140331 ΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟ

Το ένα πουλάκι:

Πώς αντιλαμβανόμαστε τη δημοκρατία;

Θα φέρω ένα παράδειγμα, για να δείξω τον τρόπο με τον οποίο εκλαμβάνει ο καθένας τον… τρόπο με τον οποίο πρέπει να λειτουργούμε σε μια δημοκρατική κοινωνία.

Για να σας προλάβω. Όσοι θεωρούν ότι η κοινωνία μας δεν είναι δημοκρατική και εξισώνουν τη σημερινή κατάσταση με χούντα ή κατοχή, ας μην κάνουν τον κόπο να διαβάσουν παρακάτω, ας σταματήσουν εδώ.

Όσοι όμως δέχονται πως υπάρχει μια νόμιμη κυβέρνηση, που προήλθε από ελεύθερες εκλογές και μια βουλή που έχει ακόμη το ρόλο να νομοθετεί, έστω και κάτω από διλήμματα που ασκούν αφόρητη πίεση, τότε θα πρέπει να καθίσουν να συζητήσουμε κάτι που, κανονικά, θα το θεωρούσαμε αυτονόητο.

Τι γίνεται όταν ένας νόμος δεν μας αρέσει; Για να μην το θέσω έτσι που να ακούγεται ατομικίστικο ή και συντεχνιακό, τι γίνεται όταν κρίνουμε πως αυτός ο νόμος επιφέρει αλλαγές επιζήμιες στην υγεία, στην παιδεία ή αλλού;

Βεβαίως και αγωνιζόμαστε να τον αλλάξουμε.

Το ίδιο το δημοκρατικό πολίτευμα μάς δίνει τη δυνατότητα να επιλέξουμε μορφές αγώνα που οι περισσότερες έχουν έναν κεντρικό στόχο.

Να προκαλέσουν φθορά στην κυβέρνηση που ψήφισε τον νόμο.

Έτσι ή αυτή θα αναγκαστεί να τον αλλάξει (ο νόμος αλλάζει μόνο με άλλον νόμο, κρατείστε το αυτό) ή μπορεί, στις επόμενες εκλογές, να αλλάξει η ίδια και να έρθει μια άλλη κυβέρνηση, συνήθως η αντιπολίτευση, που θα δει το δίκιο του αγώνα και θα προχωρήσει σε αλλαγή του νόμου.

Αυτό συμβαίνει στις δημοκρατικές κοινωνίες.

Επομένως, το ερώτημα «έχω το δικαίωμα να μη εφαρμόσω έναν νόμο, όταν κρίνω ότι δεν λειτουργεί προς όφελος του τόπου δεν τίθεται καν.

Για πολλούς λόγους. Ας δούμε μερικούς.

Ποιος είμαι εγώ ή εμείς που κρίνουμε έτσι; Μπορεί ως άτομα ή ως συλλογικότητα (συνδικάτα κ.λπ.) να κρίνουμε ότι έχουμε δίκιο, όμως αυτό δεν μας δίνει το δικαίωμα να μιλούμε εξ ονόματος όλων.

Ο σημαντικότερος λόγος όμως είναι άλλος. Μια τέτοιου είδους λειτουργία, η ανυπακοή στους νόμους που δεν μας αρέσουν, αποτελεί σοβαρότατο κίνδυνο για την ίδια τη δημοκρατία.

Διότι, όπως σ’ εμένα (σ’ εμάς) δεν αρέσει αυτός ο νόμος και δεν τον εφαρμόζω (εφαρμόζουμε), σε κάποιους δεν αρέσει ένας άλλος και ούτως καθεξής, οπότε καταλήγουμε σε ζούγκλα.

Το άλλο πουλάκι:

Λυμένα ζητήματα.

Από τον καιρό που ο Σωκράτης διακήρυξε πως είναι προτιμότερο να πιει το κώνειο και να πεθάνει, παρά να δείξει ανυπακοή στους νόμους της πατρίδας του, γεγονός που θα έθετε σε μεγάλο κίνδυνο την ίδια.

