180228 ΚΙΝΟΥΜΕΝΟΝ

Το ένα πουλάκι:

Δύσκολη δουλειά!

Μπορεί να μην φαίνεται, όμως δεν είναι κάτι απλό. Θυμηθείτε το αυτό, για να μην λέτε μετά κι εσείς ότι δεν γνωρίζατε ή δεν μπορούσατε να υπολογίσετε τις δυσκολίες και τα απρόοπτα. Όπως υπουργός κύριος Τσακαλώτος.

Και πρώτα πρώτα πρέπει να ξέρετε ότι για μια δουλειά που δεν την έχεις κάνει ο ίδιος δεν μπορεί να έχεις άποψη αν είναι εύκολη ή δύσκολη. Όταν θα καταπιαστείς μαζί της, τότε μπορείς να μιλήσεις.

Διότι, συνήθως, έτσι ενεργούμε. Βλέπουμε τους άλλους να κάνουν κάτι, και να το κάνουν με τέτοια φυσικότητα, που πιστεύουμε ότι είναι πολύ απλό και εύκολο. Δεν σκεφτόμαστε όμως τι έχουν τραβήξει για να φτάσουν σε τέτοιο σημείο…

Σου λέει ο άλλος. Ο Τσακαλώτος, ντε. Πόσο δύσκολο μπορεί να είναι το μάζεμα… των φόρων. Θα νομοθετήσουμε εκεί πόσο πρέπει να πληρώνει ο καθένας, θα ορίσουμε τις ημερομηνίες, θα βάλουμε και ηλεκτρονικούς τρόπους συναλλαγής…

Και αμέσως θα ξεκινήσουν οι πολίτες, με το χαμόγελο στα χείλη, να πληρώνουν τις υποχρεώσεις τους και τα ταμεία του κράτους να γεμίζουν. Τόσο απλά. Αφήστε που υπήρχε και η αντίληψη…

Εκείνη η παλιά, που έλεγε ότι, μόλις συνειδητοποιήσουν οι πολίτες ότι το φορολογικό σύστημα είναι έργο μιας αριστερής κυβέρνησης, μόλις δουν τη δίκαιη κατανομή των βαρών και μόλις αντιληφθούν ότι τα λεφτά που πληρώνουν γίνονται έργα…

Δεν!

Μετά από τρία χρόνια, άρχισαν να συνειδητοποιούν στην κυβέρνηση ότι το σύστημα αυτό δεν δουλεύει όπως το είχαν σχεδιάσει. Μιλάμε για άλλη μια αυταπάτη; Δεν ξέρω, ακούστε τη δήλωση του υπουργού και ελάτε να τη σχολιάσουμε:

«Θα ξεκινήσω προσπαθώντας να είμαι απολύτως έντιμος και ειλικρινής: Η αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής ή φοροαποφυγής, η καταπολέμηση, για παράδειγμα, της λαθρεμπορίας πετρελαίου ή καπνικών προϊόντων ήταν πολύ πιο δύσκολη τελικά απ’ ό,τι εμείς, ως Αριστερά, πιστεύαμε πως θα ήταν». 

Είστε έτοιμοι; Ξεκινάμε.

Τι συμπέρασμα βγάζετε όταν ένας υπουργός αρχίζει μια δήλωσή του με τη φράση «θα προσπαθήσω να είμαι απολύτως έντιμος και ειλικρινής»;

Το άλλο πουλάκι:

Δεν είναι αυτό το θέμα μας!

Το θέμα είναι ότι εμείς, «ως Αριστερά», κάναμε για άλλη μια φορά το ίδιο λάθος. Το οποίο επαναλαμβάνουμε με εμμονικό τρόπο, από την πρώτη μέρα που προσπαθήσαμε να αλλάξουμε τον κόσμο· ή ένα μέρος του.

Ποιο είναι αυτό το λάθος; Δεν υπολογίζουμε ότι ο σοσιαλισμός που θέλουμε να οικοδομήσουμε θα οικοδομηθεί από… ανθρώπους και όχι από αγγέλους. Και πως οι άνθρωποι αυτοί έχουν όλα τα πάθη και τις αδυναμίες που κουβαλάει το γένος τους.

Πιστέψαμε, εμείς, «ως Αριστερά», ότι αν αλλάξουμε τις σχέσεις παραγωγής, αν καταργήσουμε την ιδιοκτησία, αν πάψουν να υπάρχουν έθνη, οι άνθρωποι δεν θα έχουν κανέναν λόγο να είναι εγωιστές και ανταγωνιστικοί.

Οι αλλαγές αυτές θα επιτρέψουν να αναδυθούν όλα τα ευγενή στοιχεία που κρύβουν μέσα τους, τα οποία είναι ο καπιταλισμός που δεν επιτρέπει να εκδηλωθούν. Οι ίδιοι άνθρωποι, σε ένα διαφορετικό περιβάλλον, θα συμπεριφερθούν πολύ διαφορετικά.

Και τότε δεν θα έχουν λόγο ύπαρξης ούτε οι αστυνομίες, ούτε τα δικαστήρια, ούτε οι φυλακές, αφού θα ζούμε όλοι σε έναν όμορφο κόσμο ηθικό, αγγελικά πλασμένο. Αυτό πιστέψαμε, «ως Αριστερά». Και πέσαμε έξω!

Και καλά, αυτό να το πιστεύουν οι βορειοευρωπαίοι θεμελιωτές των θεωριών του σοσιαλισμού, αλλά να το πιστεύουμε κι εμείς, τα εγγόνια του Θουκυδίδη, είναι σφάλμα μέγα. Διότι εμείς έπρεπε να ξέρουμε.

Έπρεπε να ξέρουμε ότι ο άνθρωπος κινείται από τρεις κινητήριες δυνάμεις που άλλοτε δρουν χωριστά και άλλοτε συγχρόνως· είναι όμως πάντοτε παρούσες. Πρόκειται για τη φιλοδοξία, τον φόβο και το συμφέρον (τιμή, δέος και ωφέλεια, τις λέει ο Θουκυδίδης).

Βέβαια, για να μην είμαστε απόλυτοι, και για να θυμηθούμε τον σημαντικότατο ερευνητή αυτών των θεμάτων, τον Θοδωρή Ζιάκα, υπάρχουν και άλλες κινητήριες δυνάμεις, οι οποίες όμως, σε αντίθεση με τις πρώτες, ενεργούν περιστασιακά.

Είναι η αρετή, η ροπή προς το ιδανικό, η αυθυπέρβαση και η θυσιαστική τάση, η αφοσίωση σε υπερατομικά ιδανικά, δυνάμεις που επίσης παίζουν σημαντικό ρόλο στην εξέλιξη της ανθρώπινης ιστορίας.

Όταν έχουν το πάνω χέρι, βλέπουμε τις ανθρώπινες κοινωνίες να… σηκώνουν κεφάλι, να προσπαθούν να ξεφύγουν από τον κύκλο της βίας και της καταστροφής, στον οποίο κινούνται συνήθως, και να δημιουργούν πολιτισμό.

Δυστυχώς, οι δυνάμεις αυτές δεν επικρατούν για πολύ. «Ρυθμίζουν» μόνο για κάποιο διάστημα τη λειτουργία των παθών, δηλαδή του φόβου, της φιλοδοξίας και του συμφέροντος, και μάλιστα όχι πάντα το ίδιο αποτελεσματικά.

Απόδειξη του τρόπου με τον οποίο μπορεί να λειτουργούν είναι το γεγονός ότι στο όνομά τους έχουν πραγματοποιηθεί όλοι οι πόλεμοι και οι μεγαλύτερες καταστροφές της σύγχρονης (νεωτερικής) εποχής. Έγιναν για κάποιο ιδανικό!

Και ένα τρίτο πουλάκι:

Έπρεπε να τα ξέρουμε αυτά.

Όμως εμείς, «ως Αριστερά», μάθαμε να ζούμε με τις αυταπάτες, τις ιδεοληψίες και τα αφελή σχήματα, μέσα στα οποία μεγαλώσαμε. Θέλουμε να πιστεύουμε ότι ο άλλος θα πληρώσει τους φόρους του κινούμενος από μια αυτό-θυσιαστική διάθεση, «για το καλό του συνόλου».

Είδαμε όμως ότι αυτό είναι περισσότερο δύσκολο από όσο περιμέναμε. Τουλάχιστον θα έχουμε την τιμιότητα να πούμε ότι και οι προηγούμενοι αντιμετώπισαν το ίδιο πρόβλημα και δεν ήταν ανίκανοι όπως τους κατηγορούσαμε;

 Και Τελώνες και Φαρισαίοι!

