131209 ΝΟΤΙΟΑΦΡΙΚΑΝΙΚΟ

Το ένα πουλάκι:

Μεγάλος ηγέτης!

Τι είναι αυτό που κάνει έναν πολιτικό άνδρα μεγάλο ηγέτη;

Αν ανατρέξουμε στην ιστορία θα δούμε πως κάποια απαραίτητα στοιχεία είναι η πυγμή, η αποφασιστικότητα, η αδιαπραγμάτευτη σκληρότητα απέναντι σε αντιπάλους, αλλά και σε φίλους.

Πολύ σπάνια θα ακούσουμε πως κάποιος ηγέτης, κάποιος μεγάλος ηγέτης, διακρινόταν για την «ταπεινότητα, τη συμπόνια και την ανθρωπιά» του. Ακόμη πιο σπάνια θα δούμε να χαρακτηρίζεται «ανιδιοτελής» και «αληθινά καλός άνθρωπος».

Κι όμως, όλα αυτά και πολλά περισσότερα ακούστηκαν για τον Νέλσον Μαντέλα, έναν άνθρωπο που άλλαξε τον κόσμο του, ή, ακόμη καλύτερα, άλλαξε τον κόσμο. Και τον έκανε καλύτερο.

Διότι, αυτό είναι που χαρακτηρίζει έναν σημαντικό ηγέτη: το τι παρέλαβε και το τι άφησε.

Και η περίπτωση του Μαντέλα είναι ιδιαίτερα ξεχωριστή, γιατί το σπουδαιότερο μέρος του έργου του το επιτέλεσε ενώ ήταν ένας ηγέτης σιδηροδέσμιος.

Είκοσι επτά χρόνια στις φυλακές!

Ενώ από έξω, στις «άλλες φυλακές», απαγορευόταν να υπάρχει ακόμη και η φωτογραφία του.

Διάβασα πολύ πετυχημένα πως «έμοιαζε με ένα τεράστιο βουνό που δέσποζε πάνω από την κοιλάδα, όμως το έκρυβαν μονίμως τα σύννεφα».

Ένα τεράστιο βουνό, μια ήρεμη δύναμη που ήξερε πως θα έρθει η ώρα του και προετοίμαζε τον λαό για εκείνη τη στιγμή.

Προετοιμάζονταν και ο ίδιος. Έκανε συμβιβασμούς, έβαλε νερό στο κρασί του, άλλαξε πολλές φορές την τακτική που ακολουθούσε, προκειμένου να επιτύχει τον μεγάλο του στόχο.

Να ένα χαρακτηριστικό του αληθινά μεγάλου ηγέτη.

Βλέπει τον κόσμο που αλλάζει, όταν οι άλλοι δεν μπορούν ή αρνούνται να τον δουν.

Αυτός βλέπει. Και είναι εκεί για να συμβάλει με τις δυνάμεις και την προσωπικότητα του, ώστε οι αλλαγές να έρθουν γρηγορότερα και να έρθουμε με τον τρόπο που είναι καλύτερος για τον λαό.

Το άλλο πουλάκι:

Υπάρχει εδώ μια διαφορά.

Διότι αυτό που κατάφερε ο Μαντέλα δεν ήταν απλώς η απελευθέρωση της χώρας του, του λαού του.

Ήταν το γεγονός πως όλες οι συνταρακτικές αλλαγές συντελέστηκαν χωρίς να αιματοκυλιστεί η χώρα, χωρίς να αλληλοσφαγούν οι κάτοικοι, χωρίς να καταστραφεί ό,τι καλό υπήρχε στον τόπο.

Αρκεί να ρίξουμε μια ματιά στα γειτονικά κράτη και θα διαπιστώσουμε πως η απαλλαγή από την αποικιοκρατία ρήμαξε ανθρώπους και πήγε τον τόπο δεκαετίες πίσω.

