141118 ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΟ

Το ένα πουλάκι:

«Πίκρες και χαρές χαρμάνι!»

Πόσο δίκαιο είχε ο Βασίλης Τσιτσάνης! Έτσι είναι η ζωή, πρέπει κάποτε να το πάρουμε απόφαση. Έλα όμως που αρνούμαστε να δούμε την πραγματικότητα, έλα που θέλουμε να βλέπουμε μόνο τις χαρές και που κλείνουμε τα μάτια στις λύπες…

Λες και άμα δεν τις δούμε, θα μας προσπεράσουν και θα φύγουν.

Να, για παράδειγμα, προχθές, το πρωί του Σαββάτου, βγήκα να πάρω λίγο αέρα, να ξεσκάσω, να μου φύγει η στενοχώρια από την ήττα 0-1 της Εθνικής μας ομάδας.

Κι εκεί που περπατώ με το κεφάλι σκυμμένο, πέφτω επάνω στην… Ανάκαμψη.

Δεν φαντάζεστε τη χαρά μου!

Αγκαλιές, φιλιά, είχαμε έξι χρόνια να βρεθούμε, αποφασίσαμε να καθίσουμε κάπου να τα πούμε με την ησυχία μας, να θυμηθούμε τα παλιά.

Το πρώτο που της έκανε εντύπωση ήταν που δυσκολευτήκαμε να βρούμε τραπέζι στα καφέ –στα τόσα καφέ- της πόλης.

«Δεν βλέπω να σας έλειψα και πολύ», είπε η Ανάκαμψη με νόημα, καθώς περιμέναμε να σηκωθούν κάποιοι για να πάρουμε τη θέση τους.

Εγώ προσπάθησα να δικαιολογήσω την κατάσταση. «Μην σε γελάει η εικόνα», της είπα. «Σκέψου, με τέτοιο ωραίο φθινοπωρινό ήλιο, όλοι ήμασταν σε κάποια ταβέρνα στα βουνά ή στα ουζερί της Περάμου και της Ηρακλείτσας. Τώρα, έναν καφέ με το ζόρι και τρεις ώρες στην καφετέρια για κουβέντα».

Κάτσαμε, παραγγείλαμε, και τη ρώτησα ποιος καλός άνεμος την έφερε πίσω. «Μα, δεν τα έμαθες; Η αύξηση του τουρισμού και η ενίσχυση της εγχώριας κατανάλωσης», μου απάντησε.

«Καλά, και ήταν αυτά ικανά από μόνα τους να σε κάνουν να επιστρέψεις τόσο βιαστικά; Εγώ φανταζόμουν πως μόνο μια κοσμογονική αλλαγή θα ήταν ικανή να σε φέρει πίσω».

Στο σημείο αυτό μου άνοιξε την καρδιά της και μου εξομολογήθηκε πως η επιστροφή της δεν είναι καθόλου οριστική. Το σκέφτεται πολύ σοβαρά να γυρίσει, γιατί οι πραγματικοί λόγοι που την ανάγκασαν να φύγει δεν έπαψαν να υπάρχουν. «Απλώς, κατάλαβα πόσο πολύ με πεθυμήσατε και είπαν να ρίξω μια ματιά, να δω πώς πάνε τα πράγματα και άμα με παίρνει να έρθω για πιο μόνιμη εγκατάσταση».

Το άλλο πουλάκι:

Είσαι σίγουρος ότι ήταν η Ανάπτυξη;

Γιατί, έτσι όπως μου τα λες, μάλλον έκαναν «πουλάκια» τα μάτια σου, από τη στενοχώρια για την ταπεινωτική ήττα που δεχτήκαμε από τα νησιά Φερόε.

Δεχτήκαμε είπα; Με συγχωρείτε αλλά εγώ δεν δέχτηκα καμιά ήττα. Εγώ ήμουν με τους νικητές.

Δεν το λέω τώρα, κατόπιν εορτής, το έχω πει πολλές φορές κι εσείς, οι τακτικοί συνομιλητές μας, θα έπρεπε να το γνωρίζετε.

Σε κάθε συνάντηση επαγγελματιών με ερασιτέχνες, εγώ είμαι με τους ερασιτέχνες, εκ πεποιθήσεως. Όχι γιατί θεωρούνται πιο αδύναμοι –η πράξη έδειξε ότι αυτό δεν ισχύει πάντα.

