121113 ΕΞΕΛΙΓΜΕΝΟ

Το ένα πουλάκι:

Ψήφο στους πεθαμένους!

Όταν οι ζωντανοί αποδεικνύονται ψόφιοι, τότε ίσως χρειάζεται να στρέψεις την προσοχή σου στους πεθαμένους.

Ναι, αλλά να τους στείλεις και στο Κογκρέσο;

Ίσως δεν καταλάβατε πού αναφέρομαι, γι’ αυτό οφείλω να εξηγηθώ. Στις πρόσφατες εκλογές στις ΗΠΑ πάνω από 4.000 ψήφους πήρε ο… Κάρολος Δαρβίνος.

Πώς έγινε αυτό; Ποιοι και γιατί τον ψήφισαν;

Η ιστορία είναι πολύ παλιά και ως αρχή της θα μπορούσαμε να θεωρήσουμε την «δική των πιθήκων».

Πρόκειται για μια από τις σημαντικότερες δίκες στην ιστορία των ΗΠΑ και τη γενικότερη ιστορία της νομικής επιστήμης.

Ο επίσημος τίτλος της είναι «η Πολιτεία του Τενεσί κατά του Τζον Τόμας Σκόουπς» και διεξήχθη από τις 10 μέχρι τις 21 Ιουλίου του 1925, στο Ντέιτον του Τενεσί.

Τι αφορούσε; Ποιο ήταν το «έγκλημα» του Τζον Τόμας Σκόοπους, ώστε να οδηγηθεί σε μια τόσο σημαντική δίκη;

Αν το ακούσετε μπορεί να γελάσετε, όμως η υπόθεση δεν είναι καθόλου για γέλια κι αυτό το αποδεικνύουν οι ψήφοι που πήρε ο Κάρολος Δαρβίνος 87 χρόνια μετά τη δίκη και 130 χρόνια μετά τον θάνατό του.

Στις 21 Μαρτίου του 1925 η Βουλή της Πολιτείας του Τενεσί ψήφισε ένα νόμο, τον νόμο Μπάτλερ, σύμφωνα με τον οποίο «απαγορεύεται η διδασκαλία στα σχολεία κάθε θεωρίας που αρνείται τη θεϊκή καταγωγή του ανθρώπου και υποστηρίζει ότι ο άνθρωπος προέρχεται από κατώτερες μορφές ζωικών οργανισμών».

Όπως καταλαβαίνετε ο νόμος απαγόρευε ουσιαστικά τη διδασκαλία της θεωρίας της εξέλιξης, όπως είχε διατυπωθεί από το 1859, όταν ο Δαρβίνος δημοσίευσε το βιβλίο του «Η Καταγωγή των Ειδών», στο οποίο υποστήριζε ότι η εξέλιξη των ειδών βασίζεται σε δύο καθοριστικούς νόμους.

Ο πρώτος είναι ότι οι γεννήτορες κληροδοτούν κάποια από τα χαρακτηριστικά τους στους απογόνους τους.

Ο δεύτερος ότι η εξέλιξη καθορίζεται από τον αγώνα για επιβίωση.

Το άλλο πουλάκι:

Αυτά δίδασκε ο καθηγητής Τζον Τόμας Σκόουπς.

Και γι’ αυτό δικάστηκε και καταδικάστηκε σε πρόστιμο 100 δολαρίων που του επέβαλε ο δικαστής Ρόλστον, παρά την ιστορική μάχη που έδωσε «μέσα» στην αίθουσα ο συνήγορός υπεράσπισης, κορυφαίος ποινικολόγος Κλάρενς Ντάροου.

Είπα «μέσα» με εισαγωγικά, γιατί κάποια στιγμή η διεξαγωγή της δίκης μεταφέρθηκε στον περίβολο του δικαστηρίου, στη σκιά των δένδρων, λόγω της αφόρητης ζέστης που επικρατούσε στην αίθουσα.

