140617 ΕΡΓΑΤΙΚΟΤΕΡΟ

Το ένα πουλάκι:

Το δικαίωμα στην εργασία…

Κάτι πήγαμε να σας πούμε χθες και παραλίγο να γίνει χαμός. Ευκαιρία, λοιπόν, να ξεκαθαρίσουμε τα πράγματα και να σκεφτούμε πάνω σ’ αυτό το τόσο σοβαρό θέμα.

Ας ξεκινήσουμε με κάποιες παραδοχές, που δεν είναι αυτονόητες και ίσως σηκώνουν πολλή συζήτηση. Η εργασία είναι δικαίωμα. Τίνος; Του κάθε ανθρώπου. Είναι όμως και υποχρέωση κάποιου; Εδώ θέλει σκέψη.

Το ότι εγώ έχω δικαίωμα στην εργασία δεν σημαίνει πως η πολιτεία, το κράτος, είναι υποχρεωμένο να μου βρει δουλειά και να γίνει εργοδότης μου. Ποια είναι η υποχρέωσή του; Να φροντίσει ώστε, με ένα κατάλληλο νομοθετικό πλαίσιο, να μην με αποκλείσει από την αγορά εργασίας, λόγω, ας πούμε, κάποιων φυλετικών, θρησκευτικών ή άλλων ιδιαιτεροτήτων μου.

Πρέπει ακόμη να φροντίσει ώστε να είναι ξεκάθαρο το παιχνίδι στις εργασιακές σχέσεις, να γίνονται σεβαστά κάποια δικαιώματα που πηγάζουν από την ιδιότητα του εργαζομένου, να μεσολαβεί ίσως στις διενέξεις εργοδοτών εργαζομένων, όμως ας μην πηγαίνει πάντα ο νους μας σ’ αυτή τη σχέση, αφού μια μεγάλη πλειονότητα στη χώρα μας είναι και οι αυτοαπασχολούμενοι.

Πάντως, δεν έχει καμιά υποχρέωση να μου βρει δουλειά, αυτό πρέπει να το κάνω μόνος μου. Για να το πω πιο απλά, δεν μπορεί κάποιος να πάει την κυβέρνηση στα δικαστήρια, επειδή είναι άνεργος.

Να ένα δεύτερο σημείο στο οποίο πρέπει να επισημάνουμε κάποια αυτονόητα. Όταν προσφεύγω στα δικαστήρια, υπάρχουν δύο πιθανότητες. Ή να «δικαιωθώ», δηλαδή να δεχτεί η δικαιοσύνη ότι αυτό που ζητάω είναι σωστό, ή όχι. Όταν συμβεί το πρώτο, έχω την απαίτηση ο αντίδικος (αν είναι το κράτος, η κυβέρνηση) να σεβαστεί την απόφαση.

Όταν συμβεί το δεύτερο, εκτός του ότι μιλάω για σκάρτη δικαιοσύνη, έχω την απαίτηση να γίνει εξαίρεση και να μην εφαρμοστεί η απόφαση, ειδικά σ’ εμένα.

Το βρίσκετε σωστό;

Κι όμως έτσι συμβαίνει σε πάρα πολλές περιπτώσεις, στην ελληνική πραγματικότητα. Θα μπορούσε να πει κανείς ότι έτσι μάθαμε, ως κοινωνία, από μικρά παιδιά, από την οικογένειά μας και το σχολείο μας.

Κάθε φορά που κάνουμε κάτι κακό και πρέπει να τιμωρηθούμε, στο τέλος τη γλιτώνουμε, με την αυστηρή προειδοποίηση «αν ξανασυμβεί…»

Το άλλο πουλάκι:

Ξανασυμβαίνει και πάλι δεν γίνεται τίποτε.

Ας επανέλθουμε όμως στο σοβαρό θέμα του δικαιώματος στην εργασία. Υπάρχουν θεωρίες που υποστηρίζουν πως, «αφού δεν υπάρχει δουλειά για όλους, ας εργαζόμαστε λιγότερες ώρες, λιγότερες μέρες, ώστε να μην μείνει κανείς άνεργος».

Δεν είναι για πέταμα. Μόνο που θα πρέπει να καθίσουμε και να συμφωνήσουμε ποια θα είναι η αμοιβή μας, αφού, προφανώς, δεν μπορεί να παίρνουμε όλοι τους μισθούς που παίρνουν όσοι εργάζονται τώρα.

