Το
ένα πουλάκι:
Η αξιοκρατία των άλλων.
Υπάρχουν πολλοί τρόποι να
εφαρμόσεις την αξιοκρατία. Θα αναφερθούμε σε δύο από αυτούς.
Ο πρώτος είναι να κάνει ο
αξιολογητής σωστά τη δουλειά του, να αναλάβει δηλαδή την ευθύνη της θέσης του
και να αξιολογήσει, όπως αυτός νομίζει.
Προσοχή εδώ, διότι μπορεί να
μπερδευτούμε με τον άλλο τρόπο, τον οποίο θα σας αναπτύξουμε στη συνέχεια.
Όταν λέμε «όπως αυτός
νομίζει» εννοούμε με βάση τα κριτήρια που έχει ορίσει ο ίδιος ή που του έχουν
προκαθοριστεί από το νόμο, τον κανονισμό λειτουργίας ή κάτι ανώτερο το οποίο
υπηρετεί.
Στην περίπτωση ενός ανασχηματισμού,
για τον οποίο, όπως είπαμε, μοναδικός υπεύθυνος είναι ο πρωθυπουργός, δεν
υπάρχει κάτι που να προέρχεται πάνω από τον αξιολογητή.
Μη μου πείτε «το συμφέρον της
πατρίδας» ή ακόμη και «το συμφέρον του κόμματος», διότι θα σας θυμίσω πως αυτά
τα ορίζει επίσης ο πρωθυπουργός ΚΑΙ μέσω της ανάθεσης χαρτοφυλακίων.
Αυτός κρίνει επομένως σε ποιο
βαθμό ο κάθε υπουργός ανταπεξήλθε στα καθήκοντά του, πόσο καλά «υπούργησε», πώς
εξυπηρέτησε δηλαδή τα συμφέροντα για τα οποία τον είχε τοποθετήσει εκεί.
Της πατρίδας, της παράταξης,
κάποιων ιδιωτών και, μέσω αυτών, του κόμματος, της ολιγαρχίας, όποια
τελοσπάντων πραγματικά ή φανταστικά συμφέροντα εξυπηρέτησε!
Ο δεύτερος τρόπος αξιολόγησης
είναι να κάνει ο αξιολογητής τη δουλειά του βάσει κάποιου μηνύματος που
λαμβάνει από… ξένα κέντρα.
Ποια μπορεί να είναι αυτά; Ας
πούμε ο λαός που ψήφισε στις εκλογές.
Μα, θα μου πείτε, αυτό δεν
είναι το νόημα το νόημα των εκλογών. Δεν ψηφίζουμε κάθε φορά για να βρίσκεται
ο… πρωθυπουργός στην κυβέρνηση, ο λαός στην εξουσία;
Επιτρέψτε μου να επισημάνω
πόσο δύσκολο είναι να το ορίσουμε αυτό, από τη στιγμή που υπεισέρχεται κάποιος
αστάθμητος παράγοντας που ονομάζεται «λαϊκισμός».
Το
άλλο πουλάκι:
Ας ανοίξουμε ένα λεξικό.
Ο λαϊκισμός αρχικά είχε την
έννοια της προσπάθειας να απλουστευθούν κάποιοι εξειδικευμένοι όροι της
επιστήμης, της τέχνης κ.λπ., ώστε να γίνουν κατανοητοί από τον λαό, τους απλούς
ανθρώπους.
Σήμαινε επίσης την
επιφανειακή μίμηση λαϊκών προτύπων, κυρίως από καλλιτέχνες, που έτσι πίστευαν ή
ήθελαν να δείξουν ότι πλησιάζουν τον λαό.
Ο όρος όμως χρησιμοποιείται
σήμερα με άλλη σημασία, κυρίως στην πολιτική. Κατέληξε να σημαίνει τη
δημαγωγική πολιτική, κομμάτων ή μεμονωμένων πολιτικών, που προσπαθούν να
κολακεύσουν λαϊκές μάζες, υιοθετώντας, άκριτα, αιτήματά τους, καλοπιάνοντάς τους
και προσπαθώντας να ικανοποιήσουν μικροσυμφέροντά τους.