Έφυγαν οι κατακτητές και άρχισαν να οργιάζουν οι διάφοροι φύλαρχοι, πολεμώντας ο καθένας με τους άλλους για εξουσία και χρήμα.

Η συμβολή, λοιπόν, του Μαντέλα ήταν όχι μόνο να απαλλαγεί η χώρα του από το Απαρτχάιντ, αλλά και να αποφευχθεί ο αλληλοσπαραγμός.

Αυτό όχι χωρίς συμβιβασμούς από μέρους του.

Κι έτσι, ίσως σαν μην τον δούμε ποτέ να τον φορούν οι εξεγερμένοι στα μπλουζάκια τους.

Ίσως ποτέ να μην στολίσει η εικόνα του τα φοιτητικά δωμάτια ή τις κούπες που πίνουν καφέ οι νέοι.

Σίγουρα δεν θα τον επιλέξει καμιά επαναστατική οργάνωση για να διακοσμήσει τις προκηρύξεις της, ούτε θα τον κάνουν σημαία διάφοροι αντάρτες κάποιων απελευθερωτικών κινημάτων, πολύ αμφιλεγόμενων προθέσεων.

Το πιο πιθανό είναι να τον δούμε να αγιοποιείται, παρόλο που ο ίδιος με τον περίφημο αυτοσαρκασμό του, έλεγε:

«Όταν πεθάνω θα πάω στις πύλες του Παραδείσου και θα με ρωτήσουν: «Ποιος είσαι; Και θα πω «Είμαι Μαντίμπα». Και θα πουν: «Όμως, από πού είσαι;» Και θα πω: «Από τη Νότιο Αφρική». Και θα πουν: «Α! Αυτός ο Μαντίμπα! Ήρθες σε λάθος πύλες. Βλέπεις εκείνες κάτω εκεί που είναι πολύ ζεστές; Εκεί πρέπει να πας».

Και ένα τρίτο πουλάκι:

Γιατί άγιος;

Διότι κατάφερε αυτό που ελάχιστοι, ίσως μόνο οι άγιοι, καταφέρνουν. Να συγχωρήσει, να μην εκδικηθεί ακόμη και όταν είχε στη δυνατότητα, τους εχθρούς του από τους οποίους γνώρισε «όλη τη σκληρότητα με την οποία μπορεί να φερθεί άνθρωπος σε άνθρωπο».

Από την άλλη, σίγουρα όχι άγιος.

Αφού ο Μαντέλα, ακόμη και φυλακισμένος, ποτέ δεν απαρνήθηκε την ομορφιά και τις χαρές που προσφέρει η ζωή.

Παντρεύτηκε τρεις φορές, απέκτησε έξι παιδιά και καμιά εικοσαριά εγγόνια. Μάλιστα, έχει ενδιαφέρον να σκεφτεί κανείς ότι η καριέρα του αλλά και η πολιτική του σταδιοδρομία ξεκίνησαν όταν αναγκάστηκε να φύγει από το πατρικό του σπίτι και να πάει στο Γιοχάνεσμπουργκ, επειδή οι γονείς του ήθελαν να τον παντρέψουν, χωρίς τη θέλησή του.

Ένας μεγάλος ηγέτης, λοιπόν!

Για μας όμως κι ένας επαναστάτης. Ένας επαναστάτης του χαμόγελου, της γλυκύτητας, του απέραντου σεβασμού προς κάθε τι το ανθρώπινο. Ένας επαναστάτης της ουσίας, του αποτελέσματος, του σκοπού που δεν αγιάζει τα μέσα.

Και δεν ξεχνάμε ότι η αγαπημένη του φράση ήταν «hamba kahle», που πάει να πει… σπεύδε βραδέως, να προχωρείς με προσεκτικά βήματα.

Λόγια που θα έλεγε κάθε συνετός πατέρας στα παιδιά του!

«Άγγιξε τόσο πολλούς
σε προσωπικό επίπεδο»!