180227 ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΟΝ

Το ένα πουλάκι:

Πού βρίσκεται ο κίνδυνος;

Οι απόψεις είναι πολλές. Όπως πάντα, δεν μπορούμε να συμφωνήσουμε σε μία. Αυτό, βέβαια, δεν σημαίνει ότι μόνο η μία είναι σωστή, όμως δεν είναι κακό να κάνουμε μια ιεράρχηση, να βάζουμε προτεραιότητες…

Αν, λοιπόν, ρωτήσετε τους φίλους σας, τους ανθρώπους με τους οποίους συζητάτε την επικαιρότητα όπως κάνουμε καθημερινά εδώ, θα δείτε ότι η υπόθεση Novartis εμπεριέχει πολλούς κινδύνους. Εξαρτάται πώς το βλέπει κανείς.

Για κάποιους ο κίνδυνος είναι η παραγραφή, δηλαδή το κλείσιμο της υπόθεσης χωρίς να αποδοθούν πουθενά ευθύνες, αφού…

Καλύτερα όμως να αφήσω να σας τα πει κάποιος που τα ξέρει καλύτερα. Ο Γ. Παπαδόπουλος – Τετράδης, από το liberal:

«Τα αδικήματα για τα οποία κατηγορούνται οι 10 είναι: Απιστία, δωροληψία (παθητική δωροδοκία) και είσπραξη μαύρου χρήματος, δηλαδή αδήλωτου στην εφορία, από τη Novartis. Σύμφωνα με την πρόταση της κυβέρνησης, που υπερψηφίστηκε στη Βουλή:

1. Η 21μελής επιτροπής είναι αρμόδια κατ’ αρχήν να διερευνήσει αν έχουν παραγραφεί τα αδικήματα της απιστίας και της δωροληψίας.

2. Το αδίκημα της είσπραξης μαύρου χρήματος από τη Novartis, δηλαδή του ξεπλύματος, δεν αφορά στην Επιτροπή, δεν παραγράφεται και επομένως είναι αρμοδιότητας της τακτικής Δικαιοσύνης. Των δικαστικών Αρχών.

3. Το αδίκημα της απιστίας, σύμφωνα και με την πρόταση της κυβέρνησης έχει παραγραφεί γιατί έχουν μεσολαβήσει 2 Βουλές από την ενδεχόμενη τέλεσή του! Αυτό προβλέπει το Σύνταγμα και τα σχετικά άρθρα, εμπνεύσεως Ευάγγελου Βενιζέλου! Επομένως η προκαταρκτική Επιτροπή έχει απλώς να επιβεβαιώσει την παραγραφή και να μην ασχοληθεί με την υπόθεση.

4. Το αδίκημα της δωροληψίας ή παθητικής δωροδοκίας έχει παραγραφεί εάν έγινε την περίοδο που ο ελεγχόμενος πολιτικός ήταν υπουργός ή πρωθυπουργός. Γιατί, όπως και στην απιστία, έχουν μεσολαβήσει τουλάχιστον δύο Βουλές από τότε. Επομένως, σ’ αυτή την περίπτωση, η επιτροπή έχει απλώς να επιβεβαιώσει την παραγραφή και να μην ασχοληθεί με την υπόθεση!

5. Αν η δωροληψία δεν έγινε κατά τη διάρκεια που κάποιος ήταν υπουργός ή υφυπουργός, η Επιτροπή δεν έχει αρμοδιότητα! Πρέπει να επιστρέψει το φάκελο στη δικαιοσύνη, η οποία θα ασχοληθεί με την υπόθεση.

Παρεμπιπτόντως, και οι τρεις κουκουλοφόροι καταθέτουν ότι άκουσαν, έμαθαν, νόμισαν, τους είπαν, ότι οι πολιτικοί τα πήραν ενώ ήταν πρωθυπουργοί και υπουργοί!»

Το άλλο πουλάκι:

Άλλοι φοβούνται ότι θα διασυρθούν αθώοι!

Εδώ δεν χρειάζεται και τόσο μεγάλη ανάλυση. Οι υποστηρικτές αυτού του… φόβου προβάλλουν ως σοβαρότερο επιχείρημα το ότι στην «ομάδα των δέκα» βρίσκεται ένας υπηρεσιακός πρωθυπουργός, ενώ απουσιάζουν άλλοι.

Άλλοι οι οποίοι, λόγω θέσης και θητείας, θα ήταν ίσως πιο κατάλληλοι στόχοι όσων επιθυμούσαν να κάνουν δουλειές με τα φάρμακα στηριζόμενοι όχι στους κανόνες της αγοράς, αλλά στη δωροδοκία ανθρώπων στα κέντρα αποφάσεων (!)

Μερικές φορές απορώ με τον εαυτό μου πόσο «διακριτικά» επιλέγω να πω κάποια πράγματα. Εδώ όμως βρίσκεται και η ουσία της υπόθεσης, διότι συνήθως δεν μπορούμε να αποφύγουμε να κάνουμε εκείνο για το οποίο κατηγορούμε άλλους.

Διότι, όταν λες ότι κακώς βρέθηκε μέσα στην «ομάδα των δέκα» ο άλφα, ενώ θα έρεπε να βρίσκεται (και) ο βήτα, τότε διαπράττεις κι εσύ το ίδιο σφάλμα. Αποφασίζεις με βάση τη λογική «δεν είναι δυνατόν να μην τα πήρε».

Ο τρίτος φόβος είναι πως βαίνομεν προς -αν δεν έχουμε φτάσει ήδη σε- «συνταγματική εκτροπή». Αυτό το έχουν υποστηρίξει πολλοί, το υποστήριξε στη Βουλή και ο Βαγγέλης Βενιζέλος. Γιατί το λένε όμως;

Διότι, στους χειρισμούς της υπόθεσης από την κυβέρνηση, εντοπίζονται διάφορα θεσμικά παραστρατήματα και διαφαίνονται διαθέσεις της να προσεταιριστεί εξουσίες που δεν της παραχωρεί το Σύνταγμα. (Ουφ, το είπα κι αυτό!)

Και ένα τρίτο πουλάκι:

Πού βρίσκεται όμως ο μεγαλύτερος κίνδυνος;

Για να τον αντιληφθείτε, θα σας μεταφέρω μια συζήτηση καφενείου. Τρεις φίλοι σχολιάζουν τα ονόματα που περιλαμβάνονται στην «ομάδα των δέκα» και φαίνεται πως έχουν κιόλας εκδικάσει την υπόθεση κι έχουν βγάλει την ετυμηγορία.

«Δεν μπορεί να μην τα πήραν. Είναι τόσο πολλά τα λεφτά που παίζονται, που σίγουρα τα πιάσανε για να κάνουν τη δουλειά».

Αυτό είναι το ένα… δεδομένο. Το άλλο, ακόμη χειρότερα, έχει να κάνει με τις φάτσες!

«Καλά, για τον… [τάδε] είμαι σίγουρος. Και μόνο τη φάτσα του να δεις καταλαβαίνεις ότι πρόκειται για λαμόγιο». Παρεμπιπτόντως, το… επιχείρημα ακούστηκε και από σοβαρά –πλάκα κάνω- πρόσωπα του πολιτικού βίου.

Ευτυχώς, ο τρίτος της παρέας έκανε μια παρατήρηση που προσπάθησε να βάλει τα πράγματα στη θέση τους και η οποία αγγίζει ακριβώς την ουσία του προβλήματος που προσπαθούμε να σας εξηγήσουμε:

«Εσείς, ρε παιδιά, είστε ο ένας στέλεχος του δημοσίου και ο άλλος πολιτευτής, έστω σε τοπικό επίπεδο. Προσέξτε λίγο τι λέτε. Δεν σας συμφέρει να επικρατήσει η λογική όλοι τα παίρνουν, διότι τότε, μέσα σε όλους, μπορεί να βρεθείτε κι εσείς».

Καταλάβατε, φίλοι μου. Το είπαμε κι άλλες φορές. Σκάνδαλο (με την έννοια ότι μας σκανδαλίζει) υπάρχει, μένει να διερευνηθεί. Αν βρεθούν κάποιοι ένοχοι, να τιμωρηθούν παραδειγματικά.

Πολιτικές ευθύνες για την εκτόξευση της φαρμακευτικής δαπάνης υπάρχουν επίσης. Θα πρέπει να αναληφθούν ή να αποδοθούν.

Οι γενικεύσεις όμως και οι «καταδίκες» χωρίς στοιχεία είναι ό,τι πιο επικίνδυνο υπάρχει για τη δημοκρατία.

