150114 ΓΕΛΟΙΟΓΡΑΦΙΚΟ-2

Το ένα πουλάκι:

Το πρόβλημα δεν είναι τόσο απλό.

Στη χθεσινή μας συζήτηση παρουσιάσαμε μια πολύ εξειδικευμένη πλευρά του, η οποία όμως είναι και από τις πιο σοβαρές. Την επιβολή διά της βίας μιας άποψης ή την προσπάθεια φίμωσης κάθε διαφορετικής φωνής με την επιβολή του φόβου.

Δεν είναι όμως αυτή η μεγάλη εικόνα.

Τη μεγάλη εικόνα θα την δούμε όταν συνειδητοποιήσουμε τις αλλαγές που συμβαίνουν τις τελευταίες δεκαετίες, στην Ευρώπη κυρίως, καθώς και την μορφή που θα έχει η ήπειρος σε λίγα χρόνια.

Μιλάμε για χώρες που έγιναν σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό «πολυπολιτισμικές», χωρίς όμως να έχει επιτευχθεί η με ίσους όρους συμμετοχή των διάφορων πολιτισμών σ’ αυτό το σύνολο.

Το πρόβλημα εστιάζεται κυρίως στο γεγονός ότι η Ευρώπη, ως «χώρα» υποδοχής, είχε ήδη διαμορφωμένη μια πολιτισμική παράδοση πολύ διαφορετική από εκείνες οι οποίες μετανάστευσαν εδώ.

Μια παράδοση εμποτισμένη από τις αρχές του διαφωτισμού και τις αξίες που πηγάζουν από αυτόν, όπως η δημοκρατία και τα ανθρώπινα δικαιώματα.

Αυτή, η «κυρίαρχη» πολιτισμική παράδοση φάνηκε πρόθυμη να κάνει υποχωρήσεις στο πλαίσιο της συνύπαρξης με τις άλλες, οι οποίες όμως δεν έδειξαν καμιά προθυμία να βάλουν κι αυτές νερό στο κρασί τους, παρά μόνο στο βαθμό που ήταν απολύτως υποχρεωμένες να το κάνουν, προκειμένου να μην έχουν προβλήματα με τον νόμο των κρατών στα οποία κατέφυγαν.

Καθώς όμως τα χρόνια περνούσαν και οι φορείς αυτών των πολιτισμικών παραδόσεων αυξήθηκαν γεωμετρικά, άρχισε, σε πολλές χώρες, να ανοίγει η συζήτηση ακόμη και για αλλαγή του νομικού πλαισίου, στην κατεύθυνση που να χωρά τις δικές τους αντιλήψεις περί δικαίου και «δικαιωμάτων».

Όλα αυτά στο βαθμό που μιλάμε… πολιτισμένα.

Διότι, κάτω από τέτοιες συνθήκες, ανθίζουν συνήθως και τα ακραία λουλούδια, που πιστεύουν στην επιβολή του δικού τους δίκιου διά της βίας και των όπλων. Αυτό, σε συνδυασμό με μια καλοστημένη «ιδεολογία», που φτάνει στο βαθμό να ανακηρύσσει τους δολοφόνους σε μάρτυρες, έχει ως αποτέλεσμα την διεξαγωγή ενός ακήρυχτου πολέμου, «μάχες» του οποίου παρακολουθούμε συχνά πυκνά.

Το άλλο πουλάκι:

Ας μη κρυβόμαστε πίσω από το δάχτυλό μας.

Οι περισσότερες θρησκείες (από τις λεγόμενες «μεγάλες») έχουν δώσει τρομερά δείγματα πολέμων και σφαγών στο όνομα των θεών τους.

Δεν είναι τυχαίο όμως ότι αυτό που συμβαίνει με το Ισλάμ είναι εντελώς διαφορετικό. Πολύ σωστά έχει επισημανθεί πως η τρομοκρατία των τζιχαντιστών στην Ευρώπη μπορεί να έχει ως αιτία συγκεκριμένες κοινωνικές συνθήκες, όχι όμως μόνο αυτές.

Φταίει οπωσδήποτε και το ίδιο το Ισλάμ, δηλαδή οι ιδέες με τις οποίες ανατρέφονται οι άνθρωποι αυτοί, οι οποίοι, όπως έγινε γνωστό, σε πάρα πολλές περιπτώσεις δεν είναι καν θύματα μιας άνισης και άδικης κοινωνικής μεταχείρισης ή/και ρατσισμού.

