170221 ΑΜΕΤΑΚΙΝΗΤΟΝ

Το ένα πουλάκι:

Ακήρυχτος πόλεμος!

Έτσι έχει χαρακτηριστεί αυτό που συμβαίνει ανάμεσα σε διάφορες «ομάδες» και στα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς στην Αθήνα, το τελευταίο διάστημα. Σπασμένα ακυρωτικά μηχανήματα, κατεστραμμένες εγκαταστάσεις, καμένα οχήματα…

Βέβαια, ένας πόλεμος έχει απώλειες και από τις δυο πλευρές, όμως εδώ φαίνεται πως κάποιοι απολαμβάνουν ένα είδος ασυλίας, την απροθυμία ή απλώς την ανικανότητα της άλλης πλευράς να επιβάλει τον νόμο.

Οι ίδιοι θεωρούν τους εαυτούς του θύματα και τις καταστροφές που προκαλούν ένα είδος άμυνας απέναντι στην επίθεση που δέχονται. Διαβάζω από μια ανακοίνωσή τους:

«Οι ήδη πετσοκομμένοι μισθοί και τα επιδόματα-ψίχουλα, οι απανωτοί φόροι και οι αυξημένες τιμές στα ράφια, η συνολικότερη καταλήστευσή μας σε επίπεδο καθημερινής διαβίωσης, δεν μας επιτρέπει να υποστούμε και "άλλα βάρη", και "άλλες θυσίες"…»

Εννοούν το εισιτήριο για τη μετακίνησή τους με τα ΜΜΜ. Η οποία πρέπει, κατ’ αυτούς, να γίνεται εντελώς δωρεάν. Το ζήτημα δεν είναι νέο. Εμάς μας είχε απασχολήσει πριν από πέντε χρόνια, όταν συζητούσαμε για «κινήματα», όπως το «δεν πληρώνω». 

Τι λέγαμε τότε;

«Ποιος πληρώνει τη νύφη;

Εάν, δηλαδή, συμφωνήσουμε ότι υπάρχει μια νύφη που πρέπει να πληρωθεί. Διαφορετικά κάνουμε το κορόιδο και αλλάζουμε συζήτηση. Ποιος είναι όμως αυτός που πρέπει την πληρώσει;

Θα με ρωτήσετε γιατί ρωτάω. Ρωτάω γιατί το πράγμα έχει παρεξηγηθεί από πολλούς, οι οποίοι “δεν πληρώνουν”, χωρίς όμως τα αναρωτιούνται ποιος, τελικά, πληρώνει.

Ας πάρουμε δυο παραδείγματα. Αυτά των αστικών συγκοινωνιών και των διοδίων. Κι ας ξεκινήσουμε με την παραδοχή ότι όλοι θα επιθυμούσαμε μια κοινωνία, όπου ο πολίτης κυκλοφορεί ελεύθερα και ανέξοδα, είτε χρησιμοποιεί τις συγκοινωνίες, είτε μετακινείται με το αυτοκίνητό του.

Όμως όλοι, επίσης, θα θέλαμε να υπάρχουν και συγκοινωνίες και αυτοκινητόδρομοι και μάλιστα όσο το δυνατόν καλύτερης ποιότητας. Από εδώ αρχίζει το θέμα της πληρωμής της… νύφης που λέγαμε.

Διότι η δημιουργία υποδομών και η συντήρησή τους απαιτεί τεράστια έξοδα που κάπως πρέπει να πληρώνονται. Μέχρι στιγμής έχουν βρεθεί δυο τρόποι και ο συνδυασμός αυτών.

Δηλαδή, είτε να πληρώνονται απ’ ευθείας από το κράτος (να τα πληρώνουν όλοι οι φορολογούμενοι), είτε από όσους τα χρησιμοποιούν (μέσω εισιτηρίων, διοδίων, τελών κυκλοφορίας κ.λπ.), είτε με τον συνδυασμό των δύο αυτών πηγών χρηματοδότησης.

Στον συλλογισμό μας θα πρέπει επίσης να προσθέσουμε την εξής, αυτονόητη μεν αλλά όχι κοινώς αποδεκτή, παρατήρηση. Όσο περισσότερα πληρώνει η μία πηγή, τόσο λιγότερα δίνει η άλλη.

