160520 ΜΑΖΙΚΟΝ

Το ένα πουλάκι:

Πώς να διαβάσεις τα νούμερα;

Ακούμε πολύ συχνά τους πολιτικούς μας –και όχι μόνον- (αλήθεια, τι απέγινε αυτή η φράση, πέρασε η μόδα της;) να διαφωνούν πάνω σε πολιτικές θέσεις και λέμε πως αυτό είναι λογικό. Από τη στιγμή που υπάρχουν διαφορετικές ιδεολογίες, διαφορετικές προσωπικές εκτιμήσεις, είναι φυσικό να υπάρχουν και διαφορετικές προσεγγίσεις ενός θέματος.

Τι γίνεται όμως όταν η διαφωνία προκύπτει παρουσία (Δοτική, όπως λέγαμε στη χημεία «παρουσία καταλύτη»)… αριθμών; Και δεν εννοώ να διαφωνούμε για το αν οι αριθμοί είναι πραγματικοί (όχι με τον μαθηματικό όρο) ή αληθινοί. Εννοώ να διαφωνούμε πάνω σε κοινά αποδεκτούς αριθμούς.

Είναι δυνατόν; Και όμως είναι. Διότι, όπως έχουμε τονίσει και άλλες φορές, υπάρχει κοινός τρόπος με τον οποίο διαβάζουμε όλοι τα στοιχεία και τα δεδομένα μιας έρευνας. Μπορεί να συμφωνούμε στους αριθμούς, η ερμηνεία τους όμως να είναι τελείως διαφορετική.

Για να καταλήξω κάπου, σας θέτω ένα ερώτημα. Τι πιστεύετε, ήταν αρκετά σθεναρή η αντίσταση του Λαού (πάντα με κεφαλαίο) στα μέτρα που πέρασαν οι διάφορες κυβερνήσεις, όλα αυτά τα χρόνια των μνημονίων;

Σας ρωτάω, ενώ γνωρίζω ήδη την απάντηση. Με ελάχιστες εξαιρέσεις, οι περισσότεροι θα συμφωνήσουν ότι δεν υπήρξε αντιστοιχία. Τα μέτρα έπρεπε να ξεσηκώσουν πολύ μεγαλύτερο κύμα αντιδράσεων, οι οποίες θεωρούνται υποτονικές και αποσπασματικές.

Είναι έτσι;

Για να μπορέσουμε να συζητήσουμε σε περισσότερο πραγματικά δεδομένα, ας δούμε τους αριθμούς. Θα το θέσω όμως και πάλι με μορφή ερωτήματος. Πόσες συγκεντρώσεις και διαμαρτυρίες φαντάζεστε ότι είχαμε, όλα αυτά τα χρόνια των μνημονίων;

Πείτε έναν αριθμό, για να δω πόσο κοντά στην πραγματικότητα βρίσκεστε. Τι λέτε; Ας πούμε, πάνω από τρεις χιλιάδες; Από πέντε; Για σκεφθείτε λίγο καλύτερα. Μιλάμε για πέντε χρόνια. Κάντε τους υπολογισμούς σας και θυμηθείτε τις κινητοποιήσεις που έγιναν.

Σκεφθείτε τώρα ότι τέτοιες δεν συμβαίνουν μόνο στην Αθήνα ή την Θεσσαλονίκη, αλλά σε κάθε μικρή και μεγάλη πόλη της χώρας. Ξανακάντε τους πολλαπλασιασμούς. Τι λέτε, τώρα; Πάνω από εφτά χιλιάδες κινητοποιήσεις; Να βάλω δέκα ή σας φαίνεται υπερβολικός ο αριθμός;

Το άλλο πουλάκι:

Να το πάρει το ποτάμι.

Κρατηθείτε όμως, γιατί θα σας έρθει λίγο βαρύ. Από το 2010 μέχρι σήμερα, πραγματοποιήθηκαν στη χώρα περισσότερες από είκοσι εφτά χιλιάδες συγκεντρώσεις και πορείες διαμαρτυρίας. Είκοσι εφτά χιλιάδες, το ξαναλέω, για να μη θεωρήσει κάποιος ότι έκανα λάθος. Δηλαδή δεκαπέντε, κατά μέσο όρο, την ημέρα.

Τώρα, τι λέτε; Εξακολουθείτε να πιστεύετε ότι οι αντιδράσεις δεν ήταν αντάξιες των δυσάρεστων μέτρων; Σκεφθείτε επίσης πόσες κυβερνήσεις έπεσαν όλα αυτά τα χρόνια. Αν δούμε επομένως τη συνολική εικόνα, μπορούμε να πούμε με βεβαιότητα ότι ο Λαός μας δεν κάθισε με σταυρωμένα τα χέρια.

