170403 ΑΡΑΧΝΟΝ

Το ένα πουλάκι:

Ήμασταν κι εμείς εκεί…

Στην ενδιαφέρουσα δημόσια συζήτηση για τις προκλήσεις και τις προοπτικές της Ελλάδας και της Ευρώπης, σε έναν κόσμο που αλλάζει. Αυτός ήταν ο τίτλος και διοργανωτής το ΕΛΙΑΜΕΠ.

Επειδή μου τη δίνουν τα αρχικά, δυστυχώς όμως, κάποτε δεν γίνεται διαφορετικά, θα σας πω αμέσως τι σημαίνουν. Διότι περισσότερο μου τη δίνει, όταν τα χρησιμοποιούν κάποιοι, λες κι εμείς οι υπόλοιποι είμαστε υποχρεωμένοι να ξέρουμε τι σημαίνουν.

Ελληνικό Ίδρυμα Ευρωπαϊκής και Εξωτερικής Πολιτικής (ΕΛΙΑΜΕΠ)! Αν δεν σας βγαίνει η αντιστοίχιση, αν δηλαδή τα αρχικά δεν ταιριάζουν απόλυτα με τον πλήρη τίτλο, δεν πειράζει, αυτά είναι πάντως -το ελέγξαμε αρκετές φορές πριν το αναφέρουμε.

Ήμασταν εκεί, λοιπόν, κι εμείς. Η οργάνωση καλή, αν εξαιρέσουμε τα προβλήματα ήχου, ο κόσμος πολύς –είχε και όρθιους- το πρόγραμμα «σφιχτό» και οι εισηγητές εύστοχοι, μεστοί και κατανοητοί. Τι άλλο να ζητήσει κανείς;

Α, ναι! Μπορεί να ζητήσει να μην πέσει το επίπεδο, όταν αρχίσουν οι ερωτήσεις από το κοινό, πράγμα που συνήθως δεν το αποφεύγεις. Αυτή τη φορά όμως οι ερωτήσεις ήταν πράγματι ερωτήσεις και όχι… ιστορίες ζωής ή τα παράπονα του κάθε πικραμένου.

Με λίγα λόγια περάσαμε ένα ενδιαφέρον απόγευμα. Όλοι; Ε, όχι και όλοι. Διότι το κοινό, απ’ ό,τι αντιληφθήκαμε από σχόλια που πιάσαμε μετά το πέρας της εκδήλωσης, ανήκε σε δυο ομάδες.

Ήταν εκείνοι που γνώριζαν τους ομιλητές μέσα από τα δημόσια κείμενά τους, ή την παρουσία τους σε τηλεοπτικές εκπομπές, και ήξεραν τι θα ακούσουν. Γι’ αυτούς δεν υπήρξε καμιά ιδιαίτερη έκπληξη.

Υπήρχαν όμως και κάποιοι -κατά την εκτίμησή μας πολύ λιγότεροι- οι οποίοι μάλλον δεν κατάλαβαν πού πήγαν και τι περίμεναν να ακούσουν. Αυτοί εξέφραζαν τις αντιρρήσεις τους στους διπλανούς τους, κατά τη διάρκεια των εισηγήσεων, ή έφευγαν απογοητευμένοι, στο τέλος.

Ήρθε η ώρα όμως να σας μεταφέρουμε, πέρα από το «κλίμα», και το πνεύμα της συζήτησης, όπως το αντιληφθήκαμε εμείς. Συγνώμη αν θα σας στενοχωρήσουμε, αλλά η εικόνα που μας δόθηκε δεν ήταν καθόλου αισιόδοξη.

Το άλλο πουλάκι:

Δεν πάμε καλά!

Όχι μόνο ως χώρα, αλλά ως Ευρώπη. Η οποία, «μέσα σε έναν κόσμο που αλλάζει», είτε είναι απροετοίμαστη, είτε δεν έχει βρει ακόμη τον βηματισμό της. Βλέπετε είναι και οι δημοκρατικές διαδικασίες στα όργανα που λειτουργούν, οι οποίες δεν βοηθούν.

Όλοι γνωρίζουμε ότι η Δημοκρατία είναι το καλύτερο πολίτευμα που μπορούμε να έχουμε, όμως δεν είναι τέλειο. Έχει αδυναμίες, κάποιες από τις οποίες εστιάζονται στον αργό και δυσλειτουργικό τρόπο με τον οποίο (πρέπει να) λαμβάνονται οι αποφάσεις.