Φτάσαμε, λοιπόν, στο ερώτημα: Τι είναι πιο δίκαιο; Να πληρώσουν για τα μέσα συγκοινωνιών και τους δρόμους εκείνοι που τα χρησιμοποιούν ή όλοι οι φορολογούμενοι;

Δηλαδή, για να το κάνω πιο πρακτικό, το Μετρό της Αθήνας και την Εγνατία οδό είναι σωστό να τα πληρώνει ο κάτοικος της Δράμας, ο οποίος μάλιστα δεν διαθέτει και αυτοκίνητο;»

Το άλλο πουλάκι:

«Δεν είναι τόσο απλό το θέμα», έλεγα εγώ.

«Διότι μπορεί και ο κάτοικος της Αθήνας, ο οποίος μάλιστα δεν έχει παιδιά να σε ρωτήσει “γιατί να πληρώνω εγώ το Μουσικό Σχολείο της Δράμας;” Άρα, σου λέει, ας πληρώνουμε όλοι τους φόρους μας και το κράτος ας κατανέμει τις δαπάνες όπου χρειάζονται.

Ωραίο κι αυτό και δεν θα υπήρχε ίσως κανένα πρόβλημα, αν πράγματι όλοι πληρώναμε τους φόρους μας. Και μάλιστα αν το φορολογικό σύστημα ήταν τόσο δίκαιο, που ο καθένας πλήρωνε ανάλογα με τα εισοδήματά του.

Τότε θα μπορούσαμε να λέμε όλοι “δεν πληρώνω”, εννοώντας πως οι φόροι θα μπορούν να αυξάνονται τόσο, ώστε να κυκλοφορούμε ή να εξυπηρετούμαστε παντού εντελώς “δωρεάν”.

Γιατί, με το “δεν πληρώνω” προκύπτουν και άλλα θέματα. Εσύ δεν πληρώνεις στο αστικό. Ο άλλος δεν πληρώνει στα διόδια. Εγώ δεν θέλω να πληρώνω… –κάτι θα σκεφτώ. Ο κάτοικος της Θάσου δεν θέλει να πληρώνει το καράβι. […] Και πάει λέγοντας.

Ευτυχώς ή δυστυχώς, έχουμε ως κοινωνία επιλέξει ένα μεικτό σύστημα πληρωμής της… νύφης. Ας πούμε, δίνουμε όλοι δημοτικά τέλη, αλλά πληρώνουμε και το νερό, ανάλογα με την κατανάλωση που κάνουμε. Αυτό θεωρείται πιο δίκαιο και πιο… οικονομικό.

Διότι, αν τα πάντα πληρώνονταν μόνο από τους φόρους ή τα δημοτικά τέλη, ποιος θα με εμπόδιζε να αφήνω όλα τα φώτα αναμμένα μέρα νύχτα, ή να πλένω το αυτοκίνητό μου με το λάστιχο πρωί βράδυ;

Όποιος χρησιμοποιεί, [να] πληρώνει!

Αυτή είναι μια δίκαιη αντιμετώπιση κι έτσι θα έπρεπε να το δούμε. Αυτός που χρησιμοποιεί τις συγκοινωνίες να πληρώνει το εισιτήριό του, ο άλλος του χρησιμοποιεί τους δρόμους να πληρώνει τέλη και διόδια, όπως ακριβώς πληρώνουμε για το νερό, το ρεύμα και τη θέρμανση του σπιτιού μας».

Και ένα τρίτο πουλάκι:

Εγώ προέβλεψα και το μέλλον!

Το «δεν πληρώνω», έλεγα, «εκτός τού ότι μεταφέρει τα βάρη στους άλλους, καλλιεργεί και ένα νέο ήθος, έναν νέο τρόπο συμπεριφοράς που πιθανότατα να οδηγήσει σε μελλοντικές περιπέτειες.

Πότε; Όταν ο καθένας θα αποφασίζει μόνος του ποια από τις δημόσιες υπηρεσίες και παροχές θα πληρώνει και ποια όχι. Και τότε θα τρέχουμε όλοι!»

Οι μελλοντικές περιπέτειες είναι εδώ!

Τις βλέπουμε στο πεδίο μάχης των ΜΜΜ της Αθήνας. Πολλά από τα «παιδιά» που μάχονται (με το μυαλό τους) εκεί ήταν πριν από τέσσερα πέντε χρόνια πραγματικά παιδιά. Που γοητεύτηκαν από τις «ιδέες» και τους «αγώνες» των… «δεν πληρώνω».

Και τώρα την πληρώνουμε όλοι μαζί!

 Το μπάχαλο μέσα μας!