Ας μην τις ανεχθούμε.

 Κίνδυνος θάνατος!

180226 ΥΛΙΚΟΝ

Το ένα πουλάκι:

Από τι υλικό;

Είχα υποσχεθεί στον εαυτό μου να μην σχολιάσω τη συζήτηση στη Βουλή για την παραπομπή των δέκα πολιτικών των οποίων τα ονόματα αναφέρθηκαν στη διερεύνηση της υπόθεσης των φαρμάκων Novartis.

Εσύ είσαι που το λες; Παρακολούθησα κάποια αποσπάσματα από τις συζητήσεις, έτσι, για να μπω κι εγώ στο κλίμα, ήρθαν όμως τις επόμενες μέρες τα σχόλια και ήταν σαν… να με τραβούσαν από το μανίκι.

Πού το θυμήθηκα αυτό τώρα; Μα, σας το είπα, στα σχόλια των… σχολιαστών, που προσπάθησαν να μας μεταφέρουν την ουσία της συζήτησης και των τοποθετήσεων στη Βουλή. Δεν θα σταθώ σε πολλά.

Θέλω να μιλήσουμε για την ανάλυση ενός δημοσιογράφου, οποίος τυχαίνει να απολαμβάνει και την απόλυτη εμπιστοσύνη του Πρωθυπουργού, αφού αυτός τον τοποθέτησε επικεφαλής του γραφείου Τύπου του.

Η ανάλυση αυτή δεν προέκυψε εκ του μηδενός. Ήρθε να… αναλύσει μια φράση που ακούστηκε από τα χείλη του ίδιου του Πρωθυπουργού, καθώς απευθυνόταν στον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης.

«Εμείς είμαστε από άλλο υλικό φτιαγμένοι»!

Η φάση αυτή, όπως καταλαβαίνει και ο τελευταίος χρήστης της ελληνικής γλώσσας, επαναφέρει για άλλη μια φορά στην πολιτική ζωή του τόπου το «εμείς και οι άλλοι».

Μια άποψη που, όπως και να την δεις, ξεκινάει από μια απαράδεκτη αρχή: Όλοι εμείς είμαστε καλοί και όλοι οι άλλοι είναι κακοί. Αν είναι δυνατόν, δηλαδή, με το που εντάσσεται κάποιος στην από εδώ ή την απέναντι πλευρά να… χρίεται αγαθός ή φαύλος.

Είναι μια λογική που επαναφέρει στην καθημερινότητα νοοτροπίες και αγκυλώσεις του εμφυλίου, κυρίως όμως του μετεμφυλιακού κράτους, όταν οι νικητές πήραν ως λάφυρο την απόλυτη εξουσία και οι νικημένοι τα φωτοστέφανα.

(Εδώ θα μπορούσε να αναρωτηθεί κανείς, και το έχουν κάνει πολλοί επιφανείς άνδρες, τι θα γινόταν στην περίπτωση αντίθετης έκβασης του εμφυλίου, όμως εμείς ξέρουμε ότι τέτοια υποθετικά ερωτήματα δεν έχουν θέση στη μελέτη της ιστορίας.)

Το άλλο πουλάκι:

Από τι υλικό;

Κοιτάξτε, τώρα, τι μπορεί να κάνει κανείς. Ελάτε, έτσι, για την οικονομία της συζήτησης, να δεχτούμε χωρίς καμιά αντίρρηση την ανάλυση του δημοσιογράφου που σας είπαμε πριν. Για τι «υλικά» μιλάμε;

«Στην Αριστερά είμαστε ανέκαθεν επαγγελματίες, κατά κάποιο τρόπο, κατηγορούμενοι. Χιλιάδες και χιλιάδες έχουμε κάτσει στο σκαμνί. Άλλες φορές για ήσσονα αδικήματα, όπως η διατάραξη της τάξεως, η αντίσταση κατά της αρχής, η εξύβριση οργάνων της τάξεως, η εν γένει πεζοδρομιακή δραστηριότητα.

Και άλλες φορές με κατηγορίες που οδηγούσαν σε βαριές ποινές, σε ισόβια, ή και στον τοίχο. Αφήστε που πλήθη ανθρώπων βρέθηκαν στα σύρματα χωρίς καμιά δίκη. Έφτανε η απόφαση μιας Επιτροπής Ασφαλείας, στην οποία συμμετείχαν ο κύριος νομάρχης, ο κύριος αστυνόμος, και ο κύριος εισαγγελέας, και άντε να καθαρίσει ο κατηγορούμενος με τη Γυάρο, τον Άι Στράτη, ή τη Μακρόνησο.

Τούτων δοθέντων μπορείς να πεις ότι είμαστε η παράταξη των κατηγορουμένων. Άλλοι έλειωναν παντελόνια στο Χάρβαρντ, κι εμείς τα λειώναμε σε εδώλια δικαστηρίων. Άμα ψάξεις στις γραμμές όλων των αριστερών κομμάτων και σχημάτων, θα είναι είδηση να βρεις κάποιον που δεν πέρασε από τη βάσανο μιας δίκης, ενός κρατητήριου, ή και μιας κλοτσοπατινάδας. Ανυπερθέτως εθνικού χαρακτήρα.

Ελάτε τώρα στη θέση των άλλων. Των απέναντι. Των νομιμοφρόνων. Της ελίτ που ανέδειξε αστυνόμους, ασφαλίτες, εισαγγελείς, υπουργούς, πρωθυπουργούς, στυλοβάτες του καθεστώτος, απηνείς διώκτες κάθε ανατρεπτικού στοιχείου –κόκκινου, ροζ, ακόμα και κίτρινου. Της ελίτ που μας μπαγλάρωνε, μας δίκαζε, μας καταδίκαζε, μας επιφύλασσε κάθε είδους αστυνομικές και δικαστικές περιποιήσεις». 

Συμφωνείτε; Όχι, μην απαντάτε. Είπαμε ότι θα δεχτούμε αυτή τη θέση όπως είναι. Και δεν θα αντιπαραθέσουμε όχι μόνο «εγκλήματα» που γίναν από την απέναντι πλευρά, αλλά ούτε καν εκείνα που στρέφονταν κατά των ίδιων των «συντρόφων».

Λέμε, λοιπόν, ότι, σε γενικές γραμμές, αυτή ήταν η κατάσταση. Πότε; Οπωσδήποτε μέχρι και τα χρόνια της Χούντας, άντε, για να το γενικεύσουμε, μέχρι και το 1981, όταν στην εξουσία ήρθε η πρώτη «πρώτη φορά Αριστερά».

Έλα όμως που η «δρακογενιά» που μας κυβερνάει σήμερα, ο κύριος Τσίπρας και οι συν αυτώ, είναι γεννημένοι μέσα στην μεταπολίτευση και την χρονιά την «Αλλαγής» φορούσαν ακόμη κοντά παντελονάκια!

Και ένα τρίτο πουλάκι:

Κληρονομικώ δικαίω;

Δεν φαντάζομαι να έχουν μνήμες ούτε από στρατοδικεία, ούτε από πιστοποιητικά κοινωνικών φρονημάτων, ούτε καν από το «περάστε από την Ασφάλεια δι’ υπόθεσίν σας». Αυτά τα έχουν ακουστά από τις ιστορίες που τους έλεγαν στην ΚΝΕ.

Στην όχι απλώς νόμιμη, αλλά και κυρίαρχη (με όλα τα συνεπακόλουθα που φέρει κάθε μορφή κυριαρχίας) στα Πανεπιστήμια ΚΝΕ. Ποιος τους είπε, λοιπόν, ότι αποτελούν κληρονόμους των διωχθέντων αριστερών;

Ποιος τους είπε ότι οι άξιοι πρόγονοι αποτελούν ασφαλέστατη εγγύηση ότι και οι απόγονοι, οι κληρονόμοι αυτών, θα είναι εξίσου άξιοι; Δυστυχώς για τους υποστηρικτές αυτού του δόγματος, η πράξη άλλα δείχνει.

Οι απόγονοι ή οι κληρονόμοι σημαντικών ανθρώπων σπανίως αποδεικνύονται αντάξιοι των προγόνων τους. Συνήθως κατασπαταλούν την κληρονομιά, ή, όταν μιλάμε για ηθικές και πνευματικές αξίες, αδυνατούν να φτάσουν την προηγούμενη γενιά.

