160517 ΔΙΑΓΩΝΙΖΟΜΕΝΟΝ-2

Το ένα πουλάκι:

Θυμόσαστε τον Γεώργιο Ν. Ζούκη;

Ρωτάω αν τον θυμόσαστε και όχι αν τον γνωρίζετε, διότι, όποιος γνωρίζει κάτι γι’ αυτόν, σίγουρα είναι από τα μαθητικά του χρόνια. Συγκεκριμένα από την Α΄ Γυμνασίου. Να σας θυμίσω εγώ;

«Αναγνωστικόν της Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσης».

Στο εξώφυλλο η θεά Αθηνά με το δόρυ της και την ασπίδα, πλάι σε μια ελιά. Οργανισμός εκδόσεως διδακτικών βιβλίων, Αθήνα 1964. Το βιβλίο που προσπαθούσε να μας μυήσει στα μυστικά της αρχαίας γλώσσας.

Όποιος το διδάχτηκε, σίγουρα θα θυμάται και το πρώτο κείμενό του. Τίτλος «ο πιστός φίλος». Μάλιστα δεν είναι λίγοι εκείνοι που για χρόνια μπορούσαν να το αποστηθίσουν. Ποτέ μου δεν το θυμόμουν ολόκληρο. Μπορώ όμως να σας πω λίγες αράδες:

«Πιστεύω τω φίλω. Πιστόν φίλον εν κινδύνοις γιγνώσκεις. Ο φίλος τον φίλον εν πόνοις και κινδύνοις ου λείπει. Τοις των φίλων λόγοις αεί πιστεύομεν. Ει κινδυνεύετε, ω φίλοι, τους των ανθρώπων τρόπους γιγνώσκετε. Οι μεν γαρ άπιστοι φίλοι ού μετέχουσι του κινδύνου, οι δε πιστοί συνκινδυνεύουσι τοις φίλοις. Πιστοίς φίλοις μάλλον ή χρυσώ και αργύρω πιστεύομεν…»

Φαντάζομαι θα καταλάβατε πού τα θυμήθηκα σήμερα όλα αυτά. Το έφερε η κουβέντα, καθώς συζητούσαμε το θέμα των εξετάσεων που «έπεσε» χθες στα παιδιά. «Παπανούτσος, φιλία»! Να σας πω την αλήθεια (προσοχή, ακολουθεί πολιτικό σχόλιο) δεν τους είχα για τίποτε πιο καινούριο αυτούς του ΣΥΡΙΖΑ.

Εξάλλου, νέα επιτροπή ήταν, με «μέσον» βρέθηκαν εκεί την τελευταία στιγμή, είναι βέβαιο πως δεν θα τολμούσαν να ρισκάρουν κάτι έξω από την πεπατημένη. «Βατά» θα είναι τα θέματα και στα υπόλοιπα μαθήματα, είναι κι αυτό μια μορφή λαϊκισμού. Εύκολα θέλουν πάντοτε γονείς και μαθητές, λες και με τα εύκολα θέματα θα περάσουν πιο πολλοί στο πανεπιστήμιο από όσους προβλέπεται.

Εδώ και δεκαετίες, λοιπόν, τα θέματα των εκθέσεων είναι… εμπνευσμένα από το έργο του Παπανούτσου. Ακόμη κι εμείς, τα παιδιά του… Ζούκη, Παπανούτσο διαβάζαμε και αυτόν «τσιτάραμε» στις εκθέσεις μας.

Θυμάμαι μάλιστα έναν συμμαθητή μας τον οποίο, επειδή δεν υπήρχε ούτε μια έκθεσή του που να μην περιέχει το… «όπως είπε και ο Παπανούτσος», τον βγάλαμε στο τέλος -σωστά το μαντέψατε- Παπανούτσο. Τέτοια καλά παιδιά ήμασταν.

Το άλλο πουλάκι:

Η φιλία στα χρόνια του διαδικτύου!

Όσοι από εσάς παρακολουθείτε τις καθημερινές μας κουβέντες θα είχατε να πείτε αρκετά πράγματα πάνω στο θέμα αυτό. Γιατί δεν είναι λίγες οι φορές που μιλήσαμε για τον ψηφιακό κόσμο του φέισμπουκ και τις «φιλίες» που αναπτύσσονται εκεί.

