171016 ΣΥΜΜΟΡΙΤΙΚΟΝ

Το ένα πουλάκι:

Τα βλέπαμε στις ταινίες.

Και δεν μιλάω για ταινίες με θέμα τις διάφορες συμμορίες των πόλεων και τις μεταξύ τους διαμάχες. Μιλάω για εκείνες όπως το αριστουργηματικό Gran Torino του Κλιντ Ίστγουντ, με την περίφημη σκηνή όπου σώζει την ασιάτισσα γειτόνισσά του από μια παρέα μαύρων νεαρών.

Είναι αδύνατον να διασχίσεις την περιοχή που «ελέγχεται» από μια αλητοπαρέα, ιδιαίτερα αν είσαι… διαφορετικός από εκείνους. Διαφορετικός στο χρώμα, στο ντύσιμο, στην συμπεριφορά, στη μουσική που ακούς…

Μιλάμε για πολύ σκληρές καταστάσεις. Τις οποίες βέβαια προσπαθούν να μιμηθούν και κάτι τσουτσέκια των δικών μας πόλεων και γράφουν στους τοίχους «our city our roules», για να τρομάξουν τους χούλιγκαν της αντίπαλης ομάδας.

Το φαινόμενο μελετήθηκε από κοινωνιολόγους και ερμηνεύτηκε με διάφορους τρόπους. Κυρίως αποδόθηκε σε οικονομικά και κοινωνικά αίτια που οδηγούν στην περιθωριοποίηση των ομάδων αυτών.

Οι οποίες, προσπαθώντας, υποτίθεται, να αμυνθούν στην κοινωνία που τους θέτει στο περιθώριο, δημιουργούν γκέτο, στα οποία -εδώ βρίσκεται το ενδιαφέρον- φέρονται πολύ χειρότερα στους άλλους, απ’ ό,τι η κοινωνία σ’ αυτούς.

Τι λέγαμε προχθές; Αν δεν σου αρέσει ένα «παράδειγμα», ο τρόπος δηλαδή που υπάρχει και λειτουργεί κάτι, δώσε το δικό σου. Δείξε εσύ πώς θα μπορούσε να ήταν διαφορετικά, εννοείται καλύτερα, για… όλους.

Αν πιστεύεις ότι η κοινωνία σε θέτει στο περιθώριο, κάνε αυτό το «περιθώριο» καλύτερο από την κοινωνία (την άτιμη). Κάνε να λειτουργούν πιο δίκαιοι κανόνες, να υπάρχουν περισσότερες ευκαιρίες για όλους, να μην αποκλείεται κανείς…

Εσύ τι κάνεις όμως; Δημιουργείς μια μικρή και κλειστή «κοινωνία» πολύ χειρότερη από αυτήν που σε απέκλεισε. Από την οποία αποκλείεις άλλους, όποιους κρίνεις εσύ «διαφορετικούς», χρησιμοποιώντας χειρότερες μορφές ωμής βίας.

Και στην οποία βασιλεύουν ο τρόμος, η ανομία, η διακίνηση ναρκωτικών, η σωματεμπορία, η εκμετάλλευση και η κακοποίηση ανηλίκων… Καταλάβατε, φίλοι μου; Και το ερώτημα είναι θα περνούσατε ποτέ, ή θα αφήνατε το παιδί σας να περάσει, από μια τέτοια γειτονιά;

Το άλλο πουλάκι:

Και όμως το αφήνετε!

Το στέλνετε, μάλιστα έπειτα από πολλούς κόπους και θυσίες, στο… Πανεπιστήμιο. Θα μου πείτε, σιγά, ρε πουλάκι μου, δεν είναι το ίδιο πράγμα. Είπαμε ότι τα Πανεπιστήμια είναι χώροι όπου ο νόμος και η τάξη δεν ισχύουν όπως τους ξέρουμε, όμως δεν μιλάμε πια και για γκετοποιημένες γειτονιές!

Στο Πανεπιστήμιο οι φοιτητές κινούνται ελεύθερα, όλες τις ώρες της μέρας, μπορούν να κάνουν ανενόχλητοι τα μαθήματά τους, να χρησιμοποιήσουν όσους χώρους προβλέπεται για αίθουσες διδασκαλίας ή για εργαστήρια…

Το ξέρω, κάπως έτσι είναι. Εκτός αν…

Εκτός αν κάτι από όλα αυτά δεν αρέσει σε κάποια από τις συμμορίες που θεωρούν το Πανεπιστήμιο δικό τους γκέτο.

