειλε το μέιλ και με τα οποία συμφωνώ, αφού, όπως σας εξομολογήθηκα από την αρχή, πάντα θαύμαζα τους αποφασιστικούς άγγλους αμυντικούς.

«Οι εχθροί της νομιμότητας, όπως και της δημοκρατίας, χρησιμοποιούν τις αρχές του νομικού πολιτισμού και του δημοκρατικού πολιτεύματος εναντίον τους (μας). Δεν γίνεται πλέον να τους αντιμετωπίζουμε με το γάντι. Εγώ γέλασα πολύ και το καταευχαριστήθηκα».

Me too!
 Αποτελεσματικοί παίκτες!

190220 ΜΕΤΑΓΡΑΦΙΚΟΝ


Το ένα πουλάκι:
Κατηγορούν ο ένας τον άλλο!

Και το χειρότερο; Εκείνο που τους ενοχλεί είναι όταν βλέπουν τον άλλο να κάνει πράγματα που και οι ίδιοι ευχαρίστως θα έκαναν, αν μπορούσαν. Όμως τώρα δεν μπορούν γι’ αυτό τα θεωρούν απαράδεκτα.

Να σας το πω με απλά παραδείγματα. Έστω (που λέγαμε παλιά στα μαθηματικά) ένα κόμμα που έχει μικρή πολιτική δύναμη, τα ποσοστά του είναι χαμηλά και το ανθρώπινο δυναμικό του δεν επαρκεί για τη στοιχειώδη κάλυψη κάποιων θέσεων…

Αν κάποια μέρα αρχίσει να κερδίζει φίλους και οπαδούς, από πού θα προέρχονται αυτοί; Θα πέσουν από τον ουρανό; Θα προέρχονται από τη νέα (πολύ νέα) γενιά που τώρα θα ψηφίσει για πρώτη φορά;

Θα είναι μετανάστες που έφτασαν πρόσφατα στη χώρα και απέκτησαν δικαίωμα ψήφου; (Σ’ αυτό μην απαντάτε, είναι υποθετικό τελείως το ερώτημα.) Ακόμα κι αν ισχύουν όλα τα προηγούμενα, υπάρχει και κάτι άλλο.

Οπωσδήποτε θα πάρει ψηφοφόρους και από άλλα κόμματα, συνήθως από εκείνα με τα οποία γειτονεύει, αν και η πολιτική τράπουλα έχει ανακατευτεί πολύ και δεν ισχύουν πλέον τέτοιοι διαχωρισμοί.

Από άλλα κόμματα θα βρει και κάποια από τα στελέχη του, αφού πάντοτε χρειάζονται άνθρωποι με πείρα για να στελεχώσουν κάποιες διοικητικές θέσεις. Δεν είναι όμως μόνο αυτός ο λόγος.

Είναι πανάρχαια συνήθεια, όταν προσφεύγεις στο αντίπαλο στρατόπεδο, να σου αποδίδονται τιμές που δεν τις είχες εκεί που ήσουν πριν. Σε κάθε περίπτωση… το νέο σου σπίτι σου παρέχει ένα καλύτερο δωμάτιο.

Τι βλέπουμε όμως στην πολιτική καθημερινότητα. Όταν μας φεύγουν στελέχη για άλλα κόμματα, αυτό θεωρείται προδοσία και είναι κατακριτέο. Όταν παίρνουμε εμείς από άλλους, τότε λέγεται… διεύρυνση.

Στην πρώτη περίπτωση κατηγορούμε το κόμμα υποδοχής, αλλά κυρίως εκείνον που μεταγράφηκε, για πολιτικό αλισβερίσι. Στη δεύτερη περίπτωση το θεωρούμε μεγάλη μεταγραφική επιτυχία του κόμματός μας.

Θα μου πείτε υπάρχουν και περιπτώσεις πολιτικών που μιλούσαν με τα χειρότερα λόγια για το κόμμα στο οποίο μεταγράφηκαν. Ε, τι να κάνουμε; Και οι ποδοσφαιριστές μπορεί να έριχναν πολλά γκολ στην ομάδα που τώρα τους απόκτησε.

Το άλλο πουλάκι:
Μια και είπαμε για ποδόσφαιρο…

Θα έχετε παρατηρήσει ότι αρκετές φορές σάς μιλάμε για τις ομοιότητες που έχει η πολιτική ζωή του τόπου με εκείνη του ποδοσφαίρου. Και αυτό δεν έχει σχέση με ό,τι ονομάζουν ποδοσφαιροποίηση της πολιτικής ζωής.

