Το
ένα πουλάκι:
Παγίδα!
Φανταστείτε μια χώρα που σε
προσκαλεί να καταθέσεις τα χρήματά σου στις τράπεζές της, σε δελεάζει με υψηλά
επιτόκια, σου παρέχει ένα σωρό ευκολίες και μια ωραία πρωία… σε κουρεύει!
Σου ανακοινώνει, έτσι απλά,
πως έχασες ένα μεγάλο μέρος των χρημάτων σου, σαν να μην τα είχες καταθέσει σε
τράπεζα, σαν να τα είχες παίξει στη ρουλέτα.
Αυτό που συνέβη στην Κύπρο,
ομολογούν όλοι, είναι πρωτοφανές για τα οικονομικά και πολιτικά χρονικά.
Αλλάζει το τοπίο. Αν δεν
μπορείς να έχεις εμπιστοσύνη ούτε στις τράπεζες, τότε πού στο καλό να βάλεις τα
χρήματα που σου περισσεύουν;
Επιπλέον, λένε, με βάση το
αρχικό σχέδιο το οποίο, ασχέτως τίνος ιδέα ήταν, έγινε δεκτό από το
Γιούρογκρουπ, δεν υπάρχει εγγύηση ούτε για τις καταθέσεις κάτω των εκατό χιλιάδων
ευρώ, δηλαδή των λεγόμενων μικροκαταθετών.
Αυτό, η «ασφάλεια» και η
«εγγύηση» των μικροκαταθέσεων, θεωρείται άλλο ένα κεκτημένο που καταπατείται,
τώρα, που αλλάζει βίαια το διεθνές οικονομικό και πολιτικό σκηνικό.
Ωραία όλα αυτά και κατανοητά,
ας τα δούμε όμως λίγο πιο ψύχραιμα.
Ας ξεκινήσουμε από το
τελευταίο. Οι καταθέσεις μέχρι εκατό χιλιάδες θεωρούνται εγγυημένες από την
(κάθε) πολιτεία, -πότε όμως;- σε καιρούς ομαλότητας.
Όταν δηλαδή εσύ έχεις είκοσι
χιλιάδες ευρώ (πολλά είπα;) στην Χ τράπεζα και αυτή χρεοκοπήσει, τότε θα πάρεις
τα χρήματά σου πίσω από κρατικά κεφάλαια. Εγγυημένα.
Τι γίνεται όμως στην
περίπτωση γενικής κατάρρευσης της οικονομίας μιας χώρας; Τότε, προφανώς, κανείς
δεν μπορεί να εγγυηθεί τίποτε. Οι καταθέτες, μικροί και μεγάλοι, χάνουν τις
περιουσίες τους, όπως και όλος ο υπόλοιπος κόσμος, έμποροι, ιδιοκτήτες,
μισθωτοί κλπ.
Στην περίπτωση, λοιπόν, της
Κύπρου, η πρόταση προέβλεπε κάτι τέτοιο το οποίο όμως να γίνει -πώς είναι η
δημοφιλής λέξη;- να γίνει… συντεταγμένα!
Να χάσουν όλοι κάποιοι
ποσοστό, με την ελπίδα να μην χαθούν όλα από όλους.
Με την ελπίδα, έτσι;
Το
άλλο πουλάκι:
Δεν συμβαίνει πρώτη φορά!
Όλοι ξέρουμε ότι βάζοντας τα
χρήματά σου σε μια τράπεζα αυτά «κουρεύονται», όμως λίγο λίγο, αργά και σταθερά.
Πώς; Με το να σου δίνει η
τράπεζα τόκο μικρότερο από τον πληθωρισμό.
Αυτό που αγοράζεις φέτος με
τα χίλια ευρώ που έβαλες στην τράπεζα, δεν το παίρνεις του χρόνου ούτε με χίλια
είκοσι (τόκος 2%) που θα έχεις στο βιβλιάριο.