Πώς είπατε; Το ξέρω ότι δεν λέγονται συμμορίες. Χρησιμοποιούν τον όρο «συλλογικότητες», ή φοιτητικές παρατάξει,ς ή νεολαίες, ή όπως αλλιώς είναι της μόδας κάθε φορά. Εδώ όμως δεν μιλάμε για το όνομα, αλλά για τον τρόπο δράσης.

Θέλετε να αναζητήσουμε μαζί κάποια κοινά χαρακτηριστικά με τις συμμορίες των γκέτο, όπως τις ξέρουμε από τον κινηματογράφο; Θα διαπιστώσετε ότι δεν είναι λίγα, πράγμα που δικαιολογεί τον χαρακτηρισμό που δώσαμε πριν.

Ας ξεκινήσουμε από την αίσθηση ιδιοκτησίας του χώρου. Οι ομάδες αυτές θεωρούν ότι το Πανεπιστήμιο είναι τσιφλίκι τους και πως οποιοσδήποτε επιθυμεί να χρησιμοποιήσει τους χώρους του πρέπει να έχει τη δική τους έγκριση.

Έτσι εξηγείται το γεγονός πως μπορούν και διακόπτουν μαθήματα κατά το δοκούν, να απαγορεύουν την πραγματοποίηση εκδηλώσεων με τις οποίες δεν συμφωνούν, ακόμη και την είσοδο ανθρώπων που δεν είναι του γούστου τους.

Το επόμενο κοινό χαρακτηριστικό είναι η χρήση απρόκλητης και απροκάλυπτης βίας. Που ξεκινά από καταστροφές εξοπλισμού και φτάνει μέχρι ξυλοδαρμούς ανθρώπων, ακόμη και ΑμεΑ, όπως το πρόσφατο γεγονός με αφορμή το οποίο (ξανα)μιλάμε γι’ αυτό το θέμα.

Έπειτα έχουμε την ανοχή, αν όχι την υπόθαλψη εγκληματικότητας, μέσα στους χώρους που ελέγχονται από τις ομάδες αυτές. Και καταλαβαίνετε ότι δεν μιλάμε (μόνο) για τα προϊόντα που κρύβουν εκεί κάποιοι μετανάστες μικροπωλητές.

Και ένα τρίτο πουλάκι:

Θέλετε και άλλα κοινά χαρακτηριστικά; 

Υπάρχουν πάρα πολλά. Από τον δήθεν δημοκρατικό, στην πραγματικότητα όμως αυστηρότατα ιεραρχικό, τρόπο με τον οποίο είναι οργανωμένες αυτές οι ομάδες, μέχρι τις σχέσεις μίσους (αλλά και «αγάπης) που έχουν με τη αστυνομία.

Για να μην πούμε για την κεντρική εξουσία που δεν τολμά ή δεν θέλει να τα βάλει μαζί τους για να αποκαταστήσει την νομιμότητα και να κάνει αισθητή την παρουσία του κράτους στην περιοχή.

Ένα χαρακτηριστικό όμως -και φέρτε στον νου σας πολλές αντίστοιχες ταινίες- είναι ο δήθεν φιλικός και συχνά εξυπηρετικός τρόπος με τον οποίο φέρονται στους απλούς και ανυποψίαστους πολίτες, συγγνώμη, στους άλλους φοιτητές ήθελα να πω.

Μέχρι να έρθει η στιγμή που αυτοί θα δείξουν, ή θα αφήσουν να εννοηθεί, ότι δεν καλοβλέπουν τις πρακτικές και τις μεθόδους τους, ούτε συμφωνούν με την ύπαρξη τέτοιων ομάδων. Ότι θα προτιμούσαν την κανονικότητα και τη νομιμότητα που ισχύει παντού.

Τότε αλλάζουν… στάση. Και αυτή η συγκαλυμμένη και υποβόσκουσα τρομοκρατία είναι νομίζω ένα από τα πλέον χαρακτηριστικά στοιχεία που συνηγορούν στην ομοιότητα των δικών μας «συλλογικοτήτων» με τις συμμορίες των γκέτο στις γειτονιές των μεγαλουπόλεων.

Το ερώτημα, λοιπόν, παραμένει; Θα περνούσατε ποτέ, ή θα αφήνατε το παιδί σας να περάσει, από μια τέτοια γειτονιά;

 Οι συμμορίες της Νέας… Σμύρνης!