Κοιτάξτε, ας πούμε, αυτό με την συνήθεια να κατηγορούμε άλλα κόμματα επειδή κάνουν κάτι το οποίο θα θέλαμε κι εμείς αλλά δεν μπορούμε. Τι σας θυμίζει από την ποδοσφαιρική και όχι μόνο ιστορία του τόπου;

Δεν μοιάζει με το αστείο η μια ομάδα να κατηγορεί τις άλλες ότι προσπαθούν να κερδίσουν τα παιχνίδια όχι μόνο μέσα στο γήπεδο, αλλά και με άλλες μεθόδους επηρεασμού παραγόντων και διαιτητών;

Αυτό, όταν το κάνει η δική μας ομάδα, είναι καλό και άγιο. Αφήστε που άμα μας το καταλογίζουν οι αντίπαλοι, ισχυριζόμαστε πως τέτοια πράγματα δεν συμβαίνουν, ότι ούτε διαιτητές πιάνονται ούτε παιχνίδια στήνονται.

Μόλις όμως περάσει η δική μας ηγεμονία και έρθουν στα πράγματα άλλοι, τότε τους κατηγορούμε για αλλοίωση του πρωταθλήματος και ανακαλύπτουμε πως οι αγώνες δεν κερδίζονται μόνο στο γήπεδο.

Σας ρωτάω όμως. Είναι να τη λυπάσαι μια τέτοια ομάδα, όταν την ακούς να κλαψουρίζει πως οι άλλες την νικούν χρησιμοποιώντας πλάγια μέσα; Όταν τη βλέπεις να παραπονιέται πως η διαιτησία την αδικεί;

Αν θέλουμε να είμαστε σωστοί, θα έπρεπε να δείξουμε κατανόηση και να τους συμπονέσουμε. Θα πρέπει να είμαστε υπέρ της κάθαρσης των πρωταθλημάτων και να μας απωθεί η αδικία… από όπου κι αν προέρχεται.

Είμαστε όμως και άνθρωποι και έχουμε αδυναμίες. (Δεν λέω φίλαθλοι, ή οπαδοί, διότι πρόκειται για τελείως διαφορετικό πράγμα.) Μια από τις αδυναμίες μας είναι να χαιρόμαστε όταν τις τρώει ο νταής της ιστορίας.

Μπορεί η βία να είναι κακό πράγμα, μπορεί να μην την θέλουμε στη ζωή μας, πείτε μου όμως, δεν σας ικανοποιεί κι εσάς όταν, συνήθως στο τέλος της ταινίας, ο κακός βρίσκει τον μάστορά του;

Και ένα τρίτο πουλάκι:
Το λέμε αποκατάσταση!

Επιμένω ότι δεν είναι σωστό. Όπως μου έλεγε όμως ένας παλιός δάσκαλος, συμβαίνει και στα Σχολεία και τότε ανακουφίζεται πολύς κόσμος. Σκεφθείτε δηλαδή τι γίνεται όταν υπάρχει ένα παιδί που τους τυραννάει.

Που χτυπάει συνεχώς και χωρίς λόγο τα άλλα παιδιά, που αυθαδιάζει στους δασκάλους του και σε γονείς, που δεν αφήνει να γίνει μάθημα μέσα στην τάξη, που καταντάει ο φόβος και ο τρόμος του Σχολείου…

Ε, καμιά φορά τα φέρνει έτσι η τύχη, που εμφανίζεται στο Σχολείο κάποιος χειρότερος από αυτόν και του… ταιριάζει τη γούνα. Τότε τον βλέπεις να απευθύνεται κλαίγοντας στους δασκάλους του και να ζητάει προστασία.

Ε, το σωστό είναι να του τη δώσεις, μου έλεγε ο παλιός εκείνος δάσκαλος. Μη μου πεις όμως ότι δεν θα κάνεις και λίγο τα στραβά μάτια, ώστε να φάει καναδυό ψιλές και να καταλάβει τι έκανε τόσο καιρό στους άλλους;

Έτσι είναι, φίλοι μου. Το άδικο δεν μας αρέσει, καλό είναι όμως αυτό να το σκεφτόμαστε όχι μόνον όταν είμαστε εμείς από την πλευρά των αδικημένων. Διαφορετικά, να καθόμαστε να την τρώμε και να μη μιλάμε.