Εξάλλου, μια μορφή υλοποίησης αυτής της θεωρίας τη γνωρίσαμε σε γειτονικές χώρες, όταν βλέπαμε δεκάδες ανθρώπους να κάνουν στο χωράφι τη δουλειά που ένα τρακτέρ θα την έκανε σε λίγα λεπτά. Και, φυσικά να παίρνουν όλοι μαζί την αμοιβή που θα έπαιρνε το… τρακτέρ.

Στη χώρα μας, εξαιτίας της κρίσης, χάθηκαν εκατοντάδες χιλιάδες θέσεις εργασίας, από τον ιδιωτικό τομέα.

Προειδοποίηση. Όσοι πιστεύουν ότι δεν χάθηκαν εξαιτίας της κρίσης αλλά εξαιτίας των μνημονίων, και πως, χωρίς αυτά και με μια επιστροφή στη δραχμή, τα πράγματα θα ήταν καλύτερα και όλοι αυτοί οι άνεργοι θα είχαν δουλειά, ας σταματήσουν εδώ την κουβέντα κι ας πάνε να δούνε τον αγώνα της Αργεντινής. Όχι στο Μουντιάλ, του λαού της Αργεντινής.

Μέσα σ’ αυτόν, λοιπόν, τον χαμό, κάποιοι εργαζόμενοι, εκείνοι στον δημόσιο τομέα, απολαμβάνουν μια ιδιότυπη ασυλία. Δεν επιτρέπεται να απολυθούν, ακόμη κι αν η οργανική τους θέση δεν υπάρχει πια, ακόμη κι αν δεν έχουν αντικείμενο εργασίας.

Όσοι το υποστηρίζουν αυτό, έχουν, ας μου επιτραπεί η έκφραση, μια «ρατσιστική» αντιμετώπιση στο θέμα. Χωρίζουν τους εργαζόμενους σε καλούς και κακούς, υποστηρίζοντας τους πρώτους κι αφήνοντας τους άλλους στη μοίρα τους.

Πώς αυτό; Αφού, όποιον σοβαρό αναλυτή και να ρωτήσεις, θα σου πει πως πάρα πολλές θέσεις εργασίας στον ιδιωτικό τομέα έχουν χαθεί επειδή ο τομέας αυτός χρηματοδοτεί ένα τεράστιο και, κυρίως, αντιπαραγωγικό δημόσιο.

Και ένα τρίτο πουλάκι:

Τι πρέπει να γίνει;

Πάντως όχι υποκριτική μικροπολιτική. Διότι μπορεί να υποστηρίζεις τη συμπαθή τάξη των τάδε εργαζομένων που απειλούνται με απολύσεις, θα πρέπει όμως να πεις και ποιοι άλλοι θα απολυθούν στη θέση τους, αφού δεν γίνεται να δουλεύουν όλοι, όπως το είπαμε στην αρχή.

Δεν το κάνουν όμως. Δεν λένε ούτε «να απολυθούν όσοι προσλήφθηκαν εκτός ΑΣΕΠ με αδιαφανείς διαδικασίες». Δεν θέλουν ούτε την αξιολόγηση που θα υποδείξει κάποιους ακατάλληλους και ανίκανους για τις θέσεις που καταλαμβάνουν. Δεν λένε τίποτε. Αφήνουν όμως, όπως είπαμε, τους εργαζόμενους στον ιδιωτικό τομέα να πληρώνουν την κρίση.

Το αστείο είναι ότι θεωρούν εαυτούς «κοινωνικά ευαίσθητους» και όλους τους άλλους ανάλγητους, αδίστακτους, μέχρι και… νεοφιλελεύθερους.

Μόνο που μια ευαισθησία α λα καρτ δεν είναι παρά υποκρισία και κοροϊδία, μάλιστα, αν το καλοσκεφτούμε, κυρίως εκείνων που υποτίθεται ότι υπερασπίζονται.

Στην περίπτωσή μας των δημοσίων υπαλλήλων.

Δεν είναι τυχαίο ότι τέτοιες «ευαίσθητες» θέσεις έχουν κυρίως όσοι βρίσκονται στην αντιπολίτευση, όσοι δηλαδή δεν έχουν την υποχρέωση (ή έτσι νομίζουν) να αναζητούν ρεαλιστικές λύσεις, αλλά απλώς μπορούν να ζητούν τον κόσμο και να τον απαιτούν τώρα.

Αν όμως πάρουν αυτοί όλο τον κόσμο, τι θα μείνει για εμάς τους υπόλοιπους;

Εργασία και χαρά!