Σε κάθε περίπτωση, οφείλουν να αποδείξουν ότι στέκονται στα δικά τους πόδια. Και σας ρωτάω τώρα εγώ: Είδατε εσείς κάτι τέτοιο από τους ανθρώπους που μας κυβερνούν σήμερα;

Για να μην γενικεύουμε όμως κι εμείς, για πόσα μέλη της κυβέρνησης μπορείτε να πείτε ότι είναι από ένα άλλο, καλύτερο υλικό;

Μην απαντάτε!

Διαλεκτικός (από το διαλέγω) υλισμός!

180223 ΦΙΛΙΚΟΤΑΤΟΝ

Το ένα πουλάκι:

«Πιστεύω τω φίλω».

Και ποιος (της ηλικίας μας) δεν θυμάται την περίφημη αυτή φράση από το περί φιλίας κείμενο στο βιβλίο του Ζούκη, το οποίο αποτελούσε την πρώτη επαφή μας με τη διδασκαλία της αρχαίας ελληνικής γλώσσας;

Οι καλοί καθηγητές μας, βέβαια, εκτός από τη διδασκαλία του λεξιλογίου και του συντακτικού του κειμένου, προσπαθούσαν να μας πουν και δυο λόγια παραπάνω για την αξία της πραγματικής φιλίας∙ «πιστόν φίλον…»

Πρωτάκια εμείς τότε, μόλις είχαμε ξεφύγει από τον στενό και ασφαλή κύκλο του Δημοτικού Σχολείου και μπήκαμε στον μεγάλο κόσμο του Γυμνασίου Αρρένων, το κτήριο και μόνο του οποίου μας προκαλούσε δέος.

Εκεί, στα τριαντάρια τμήματα με τους νέους συμμαθητές, θα κάναμε τις μετέπειτα εφηβικές μας φιλίες, μερικές από τις οποίες θα κρατούσαν ολόκληρη ζωή. Βλέπετε, το Σχολείο και η ηλικία δημιουργούσαν τις κατάλληλες συνθήκες.

Σήμερα, δυστυχώς, είναι αδύνατον να βρεθούν αντίστοιχες συνθήκες, εκτός βέβαια αν μιλάμε για «φίλους» στο φέισμουκ, οπότε το πράγμα αλλάζει. Νομίζω όμως ότι γι’ αυτό συζητήσαμε πολλές φορές, ας το προσπεράσουμε.

Ποιος είναι ο ρόλος που παίζουν οι φίλοι στη ζωή μας; Ξέρω έχουν γραφτεί βιβλία για το θέμα. Υπάρχει όμως μια παράμετρος που δεν έχει αναδειχθεί από τη λογοτεχνία, ούτε από την υπόλοιπη βιβλιογραφία γύρω από το θέμα.

Θα με ρωτήσετε «και πού ξέρεις εσύ όλα όσα έχουν γραφτεί για τη φιλία;» Σας το έχω ξαναπεί. Ακόμη κι εμείς, τα πουλάκια, δεν μπορούμε να τα ξέρουμε όλα. Το στοιχείο όμως για το οποίο σας μιλάω προέκυψε από έρευνα.

Ξέρετε πόσο μεγάλο ποσοστό είναι το 26%; Είναι τεράστιο, ειδικά όταν μιλάμε για θέματα υγείας. Σκεφθείτε κάτι που θα μπορούσε να αυξήσει σε τέτοιο ποσοστό τον κίνδυνο θανάτου. Θα το αποφεύγατε με κάθε δυνατό τρόπο.

Λοιπόν, σύμφωνα με μια νέα έρευνα του πανεπιστημίου Μπρίγκαμ Γιαγκ, σε τέτοιο μεγάλο ποσοστό αυξάνει τον κίνδυνο να πεθάνουμε νωρίς η… απουσία φίλων, η μοναξιά του ανθρώπου. Διότι συνδέεται με ένα σωρό βλαπτικούς παράγοντες.

Οδηγεί όχι μόνο στην υπέρταση, αλλά και σε άλλες καρδιαγγειακές παθήσεις. Για τους επιστήμονες, η έλλειψη φιλίας είναι χειρότερη από την παχυσαρκία και την ατμοσφαιρική ρύπανση. (Ξέρετε κανένα βιβλίο που να μιλάει γι’ αυτά;)

Το άλλο πουλάκι:

Στα γυμναστήρια, λοιπόν.

Μπορεί να μην χάσουμε τα κιλά που θα θέλαμε, σίγουρα όμως εκεί αυξάνονται οι πιθανότητες να κάνουμε νέους φίλους. Διότι, αυτό είναι το πρόβλημα σε ανθρώπους και πουλάκια της ηλικίας μας.

Πώς κάνεις νέους φίλους; Πολλοί από εμάς πιστεύουν πως αυτό είναι ένα άθλημα που το έχουν πια ξεχάσει. Ο τελευταίος νέος φίλος που έκαναν ήταν στο σχολείο ή στον στρατό. Έκτοτε ζουν μόνο με εκείνους, αν δεν έχουν χαθεί στο μεταξύ.

Το θέμα είναι ότι, για όσους χάνονται, δύσκολα βρίσκεις αντικαταστάτες. Έτσι φτάνουμε στο σημείο να υπάρχουν «άνθρωποι που ζουν μονάχοι, σαν το ξεχασμένο στάχυ» που τραγούδησε και η αθάνατη Βίκυ Μοσχολιού.

Αυτό όμως οδηγεί τον άνθρωπο στο άγχος, στο στρες, στην κατάθλιψη. Το αντίδοτο σ’ αυτό είναι μια ζωή γεμάτη φίλους, οι οποίοι αποτελούν ένα δίχτυ ασφαλείας γύρω μας και κάνουν την υγεία μας, ναι την υγεία, καλύτερη.

Το θέμα είναι πού βρίσκει κανείς φίλους και, το σημαντικότερο, πώς διατηρεί τις φιλίες του προφυλαγμένες από τη ρουτίνα του χρόνου και της καθημερινότητας. Ε, λοιπόν, λένε οι ειδικοί, χρειάζεται προσπάθεια.

Και όχι μόνο προσπάθεια, αλλά και σχέδιο. Διάβασα ένα σχετικό ρεπορτάζ στο TIME (για να δείτε πού ψάχνουμε για να σας κρατάμε ενήμερους) και ήταν πολύ κατατοπιστικό. Δεν πρέπει λένε οι ειδικοί να αφήνουμε τίποτε στην τύχη.

Πρώτα πρώτα πρέπει να ξεκινάμε από τα ενδιαφέροντά μας. Αν γυμναζόμαστε, αν βγάζουμε βόλτα το σκύλο μας, αν συμμετέχουμε σε κάποια κοινωνική δράση, μπορούμε να επιδιώξουμε να το κάνουμε με άλλους.

Και ένα τρίτο πουλάκι:

Εκεί κάνουμε το πρώτο βήμα.

Μπορούμε στη ίδια θέση εκκίνησης να βρεθούμε αξιοποιώντας και το φέισμπουκ, όχι για να κάνουμε ιντερνετικούς «φίλους», αλλά για να βρεθούμε σε μια ομάδα ανάγνωσης ή σε μια παρέα ποδηλατών, όπου θα γνωρίσουμε νέα πρόσωπα.

Αν δούμε κάποιον άνθρωπο που νομίζουμε ότι θα μπορούσαμε να έχουμε μια πιο στενή σχέση μαζί του, του ζητάμε να βρεθούμε και κάπου αλλού. Το πιο πιθανόν, λένε οι ειδικοί, είναι να αρνηθεί, αλλά δεν έχουμε να χάσουμε τίποτε.

Σε κάποιες περιπτώσεις πιάνει. Και τότε μπορεί να δημιουργηθεί μια νέα φιλία. Η οποία όμως, για να διατηρηθεί, χρειάζεται μικροθυσίες. Ας πούμε το να προγραμματίσει κανείς και να τηλεφωνεί στον φίλο του κάποιες φορές την εβδομάδα.

Ξέρω ότι ο… προγραμματισμός ακούγεται κάπως ψυχρό και απωθητικό πράγμα, όμως, χωρίς αυτόν είναι πολύ εύκολο να μας πάρει από κάτω η καθημερινότητα και να χαθούμε. Πιστεύω όλοι έχουμε τέτοιες εμπειρίες.

Ας σκεφτούμε ωφελιμιστικά∙ πάντα οι φιλίες είχαν μέσα τους το στοιχείο της αμοιβαίας ωφέλειας, με την καλή έννοια. Ας σκεφτούμε ότι κερδίζουμε ΚΑΙ σε υγεία, διότι όλα τα άλλα τα ξέραμε, από την πρώτη ακόμη τάξη του Γυμνασίου:

Ο φίλος τον φίλον εν πόνοις και κινδύνοις ου λείπει. Τοις των φίλων λόγοις αεί πιστεύομεν. Ει κινδυνεύετε, ω φίλοι, τους των ανθρώπων τρόπους γιγνώσκετε. Οι μεν γαρ άπιστοι φίλοι ου μετέχουσι του κινδύνου, οι δε πιστοί συγκινδυνεύουσι τοις φίλοις.