Τουλάχιστον στην αρχή!
 Για την αποκατάσταση της τάξης!

Τρίτη 19 Φεβρουαρίου 2019

190219 ΜΙΚΡΟΚΟΜΜΑΤΙΚΟΝ


Το ένα πουλάκι:
Μικροκομματικό όφελος!

Ακούμε πολύ συχνά –το ακούσαμε και πρόσφατα, με τη συζήτηση στη Βουλή για την αναθεώρηση άρθρων του Συντάγματος- το ένα κόμμα να κατηγορεί τα άλλα για προσπάθεια να αποκομίσουν μικροκομματικά οφέλη.

Για να ξεκινήσουμε την κουβέντα, εγώ δεν μπορώ να δω καμιά διαφορά ανάμεσα στο μικροκομματικό όφελος και στο μεγάλο κομματικό όφελος (δεν έχω υπόψη μου κάποια αντίστοιχη σύνθετη λέξη).

Ούτε καν με το απλό κομματικό όφελος, εκείνο δηλαδή που δεν είναι ούτε μεγάλο, ούτε μικρό, είναι το… συνηθισμένο. Για να σοβαρέψουμε όμως την κουβέντα, θα σας πω τι μου θυμίζει η όλη ιστορία.

Ήταν μια από τις πιο πετυχημένες γελοιογραφίες που έχω δει. Δυστυχώς, δεν θυμάμαι τον δημιουργό της, πρέπει όμως να τη διάβασα στην Αυγή, τότε ακόμη που η εφημερίδα σέβονταν τον εαυτό της και την ιστορία της.

Ήταν τα χρόνια που το χρηματιστήριο είχε πάρει την κατρακύλα και οι «επενδυτές» έχαναν καθημερινά χρήματα, υποτίθεται, στην αρχή, από τα κερδισμένα, όμως κανείς δεν έλεγε να φύγει ακόμη από το κόλπο.

Όλοι ήλπιζαν ότι κάτι θα γίνει και οι μετοχές, τουλάχιστον εκείνες στις οποίες είχαν επενδύσει οι ίδιοι, θα ξαναπάρουν τα πάνω τους, ώστε να μπορέσουν να ρεφάρουν. Τότε, λοιπόν, δημοσιεύτηκε η συγκεκριμένη γελοιογραφία.

Δυο «επενδυτές» συζητούν και λέει ο πρώτος: «Κάθε φορά που οι κερδοσκόποι κάνουν τα παιχνίδια τους, την πληρώνουμε εμείς οι… ψυχομανάκηδες». «Τι εννοείς;» τον ρωτάει απορημένος ο άλλος.

«Να, όλους εμάς που παίζουμε στο χρηματιστήριο για… την ψυχή της μάνας μας»!
Καταλάβατε τι σχέση έχει αυτή η αστεία ιστορία με το θέμα του μικροκομματισμού που συζητάμε σήμερα;

Κατηγορεί το ένα κόμμα τα άλλα ότι σκέφτονται και κινούνται με γνώμονα το κομματικό τους συμφέρον, λες και υπάρχει κάποιος άλλος λόγος για τον οποίο ένα κόμμα μπορεί να σκεφτεί ή να κάνει οτιδήποτε.

Για να μην παρεξηγηθώ, πρέπει να τονίσω ότι υπάρχει μια πολύ καλή δικαιολογία για τη στάση αυτή των κομμάτων. Στα μάτια των μελών τους, το κομματικό όφελος ταυτίζεται περίπου με το εθνικό.

Το άλλο πουλάκι:
Τι συμφέρει στη χώρα;

Μα, φυσικά, να κυβερνούμε εμείς, δηλαδή το κόμμα μας. Αυτός δεν είναι ο λόγος ύπαρξής του; Να κατακτήσει μια μέρα την εξουσία, για να εφαρμόσει το πρόγραμμά του που είναι το καλύτερο για τη χώρα;

Επομένως, ό,τι είναι καλό για το κόμμα, είναι καλό και για τη χώρα! Όταν κοιτάζουμε το μικροκομματικό μας συμφέρον, στην πραγματικότητα δεν κάνουμε άλλο από το να παλεύουμε για το συμφέρον της χώρας.