Απλώς, θεωρώ τον ερασιτεχνισμό πολύ σοβαρή υπόθεση, που πρέπει να την ενισχύουμε και να την προβάλλουμε με όλες μας τις δυνάμεις.

Αφήστε το άλλο. Με εκνευρίζει η «χωριατιά» (ας με συγχωρήσουν οι χωρικοί, όχι όμως οι χωριάτες) των ελλήνων παικτών, με τα τατουάζ, τα «μοντέρνα» κουρέματα, τα μικρά ονόματα στις φανέλες, όλο δήθεν και από ουσία τίποτε.

Αφήνω τις δηλώσεις τους, σε κάθε επιτυχία, που δεν ξέρεις αν πρέπει να γελάς ή να κλαις, σίγουρα όμως εκνευρίζεσαι αφάνταστα.

Έπειτα, δεν σας το κρύβω, χάρηκα με την πραγματική, την ανυπόκριτη χαρά των παικτών από τα νησιά Φερόε, όταν ο διαιτητής σφύριξε τη λήξη του αγώνα. Χρόνια είχα να δω παίκτες να πανηγυρίζουν έτσι, αθώα, σαν μικρά παιδιά, χωρίς θεατρινισμούς, χωρίς τις υπερβολές που γίνονται μόνο και μόνο για την προβολή τους από την τηλεόραση.

Πραγματικά το χάρηκα μαζί τους. Μπράβο!

Αντιθέτως, δεν χάρηκα καθόλου όταν έμαθα τους λόγους για τους οποίους θεωρούμε ότι η χώρα μπήκε στην ανάπτυξη.

Αλήθεια, ξέρουμε όλοι τι είναι, τι σημαίνει ανάπτυξη και ποιες είναι οι επιπτώσεις της στην καθημερινότητά μας;

Οι περισσότεροι έχουμε την αίσθηση (και δεν είναι τυχαίο) ότι πρόκειται απλώς για τη βελτίωση, πιθανότατα προσωρινή, κάποιων δεικτών, που δεν έχουν κανέναν πραγματικό αντίκτυπο στην τσέπη μας.

Και ένα τρίτο πουλάκι:

Δεν είναι ακριβώς έτσι.

Διότι, ακόμη και αυτό να συμβαίνει, είναι κάτι που επηρεάζει την ψυχολογία των πολιτών. Μπορεί δηλαδή να είμαστε το ίδιο φτωχοί (ή «πλούσιοι»), όμως, τώρα πια, όχι με ύφεση αλλά με ανάπτυξη.

Δηλαδή με μια τάση να βελτιωθεί η κατάσταση, ό,τι μπορεί να σημαίνει η βελτίωση για τον καθένα μας.

Με τα λίγα που καταλαβαίνω από οικονομία, το πρόβλημα βρίσκεται αλλού. Υποτίθεται ότι η ανάπτυξη έχει να κάνει με τη δυνατότητα που έχουμε ως άτομα, ως νοικοκυριά και ως κοινωνία να ικανοποιήσουμε τις ανάγκες μας, εκείνες που έχουν σχέση με την οικονομία. (Ποιες δεν έχουν;) Επειδή όμως η ανάπτυξη εξαρτάται από διάφορα μεγέθη, έχει σημασία να δούμε πού ακριβώς στηρίζεται η δική μας.

Συνοπτικά λέω πως έχει σημασία η κατανάλωση, οι επενδύσεις, οι δημόσιες δαπάνες, και το εμπορικό ισοζύγιο. Στη χώρα μας τι από όλα αυτά βελτιώθηκε;

Φαίνεται πως το μόνο που βελτιώθηκε ήταν η κατανάλωση (με τα λεφτά «μαύρα» τα πιο πολλά, από τον τουρισμό) ίσως και κάποιες δημόσιες δαπάνες, χάρη σε ευρωπαϊκά «πακέτα».

Τι γίνεται όμως με τις επενδύσεις; Τι γίνεται με το εμπορικό ισοζύγιο; Τι γίνεται με την παραγωγή δηλαδή εγχώριων προϊόντων, τόσο για την τοπική, κυρίως όμως για τη διεθνή αγορά;

Αυτά είναι πραγματική ανάπτυξη.

Τα άλλα είναι «παρηγοριά στον άρρωστο, ώσπου να βγει η ψυχή του»!

Χαρμολύπη!