Οι αριθμοί όμως, το είπαμε στην αρχή, έχουν διάφορες αναγνώσεις. Μπορεί να είχαμε κινητοποιήσεις μάλιστα κάποιες από αυτές ήταν ιδιαίτερα δυναμικές. Να, ας πούμε, διαβάζοντας εγώ αυτά τα στοιχεία, ξέρετε πού στάθηκα; Ότι μετά από μια και μόνο συγκέντρωση διαμαρτυρίας, τον Δεκέμβριο του 2004, ο Δήμος Αθηναίων περισυνέλλεξε -κρατηθείτε- 50 τόνους πέτρες από την περιοχή των Εξαρχείων!

Το φαντάζεστε; Φορτηγά ολόκληρα! Από πού τις κουβάλησαν όλες αυτές τις πέτρες; Και πού τις είχαν κρυμμένες, ώστε να τις χρησιμοποιήσουν σαν… πυρομαχικά εναντίον της αστυνομίας; Η οποία, να το λέμε και αυτό, ανταπέδωσε με χιλιάδες βομβίδες χημικών και κρότου-λάμψης.

Μπορεί, λοιπόν, να είχαμε πολλές και έντονες κινητοποιήσεις, ήταν όμως αντίστοιχα «μαζικές», κατά το κοινώς λεγόμενον; Διότι, αν είναι να έχουμε συγκεντρώσεις των εκατό ανθρώπων και πορείες των εκατόν πενήντα (πολλούς έβαλα;), τότε τι να μιλάμε για μεγάλη αντίσταση.

Αναλυτικά στοιχεία με αριθμούς δεν μπόρεσα να βρω, υπάρχουν όμως κάποια ενδεικτικά, που μπορούν να μας οδηγήσουν σε συμπεράσματα. Για παράδειγμα, από τις 1.563 συγκεντρώσεις που πραγματοποιήθηκαν το 2012, πάνω από χίλια άτομα είχαν οι 61!

Μιλάμε για την Αθήνα, έτσι; Δηλαδή, περισσότερες από 1.000 συγκεντρώσεις δεν μπόρεσαν να… συγκεντρώσουν ούτε τα Διοικητικά Συμβούλια των σωματείων. Πόσες από αυτές ήταν με εκατό ή λιγότερους ανθρώπους δεν μπόρεσα να βρω, όμως είμαι βέβαιος ότι ήταν αρκετές.

Και ένα τρίτο πουλάκι:

Τι συμπέρασμα βγαίνει από όλα αυτά;

Είπαμε, ο καθένας βγάζει τα συμπεράσματά του. Εκείνο όμως που φαίνεται να ισχύει είναι πως η αρχική εντύπωση είναι μάλλον σωστή. Μπορεί να είχαμε εντυπωσιακό αριθμό κινητοποιήσεων, όμως φαίνεται πως σ’ αυτές συμμετείχε ένας μικρός, αναλογικά, αριθμός πολιτών.

Οι οποίοι είδαν τον αντιμνημονιακό αγώνα λίγο… εργολαβικά. Ανέλαβαν δηλαδή να εκπροσωπήσουν και όλους τους υπόλοιπους, οι οποίοι παρακολουθούσαν από τον καναπέ. Ανακυκλώνονταν οι ίδιοι και οι ίδιοι (με διαφοροποιήσεις βέβαια, ανάλογα και με το ποιος ήταν στην κυβέρνηση) και κατέβαιναν στους δρόμους τρεις την ώρα.

Πολλές φορές μάλιστα είχαμε και «αγώνες»… παράλληλους, καθώς υπήρχαν δύο, τρεις ή και περισσότερες συγκεντρώσεις στην ίδια πόλη, την ίδια μέρα. Αποτέλεσμα; Αφήστε το καλύτερα!

Λένε ότι «κανένας αγώνας δεν πάει χαμένος», μου φαίνεται όμως ότι πρέπει να ξεκαθαρίσουμε πώς εννοούμε τους «κερδισμένους» αγώνες. Τι λέτε, θα συμφωνήσουμε; Θα δεχτούμε ότι είκοσι επτά χιλιάδες κινητοποιήσει ήταν όλες απαραίτητες; Ότι όλες σχεδιάστηκαν και οργανώθηκαν με τέτοιο τρόπο, ώστε να στοχεύουν πραγματικά στα αποτελέσματα που (υποτίθεται ότι) επεδίωκαν;

Αφήστε το καλύτερα.

Να βρεθούμε σε πορείες ατομικές!