Πιστοίς φίλοις μάλλον ή χρυσώ και αργύρω πιστεύομεν...

 Φιλικά…

180222 ΜΕΘΕΟΡΤΙΟΝ-3

Το ένα πουλάκι:

Η Παράδοση είναι εδώ!

Αν δεν το αντιληφθήκατε, μάλλον είστε από τους περίεργους που δεν καταδέχονται να πάρουν μέρος στις αποκριάτικες εκδηλώσεις, οι οποίες, ως γνωστόν «αναβιώνουν» (μεταβατικό το ρήμα, τι να κάνουμε;) παραδόσεις αιώνων.

Για να μην χρονοτριβούμε, θα σας πω ευθέως τις απόψεις μου για ορισμένα από τα έθιμα των ημερών, οι οποίες έφυγαν τόσο γρήγορα αφήνοντας πίσω τους μόνο την πίκρα από… τα φάρμακα που είναι το θέμα των ημερών.

Πρώτον, χωρίς αξιολογική σειρά, το «τζάμπα». Είδα στις ειδήσεις πως υπήρξαν δήμοι που ετοίμασαν και διένειμαν «χιλιάδες μερίδες σαρακοστιανών» σε δημότες που βγήκαν να γιορτάσουν τα «Κούλουμα». 

Παιδιά, γιατί; Γιατί πρέπει σε καιρούς που (τι να πω τώρα;) τα Σχολεία δεν έχουν πετρέλαιο, κοσμάκης πεινάει, οι δήμοι να ξοδεύουν χρήματα σε τέτοιου είδους εκδηλώσεις; Από πού προέρχεται αυτή η κακή παράδοση;

Όποιος θέλει να γιορτάσει την Καθαροδευτέρα, «να πιάσει το φίδι», έλεγαν οι παλιοί, ας πάρει την οικογένειά του, τον χαρταετό του, ας πάρει κι ένα καλαθάκι με λίγα σαρακοστιανά, ένα τραπεζομάντηλο, κουρελούδες, κι ας βγει στον καθαρό αέρα.

Για ποιο λόγο πρέπει να βρει έτοιμη φασουλάδα (μην προκαλούμε και την Εκκλησία), σερβιρισμένη σε πλαστικά πιάτα, και όλα τα συνοδευτικά, ελιές, ταραμάδες κ.λπ., έτοιμα, δωρεάν, προσφορά του Δημάρχου;

Ρητορικό το ερώτημα, ξέρετε πολύ καλά γιατί γίνεται όλο αυτό. Είναι η λογική τού «τζάμπα όλα για το Λαό» που ξεκίνησε στα χρόνια της αείμνηστης Μελίνας. Και, φυσικά, κανείς πολιτικός δεν αναλαμβάνει την ευθύνη να το σταματήσει.

Ας πάμε όμως στα αποκριάτικα δρώμενα, τα οποία έχουν ακριβώς αυτόν τον χαρακτήρα που λέει το όνομά τους: είναι δρώμενα. Που πάει να πει υπάρχει το στοιχείο της συμμετοχής∙ και συμμετοχή δεν σημαίνει… κάθομαι και βλέπω.

Αυτή η λογική των «αρμάτων» και των «παρελάσεων» προφανώς μας ήρθε από κάπου αλλού κι έχει τη λογική ότι φέρνει κόσμο, ξένους επισκέπτες, στις πόλεις όπου αυτά τα έθιμα «αναβιώνουν» (αμετάβατο).

Πώς όμως μπορεί να πει κανείς ότι συμμετέχει σε κάποιο «καρναβάλι», όταν το μόνο που κάνει είναι να στέκεται στην άκρη του δρόμου και να παρακολουθεί την «παρέλαση»;

Το άλλο πουλάκι:

Έχει και άλλη παράμετρο…

Το ξανασχολιάσαμε παλαιότερα, με αφορμή το «κόψιμο» από γιορταστική εκπομπή της (κρατικής) τηλεόρασης των αποκριάτικων τραγουδιών που θα παρουσίαζε η Δόμνα Σαμίου. Φέτος ακούστηκαν τέτοια τραγούδια.

Προσέξτε πού βρίσκεται το λεπτό σημείο. Τα τραγούδια αυτά, με τις βωμολοχίες και τα ερωτικά υπονοούμενα, ήταν ενταγμένα σε μια βιωματική λειτουργία της κοινότητας, που γιόρταζε σύσσωμη μ’ αυτόν τον τρόπο.

Όποιος δεν ήθελε να τα ακούσει, απλώς δεν συμμετείχε. Οι άλλοι ήταν όλοι εντός του κλίματος, είχαν πιει πολύ, χόρευαν και τραγουδούσαν αυτά τα τραγούδια, μόνο, εννοείται, τις μέρες της Αποκριάς.

Είναι το ίδιο όπως, κάποια στιγμή, αφού η παρέα έχει πιει τα ποτηράκια της και τα παιδιά πήγαν για ύπνο, μπορεί να ξεκινήσει πρώτος ο πιο «ζωηρός» και να ακολουθήσουν και άλλοι, με αποτέλεσμα να ακουστούν στο τραπέζι και κάποια σόκιν ανέκδοτα.

Κανείς όμως δεν ξεκινάει ξαφνικά να λέει τέτοια ανέκδοτα στο κυριακάτικο τραπέζι, μπροστά στα παιδιά του και στους καλεσμένους που δεν είναι κατάλληλα… προετοιμασμένοι. Ε, αυτό συμβαίνει και με τα αποκριάτικα τραγούδια.

Να τα πεις σε κάποιον αποκριάτικο χορό, είναι ό,τι πιο φυσικό. Να τα παρουσιάσεις σε συναυλία, όπου ο άλλος έρχεται προετοιμασμένος για να ακούσει το συγκεκριμένο είδος, πάει κι έρχεται.

Το να τα βάλεις όμως, Κυριακή μεσημέρι, να ακούγονται από την τηλεόραση και να τα παρακολουθούν οι άλλοι, όντας τελείως εκτός κλίματος, από το σαλόνι ή την τραπεζαρία του σπιτιού τους, δεν λέει.

Αφήστε που είναι… άλλα τραγούδια. Αν τους αφαιρέσεις το πλαίσιο, την… περίσταση επικοινωνίας, δεν μπορούν να λειτουργήσουν με τον τρόπο για τον οποίο τα δημιούργησαν οι λαϊκοί δημιουργοί τους.

Και ένα τρίτο πουλάκι:

Κι ερχόμαστε στον Καρνάβαλο!

Έμαθα ότι φέτος, σε κάποιο μέρος της βόρειας Ελλάδας, έδωσαν στον «Βασιλιά Καρνάβαλο» τη μορφή ενός υπαρκτού προσώπου, του κυρίου Μπουτάρη, και τον έβαλαν φωτιά, «στέλνοντας μήνυμα σε πολλούς αποδέκτες».

Αυτό, μάλιστα! Αυτό είναι παράδοση. Προέρχεται απ’ ευθείας από τα χρόνια που έκαιγαν πραγματικά ή/και συμβολικά μάγισσες, τρελούς και… Εβραίους. Μια τέτοια παράδοση αξίζει να μην χαθεί.

Ξέρετε ποιο είναι το πρόβλημα; Ότι για πάρα πολλούς ανθρώπους, προφανέστατα για τους διοργανωτές και τους συμμετέχοντες, δεν υπάρχει πρόβλημα. Ξέρετε τι διάβασα σε σχόλια δημοσιεύματος που κατέκρινε την πράξη;

«Ε, κι αυτός ο Μπουτάρης ας προσέχει λίγο τις δηλώσεις του» (!)