Αυτός είναι ο λόγος που οι
κεφαλαιούχοι αναζητούν εναλλακτικές πηγές τοποθέτησης των χρημάτων τους, με
μεγαλύτερο κέρδος και μεγαλύτερο όμως ρίσκο.
Αφήνω τις περιπτώσεις που,
όταν έχεις εθνικό νόμισμα και κάθε τόσο προβαίνεις σε υποτίμηση (θυμηθείτε τη
δραχμή) οι καταθέσεις κουρεύονται αντίστοιχα.
Αυτά όσον αφορά την
«ασφάλεια» των καταθέσεων.
Το θέμα όμως δεν τελειώνει
εδώ. Τι γίνεται με τους «μεγαλοκαταθέτες» που θα χάσουν ξαφνικά ένα ποσοστό
(ένας Θεός ξέρει πόσο μεγάλο) από τις καταθέσεις τους;
Είναι σωστό να πληρώσουν
αυτοί τη ζημιά που υπέστη το τραπεζικό σύστημα και η οικονομία της Κύπρου;
Το ερώτημα θα μπορούσε να
υποβληθεί και υπό άλλη μορφή, με εκείνη της «κολοκυθιάς», στη βάση που
συζητούσαμε και χθες:
«Και ποιος θες να την
πληρώσει;»
Πρώτα πρώτα ποιοι είμαστε
εμείς που θα νοιαστούμε για τους «μεγαλοκαταθέτες». Παρακολουθούμε μάλιστα με
μεγάλη έκπληξη να ενδιαφέρονται ακόμα και εκείνοι που φώναζαν και φωνάζουν «την
κρίση να πληρώσει η πλουτοκρατία» ή «δεν θα αναλάβουμε τα χρέη των τραπεζιτών».
Και
ένα τρίτο πουλάκι:
Άνθρωποι είναι κι αυτοί.
Ναι, και αυτοί που φώναζαν
και φωνάζουν έτσι, αλλά και οι μεγαλοκαταθέτες. Υπάρχει όμως ένα ερώτημα. Τι
είναι αυτό που κάνει έναν Ρώσο (τυχαίο το παράδειγμα) επιχειρηματία να αγνοήσει
τις τράπεζες της χώρας του και να τοποθετήσει τα χρήματα του σε μια άλλη, που στο
μέγεθος μοιάζει με ένα νησάκι του Βόλγα;
Προφανώς έχει τους λόγους
του, τα κίνητρα του.
Ε, λοιπόν, κι εμεί έχουμε
πολλούς λόγους να πιστεύουμε πως δεν το κάνει απλώς και μόνο επειδή οι τράπεζες
της Κύπρου έδιναν κάπως μεγαλύτερο επιτόκιο.
Προφανώς περισσότερο κι από
το επιτόκιο εκτίμησε το γεγονός ότι οι Κύπριοι δεν τον ρώτησαν πού τα βρήκαν
τόσα λεφτά, με τι μεθόδους τα απόκτησε και αν απέδωσε τους αναλογούντες φόρους
στη χώρα του.
Γι’ αυτό το λόγο τοποθέτησε
τα λεφτά του στην Κύπρο -εκατοντάδες χιλιάδες και εκατομμύρια ευρώ- κι όχι για
να έχει το παιδί του χρήματα, σε περίπτωση που σπουδάσει σε κάποιο κυπριακό
πανεπιστήμιο.
Λοιπόν σ’ αυτόν τον
μεγαλοκαταθέτη έχουμε να του πούμε «έπαιξες και έχασες». Το κακό είναι ότι μαζί
του έχασε κι ένα σωρό άλλος κοσμάκης που έχει βασιστεί στις δικές του –του
μεγαλοκαταθέτη- καταθέσεις και είχε στήσει μια οικονομία πάνω σ’ αυτές.
Δυστυχώς, διαπιστώνουμε όλοι
για άλλη μια φορά ότι ο κόσμος αυτός δεν είναι δίκαιος!
Ας προσπαθήσουμε να τον
κάνουμε.
Παιδιά, σπάστε τα, να τα σώσετε! |