171027 ΑΝΑΔΡΟΜΙΚΟΝ

Το ένα πουλάκι:

Αναδρομή στο παρελθόν…

Το έχουν αυτό οι γιορτές και οι επέτειοι. Θέλουν να γυρίζουμε πίσω και να αναλογιζόμαστε πράγματα τού τότε, που όμως έχουν αναφορές και στο σήμερα. Καταλάβατε φαντάζομαι ότι αναφέρομαι στην ημέρα της 28^ης Οκτωβρίου, ημέρα τού ΟΧΙ.

Λάθος! Βέβαια, αυτή είναι η αφορμή, όμως δεν γύρισα τόσο πίσω, δεν πήγα στο 1940, αλλά λίγο πιο κοντά μας, στο (επίσης πολύ μακρινό, μιας και ο χρόνος είναι υποκειμενικός) 2009.

Μετά έκανα ένα μικρό άλμα, και βρέθηκα στο 2012. Η διαφορά ανάμεσα στα δύο έτη τεράστια! Και έχει ενδιαφέρον να δούμε πώς καταγράφηκε εδώ, από εμάς. Σας καλώ λοιπόν να ξαναθυμηθούμε μαζί τι λέγαμε τότε:

«Τα χρόνια της αθωότητας!

Τέτοιες μέρες πριν από τρία μόλις [οκτώ σήμερα] χρόνια... Τότε σχολιάζαμε την ομιλία που είχε εκφωνήσει στη Θεσσαλονίκη ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, με αφορμή τον εορτασμό για τα 97 χρόνια από την απελευθέρωση της πόλης.

Σας θυμίζω ότι ήταν μια ενδιαφέρουσα και πρωτότυπη ομιλία, που, αν τη δούμε όμως μετά από όσα ακολούθησαν, μας φαίνεται τουλάχιστον αφελής.

Μας φαίνεται είπα, δεν ήταν όμως καθόλου τέτοια.

Το νόημα της ομιλίας περιστρέφονταν γύρω από το δικό μας ΟΧΙ, το όχι της δικής μας γενιάς, και το καθήκον μας απέναντι στην ιστορία αλλά και τα παιδιά μας.

Ο Κάρολος Παπούλιας επεσήμανε τότε πως η γενιά του ’40, όπως και όλες οι προηγούμενες, μας παρέδωσε μια Ελλάδα μεγαλύτερη από εκείνη που παρέλαβε.

Για ποιο λόγο, αναρωτήθηκε, εμείς θα παραδώσουμε στα παιδιά μας μια χώρα πιο μικρή;

Στο σημείο αυτό βρίσκεται το ενδιαφέρον. Διότι, εκείνο που είχε στο νου του ο Πρόεδρος δεν έχει καμιά σχέση με ό,τι σκεφτόμαστε σήμερα, μιλώντας για μια Ελλάδα πιο μικρή.

Εκείνος μίλησε για μια πατρίδα μικρότερη, εννοώντας μια χώρα με λιγότερα δάση, λιγότερα νερά, λιγότερες παραλίες, λιγότερο καθαρό αέρα…

Τόνισε μάλιστα πως το νόημα του σύγχρονου πατριωτισμού θα ήταν να αγωνιστούμε για μια Ελλάδα καλύτερη από εκείνη που παραλάβαμε. Καλύτερη με όρους περιβαλλοντικούς!

Ήταν εκτός τόπου και χρόνου ο Πρόεδρος;

Θα μου πείτε και ποιος δεν ήταν τότε, όμως άλλο να είσαι επικεφαλής μιας χώρας κι άλλο να είσαι πουλάκι που σχολιάζεις όσα βλέπεις και ακούς τριγύρω σου.

Σήμερα, τρία [είπαμε, οκτώ] χρόνια μετά, δύσκολα και τραγικά χρόνια, η έννοια της μικρότερης Ελλάδας που θα παραδώσουμε στους επόμενους δεν έχει να κάνει με το καλύτερο περιβάλλον.

