171005 ΑΛΛΑΓΜΕΝΟΝ

Το ένα πουλάκι:

Αλλάζουμε φύλλο!

Είδατε τι μας κάνει η άτιμη αυτή η (ιστορική) ορθογραφία που, ευτυχώς, εξακολουθούμε να διατηρούμε στη γλώσσα μας; Αν δεν πούμε με τι… [i] γράφεται και πόσα λάμδα έχει το… [filo], είναι πολύ δύσκολο να συνεννοηθούμε.

Να τη διατηρούμε, όχι όμως όλοι, έτσι; Και όχι πάντοτε. Διότι, βλέπω τι γίνεται, ας πούμε, στο φέισμπουκ. Και δεν μιλώ για «λάθη», δηλαδή για ορθογραφικά σφάλματα που διέφυγαν της προσοχής μας.

Μιλώ για τη συνήθεια να γράφουν κάποιοι χωρίς να δίνουν καμιά απολύτως σημασία στην ορθογραφία, χρησιμοποιώντας, δηλαδή, σχεδόν επίτηδες, όποιον τρόπο γραφής μιας λέξης τους έρθει βολικότερος. 

Το πιο ανησυχητικό είναι πως δεν τους ενδιαφέρει καθόλου η εικόνα που θα έχει το κείμενό τους, κείμενο που θα το δουν χιλιάδες μάτια. Δεν ντρέπονται που είναι τόσο μα τόσο κακογραμμένο.

Όταν, πριν από είκοσι και πλέον χρόνια, ξεκίνησε σιγά σιγά και στη χώρα μας αυτό που λέμε «διδασκαλία της επικοινωνιακής χρήσης της γλώσσας», οι γλωσσολόγοι και οι εκπαιδευτικοί που την εισηγήθηκαν είχαν μια θεωρία για τη διδασκαλία της ορθογραφίας.

Έλεγαν πως, αν ο μαθητής αρχίσει να γράφει κείμενα «επικοινωνιακά», δηλαδή κείμενα που θα έχουν πραγματικούς αποδέκτες, θα ενδιαφερθεί περισσότερο και θα προσέξει, ώστε το κείμενό του να είναι γραμμένο ορθά.

Να όμως που ακόμη και οι πιο επώνυμοι χρήστες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, άνθρωποι με κύρος, με εξουσία, άνθρωποι που τους ενδιαφέρει η εικόνα τους στην κοινωνία, δεν δίνουν την παραμικρή σημασία στον τρόπο με τον οποίο γράφουν.

Γιατί; Διότι, απλούστατα, «cosi fan tutte» που θα μας έλεγε και ο Μότσαρτ (σε λιμπρέτο, βέβαια, του Λορέντζο ντα Πόντε). Έτσι κάνουν όλες! Και αν το «όλες» ενοχλεί κάποιους -γιατί όλες και όχι όλοι;- ευκαιρία να αλλάξουμε κι εμείς φύλλο και να μπούμε στο κυρίως θέμα μας.

Θα καταλάβατε βέβαια ότι θέλουμε να σας μιλήσουμε για το θέμα των ημερών, που είναι η δυνατότητα κάθε ανθρώπου να επιλέγει το φύλο με το οποίο θα «συστήνεται» στην κοινωνία και, εννοείται, στην πολιτεία.

Πρόκειται για ένα σημαντικό βήμα, αν σκεφτεί κανείς ότι, για να γίνει κάτι τέτοιο μέχρι σήμερα, έπρεπε κάποιος να υποστεί μια σοβαρότατη χειρουργική επέμβαση. Στο εξής θα αρκεί μια δήλωση.

Το άλλο πουλάκι:

Δεν είναι τόσο απλό!

Διότι, όταν… απλοποιείται μια διαδικασία, δίνει τη δυνατότητα να τη χρησιμοποιεί κάποιος «για πλάκα», ή για σκοπούς διαφορετικούς από εκείνους για τους οποίους υποτίθεται ότι έχει νομοθετηθεί.

Για παράδειγμα, προκειμένου να απολαύσει κάποια από τα νομοθετικά… ευεργετήματα που έχει το άλλο φύλο, με δεδομένο μάλιστα ότι μπορεί αργότερα να πει και «φτου», δηλαδή να επιστρέψει στην επιλογή που είχε κάνει η φύση.