Σημαίνει επίσης το πρόσκαιρο
και υποκριτικό ενδιαφέρον που επιδεικνύουν οι πολιτικοί, αλλά όχι μόνο αυτοί,
όταν, κάτω από ειδικές συνθήκες (θεομηνίες, απεργίες, εκλογές, ανασχηματισμοί),
κάνουν πως ενδιαφέρονται για τα προβλήματα των φτωχών, λαϊκών στρωμάτων.
Καταλάβατε τώρα πώς
λειτουργεί ο δεύτερος τρόπος αξιοκρατίας. Ο υπεύθυνος για την αξιολόγηση των υπουργών
πρωθυπουργός τούς κρίνει με βάση όχι τα κριτήρια που είπαμε προηγουμένως, αλλά
την απήχηση του έργου τους στις λαϊκές μάζες.
Του έργου τους είπα; Πολύ
συχνά και εκείνων των ίδιων.
Δεν αξιολογεί, δηλαδή, έναν
υπουργό με βάση το έργο του, όπως του το έχει αναθέσει πιθανότατα ο ίδιος, αλλά
από το σε ποιο βαθμό το έργο αυτό γίνεται αρεστό σε διάφορες ομάδες πολιτών που
έχουν τα δικά τους συντεχνιακά ή ευκαιριακά μικροσυμφέροντα.
Έτσι όμως πάει περίπατο ο
σχεδιασμός μιας κυβέρνησης, η συλλογική προσπάθεια για την κοινωνία, ακόμη και
οι θυσίες στις οποίες έχουν υποβληθεί οι πολίτες μιας χώρας.
Και
ένα τρίτο πουλάκι:
Θα είχε ενδιαφέρον…
Μακάρι να μπορούσαμε να
παρακολουθήσουμε από μια μεριά τον διάλογο του πρωθυπουργού με έναν τέτοιο
υπουργό, τον οποίο απομακρύνει από τη θέση του χωρίς λόγο.
Έναν υπουργό δηλαδή με έργο,
με αποτέλεσμα, πάνω στις δεσμεύσεις της κυβέρνησης και τις εντολές κατά την
ανάθεση των καθηκόντων του, που όμως δυσαρέστησαν κάποιους ψηφοφόρους ή, πολύ
χειρότερα, κάποιες ομάδες οικονομικών συμφερόντων.
Είναι ειλικρινής μαζί του; Τι
του λέει;
«Σ’ ευχαριστώ και σε συγχαίρω
για όσα έκανες, αλλά πρέπει να φύγεις για να… σωθεί το κόμμα και η κυβέρνηση να
παραμείνει στην εξουσία;»
Ή μήπως ψάχνει να βρει δικαιολογίες
για δήθεν λανθασμένες ή άστοχες αποφάσεις, που πήγαν πίσω το κυβερνητικό έργο;
Και αν ισχύει το πρώτο,
φαντάζεστε τη θέση του αντικαταστάτη του;
Να σε τοποθετούν στο πόστο
κάποιου ικανού, εργατικού και αποτελεσματικού για… να αλλάξεις τι;
Να είσαι απλώς ένας λαϊκιστής
που θα υπόσχεται δεξιά κι αριστερά, θα χαϊδεύει αφτιά, θα ικανοποιεί
μικροαιτήματα και θα μαζεύει ψήφους;
Δείτε, σας παρακαλώ, λίγο τον
ανασχηματισμό κάτω από αυτό το πρίσμα. Δεν θα σας πω ποιοι ήταν πετυχημένοι
υπουργοί, εσείς ξέρετε.
Σκεφθείτε μόνο πόσο μπροστά μπορεί
να πάει ένας τόπος, όταν οι «άξιοι» αντικαθίστανται ακριβώς γιατί υπήρξαν
τέτοιοι.
Προσέξτε, για να μην γίνουν
παρεξηγήσεις. Δεν κρίνουμε τώρα το κυβερνητικό έργο με τα δικά μας ο καθένας
μέτρα. Δεν είναι αυτή η κατάλληλη στιγμή. Τώρα βλέπουμε το έργο των υπουργών
από την πλευρά της κυβέρνησης, του πρωθυπουργού που τους αναθέτει τα
χαρτοφυλάκια και των δεσμεύσεων που αυτοί αναλαμβάνουν απέναντί του.
Και, φυσικά, κρίνουμε τον
συγκεκριμένο ανασχηματισμό και όλους τους άλλους. Και δεν είμαστε καθόλου χαρούμενοι.
Αναξιοκρατία! |
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου