161020 ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΜΕΝΟΝ-1

Το ένα πουλάκι:

«…και πάρε με αγκαλιά».

Κάθε χρόνο τέτοια εποχή μου έρχεται στον νου το πανέμορφο τραγούδι του Διονύση Σαββόπουλου «έρχεται βροχή, έρχεται μπόρα», από τον μοναδικό στο είδος του «Μπάλλο», του 1971, για να μην ξεχνιόμαστε.

Παρένθεση, γιατί το χρωστάω:

Με αφορμή τη βράβευση με το Νόμπελ λογοτεχνίας του Μπομπ Ντίλαν, αξίζει να σκεφτούμε και να επανεκτιμήσουμε κι εμείς το… ποιητικό έργο του δικού μας Διονύση Σαββόπουλου, που αποτελεί, κατά κάποιο τρόπο, και πνευματικό παιδί του βραβευμένου τροβαδούρου.

Δεν ξέω για εσάς, εμένα πάντως, όταν μου ζητούν να θυμηθώ κάποιον στίχο που με έχει χαράξει, το πρώτο που μου έρχεται στον νου είναι το: «αυτή τη νύχτα η καρδιά μου είναι βαριά / δεν υπάρχει ούτε μια λέξη να μου δώσεις / αλλά εσύ που μ’ αγαπούσες μια φορά / όπως πριν, έτσι και τώρα θα με νιώσεις».

Σίγουρα είναι υποκειμενικές κρίσεις, δεν ξέρω όμως πόσους εν ζωή ποιητές σαν τον «Νιόνιο» έχουμε. Έβαλα το… εν ζωή, για να κάνω την απάντηση πιο εύκολη και να μη σας φέρω σε δύσκολη θέση. Ας κλείσουμε την παρένθεση κι ας επανέλθουμε στο θέμα μας.

Την εποχή, λοιπόν, που αρχίζουν και καταφτάνουν οι βροχές και οι μπόρες, εκτός από τους στίχους του Σαββόπουλου και τους συνειρμούς στους οποίους μας οδηγούν («κλείδεωσε την πόρτα και στάσου στη σκιά […] σβήσε τα φώτα μην ανοίξεις σε κανένα»), τα μυαλό μας πάει στο πώς θα ζεσταθούμε.

Είναι βλέπετε και η ειδησεογραφία των ημερών που κάνει συνεχώς αναφορές στην τιμή του πετρελαίου και τη συγκρίνει με άλλες του παρελθόντος. Είναι οι «πληροφορίες» που κυκλοφορούν κάθε χρόνο για δήθεν αναμονή του πιο βαρύ χειμώνα των τελευταίων δεκαετιών.

Κυρίως όμως είναι η οργή για τον τρόπο με τον οποίο παίρνονται οι αποφάσεις σ’ αυτή τη χώρα. Η οργή για το γεγονός ότι κάποιοι, ελαφρά τη καρδία, βάζουν μια υπογραφή που έχει καταστροφικά αποτελέσματα και δεν δίνουν λόγο σε κανέναν. Συχνά δεν μαθαίνουμε ούτε το όνομά τους.

Μην το ψάχνετε, είμαι βέβαιος πως ελάχιστοι θυμούνται ποιος ή ποιοι ήταν εκείνοι που σκέφτηκαν την εξίσωση του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης (ΕΦΚ) στο πετρέλαιο κίνησης και θέρμανσης, προκαλώντας τόσο μεγάλο κακό στις τσέπες των πολιτών, αλλά και στη χώρα γενικότερα.

Το άλλο πουλάκι:

Λέτε μιλάμε στον αέρα;

Θα έπρεπε να ξέρετε ότι προσπαθούμε να το αποφεύγουμε αυτό, ασχέτως αν καμιά φορά δεν το καταφέρνουμε. Εννοώ δεν καταφέρνουμε να έχουμε πλήρη εικόνα και ίσως κάτι μας ξεφεύγει.

Στη συγκεκριμένη περίπτωση προσπαθήσαμε να αντλήσουμε στοιχεία από επίσημη πηγή. Πρόκειται για μια εργασία με θέμα «η εξίσωση του ΕΦΚ στο πετρέλαιο θέρμανσης και κίνησης: αξιολόγηση του μέτρου και προτάσεις βελτίωσης του προγράμματος οικονομικής ενίσχυσης των καταναλωτών πετρελαίου θέρμανσης».

Είναι μια ανάλυση που πραγματοποιήθηκε για το Σύνδεσμο Εταιρειών Εμπορίας Πετρελαιοειδών (ΣΕΕΠΕ), την ΕΛΠΕ Α.Ε. και την ΜΟΤΟΡ ΟΙΛ ΕΛΛΑΣ Α.Ε. Την εκπόνησαν οι Γιώργος Μανιάτης, Υπεύθυνος τμήματος Κλαδικών Μελετών ΙΟΒΕ και Svetoslav Danchev, Υπεύθυνος τμήματος Μικροοικονομικής Ανάλυσης και Πολιτικής ΙΟΒΕ.

Αυτό το ΙΟΒΕ είναι το Ίδρυμα Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών. Δηλαδή έχουμε ό,τι πιο έγκυρο υπάρχει στη διάθεσή μας. Τα σημαντικότερα αποτελέσματα και τις προτάσεις των ερευνητών σας τα παρουσιάζουμε αμέσως:

«Το μέτρο της εξίσωσης των συντελεστών ΕΦΚ στο πετρέλαιο θέρμανσης και κίνησης αποσκοπεί στον περιορισμό του λαθρεμπορίου. Ο πρόσθετος στόχος της αύξησης των δημοσίων εσόδων είναι αναγκαίος στην παρούσα δημοσιονομική συγκυρία, αλλά όπως αποδείχθηκε στην πράξη δεν είναι εύκολα εφικτός.

Το μέτρο είχε δραστική επίδραση στην αγορά πετρελαίου θέρμανσης, καθώς η κατακόρυφη αύξηση των τιμών, οι καθυστερήσεις στη διαμόρφωση του συστήματος οικονομικής ενίσχυσης των καταναλωτών πετρελαίου θέρμανσης και ο περιορισμένος βαθμός κάλυψης της ζήτησης έστρεψαν τους καταναλωτές σε εναλλακτικούς τρόπους θέρμανσης και συρρίκνωσαν την τελική ζήτηση πετρελαίου θέρμανσης.

Μέρος της μείωσης της ζήτησης μπορεί να αποδοθεί στον περιορισμό ή εξάλειψη του λαθρεμπορίου από αυτή την πηγή. Από αυτή την άποψη το μέτρο μπορεί να χαρακτηριστεί αποτελεσματικό.

Η κατακόρυφη πτώση των πωλήσεων πετρελαίου θέρμανσης είχε ως αποτέλεσμα τη σημαντική απώλεια φορολογικών εσόδων και αποκλίσεις σε σχέση με τους στόχους του προϋπολογισμού. Η χρήση άλλων πηγών ενέργειας και τα φορολογικά έσοδα που προέκυψαν από αυτή ενδέχεται να περιόρισαν κάπως τις απώλειες εσόδων.

Οι ακούσιες συνέπειες του μέτρου συνδέονται με την περιβαλλοντική επιβάρυνση στα αστικά κέντρα, λόγω της εκτεταμένης χρήσης καυσόξυλων για τη θέρμανση των κατοικιών, η οποία αποτελεί αρνητική εξωτερική επίδραση που είναι ιδιαίτερα πιθανό να επιφέρει σημαντικό πρόσθετο κόστος στο σύστημα υγείας.

Συνδέονται, επίσης, με την αύξηση της “ενεργειακής” ένδειας και την επιδείνωση των συνθηκών διαβίωσης, καθώς υπολογίσιμο τμήμα των πολιτών δεν ήταν σε θέση να εξασφαλίσει το ελάχιστα απαιτούμενο επίπεδο θέρμανσης στην κατοικία του. Με βάση αυτές τις εξελίξεις προκύπτει ότι το μέτρο πρέπει να επανεξεταστεί και να βελτιωθεί».

Και ένα τρίτο πουλάκι:

Είμαι βέβαιος ότι η έρευνα δεν «άγγιξε» τη Δράμα!

Όπως και άλλες περιοχές που γειτονεύουν με χώρες όπου μπορεί να βρει κανείς από φτηνές ξυλόσομπες και πέλετ χαμηλής ποιότητας, μέχρι λαθραίως εισαγόμενα καυσόξυλα. Δηλαδή περιοχές όπου οι επιπτώσεις στην οικονομία και το περιβάλλον είναι πολλαπλάσιες.

Αυτός είναι και ο λόγος που μιλήσαμε για οργή. Δεν πα’ να οργιζόμαστε όσο θέλουμε όμως. Μήπως είναι η πρώτη φορά; Ή μήπως θα είναι η τελευταία;

 Ποιος θα επανεξετάσει και ποιος θα βελτιώσει;