Χρειάζεται, λοιπόν, πολλή προσοχή και σκέψη, κυρίως αφού το σημαντικότερο πρόβλημα, αυτό της αντιμετώπισης από την κοινωνία των ατόμων που αυτοπροσδιορίζονται ως μέλη της ΛΟΑΤΚΙ κοινότητας, δεν εξαλείφεται με νόμους.

Υπάρχει, για παράδειγμα, μια πρόταση η δυνατότητα να αναγράφεται στο φύλο της ταυτότητας ένας διπλός χαρακτηρισμός. Ο πρώτος να είναι εκείνος με τον οποίο γεννήθηκε κάποιος και ο δεύτερος η (πιθανή) διαφορετική προσωπική του επιλογή.

Έτσι ώστε η (καθολική) αλλαγή να μην δημιουργεί προβλήματα νομικού τύπου, από κληρονομικά και συνταξιοδοτικά μέχρι στρατιωτικής θητείας και αναγνώρισης – ταύτισης μέσω DNA. Φαντάζομαι καταλαβαίνετε τι εννοώ.

Το θέμα, βέβαια, το είπαμε και προηγουμένως, είναι η διαπαιδαγώγηση μιας κοινωνίας, ώστε να μάθει να βλέπει και να σκέφτεται έξω από στερεότυπα, να μην φοβάται και να σέβεται το διαφορετικό και το δικαίωμα ύπαρξής του.

Αν εξακολουθούμε να πιστεύουμε πως η αναγνώριση των διαφορετικών σεξουαλικών επιλογών ισοδυναμεί με προτροπή των νέων να τις ακολουθήσουν, τότε ούτε οι νόμοι, αλλά ούτε και το «κουκούλωμα» θα δώσουν λύσεις.

Ωστόσο, στον όλο διάλογο που παρακολούθησα αυτές τις μέρες, μου έκανε εντύπωση η επισήμανση μιας ουσιώδους αντίφασης. Έχει να κάνει τόσο με τον ορισμό όσο και με τον καθορισμό του φύλου.

Και ένα τρίτο πουλάκι:

«Δεν υπάρχει βιολογικός διαχωρισμός του φύλου»!

Αυτό υποστήριζαν πολλοί θιασώτες της… ανοικτής (στις σεξουαλικές «διαφορετικότητες») κοινωνίας, μέλη συχνά και οι ίδιοι της ΛΟΑΤΚ κοινότητας. Ο διαχωρισμός, έλεγαν, συμβαίνει στην κοινωνία, βασίζεται σε πρότυπα και στερεότυπα και δεν έχει να κάνει με την… φυσιολογία του ατόμου.

Αν όμως ισχύει πράγματι κάτι τέτοιο, πώς μπορεί να ερμηνευτεί η στάση είμαι (γενετικά) άνδρας, αισθάνομαι όμως γυναίκα; Ποια είναι τα γνωρίσματα της γυναίκας που την χαρακτηρίζουν ως τέτοια, αφού δεν παραδεχόμαστε τον γενετικό διαχωρισμό;

Προφανώς μιλάμε για διαφορετική λειτουργία των ορμονών, για άλλες συνάψεις σε νευροδιαβιβαστές -οι νευροανατόμοι μιλούν και για «διαφορετικό εγκέφαλο», οποίος διαμορφώνεται στην ενδομήτρια ακόμη ζωή, από την επίδραση ή όχι της τεστοστερόνης.

Πιθανότατα αυτά τα «χαρακτηριστικά» κάνουν κάποιον να αισθάνεται διαφορετικά από αυτό που θα υποθέταμε, βλέποντας απλώς την ανατομία του. Αυτά όμως είναι βιολογικά και όχι κοινωνικά, δηλαδή επίκτητα χαρακτηριστικά.

Επομένως; Ή θα πρέπει να ξανασκεφτούμε τον ορισμό του φύλου με βάση τα βιολογικά και τα ανατομικά χαρακτηριστικά, ή να παραδεχτούμε πως ο αυτοπροσδιορισμός και η προσωπική επιλογή φύλου είναι κοινωνικό δημιούργημα.

Δεν ξέρω αν με παρακολουθήσατε και εντοπίσατε κι εσείς την αντίφαση, πάντως είναι πραγματικά μια από τις πιο ενδιαφέρουσες πτυχές του διαλόγου. Περιμένουμε τη συνέχεια, γατί το θέμα δεν θα εξαντληθεί εύκολα.

 Αυτοπροσδιορισμός με έναν νόμο και ένα άρθρο!