Παρ’ όλο, λοιπόν, που αυτά θεωρούνται αυτονόητα πράγματα εξακολουθούμε να βλέπουμε ορισμένους να τα αντιλαμβάνονται εντελώς διαφορετικά. Το λυπηρό είναι ότι κάποιοι είναι επιφορτισμένοι να τα διδάξουν και στη νεότερη γενιά.

Ας δούμε πιο συγκεκριμένα τι εννοώ.

Υπάρχει ένας νόμος που μιλάει για την αυτοαξιολόγηση του εκπαιδευτικού έργου (ΑΕΕ) και ο οποίος προβλέπει τον τρόπο με τον οποίο οι σχολικές μονάδες θα καταγράφουν την εικόνα του σχολείου τους, θα εντοπίζουν συγκεκριμένα προβλήματα, θα επιλέγουν κάποια και θα προχωρούν σε δράσεις για τον περιορισμό ή την επίλυσή τους.

Ο νόμος κρίθηκε «αντιεκπαιδευτικός» από τους εκπαιδευτικούς και αποφασίστηκαν μια σειρά από κινητοποιήσεις για την απόσυρσή του.

Δεν θέλω να μπω στη λογική του ποιος έχει δίκιο, για την οικονομία της συζήτησης όμως ας δεχτούμε ότι έχουν δίκιο οι εκπαιδευτικοί και πως ο νόμος αυτός και η ΑΕΕ θα οδηγήσουν τα σχολεία σε χειρότερες μέρες.

Το ερώτημα που σχετίζεται με το θέμα μας είναι άλλο. Έχουν δικαίωμα να μην εφαρμόσουν το νόμο;

Να απεργήσουν βεβαίως! Να διοργανώσουν πορείες, διαμαρτυρίες, κάθε λογής τρόπους έκφρασης της αντίθεσής τους, βεβαιότατα.

Έχουν όμως δικαίωμα να πουν «εμείς δεν το εφαρμόζουμε»;

Και ένα τρίτο πουλάκι:

Αντιφάσεις.

Επί έξι και πλέον μήνες, το συνδικάτο των εκπαιδευτικών τούς καλεί με διάφορα τεχνάσματα να μην εφαρμόσουν τον νόμο.

Τους προτείνει να αρνηθούν την (υποχρεωτική) συμμετοχή στις διαδικασίες που προβλέπονται και τους προτείνει στάσεις και δηλώσεις στα όρια της νομιμότητας, αν όχι τελείως εκτός, εκθέτοντάς τους έτσι και σε κίνδυνο να αντιμετωπίσουν πειθαρχικές κυρώσεις.

Για άλλη μια φορά όμως επικρατεί η λογική «αν είμαστε πολλοί που παρανομούμε, θα φοβηθούν να μας πειράξουν».

Το ίδιο συνδικάτο απειλεί με κυρώσεις (διαγραφή από τα σωματεία) όποια στελέχη αγνοήσουν τις επιταγές του και πάνε να εφαρμόσουν τον νόμο.

Όλα αυτά είναι καλά και άγια, στο όνομα, όπως είπαμε, μια ιδιόρρυθμης αλλά και ιδιοτελούς αντίληψης της δημοκρατίας.

Και να πού βρίσκεται η αντίφαση. Μόλις ο υπουργός έστελνε εγκύκλιο που υπενθυμίζει την υποχρέωση των υπαλλήλων για εφαρμογή του νόμου και θέτει καταπληκτικές ημερομηνίες στις προβλεπόμενες διαδικασίες, αμέσως μιλούν για «αυταρχική εκτροπή» και για μεθόδους «αποφασίζουμε και διατάζουμε».

Το πιο αστείο είναι ότι το συνδέουν -επειδή η εγκύκλιος έχει ημερομηνία 24 Μαρτίου- με την τιμή «στους ήρωες του 1821 που με τους αγώνες τους έβαλαν τα θεμέλια της ελευθερίας και της δημοκρατίας για τη νεότερη Ελλάδα».

Φαίνεται πως οι εκπαιδευτικοί, τουλάχιστον η συνδικαλιστική τους ηγεσία, γνωρίζουν από Ιστορία.

Καιρός να μάθουν όμως και λίγη Αγωγή του Πολίτη!

Νόμος είναι το δίκαιο του… καθενός!