170126 ΔΙΧΡΟΝΟΝ

Το ένα πουλάκι:

Πώς τα περάσατε χθες;

Γιορτάσατε; Γιορτάσατε;

Α, μη μου κάνετε τον ανήξερο. Ασφαλώς και ξέρετε τι γιορτή ήταν χθες. Όχι, δεν εννοώ τον Γρηγόριο τον Θεολόγο και όσους γιορτάζουν με το όνομά του. Εννοώ την επέτειο των δύο χρόνων από τις εκλογές τού 2015.

Μην κάνετε πως δεν το θυμόσαστε. Άλλο προσπαθώ να το ξεχάσω κι άλλο κάνω… τον Κινέζο, σαν να μη γνωρίζω τίποτε για τον φόνο. Εμείς, επειδή έχουμε πολύ καλή μνήμη -με τη βοήθεια του σκληρού δίσκου του υπολογιστή, βέβαια- τα θυμόμαστε όλα μια χαρά.

Στην τελευταία κουβέντα μας πριν από εκείνες τις εκλογές, λέγαμε επί λέξει:

«Οι κυβερνήσεις πέφτουνε…

Και οι εκλογές διαδέχονται οι επόμενες τις πρώην (κάτι σαν τις γκόμενες του Μούτση ένα πράμα), όσο τουλάχιστον έχουμε αυτή την κουτσή, στραβή, όμως ευλογημένη δημοκρατία.

Τι μένει, λοιπόν;

Αυτό που μένει έχει ουσία, αρκεί να διαθέτουμε μνήμη, να θυμόμαστε όλοι πού ήμασταν και πού βρεθήκαμε, τι λέγαμε πριν και τι υποστηρίζουμε τώρα, με ποιους πήγαμε και ποιους αφήσαμε σε κάθε περίπτωση…

Δηλαδή δεν έχουμε δικαίωμα να αλλάξουμε;

Αλίμονο, δεν είμαστε και… ΚΚΕ! Αν παραμέναμε όλοι σταθεροί στις θέσεις μας, ο κόσμος θα ήταν όπως πριν από εκατό ή διακόσια χρόνια. […]

Ποια αλλαγή όμως; Και πότε;

Αλλαγή χωρίς αρχές; Χωρίς ένα σταθερό σημείο αναφοράς –κάποιον πολι(τι)κό αστέρα; Αλλαγή, όταν αλλάζουν οι άλλοι, όταν τους παρασέρνει το ρέμα του ενθουσιασμού ή της αφέλειας; Αλλαγή για την αλλαγή; Αλλαγή για τις νέες ευκαιρίες που ανοίγονται;

Είναι πολλά και άλλα τόσα (πολλά επί δύο δηλαδή) τα ερωτήματα στα οποία καλείται να απαντήσει ο πολίτης, όχι μόνο την ημέρα των εκλογών, αλλά καθημερινά, καθώς πρέπει να πάρει στη ζωή του αποφάσεις που δεν αφορούν μόνο τον ίδιο και την οικογένειά του, αλλά το κοινωνικό σύνολο.

Πολλοί αποφεύγουν τις απαντήσεις. Δεν κάνουν καν τον κόπο να “διαβάσουν” τα ερωτήματα. Νιώθουν πως δεν έχουν να λογοδοτήσουν σε κανέναν –ούτε στον ίδιο τον εαυτό τους. Όσα έρθουν κι όσα πάνε. Σήμερα εδώ, αύριο εκεί. Και την άλλη έχει ο Θεός.

Επειδή ακριβώς δεν μπαίνουν ποτέ στον κόπο να δώσουν τέτοιου είδους απαντήσεις, γι’ αυτό και δεν αφήνουν πίσω τους σημάδια, ξεχνούν ακόμη και οι ίδιοι πού ήταν χθες, τι έλεγαν, ποιους υποστήριζαν, πίσω από ποιες σημαίες έτρεχαν. […]

Αυτό το ευεργέτημα του σβησμένου, του άγραφου παρελθόντος, δεν το έχουν όσοι αναλαμβάνουν την ευθύνη να μιλούν, πολύ περισσότερο να γράφουν, δημοσίως. Αυτοί δεν μπορούν να ξεφύγουν εύκολα από το παρελθόν, από τη μνήμη, από τα γραπτά που, τα άτιμα, έχουν το κουσούρι -αλλά και την ευλογία- να μένουν».

Το άλλο πουλάκι:

Έτσι λέγαμε τότε…

Και την επομένη των εκλογών, αν θυμόσαστε, σας μιλήσαμε για ένα σημαντικό έργο τής παγκόσμιας λογοτεχνίας, αλλά και τις κινηματογραφικές μεταφορές του, τις «Μεγάλες Προσδοκίες».

