161209 ΑΙΓΟΠΡΟΒΕΙΟΝ

Το ένα πουλάκι:

«Τα πάντα είναι θέμα πολιτικής».

Έτσι μας άρεσε να λέμε κάποτε, και πιθανώς έτσι να είναι. Αργότερα κάποιοι πρότειναν μια διαφορετική προσέγγιση: «όλα είναι θέμα παιδείας». Επειδή όμως στο μυαλό των περισσοτέρων η παιδεία είναι ταυτισμένη με την εκπαίδευση που παρέχεται από το κράτος, άρα έχει να κάνει με την πολιτική, θεώρησαν ότι καταλήγουμε και πάλι στην πρώτη ρήση.

Εδώ δεν έχουμε όμως να κάνουμε με την κότα και το αβγό. Αν θεωρήσουμε την πολιτική ως επίτευγμα της πόλεως, τότε η παιδεία έχει πολύ πιο βαθιές ρίζες, αφού το «παιδεύειν» μπορεί να λάβει χώρα και έξω από το πλαίσιό της.

Ακόμη κι αν πάμε πολύ πιο πίσω και δεχτούμε ως «πολιτική» τον τρόπο οργάνωσης του όποιου κοινού βίου των πρωτόγονων ανθρώπων, πάλι η «παιδεία», και αυτή στην… πρωτόγονη μορφή της, πρέπει να προϋπήρχε, αφού δεν απαιτεί καν κοινό ή δημόσιο βίο.

Τα συζητούσαμε όλα αυτά με κάτι φίλους, με αφορμή την τοποθέτηση στη βουλή ενός κυρίου Κατσίκη, στη συζήτηση για το θέμα εξομοίωσης του συμφώνου συμβίωσης με τον θρησκευτικό και τον πολιτικό γάμο.

Θα μου πείτε «τι σχέση έχουν;» Κι όμως. Ο κύριος βουλευτής στην ουσία αναρωτήθηκε για το ποιος μπορεί (ή δεν μπορεί) να είναι παιδαγωγός. Πριν όμως πάμε στην ουσία της ερώτησής του, ας δούμε λίγο κάποια τυπικά θέματα που είναι εξίσου σημαντικά.

Ο κ. Κατσίκης ήταν εκεί. Και πήρε θέση και ψήφισε στην ονομαστική ψηφοφορία. Γι’ αυτό και έδωσε το δικαίωμα σε συμφωνούντες ή διαφωνούντες με τις θέσεις του να σχολιάσουν ανάλογα.

Βεβαίως δεν είναι υποχρεωτικό να φέρεται έτσι κινούμενος μόνο από αίσθημα (κοινοβουλευτικής) ευθύνης. Πιθανότατα είναι αρκετά έξυπνος να γνωρίζει ότι υπάρχει ένα ευρύ ακροατήριο που αποδέχεται τις θέσεις του.

Δεν τον ενδιαφέρει τι λένε οι άλλοι, δεν απευθύνεται σε όλους, δεν επιθυμεί να θεωρηθεί πολιτικά καθωσπρέπει. Μιλάει εξ ονόματος εκείνων που σκέφτονται τα ίδια, που τα λένε στις παρέες τους, όμως διστάζουν να το κάνουν δημοσίως και χαίρονται όταν βρεθεί κάποιος να τα πει για λογαριασμό τους.

Το άλλο πουλάκι:

Οι «απόντες» τι ακριβώς κάνουν;

Πρώτα πρώτα θα ήθελα να επισημάνω ότι, την σήμερον ημέρα, δεν νοείται να δηλώνει κάποιος απών από ονομαστική ψηφοφορία στη Βουλή. Θα έπρεπε να μπορεί να ψηφίσει ακόμη και μέσω τηλεφώνου, ακόμα και από το κρεβάτι του νοσοκομείου.

Οι ψηφοφόροι τούς στέλνουν εκεί για να έχουν λόγο, να παίρνουν θέση, να καταθέτουν τις απόψεις τους και να ψηφίζουν, ιδιαίτερα όταν μια ψηφοφορία θεωρείται κρίσιμη επειδή θίγει κατεστημένες καταστάσεις.

Δεν είναι δυνατόν να απουσιάζουν, να κρύβονται δηλαδή, προκειμένου να μην γίνει γνωστή η τοποθέτησή τους σε κάποιο ζήτημα που… καίει. Θα έπρεπε, πέρα από την τιμωρητική ψήφο των πολιτών -που είναι πονεμένη ιστορία-, να υπάρχουν αυστηρές ποινές από το ίδιο το κοινοβούλιο.