Δηλαδή; Κάθε φορά που θα διαφωνούμε (ως οργανωτική επιτροπή; ως «καρναβαλιστές; ως πολίτες;) με τις δηλώσεις κάποιου, θα τον καίμε… συμβολικά;

Αυτό είναι το νόημα της Αποκριάς; Εντάξει τα «άρματα» που σατιρίζουν (ο Θεός να το κάνει σάτιρα, αλλά δεν μου πέφτει λόγος) πολιτικούς, αλλά να τους «καίνε» κιόλας; Και η παράδοση που θέλει όλα αυτά να έχουν κι έναν χαρακτήρα… μύησης για τα νεότερα μέλη της κοινότητας;

Αφήστε τα, φίλοι μου. Η Αποκριά έχει πάρει εδώ και χρόνια στραβό δρόμο, όμως κανείς δεν μιλάει, είτε γιατί δεν δίνει σημασία, κυρίως όμως διότι από πίσω παίζονται συμφέροντα. Φωνάζει, βέβαια, η Εκκλησία, όμως ποιος την ακούει;

Εντάξει, γκρινιάζουμε λίγο κι εμείς…

 Μασκαραλίκια! 

180221 ΜΕΘΕΟΡΤΙΟΝ-2

Το ένα πουλάκι:

Είδατε πού φτάσαμε;

Αφήσαμε να περάσει η αποκριάτικη περίοδος και, τώρα που είμαστε στη Μεγάλη Σαρακοστή, εμείς θυμηθήκαμε να μιλήσουμε για μάσκες. Έχουμε όμως δικαιολογία, γιατί εμείς αναφερόμαστε σε μάσκες που χρησιμοποιούμε καθημερινά.

Χθες, είπαμε για το διαδίκτυο, το οποίο χρησιμοποιούμε ως προσωπείο, προκειμένου να πούμε ή να κάνουμε πράγματα που δεν θα κάναμε, αν έπρεπε να εμφανιστούμε με το πραγματικό μας πρόσωπο.

Υπάρχουν όμως και προσωπεία τα οποία επιλέγουμε ΚΑΙ στον πραγματικό κόσμο, όχι για να κρύψουμε πίσω τους λόγια ή πράξεις μας, αλλά για να κρύψουμε τους φόβους και τις ανασφάλειές μας. Στην καλύτερη περίπτωση.

Θέλετε να δούμε μερικά παραδείγματα; Ας ξεκινήσουμε με το προσωπείο του «πατριώτη». Τι κρύβεται, πολλές φορές, πίσω του; Προσοχή! Είπαμε θα μιλήσουμε για τις καλές περιπτώσεις και όχι εκείνες κατά τις οποίες… «ο πατριωτισμός είναι το τελευταίο καταφύγιο των απατεώνων».

Το έχουμε ξαναπεί, όμως σήμερα θα το δούμε από άλλη οπτική. Τι είναι αυτό  που κάνει έναν «φλογερό πατριώτη» να συμπεριφέρεται ως τέτοιος; Μόνο η άδολη αγάπη προς τη χώρα του, ή κάτι πιο βαθύ;

Διότι, η αγάπη προς την πατρίδα είναι κάτι που μπορεί να εκδηλωθεί με πάρα πολλούς τρόπους και όχι, ας πούμε, μόνο με την παρουσία σε κάποιο πατριωτικό συλλαλητήριο. Αγάπη προς την πατρίδα είναι και το… να σέβεσαι τους νόμους.

Όλους τους νόμους κι όχι μόνο εκείνους που σε συμφέρουν. Και τον αντικαπνιστικό, και τον ΚΟΚ, και τον νόμο για τα αυθαίρετα… Αγάπη για την πατρίδα είναι επίσης το να εκπληρώνεις και να μην αποφεύγεις τις υποχρεώσεις σου απέναντι σ’ αυτήν.

Όλες τις υποχρεώσεις σου, από την πληρωμή των φόρων μέχρι την υπηρέτηση της στρατιωτικής σου θητείας. Και μάλιστα, αν είσαι φλογερός πατριώτης, πρέπει να το κάνεις όχι δυσανασχετώντας, αλλά ενθουσιωδώς!

Και, αν είσαι μητέρα, να αισθάνεσαι περήφανη που το παιδί σου θα υπηρετήσει στα σύνορα και όχι να φιλάς κατουρημένες ποδιές προκειμένου να μην απομακρυνθεί από τη μητρική αγκαλιά σου. Αυτό, ναι, είναι πατριωτισμός!

Το άλλο πουλάκι:

Το άλλο είναι προσωπείο.

Κρύβει, πιθανότατα, την έλλειψη εμπιστοσύνης και την ανασφάλεια που αισθανόμαστε μπροστά στον νέο κόσμο. Κρύβει, ακόμη, συμπλέγματα για το κατάντημα της χώρας μας, το οποίο προσπαθούμε να ισοσταθμίσουμε με το κλέος των προγόνων.

Καθόλου απίθανο να κρύβει και την απεμπόληση των δικών μας ευθυνών για την πορεία του τόπου, με την ανακουφιστική αντίληψη πως για όλα φταίνε οι άλλοι, οι ξένοι, οι εχθροί της πατρίδος, τους οποίους οφείλουμε να… εχθρευόμαστε.

Σίγουρα κρύβει τον φόβο πως αυτοί που εμείς επιλέξαμε να μας εκπροσωπήσουν και να χειριστούν τα εθνικά μας θέματα είναι «κατώτεροι των περιστάσεων», για να μην πω «προδότες που θα πουλήσουν τη χώρα». Τους οποίους, ξαναλέω, εμείς επιλέξαμε.

Ας αφήσουμε όμως τα μάσκα του «πατριώτη» και ας δούμε για ποιον λόγο χρησιμοποιείται εκείνη του «πιστού», του ανθρώπου που αγωνίζεται να μην χαθεί, ούτε βέβαια να αλλοιωθεί η Ορθόδοξη Πίστη μας.

Αυτός ο άνθρωπος, αν ήταν αληθινά πιστός, το πρώτο πράγμα στο οποίο θα έπρεπε να έχει εμπιστοσύνη είναι η δύναμη της Πίστης του. Εννοώ και της δικής του προσωπικά, αλλά και εκείνων στα οποία πιστεύει.

Όταν εμπιστεύεσαι την Πίστη σου, δεν αισθάνεσαι απειλή. Δεν φοβάσαι πως ένα βιβλίο, ένα κινηματογραφικό έργο, μια θεατρική παράσταση μπορούν να της κάνουν κακό. Ξέρεις ότι αυτή αντιμετώπισε πολύ σημαντικότερους κινδύνους.

Από τους διωγμούς και την αιρέσεις (μεθαύριο γιορτάζουμε την Κυριακή της Ορθοδοξίας) μέχρι την Τουρκοκρατία και την Ουνία. Και άντεξε˙ όχι μόνο δεν έσβησε, αλλά μεγαλούργησε. Θα κινδυνέψει τώρα από ένα βιβλίο;

Και μη μου πει κανείς πως το βιβλίο απευθύνεται σε παιδιά, γιατί θα του θυμίσω τα λόγια του Αγίου Παϊσίου που λέει -μεταφέρω από μνήμης- «αν ανησυχείς για την πίστη του παιδιού σου, γίνε εσύ ο ίδιος ακόμη πιο πιστός».

Να, λοιπόν, που ο υπερβολικός φόβος και η μαχητική διάθεση για την υπεράσπιση της Πίστης αποδεικνύονται ένα προσωπείο πίσω από το οποίο κρύβουμε δικές μας αδυναμίες και προσωπικά ελλείμματα.

Το ίδιο βέβαια ισχύει και για τους υπερβολικά ανησυχούντες και ένθερμους πολέμιους των «εχθρών της Πίστης και της Ορθόδοξης Παράδοσης» (μιλάμε πάντα για βιβλία, έργα ή εκδηλώσεις) Ιεράρχες της Εκκλησίας μας.

Δεν μου το βγάζεις από το μυαλό πως κάτι φοβούνται, κάπου έχουν χάσει την εμπιστοσύνη τους, ενώ δεν θα έπρεπε. Και βλέπεις, από την άλλη, στο βλέμμα και τον λόγο, ας πούμε, του Αναστάσιου, μια Πίστη που διώχνει κάθε φόβο.

Και ένα τρίτο πουλάκι:

Φόβους και ανασφάλειες!

Αυτά κρύβουμε συνήθως όλοι μας πίσω από υπερβολές της καθημερινής μας ζωής. Ο υπερπροστατευτικός γονιός, ο λεπτολόγος προϊστάμενος, ο υπέρμαχος της γλωσσικής καθαρότητας, ο… εμπαθής σχολιαστής του δημόσιου βίου!

Ναι, φόβους και ανασφάλειες, που μας οδηγούν σε φαρισαϊσμούς˙ δεν είναι τυχαίο ότι το Τριώδιο ανοίγει με αυτή την παραβολή «ουκ ειμί ώσπερ οι λοιποί των ανθρώπων […] ή και ως ούτος ο τελώνης».

