160121 ΑΝΑΝΤΙΚΑΤΑΣΤΑΤΟΝ

Το ένα πουλάκι:

Πώς αντικαθιστάς ένα άξιο στέλεχος;

Η πρώτη απάντηση που σου έρχεται στο μυαλό είναι «δεν το αντικαθιστάς»! Γιατί να το κάνεις; Αφού είναι άξιο και ικανό στέλεχος το αφήνεις όσο μπορείς ανενόχλητο να κάνει τη δουλειά του. Και εσύ απολαμβάνεις τις δάφνες που εκείνο δρέπει με τις επιτυχίες του.

Θυμόσαστε τη σκηνή με τον Γιάννη Μιχαλόπουλο και τον Χρόνη Εξαρχάκο από τον «Κατεργάρη»;

-         Ο διευθυντής μου ενήργησε κατόπιν εντολών ΜΟΥ! Ευφυέστατα και μυστικά! Μιλήστε, ντε, όχι μιλήστε. Διότι εγώ, κύριοι, θα τους πω, όταν διαλέγω διευθυντάς ξέρω τι κάνω.

-         Κι εγώ, όταν διαλέγω προέδρους, ξέρω τι κάνω!

Δυστυχώς όμως, υπάρχουν περιπτώσεις που και το πιο ικανό στέλεχος πρέπει να αντικατασταθεί. Το κανονικό είναι να έρθει αυτή η στιγμή είτε επειδή το επιθυμεί το ίδιο, είτε επειδή υπάρχουν λόγοι… ανωτέρας βίας.

Σ’ αυτούς τους δεύτερους ας σταθούμε λίγο. Διότι το μυαλό των περισσοτέρων μπορεί να πηγαίνει στην υγεία ή και στον θάνατο, οπότε η θέση… χηρεύει υποχρεωτικά.

Υπάρχει όμως και άλλης μορφής ανώτερη βία. Εκείνη που επιβάλλει την αντικατάσταση ενός στελέχους για λόγους κομματικούς.

Είναι η γνωστή και πάγια τακτική του ελληνικού κράτους. Όποιο κόμμα επικρατεί στις εκλογές παίρνει για προίκα όλη τη διοίκηση και μπορεί να την κάνει ό,τι γουστάρει. Να καταργήσει οργανισμούς και υπηρεσίες ή να δημιουργήσει νέους. (Κατά έναν παράξενο τρόπο συνήθως συμβαίνει το δεύτερο.)

Μπορεί να δημιουργήσει νέες θέσεις στελεχών και, φυσικά, να αντικαταστήσει όλους εκείνους που είχαν τοποθετήσει οι προηγούμενοι με νέα πρόσωπα.

Εδώ έρχεται το αίτημα της αναζήτησης των ικανοτέρων. Πώς γίνεται;

Η συνήθης τακτική είναι να κάνεις μια αναζήτηση, να δημιουργήσεις μια λίστα υποψηφίων και μετά να επιλέξεις εκείνον που θέλεις.

Μέχρι στιγμής οι λίστες αυτές περιλαμβάνουν συγγενικά πρόσωπα πολιτικών, αποτυχημένους πολιτευτές, κομματικά στελέχη και μάχιμους αφισοκολλητές, όχι απαραίτητα με αυτή τη σειρά.

Το άλλο πουλάκι:

Υπάρχει λογική σ’ αυτό;

Φυσικά, και μάλιστα όχι μόνο μία.

Η πρώτη λέει το πολύ απλό και κλασικό «τα ίδια έκαναν και οι άλλοι». Τη χρησιμοποιούν ως ατράνταχτο επιχείρημα όλοι όσοι διαδέχονται μια κατάσταση και επείγονται να αντικαταστήσουν με «δικά τους παιδιά» εκείνα των προηγουμένων.

Η δεύτερη είναι πιο σοφιστικέ. Υποστηρίζει ότι οι αλλαγές των προσώπων γίνονται επειδή τα «δικά μας παιδιά» θα εξυπηρετήσουν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο τις πολιτικές επιλογές της κυβέρνησης.

Τώρα, τι πολιτικές επιλογές θα εξυπηρετήσει ο τελευταίος διευθυντής σε υπηρεσία που ασχολείται με έκδοση πιστοποιητικών, μόνο η κομματική γραφειοκρατία που σχεδιάζει την αντικατάστασή του το γνωρίζει. Είπαμε όμως. Οι αγώνες κάποτε (πρέπει να) δικαιώνονται.