Γιατί όμως;

Γιατί το περιβάλλον να θεωρείται πολυτέλεια, περίπου σαν τις ιδιοτροπίες που αποκτούν οι νεόπλουτοι, και να στρέφουμε σ’ αυτό την προσοχή μας μόνο όταν έχουμε λύσει όλα τα άλλα μας προβλήματα;

Ξέρω τι σκέφτεστε. Όταν ο άλλος δεν έχει να ζεστάνει το παιδί του, θα σκεφτεί το δάσος που κινδυνεύει από την αυθαίρετη υλοτόμηση;

Έχω μια απάντηση που ίσως σας προβληματίσει λίγο.

Δυστυχώς, εκείνος που δεν έχει να ζεστάνει το παιδί του δεν μπορεί ούτε στο δάσος να πάει για να κόψει, αυθαίρετα, ξύλα. Αυτό το κάνουν όσοι έχουν (ακόμη) τον τρόπο τους, έχουν και τα τζάκια τους που τα μετέτρεψαν σε ενεργειακά ή, το πιο συχνό, διάφοροι “έμποροι” ξύλου που απευθύνονταν όμως πάλι σε αυτούς.

Ας ξαναγυρίσουμε όμως σε όσα έλεγε ο Πρόεδρος, τέτοιες μέρες πριν από τρία [οκτώ] χρόνια, για να μην τον αδικήσουμε τον άνθρωπο.

Εκτός από τη διάσταση του πατριωτισμού όπου αναφέραμε σε σχέση με το περιβάλλον, έδωσε και μιαν άλλη διάσταση.

Είπε πως ο πατριωτισμός απέχει πολύ από το να νοιαζόμαστε μόνο για τον εαυτούλη μας και την οικογένειά μας και τότε το είχαμε σημειώσει αυτό με μεγάλο ενθουσιασμό, αφού κι εμείς το φωνάζουμε από τη στήλη αυτή χρόνια τώρα.

“Πατριωτισμός σημαίνει να δείχνουμε έμπρακτα το ενδιαφέρον μας για τα πιο αδύναμα μέλη της κοινωνίας μας, τους κατατρεγμένους, τους μετανάστες, τους οικονομικά ανίσχυρους…

Και μάλιστα σε καιρούς που η κρίση χτυπάει την πόρτα όλων”.

Να, λοιπόν, που είχε σκάσει μύτη και η κρίση, όμως κανείς τότε δεν φανταζόταν τι μπορεί να σημαίνει αυτό για τον καθένα μας.

Το άλλο πουλάκι:

«Τι θα λέγαμε σήμερα;»

Έτσι ρωτούσαμε τότε, το ίδιο ρωτάμε και τώρα:

«Ίσως ακούγεται τολμηρό, όμως πιστεύουμε ότι πατριωτικό θα ήταν σήμερα το να διατηρήσουμε την ψυχραιμία μας, την αξιοπρέπειά μας, ακόμη θα έλεγα και την αισθητική μας.

Τολμηρό είπα; Μπορεί απαιτητικό. Ποιος είπε όμως ότι ο πατριωτισμός δεν είναι απαιτητικός; Ποιος είπε ότι μας οδηγεί πάντοτε από εύκολους δρόμους και βατά μονοπάτια;

Πατριωτικό θα ήταν ακόμη να αναλογιστούμε ο καθένας τις ευθύνες του. Τα λάθη που έχουμε κάνει και οδηγηθήκαμε εδώ που βρισκόμαστε. Να δούμε όχι μόνο ποιος μας έφταιξε αλλά πού φταίξαμε κι εμείς και να προσπαθήσουμε να διορθώσουμε ό,τι διορθώνεται, πρώτα από τη δική μας νοοτροπία και συμπεριφορά».

Και ένα τρίτο πουλάκι:

Καλά δεν κάναμε που τα ξαναφέραμε όλα αυτά στη μνήμη μας;

Βλέπετε, τα χρόνια περνούν και οι προσπάθειες να βγούμε από την κρίση δεν μοιάζουν να έχουν τελειωμό –περιμένουμε άλλη μια αξιολόγηση. Όμως υπάρχουν πράγματα που μπορούμε να σκεφτούμε και να κάνουμε πέρα από αυτήν.

Ή, έστω, με αφορμή αυτήν.

Τι λέτε; Μετά από πόσα χρόνια θα τα σκεφτόμαστε όλα αυτά, όχι επειδή θα είναι επίκαιρα αλλά με… νοσταλγία;   

 Όχι στη… λήθη, που θα λέγανε και κάποιοι!