Εμείς όλοι, λοιπόν, που σχολιάζουμε τους υπόλοιπους αφήνοντας να εννοηθεί ότι δεν είμαστε σαν εκείνους (διαφορετικά γιατί να τους σχολιάζουμε;) κάτι φοβόμαστε, από κάτι θέλουμε κι εμείς να κρυφτούμε.

Τουλάχιστον ας το κάνουμε έχοντας συναίσθηση ότι είναι έτσι, κι όχι προσπαθώντας να ξεγελάσουμε τον εαυτό μας.

 Τρομοκρατία!

180220 ΜΕΘΕΟΡΤΙΟΝ-1

Το ένα πουλάκι:

Αποκριά τέλος!

Πέρασε και καθαροδευτεριάτικο Καρναβάλι της Χωριστής (λένε ότι οι Τσαταλτζανοί θέλουν να έχουν στα πάντα τον τελευταίο λόγο) και οι μάσκες επιστρέφουν στα συρτάρια και τα μπαούλα για να ξαναβγούν του χρόνου.

Είναι όμως έτσι; Θα έλεγα ότι, τα τελευταία χρόνια, πάρα πολλοί συνάνθρωποί μας κυκλοφορούν με μάσκα καθημερινά, όλο το χρόνο, χωρίς ίσως να το έχουν συνειδητοποιήσει και οι ίδιοι˙ δεν καταλαβαίνουν πώς!

Τι σημαίνει όμως μάσκα, προσωπείο; Αν ανατρέξουμε στο αρχαίο θέατρο, θα δούμε ότι το προσωπείο, όπως το τυποποίησε ο Θέσπης, εκφράζει όχι πρόσωπα αλλά χαρακτήρες. Στην αρχή οι χαρακτήρες αυτοί ήταν περιορισμένοι, στη συνέχεια όμως πλουτίστηκαν.

Ήδη τον 2^ο μ.Χ. αιώνα, ο Ιούλιος Πολυδεύκης αναφέρει στο «Ονομαστικόν» 28 τύπους που εμφανίζονται σε τραγωδίες, 4 σε σατυρικά δράματα και 44 τύπους κωμωδίας. (Πάντα η κωμωδία ήταν πιο πλούσια σε χαρακτήρες.)

Πέρα από το θέατρο όμως, οι μάσκες χρησιμοποιήθηκαν σε όλες τις εποχές, από όλους τους πολιτισμούς και σε καθημερινές, λατρευτικές αλλά και πρακτικές ανάγκες. Θυμίζω τη μεσαιωνική μάσκα του γιατρού, εκείνη με την τεράστια μύτη.

Μας φαίνεται αστεία, όμως λέγεται ότι ο γιατρός έκρυβε μέσα στη μύτη εκείνη διάφορα πανιά εμποτισμένα με ξύδι, με καμφορά ή και με αρώματα, που τον προστάτευαν από την επαφή του με τους ασθενείς.

Μάσκα βλέπουμε να φοράν και πολλοί δικαστές, γεγονός που από τη μια μεριά τούς δίνει επιπλέον κύρος και από την άλλη τούς προστατεύει από μελλοντικές εκδικητικές πράξεις που πιθανόν θα προκαλέσει η κρίση τους.

Αυτά τα λίγα για την ιστορία του πράγματος. Σήμερα η χρήση της μάσκας περιορίζεται στην περίοδο της Αποκριάς, δίνοντας έτσι τη δυνατότητα στους μασκαράδες να υποδυθούν ρόλους ή να κάνουν πράξεις που, χωρίς τη μάσκα, θα απέφευγαν.

Εμείς όμως ξεκινήσαμε να μιλάμε όχι για την αποκριάτικη μάσκα, αλλά για άλλες, εκείνες που πολλοί άνθρωποι χρησιμοποιούν καθημερινά, όλο τον χρόνο. Και δεν μιλώ, φυσικά, για τις μάσκες ομορφιάς.

Το άλλο πουλάκι:

Και αυτές κρύβουν!

Αν μάλιστα γενικεύσουμε το φαινόμενο και εντάξουμε σ’ αυτό τις διάφορες αισθητικές επεμβάσεις, θα δούμε ότι μεγάλο μέρος του γυναικείου, κυρίως, πληθυσμού κρύβει το πραγματικό του πρόσωπο και παρουσιάζεται με ένα ψεύτικο.

Και πάλι όμως αυτό δεν μπορεί να θεωρηθεί «προσωπείο», γιατί δεν είναι κάτι που το βάζεις και το βγάζεις, ούτε το χρησιμοποιείς για να κάνεις πράγματα που δεν θα έκανες χωρίς αυτό. Ίσως βέβαια και να μην μπορούσες, αν με εννοείτε…

Εγώ θα σας μιλήσω για ένα αληθινό προσωπείο, αυτό το οποίο χρησιμοποιούμε κατά τις… εμφανίσεις μας στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Είτε εμφανιζόμαστε με το πραγματικό μας όνομα είτε, και κυρίως, με ψεύτικο.

Ας πάρουμε την πρώτη περίπτωση που, φαινομενικά, είναι και η πιο απλή. Πού ακριβώς έγκειται η «μάσκα» που χρησιμοποιούμε; Μα, φυσικά, στο ίδιο το μέσο που χρησιμοποιούμε για να κάνουμε την… εμφάνισή μας.

Αυτό το καταλαβαίνει κανείς όταν παρατηρήσει «φίλους» του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης τους οποίους όμως γνωρίζει καλά και στην πραγματική ζωή. Δεν είναι λίγες οι φορές που εκπλήσσεται.

Μιλάμε για εντελώς διαφορετικούς ανθρώπους. Μπορεί να φανταστεί την εικόνα που θα έχουν γι’ αυτούς όσοι τους γνωρίζουν μόνο διαδικτυακά. Η οποία δεν έχει καμιά σχέση με την πραγματική τους εικόνα.

Μπορείς, ας πούμε, να δεις ένα πολυταξιδεμένο άνθρωπο, ο οποίος αναρτά φωτογραφίες (του) από διάφορα μέρη, ενώ εσύ ξέρεις πως πρόκειται για κάποιον που δεν βγαίνει από το σπίτι του.

Ο άλλος δίνει την εντύπωση του γλεντζέ, που βρίσκεται συνεχώς με παρέες και περνάει υπέροχα, ενώ στην πραγματικότητα είναι ένα καταθλιπτικό άτομο, που στις λίγες εξόδους του κάθεται αμίλητος και παρατηρεί τους άλλους.

Υπάρχουν επίσης φιλόζωοι που αναρτούν συνεχώς βίντεο με ζωάκια, ενώ οι ίδιοι δεν είχαν ποτέ τους ένα δικό τους κατοικίδιο. Άλλοι που σκοτώνονται για τις ομάδες ενώ δεν έχουν πάει ποτέ τους στο γήπεδο…

Γενικώς, το διαδίκτυο και τα μέσα κοινωνικής «επαφής» σε αυτό προσφέρονται ως μια πολύ καλή μάσκα, πίσω από την οποία μπορούμε να κάνουμε πράγματα που δεν θα κάναμε ποτέ μας χωρίς αυτήν.

Και ένα τρίτο πουλάκι:

Δεν μιλάμε για περιπτώσεις απάτης!

Όπου δηλαδή ο άλλος χρησιμοποιεί ένα ψεύτικο προφίλ προκειμένου να ψαρέψει στα θολά νερά και να πιάσει στα δίχτυα τα θύματά του. Που μπορεί να είναι από εραστές μέχρι αγοραστές ανύπαρκτων προϊόντων.

Ούτε μιλάμε για τις χιλιάδες περιπτώσεις σχολιαστών που χρησιμοποιούν ψευδώνυμα, τις περισσότερες φορές για να βρίσουν ή να πουν πράγματα που δεν θα τα έλεγαν ποτέ υπογεγραμμένα με το πραγματικό τους όνομα.

Ούτε φυσικά για τους διάφορους έμμισθους, όπως αποκαλύφθηκε, χρήστες του διαδικτύου που, φορώντας κι αυτοί μια μάσκα… επώνυμης ανωνυμίας, επιτελούν, με το αζημίωτο, το κομματικό τους καθήκον.

Αυτά είναι «προφανή» και αυτονόητα πράγματα και δεν σας έχουμε για τέτοια. Το θέμα τού προσωπείου έχει πολύ βάθος και σήμερα συζητήσαμε μόνο για τη μια του πλευρά, εκείνη των… ηλεκτρονικών ταυτοτήτων που επιλέγει ο κάθε χρήστης.