Λογικό φαίνεται. Είναι όμως έτσι; Διότι υπάρχουν περιπτώσεις όπου προδήλως το συμφέρον ενός κόμματος δεν ταυτίζεται με εκείνο των πολιτών ή γενικότερα της χώρας. Και αυτό είναι εμφανές διά γυμνού οφθαλμού.

Βλέπουμε, για παράδειγμα, κάποιο κόμμα να παίρνει μια αντιπολιτευτική θέση, όχι επειδή διαφωνεί επί της ουσίας, αλλά απλώς και μόνο για να διαχωρίσει τη θέση του από εκείνη της κυβέρνησης.

Άλλες πάλι φορές βλέπουμε ένα κόμμα να λέει σήμερα κάτι και αύριο το ακριβώς αντίθετο. Τότε δικαίως αναρωτιέσαι σε ποια από τις δυο περιπτώσεις αγωνίζεται για το καλό της χώρας και σε ποια για το κομματικό.

Και, αν αυτό είναι λιγότερο ορατό στην τακτική των μικρών κομμάτων, γίνεται απολύτως ξεκάθαρο, όταν κάποιο κόμμα κατακτά την εξουσία και πρέπει όχι πλέον μόνο να λέει, αλλά και να εφαρμόζει τις ιδέες του.

Στα λεγόμενα, λοιπόν, κόμματα εξουσίας (και η ιστορία της κρίσης μάς έδειξε ότι, εν δυνάμει, όλα είναι τέτοια) βγάζει μάτι η προσπάθειά τους να κάνουν κάτι όχι για να βελτιωθεί η ζωή των πολιτών, αλλά για να κερδίσουν ψήφους.

Δικαίως βέβαια, θα αναρωτηθεί κάποιος καλόπιστος. Καλά, αν βελτιωθεί η ζωή, το βιοτικό επίπεδο και η καθημερινότητα των πολιτών, αυτό δεν θα φέρει και ψήφους στο κόμμα; Η απάντηση είναι σαφής: Όχι απαραίτητα!

Για πολλούς λόγους. Ο ένας είναι ότι οι πολίτες ποτέ δεν είναι αρκετά ικανοποιημένοι. Ο δεύτερος ότι συχνά εστιάζουν μόνο στα στραβά και ξεχνούν κάτι καλό. Ένας τρίτος ότι κάτι που είναι καλό για τους πολίτες δεν είναι απαραίτητα και για τη χώρα!

Και ένα τρίτο πουλάκι:
Υπάρχουν και άλλοι λόγοι.

Για παράδειγμα, επειδή υπάρχει (;) μια πίτα που πρέπει να μοιραστεί, κάτι που παίρνει ο ένας πιθανόν να το χάνει κάποιος άλλος. Γεγονός που μας επαναφέρει στο κεντρικό σημείο της συζήτησής μας.

Μπορεί ένα κόμμα να είναι εξίσου καλό ή συμφέρον για… όλους τους πολίτες; Αυτό το ερώτημα είναι κάτι που οι περισσότεροι τείνουν να το ξεχνούν. Κάποιοι δεν το κρύβουν και το λένε ανοιχτά.

Εμείς, λένε, αγωνιζόμαστε για τα πλατιά λαϊκά στρώματα, αυτά μας ενδιαφέρουν. (Το ζητούμενο είναι, βέβαια, να το αντιλαμβάνονται και αυτά και να ανταποδίδουν το ενδιαφέρον. Συνήθως δεν το κάνουν.)

Άλλοι δηλώνουν πως η πολιτική τους ευνοεί την δημιουργία πλούτου -γενικώς- από τον οποίο μπορούν να ωφεληθούν όλοι. Όχι εξίσου βέβαια, ο καθένας ανάλογα με τα προσόντα και την εργατικότητά του.

Υπάρχουν και άλλοι που υπόσχονται πως τον όποιο πλούτο θα τον μοιράσουν πιο δίκαια, ανάλογα με τις ανάγκες των πολιτών. Μόνο που δεν κάνουν σαφές με ποιον τρόπο ακριβώς αυτός θα παραχθεί.

Είδατε; Ξεκινήσαμε να μιλάμε για μικροκομματικό όφελος κα φτάσαμε στις διαφορές των κομμάτων, τα οποία όμως έχουν κάτι κοινό που τα ενώνει. Τι εννοείτε ποιο εννοούμε; Αφού σας το είπαμε!
 Μικρό, αλλά θαυματουργό.