Ποια είναι σήμερα τα χαρακτηριστικά της γνήσιας φιλίας; Πώς τα αντιλαμβάνονται τα παιδιά μας; Αυτό ήταν το πρώτο σκέλος και το δεύτερο ο ρόλος των μέσων κοινωνικής δικτύωσης και του διαδικτύου στη δημιουργία σχέσεων φιλίας.

Μάλιστα, όπως είναι της μόδας τα τελευταία χρόνια, το κείμενο δεν πρέπει να είναι ξεκάρφωτο, αλλά ενταγμένο σε μια «περίσταση επικοινωνίας». Έτσι, άλλοτε (υποτίθεται ότι) το γράφουν για να μπει στη σχολική εφημερίδα και άλλοτε για να το εκφωνήσουν κάποια σχολική εκδήλωση. Τόσο… επικοινωνιακό!

Εμείς δεν χρειαζόμαστε ψεύτικες ή αληθοφανείς συνθήκες. Είμαστε εδώ κάθε μέρα και τα συζητάμε, λέμε τον πόνο μας, τις απόψεις μας, διαφωνούμε, συμφωνούμε, μαλώνουμε καμιά φορά, πάντοτε όμως σεβόμενοι τον άλλο και τις απόψεις του.

Είναι αυτό μια σχέση φιλίας; Να μια πτυχή του θέματος που θα μπορούσε να απασχολήσει κάποιον υποψήφιο. Μήπως το γεγονός και μόνο ότι γνωρίζεις πως ο άλλος, βρέξει χιονίσει, είναι εκεί, να του πεις τους προβληματισμούς σου και να ακούσεις τους δικούς του, είναι μια μορφή αξιόλογης φιλικής σχέσης;

Πώς όμως μπορεί να γίνει αυτό μέσω της μοντέρνας σχέσης που ονομάζεται «φιλία» στο διαδίκτυο; Τι ακριβώς είναι αυτή η «φιλία»; Πώς γίνεται να έχεις δεκάδες ή και εκατοντάδες «φίλους» που δεν τους έχεις δει ποτέ σου;

Το χειρότερο; Που δεν είσαι καν βέβαιος ότι είναι αυτοί που λένε ότι είναι, από τη στιγμή που δεν είσαι σε θέση να διασταυρώσεις την πραγματική υπόσταση του «προφίλ» τους; Τι σημαίνουν τα δεκάδες «αιτήματα φιλίας» από αγνώστους, από… «φίλους φίλων», για τους οποίους το μόνο που μετράει είναι η καθημερινή αύξηση του αριθμού ψηφιακών «φίλων»;

Και ένα τρίτο πουλάκι:

Δεν μπορώ να πω περισσότερα.

Βλέπετε, δεν το κατέχω το θέμα από μέσα, αφού δεν είμαι (ακόμη) ούτε στο φέισμπουκ, ούτε στο τουίτερ, ούτε πουθενά. Σκέφτομαι μάλιστα και τη θέση παιδιών που κι αυτά κλήθηκαν να γράψουν περί… ηλεκτρονικής φιλίας, χωρίς να έχουν ανάλογη εμπειρία.

Υπάρχουν και τέτοια παιδιά; Όλο και θα υπάρχουν.

Παιδιά που δεν έχουν «προφίλ» και που δεν γνωρίζουν τις δυνατότητες αλλά και τις παγίδες των σύγχρονων μέσων δικτύωσης επικοινωνίας και δημιουργίας φίλων. Τι θα έγραφε, άραγε, ένα τέτοιο παιδί; Πόσο περιορισμένη θα ήταν η οπτική του;

Ή μήπως η δική του ματιά θα ήταν πιο καθαρή, πιο αντικειμενική; Διότι, ο λόγος που κρατιέται (ακόμη) έξω από αυτό το σύστημα «επικοινωνίας» δεν μπορεί να είναι τυχαίος, κάτι θα τον κάνει να διαφέρει τόσο από τα παιδιά της ηλικίας του, με κίνδυνο μάλιστα να δείχνει φρικιό στα μάτια τους.

Ποιος ξέρει, ένα τέτοιο παιδί μπορεί να έχει μια πιο ξεκάθαρη οπτική και θα είχε ενδιαφέρον να μαθαίναμε τις απόψεις του. Ίσως αν ανέβαζε αυτά που έγραψε στο… φέισμπουκ;

Εκτιθέμεθα!