Για την ιστορία να πούμε πως το Ανώτατο Δικαστήριο της Πολιτείας του Τενεσί, ενάμιση χρόνο αργότερα, αθώωσε τον καθηγητή Σκόουπς, για τυπικούς όμως λόγους, επειδή χρηματική ποινή έπρεπε να του επιβληθεί από τους ενόρκους κι όχι από τον δικαστή.

Παρόλο, λοιπόν, που ο νόμος Μπάτλερ καταργήθηκε σαράντα χρόνια αργότερα, το 1967, η διαμάχη μεταξύ «διαρβνιστών» και δημιουργιστών» στις ΗΠΑ (και αλλού) κρατάει ακόμη.

Έτσι φτάσαμε στην ψήφιση του Κάρολου Δαρβίνου.

Τι συνέβη; Στην κομητεία Άθενς-Κλαρκ στη Τζόρτζια, μοναδικός υποψήφιος για τη βουλή των Αντιπροσώπων στο Κογκρέσο ήταν ο υπερσυντηρητικός Ρεπουμπλικανός και φανατικός υπέρμαχος της θεωρίας του «δημιουργισμού» Πολ Μπρουν, ο οποίος στις ομιλίες του διακήρυττε ότι «η θεωρία της εξέλιξης είναι ψέματα προερχόμενα κατευθείαν από τον λάκκο της κολάσεως».

Ένας καθηγητής βιολογίας στο πανεπιστήμιο της Τζόρτζια, ο Τζιμ Λίμπενς Μακ, ξεκίνησε μια εκστρατεία με τίτλο «ο Δαρβίνος στο Κογκρέσο» και κάλεσε τους ψηφοφόρους να αντιδράσουν μ’ αυτό τον τρόπο στις ιδέες του Μπρουν και των δημιουριστών.

Και ένα τρίτο πουλάκι:

Κρατάει χρόνια η διαμάχη!

Δαρβνιστές και δημιουργιστές διασταυρώνουν τα ξίφη τους ακόμη και σήμερα, παρόλο που ο νόμος είναι πλέον στο πλευρό των πρώτων. Τον Μάρτιο του 1981 ο κυβερνήτης του Αρκάνσο υπέγραψε νόμο, σύμφωνα με τον οποίο τα παιδιά στο σχολείο έπρεπε να διδάσκονται τις δύο θεωρίες, της εξέλιξης και της δημιουργίας «κατά ισοδύναμο τρόπο».

Ο νόμος όμως κρίθηκε αντισυνταγματικός, επειδή στις ΗΠΑ (προσέξτε το αυτό) απαγορεύεται κάθε νόμος που επιβάλλεται από κάποια θρησκεία. Το ομοσπονδιακό δικαστήριο έκρινε ότι η «θεωρία της δημιουργίας» είναι μια απλή θρησκευτική κατήχηση.

Και στη χώρα μας τι γίνεται;

Είναι μια μεγάλη κουβέντα την οποία ίσως κάνουμε με άλλη ευκαιρία. Πάντως υπάρχουν κι εδώ ένθερμοι οπαδοί του δημιουργισμού, οι οποίοι βρίσκονται κυρίως, τονίζω το κυρίως, σε διάφορες παραθρησκευτικές οργανώσεις.

Έχει ενδιαφέρον πάντως να το ψάξει κανείς και να διαβάσει τους λόγους, ας πούμε, που κατατάσσουν τον μεν δαρβινισμό στις επιστημονικές θεωρίες, τον δεν δημιουργισμό στις μεταφυσικές.

Οπότε, θα καταλάβει ότι σύγκρουση μεταξύ των δύο στην πραγματικότητα δεν έχει κανένα νόημα.

Κι όμως υφίσταται και μάλιστα με υποστηρικτές ανθρώπους που θέλουν να λέγονται σοβαροί.

Μαϊμουντζιλίκια!