Όταν μάλιστα τα όργανα αποφάσεων είναι τόσο πολυπρόσωπα και προέρχονται από τόσο διαφορετικές χώρες, καταλαβαίνετε ότι οι εξελίξεις δεν μπορούν να περιμένουν όλες τις τάσεις να εκφραστούν και όλες τις διαφωνίες να συντεθούν σε άποψη.

Αυτό φέρνει συχνά την ΕΕ σε δυσχερή θέση, ιδίως αν έχει απέναντί της διάφορους «Τσάρους» ή «Σουλτάνους». Οι οποίοι «αποφασίζουν και διατάζουν», χωρίς να χρειάζονται διαβουλεύσεις επί διαβουλεύσεων, χωρίς να δίνουν ιδιαίτερο λόγο ακόμη και στις κοινωνίες από τις οποίες εκλέγονται.

Μια άλλη δυσοίωνη προοπτική για την «Ευρώπη των δικαιωμάτων», όπως τη γνωρίσαμε τουλάχιστον εμείς οι μεγαλύτεροι, είναι πως αυτά πλέον δύσκολα μπορούν να διατηρηθούν, στον βαθμό που υπάρχουν ακόμη και σήμερα.

Δεν το επιτρέπει η οικονομική κατάσταση της Ευρώπης, η οποία χάνει συνεχώς έδαφος μέσα στο παγκόσμιο γίγνεσθαι. Αφήνουμε το μεταναστευτικό, αφήνουμε το έντονο δημογραφικό, αφήνουμε τη διακεκαυμένη ζώνη από την οποία η Ευρώπη περιβάλλεται…

Πώς να είναι αισιόδοξος κανείς; Όταν μάλιστα πολλοί από τους ευρωπαίους πολίτες, βλέποντας αυτές τις αλλαγές και έχοντας την αίσθηση πως οι ελίτ τούς αγνοεί, στρέφονται με μεγάλη ευκολία στις αγκαλιές «αντισυστημικών» και λαϊκιστικών κομμάτων.

Τα οποία, αδυνατώντας ή μη θέλοντας να αναλύσουν την πραγματικότητα, απευθύνονται στο ένστικτο αυτοσυντήρησης των πολιτών και υπόσχονται εύκολες λύσεις σε σύνθετα προβλήματα.

Και ένα τρίτο πουλάκι:

Πώς να είμαστε αισιόδοξοι;

Όταν η χώρα μας, μέσα σ’ αυτό το δυσοίωνο πλαίσιο αποτελεί και τον πιο ευάλωτο κρίκο; Όταν, επί τόσα χρόνια, αρνούμαστε να πάρουμε αποφάσεις, βλέποντας όχι το μέλλον και την προοπτική του τόπου, αλλά τις επόμενες εκλογές;

Όταν οι κυβερνήσεις διαδέχονται η μια την άλλη, έχοντας ως μόνο στόχο τη διατήρηση της εκλογικής τους πελατείας και επαναλαμβάνοντας όλα τα λάθη που οδήγησαν στην κρίση; Όταν οι πολίτες πιστεύουν με τόση ευκολία σε μαγικές λύσεις και ακολουθούν όποιον τις υπόσχεται;

Ωστόσο, μέσα στο πλήθος των «μαύρων» σκέψεων που ακούστηκαν το βράδυ του Σαββάτου, υπήρξαν και νότες αισιοδοξίας που αξίζει να κρατήσουμε.

Ο κύριος Θάνος Βερέμης είπε ότι ελπίζει πολύ στη νέα γενιά, στους ανθρώπους με τεράστια μορφωτικά εφόδια, που φεύγουν σήμερα μακριά από τη χώρα, όμως θα γυρίσουν κάποια στιγμή, φέρνοντας και τις πολύτιμες εμπειρίες τους.

Και ο κύριος Αλέξης Παπαχελάς είπε πως, κάθε φορά που απογοητεύεται, φέρνει στον νου του την Ελλάδα του 1897, όταν η χώρα βρέθηκε στο έσχατο σημείο καταστροφής, για να επανέλθει όμως, λίγα χρόνια αργότερα, πανίσχυρη.

Τι χρειάζεται; Όπως και τότε, ικανή ηγεσία, τολμηρές αποφάσεις, εκμετάλλευση του διεθνή παράγοντα, πίστη στις δυνάμεις της χώρας…

Δηλαδή, ό,τι ακριβώς ΔΕΝ έχουμε εμείς σήμερα.

Γι’ αυτό σας λέω…

 Μάλλον μεταξύ μας τα λέμε!