Ας τους αφήσουμε όμως αυτούς (στην κρίση -ΧΑ!- του ελληνικού λαού) και ας σταθούμε στο ποιος μπορεί ή δεν μπορεί να είναι παιδαγωγός. Πριν απαντήσουμε, θα πρέπει να κάνουμε μια διευκρινιστική και πολύ καθοριστική για τη συνέχεια της κουβέντας μας ερώτηση: Σε ποιο Σχολείο;

Ρωτάω, διότι εδώ υπάρχει μια γενικότερη παρεξήγηση. Το Σχολείο, αν μιλάμε για το δημόσιο, δεν είναι των εκπαιδευτικών, που σημαίνει δεν μπορεί  καθένας να κάνει ό,τι θα έκανε, αν ήταν δικό του μαγαζί.

Το δημόσιο Σχολείο θεωρείται «μηχανισμός αναπαραγωγής της κυρίαρχης ιδεολογίας», επειδή ακριβώς εκφράζει την ιδεολογία αυτή, δηλαδή κινείται στους μέσους όρους των κοινωνικά αποδεκτών πραγμάτων κι όχι στα θεωρούμενα άκρα.

Αυτό έχει να κάνει από τα αναλυτικά προγράμματα που επιλέγονται και τις διδακτικές μεθόδους που χρησιμοποιούνται, μέχρι… το ντύσιμο και τον τρόπο συμπεριφοράς των εκπαιδευτικών.

Δυστυχώς ή ευτυχώς, δεν θα μπορούσε -ούτε θα έπρεπε- να είναι διαφορετικά. Γιατί τότε θα κινδυνεύαμε από την ίδια την «ελευθερία», δηλαδή τις ακραίες απόψεις και τις (κοινωνικά) απαράδεκτες συμπεριφορές, με τις οποίες θα ερχόταν αντιμέτωπα τα παιδιά μας.

Και ένα τρίτο πουλάκι:

Ποιος το εξασφαλίζει αυτό;

Ουσιαστικά κανείς! Φαίνεται πως υπάρχει μια… αυτορρύθμιση, ένας εσωτερικός μηχανισμός αυτοπεριορισμού των εκπαιδευτικών, που μας προφυλάσσει από τις ακραίες και απαράδεκτες συμπεριφορές.

Ωστόσο, ακόμη και μέσα σ’ αυτό το πλαίσιο, που δεν θα το έλεγες και ασφυκτικό, υπάρχουν «φωνές» που τείνουν να ξεφύγουν από τον μέσο όρο. Είτε προς τη μια μεριά είτε προς την άλλη, αν με εννοείτε. Τείνουν, αλλά χωρίς να… ξεφεύγουν και πολύ.

Δηλαδή, η «κυρίαρχη ιδεολογία» μπορεί να κοιμάται ήσυχη. Για την ώρα. Αλήθεια όμως, ποια είναι η κυρίαρχη ιδεολογία, ας πούμε στο θέμα της δυνατότητας έκφρασης του σεξουαλικού προσανατολισμού;

Είναι οι απόψεις του κυρίου Κατσίκη που μειοψήφισαν στη Βουλή ή εκείνες που έλαβαν την πλειοψηφία, κατά την σχετική ψηφοφορία; Μήπως, τελικά, κυρίαρχη άποψη είναι εκείνη όσων… την κοπάνισαν από την ψηφοφορία; Εκείνη δηλαδή που δεν θέλει να βλέπει τις αλλαγές που συμβαίνουν στην κοινωνία;

Οι κοινωνίες αλλάζουν. Το Σχολείο, ως ένας φύσει συντηρητικός μηχανισμός, αντιστέκεται και ακολουθεί με πολύ μεγάλη καθυστέρηση. Από την άλλη, η Βουλή οφείλει (ή υποχρεώνεται από την Ευρωπαϊκή νομοθεσία) να πρωτοπορεί, (να κυνηγάει και) να προλαβαίνει τις εξελίξεις.

Πριν βιαστούμε, λοιπόν, να απαντήσουμε στον κύριο Κατσίκη για το ποιοι είναι κατάλληλοι για παιδαγωγοί, ας σκεφτούμε καλά ποιοι είναι κατάλληλοι για βουλευτές. Και ας αναλογιστούμε τις ευθύνες μας, αφού το μόνο κριτήριο καταλληλότητας γι’ αυτούς είναι η δική ας ψήφος.

 Ο ακατάλληλος άνθρωπος 

στην ακατάλληλη θέση!