Ξεκινούσαμε την κουβέντα μας με ένα απόσπασμα από το βιβλίο:

«Ήταν μια αξιομνημόνευτη μέρα για μένα, γιατί προκάλεσε μέσα μου μεγάλες αλλαγές. Όμως το ίδιο συμβαίνει με ολόκληρη τη ζωή. Φανταστείτε μια επιλεγμένη μέρα, αποσπασμένη από τις υπόλοιπες, και σκεφτείτε πόσο διαφορετική θα ήταν χωρίς αυτήν η πορεία της ζωής σας.

Εσείς που διαβάζετε όλα αυτά, σταματήστε μια στιγμή και σκεφτείτε τη μακριά αλυσίδα από σίδερο ή χρυσάφι, από αγκάθια ή λουλούδια, που δεν θα σας είχε ποτέ δέσει, αν δεν είχε σχηματιστεί ο πρώτος κρίκος, κάποια αξιομνημόνευτη μέρα».

Ήταν προφανέστατη η αναφορά στο εκλογικό αποτέλεσμα, το οποίο ήταν νικηφόρο για το κόμμα που είχε κεντρικό σύνθημα «Η ΕΛΠΙΔΑ ΕΡΧΕΤΑΙ». Και στον αρχηγό του κόμματος που καλλιέργησε αυτές τις προσδοκίες που αργότερα ο ίδιος ονόμασε «αυταπάτες».

Θέλετε όμως να ξανακούσετε και με ποια λόγια τελείωνε εκείνη η πρώτη μετεκλογικά κουβέντα μας;

«Έτσι είναι.

Άλλο στα “παραμύθια”, άλλο στον κινηματογράφο και άλλο στη… ζωή. Θυμίζω ότι ο συγγραφέας των “μεγάλων προσδοκιών” έχει διχάσει τους αναγνώστες του. Άλλοι τον χαρακτήρισαν εκφραστή της μεσαίας τάξης, ενώ άλλοι πιστεύουν πως εκφράζει το προλεταριάτο.

Κάποιοι άλλοι υποστηρίζουν πως ενώ περιγράφει και κρίνει τη σκληρή πραγματικότητα και την ανισότητα που κυριαρχεί, δεν έρχεται να προτείνει καμία λύση».

Και ένα τρίτο πουλάκι:

«Εδώ θα είμαστε και μετά τις εκλογές».

Αυτή την υπόσχεση σας είχαμε δώσει πριν από δύο χρόνια και, όπως βλέπετε την τηρήσαμε. Δεν εννοούσαμε, φυσικά, τη… φυσική μας παρουσία -αυτό είναι κάτι που δεν εξαρτάται από εμάς ή μόνο από εμάς. Αλλά με τις θέσεις που συνεπέστατα υπηρετήσαμε προεκλογικά.

Εδώ είμαστε. Χωρίς να μετανιώνουμε ούτε να αλλάζουμε κάτι από όσα λέγαμε τότε. Και δεν ήρθαμε σήμερα να τα ξαναθυμηθούμε όλα αυτά, επειδή πεισματικά υποστηρίξαμε κάτι και… μας βγήκε.

Λάθη κάνουμε όλοι. Και λάθος εκτιμήσεις κάνουμε και λάθος αποφάσεις παίρνουμε, όμως, ακόμη και στα λάθη μας, καλό είναι να υπάρχει μια συνέπεια. Συνέπεια απέναντι στη στοιχειώδη δημοκρατική μας υποχρέωση να αναγνωρίζουμε το δίκιο του άλλου.

Αν όχι σε επίπεδο επιχειρημάτων, τουλάχιστον όταν αυτό αποδεικνύεται «ιστορικά», μέσα από τα γεγονότα που λαμβάνουν χώρα και τις εξελίξεις που έπονται των λόγων, των διακηρύξεων και των προθέσεων.

Να αναγνωρίζουμε το δίκιο του άλλου! Αυτό, αν έχει νόημα μια φορά για μας τους απλούς πολίτες, πρέπει να ισχύει πολλαπλάσια για τους πολιτικούς.

Διότι μόνον έτσι δεν θα μπαίνουν στον φαύλο κύκλο να διαπράττουν νέα λάθη, προσπαθώντας να δικαιολογήσουν ή να κρύψουν τα παλαιότερα. Αυτό όμως απαιτεί και υψηλότατο αίσθημα ευθύνης.

Πώς είπατε;

Τα (ξανα)λέμε και επειδή υπάρχουν κάποιοι 

που μας γνωρίζουν τώρα.