Καλά, θα με ρωτήσει κάποιος. Τι φταίνε οι θρησκείες, οι διάφορες «ιδεολογίες» όπως τις είπες, αν βρίσκονται άνθρωποι τόσο φανατισμένοι, ώστε να σκοτώνουν ακόμη και στο όνομα θεών ή ανθρώπων που κήρυξαν την αγάπη, τη συντροφικότητα, την αλληλεγγύη;

Προφανώς φταίνε και θα σας το εξηγήσω.

Δεν θα καταφύγω στο απλοϊκό πως οι ιδεολογίες είναι από μόνες τους «αθώες», απλώς πέφτουν στα χέρια κακών ερμηνευτών τους, οι οποίοι επιβάλλουν και δικές τους ιδέες, που ίσως να μην έχουν σχέση με αυτό το οποίο υποτίθεται ότι εκφράζουν ή εκπροσωπούν.

Υπάρχει, πρέπει να υπάρχει κάτι «μέσα τους», που δίνει το δικαίωμα να το εκμεταλλευτούν διάφοροι επιτήδειοι, αλλά και που παρακινεί τους ακολούθους τους σε πράξεις βίας και μίσους.

Τι είναι αυτό το κάτι; Με μια πρόχειρη ματιά μπορεί κάποιος να εντοπίσει τρεις παραμέτρους.

Η πρώτη έχει να κάνει με το γεγονός ότι απευθύνονται όχι στη λογική αλλά στο θυμικό των ανθρώπων.

Ας μην το αναλύσουμε περισσότερο αυτό, ας σταθούμε μόνο στο ότι μπορείς να ασπαστείς τέτοιες ιδεολογίες, χωρίς να χρειάζεται να έχεις την ικανότητα να παρατηρείς, να αναλύεις και να ερμηνεύεις την πραγματικότητα.

Η δεύτερη έχει να κάνει με το γεγονός ότι τέτοιου είδους «ιδεολογίες» ξεκινούν από το σημείο ότι κατέχουν τη μόνη και ολόκληρη την αλήθεια. Μ’ αυτό το σκεπτικό θέτουν αμέσως στο «ψέμα», άρα στο κακό, ό,τι δεν συμφωνεί μαζί τους.

Η τρίτη παράμετρος, που σχετίζεται και με τη δεύτερη, έχει να κάνει με το στοιχείο της παγκόσμιας επιβολής αυτών των «ιδεολογιών», της πανανθρώπινης κυριαρχίας τους δηλαδή, η οποία θα έρθει νομοτελειακά, δεν βλάπτει όμως -αντιθέτως- αν οι οπαδοί τους βοηθήσουν στην επίσπευση αυτού του γεγονότος.

Και ένα τρίτο πουλάκι:

Για να καταλάβετε τη διαφορά…

Ρώτησαν κάποτε τον Δαλάι Λάμα, σε μια επίσκεψή του στη Γερμανία, πώς σχολιάζει το γεγονός ότι όλο και περισσότεροι κάτοικοι του δυτικού κόσμου ασπάζονται τον βουδισμό. Προφανώς περίμεναν να απαντήσει κάτι τού τύπου «χαίρομαι που οι άνθρωποι στη δύση βλέπουν σιγά σιγά την αλήθεια» ή κάτι παρόμοιο, όπως θα απαντούσαν εκπρόσωποι των «δικών μας» θρησκειών ή ιδεολογιών.

Ξέρετε τι απάντησε ο σοφός εκείνος άνθρωπος;

«Θα πρότεινα στον καθένα που αναζητά απαντήσεις στα μεγάλα προβλήματα της ζωής να ψάξει πρώτα στη δική του πολιτισμική παράδοση και, αν δεν τις βρει εκεί, τότε να στραφεί σε άλλες παραδόσεις».

Τίποτε δεν είναι τυχαίο. Οι βουδιστές, σε ένδειξη ακραίας διαμαρτυρίας, αυτοπυρπολούνται, δεν ζώνονται με βόμβες, όπως οι τζιχαντιστές.

Η Ευρώπη, δυστυχώς, έχει να κάνει με τους δεύτερους και να είστε σίγουροι ότι δεν θα καλοπεράσει.

Δεν θα καλοπεράσουμε.

«Φωτιά και τσεκούρι»!