Δεν είπαμε όμως με ποιο τρόπο γίνονται οι επιλογές από τις κομματικές λίστες. Υπάρχει έστω εκεί η ιδέα της επικράτησης του ικανότερου; Θα ήταν ευτύχημα αν συνέβαινε τουλάχιστον αυτό. Αν, ακόμη και μεταξύ των «δικών μας παιδιών», επιλέγονταν ο καταλληλότερος για τη θέση.

Δυστυχώς όμως, η λογική που επικρατεί είναι αυτή των εσωκομματικών ισορροπιών, της ωρίμανσης στην κομματική επετηρίδα, της επιβολής εκείνων που έχουν μεγαλύτερες κομματικές «άκρες».

Κοιτάξτε τώρα τι συμβαίνει λίγο παραέξω από την κομματική καμαρίλα, στον λεγόμενο και πολύ συκοφαντημένο ιδιωτικό τομέα. Έχουμε ένα πρόσφατο και πολύ καλό για προβληματισμό παράδειγμα. Εκείνο της αντικατάστασης του Διευθυντή του Μουσείου Μπενάκη, Άγγελου Δεληβοριά.

Σας διαβάζω τη σχετική ανακοίνωση:

«Εκ μέρους της Διοικητικής Επιτροπής του Μουσείου Μπενάκη, έχω τη χαρά να ανακοινώσω το διορισμό του κυρίου Olivier Descotes (Ολιβιέ Ντεκότ), υπευθύνου καλλιτεχνικής δημιουργίας του γαλλικού Υπουργείου Πολιτισμού και Επικοινωνίας, στη θέση του Διευθυντή του Μουσείου Μπενάκη.

Η συνεργασία αυτή, που θα ξεκινήσει την 1η Μαρτίου 2016, είναι αποτέλεσμα μιας διαδικασίας που διήρκεσε σχεδόν ένα χρόνο, και η οποία προσέλκυσε 82 υποψηφιότητες, Ελλήνων και ξένων.

Έχοντας εξασφαλίσει την αφιλοκερδή συνεργασία της Egon Zehnder, της πιο αποδεκτής εταιρείας διεθνώς για την αναζήτηση εξειδικευμένων στελεχών, στόχος όλων μας ήταν η επιλογή του νέου Διευθυντή να γίνει με τη μεγαλύτερη δυνατή αντικειμενικότητα και με αποδεκτά από όλους κριτήρια, ώστε να βρεθεί το κατάλληλο πρόσωπο που θα αναλάβει τη διεύθυνση του Μουσείου σε μια δύσκολη μεταβατική περίοδο, το πρόσωπο που θα διασφαλίσει τη μελλοντική πορεία και ανάπτυξή του...»

Και ένα τρίτο πουλάκι:

Έχει σημασία να πούμε ποιος είναι ο Ολιβιέ Ντεκότ;

Νομίζω όχι για την κουβέντα μας. Διότι εδώ μας ενδιαφέρουν οι διαδικασίες, εκείνες που θα έφερναν σε κρίσιμες θέσεις του δημόσιου τομέα ανθρώπους ικανούς να «τρέξουν» τις υπηρεσίες που θα διευθύνουν, να επιλέξουν με τη σειρά τους τους ικανότερους συνεργάτες, να αναζητήσουν και να προτείνουν λύσεις, να ανασκευάσουν την εικόνα που έχουμε για το δημόσιο…

Διότι, μια από τις χειρότερες παρενέργειες των κομματικών επιλογών είναι πως οι επιλεγμένοι γίνονται υποχείρια εκείνων που τους τοποθέτησαν στη συγκεκριμένη θέση. Στη συνέχεια θα τους επιβάλουν όχι μόνο τους συνεργάτες τους, αλλά και ένα σωρό άλλες «διευκολύνσεις» προς ημετέρους.

Το βιογραφικό, σε συνδυασμό με τις συστάσεις από προηγούμενους εργοδότες και, φυσικά, η συνέντευξη (συχνά όχι μία αλλά δυο και τρεις από διαφορετικά στελέχη) αποτελούν τον μοναδικό αξιόπιστο τρόπο προσλήψεων σε όλο τον πολιτισμένο κόσμο.

Στην Ελλάδα δεν καταφέραμε ακόμη να έχουμε ούτε αξιόπιστα… βιογραφικά!

 

Πώς να πάμε μπροστά;