Υπάρχουν όμως και άλλες μάσκες, πίσω από τις οποίες κρύβουμε όχι το πρόσωπο, αλλά τον εσωτερικό μας κόσμο, τους φόβους και τις ανασφάλειές μας.

Γι’ αυτά όμως θα μιλήσουμε αύριο.

 Μουτσούνα!

180216 ΟΠΛΙΣΜΕΝΟΝ

Το ένα πουλάκι:

Παράδοση!

Θα χρησιμοποιούσα μια γνωστή έκφραση που χρησιμοποιεί και ο Μακρυγιάννης για την ελευθεριά που δεν είναι τέτοια, έκφραση που έχει να κάνει με μια φυσική ανάγκη του ανθρώπου, αλλά…

Έχε χάρη που μας ακούει και κόσμος με τον οποίο δεν έχουμε και μεγάλη οικειότητα. Αν και θα μου πείτε, τις μέρες της Αποκριάς, δεν χρειάζεται και καμιά ειδική άδεια για να χρησιμοποιήσει κανείς τέτοιες εκφράσεις.

Θα το κάνω πιο απαλό. Να την… βράσω εγώ τέτοια παράδοση, που επιτρέπει στον κάθε τρελάρα να παίρνει ένα όπλο και να σκοτώνει όποιον βρει μπροστά του. Μια τέτοια παράδοση, κατά την άποψή μου, έπρεπε να σταματήσει αμέσως.

Εμείς, οι έλληνες γονείς, δεν τολμάμε και να το σκεφτούμε. Στέλνεις το πρωί το παιδί σου στο Σχολείο και σε καλούν να πας να το αναγνωρίσεις στο νεκροτομείο; Εδώ μας παίρνει τηλέφωνο η δασκάλα… 

Είδατε πώς ταραχτήκατε αμέσως; Μας παίρνει τηλέφωνο να μας πει ότι έπεσε στα νερά και βράχηκε και να του πάμε μια φόρμα να αλλάξει, και κάνουμε μέρες να συνέλθουμε από την τρομάρα που παίρνουμε.

Δεν μιλώ για περιπτώσεις που κάποιο παιδάκι θα χτυπήσει λίγο πιο σοβαρά, θα σπάσει, ας πούμε το χεράκι του, πράγμα πολύ φυσιολογικό, με την έννοια ότι συμβαίνει καθημερινά σε χιλιάδες παιδιά.

Εκεί ζητάμε να βρεθεί αμέσως ο ένοχος (εννοείται ότι το δικό μας παιδί δεν φταίει ποτέ) και να τιμωρηθεί παραδειγματικά. Εντάξει, το να του κοπεί το χέρι δεν το λέμε, όμως με το να εξοριστεί δεν θα είχαμε σοβαρές αντιρρήσεις.

Σκεφθείτε, λοιπόν, να μάθουμε ότι μπήκε κάποιος στο Σχολείο του παιδιού μας και άρχισε να πυροβολεί αδιακρίτως, σκοτώνοντας όποιον βρει μπροστά του. Θα πεθάνουμε πριν κλείσει το τηλέφωνο.

Το ρίξαμε λίγο στην πλάκα, όμως το θέμα είναι πολύ σοβαρό. Και σε καμιά περίπτωση δεν εννοώ ότι οι άλλοι γονείς ενδιαφέρονται λιγότερο για την ασφάλεια και τη σωματική ακεραιότητα των παιδιών τους.

Εντάξει, πιθανώς κάποιοι από εμάς να υπερβάλλουν λίγο, όμως σκεφθείτε και τους γονείς στις ΗΠΑ, όταν τόσο συχνά συμβαίνουν τέτοια τραγικά επεισόδια στα Σχολεία της χώρας τους. Πώς αποχαιρετούν τα παιδιά τους κάθε πρωί;

Το άλλο πουλάκι:

Παράδοση οπλοκατοχής!

Εντάξει, ξέρουμε κι εμείς το γνωμικό: Ο Θεός έπλασε τους ανθρώπους, ο Κολτ τους έκανε ίσους! Για όσους δεν διάβαζαν Μικρό Καουμπόυ, ο Σάμουελ Κολτ είναι ο εφευρέτης του ομώνυμου περίστροφου.

Πρόκειται για το πιο διάσημο όπλο στον κόσμο, εκείνο με τον «μύλο» και τον «κόκορα», που έχουμε δει και σε όλες τις αμερικάνικες ταινίες με τον Τζον Γουέιν. Είναι εκείνο με το οποίο ο Λούκυ Λουκ πυροβολεί πιο γρήγορα από τον ίσκιο του.

Η παράδοση αυτή, λοιπόν, όχι και πολύ μεγάλη αφού ο Κολτ πατεντάρησε την εφεύρεσή του το 1835, είναι εκείνη την οποία επικαλούνται όλοι οι υποστηρικτές της ελεύθερης οπλοκατοχής στις ΗΠΑ.

Θεωρείται πολιτικό δικαίωμα το οποίο έχει τις ρίζες του στην περίφημη Δεύτερη Τροπολογία του Συντάγματος των ΗΠΑ (1791), που εγγυάται το δικαίωμα στην οπλοκατοχή και τη συγκρότηση ομάδων πολιτοφυλακής.

Όμως, αν αυτό ήταν μια «ανάγκη» στα δύσκολα χρόνια της Άγριας Δύσης, σήμερα δεν είναι τίποτα περισσότερο από μια ανόητη νοοτροπία, η συνήθεια δηλαδή να παίρνεις το πρωί το όπλο σου και… να πηγαίνεις στη δουλειά!

Πίσω από την οποία κρύβεται το πανίσχυρο (όχι μόνο επειδή κρατάει όπλα) λόμπι της οπλοκατοχής, εκπρόσωπος του οποίου είναι το NRA, η Εθνική Ένωση Όπλων, η οποία ανεβάζει και κατεβάζει κυβερνήσεις.

Σκεφθείτε ότι έχουν καταφέρει να σταματήσουν ακόμη και τις έρευνες που διεξήγαγαν τα Κέντρα Πρόληψης και Ελέγχου Νοσημάτων (!) σχετικά με την οπλοκατοχή στις ΗΠΑ και έτσι τώρα κανείς δεν ξέρει να σας πει με ακρίβεια τι συμβαίνει.

Ούτε πόσα όπλα κυκλοφορούν στη χώρα, ούτε, φυσικά, ποια είναι τα αποτελέσματα αυτής της γενικευμένης οπλοχρησίας. Τέτοια ζητήματα απαγορεύεται να συζητούνται σε επιστημονικά συνέδρια.

Και ένα τρίτο πουλάκι:

Στη χώρα της Ελευθερίας!

Όπου ως ελευθερία θεωρείται και το δικαίωμα του κάθε παλαβού -διότι υπάρχουν και τέτοιοι, πώς να το κάνουμε;- να έχει στην κατοχή του ένα όπλο και μ’ αυτό να εκδικείται την κοινωνία που… δεν τον έκλεισε εγκαίρως μέσα.

Ο συγκεκριμένος (φερόμενος ως) δράστης είχε αποβληθεί από το Λύκειο εξαιτίας κακής διαγωγής. «Έτσι είστε; Θα σας δείξω εγώ», φαίνεται ότι σκέφτηκε και πήρε το όπλο του σαν τον Τζόνυ της ταινίας.

Μόνο που αυτός το έστρεψε κατά των πρώην συμμαθητών και καθηγητών του. Μάλιστα είχε και την ευφυΐα να καταστρώσει ένα σχέδιο. Χτύπησε τον συναγερμό της πυρασφάλειας για να βγουν όλοι από τις τάξεις. 

Ξέρω τι θα σκεφτεί κάποιος. Και γιατί να ευθύνεται η ελεύθερη οπλοκατοχή, επειδή υπάρχουν κάποιοι που δεν στέκουν στα καλά τους;

Δεν θα του απαντήσω. Θα του πω να πάει να ρωτήσει έναν από τους γονείς που έχασε το παιδί του στο Λύκειο Μέρτζορι Στόουνμαν Νταγκλας.

Ξέρετε όμως ποιο είναι το χειρότερο, στο οποίο βασίζονται (και τα κονομάνε) όλοι αυτοί τού Λόμπι των όπλων. Στη ύπαρξη ενός φαύλου κύκλου. Διότι, όσο πιο γενικευμένος είναι ο κίνδυνος, τόσο πιστεύουν κάποιοι ότι χρειάζονται ένα όπλο για να προστατευτούν!

Οπότε δεν βλέπω να λύνεται το θέμα, όσα θύματα κι αν μετρήσουμε.

 Παράδοση στη βλακεία!