131030 ΚΕΝΤΡΟΑΡΙΣΤΕΡΟ-1

Το ένα πουλάκι:

Ποια κεντροαριστερά;

Λέγαμε πριν από μερικές μέρες πως ο διαχωρισμός δεξιός αριστερός, τώρα πια, δεν έχει κανένα νόημα, ειδικά αν παραμένει σε επίπεδο διακηρύξεων και δεν συνοδεύεται από συγκεκριμένες πρακτικές, κυρίως όμως από μια ανάλογη στάση ζωής.

Το Σάββατο διαβάσαμε στην επιφυλλίδα του Χρήστου Γιανναρά πως τα ελληνικά πολιτικά κόμματα υιοθέτησαν τον διαχωρισμό σε δεξιά, κέντρο και αριστερά περισσότερο μιμούμενα ένα ευρωπαϊκό τρόπο οριοθέτησης της πολιτικής τους, παρά ανταποκρινόμενα υπαρκτές ανάγκες της εδώ πραγματικότητας.

Στην Ελλάδα, για παράδειγμα, δεν υπήρξε ποτέ βιομηχανική επανάσταση, άρα προλεταριάτο, ούτε μεγάλες αγροτικές ιδιοκτησίες όπου να εργάζονται ακτήμονες γεωργοί. Η «πάλη των τάξεων» ήταν περισσότερο ένα ιδεολογικό κατασκεύασμα που μεταφέρθηκε εδώ από αλλού, παρά μια κοινωνική και πολιτική πραγματικότητα.

Τα πολιτικά κόμματα, ιδίως εκείνα των τελευταίων δεκαετιών, ήταν προσωπικά κατασκευάσματα φιλόδοξων αρχηγών, τα οποία αυτοδιαλύονταν μόλις ο ιδρυτής τους έφευγε για να επιστρέψει συνήθως στο κόμμα απ’ όπου είχε ξεκινήσει τη σταδιοδρομία του.

Εξαίρεση σ’ αυτόν τον κανόνα αποτελεί το ΚΚΕ, που ακολουθεί τη δική του ιστορική, με την έννοια της αρτηριοσκληρωτικής, πορεία.

Ενδιαφέρον έχει η επισήμανση πως πολλά από αυτά τα κόμματα, ακολουθώντας τους νόμους του μάρκετινγκ, εξέλαβαν ονομασίες θελκτικές όπως «Πολιτική Άνοιξη», «Ανεξάρτητοι Έλληνες», «Νέα Δημοκρατία» ή «Συνασπισμός της Αριστεράς και της Προόδου», χωρίς να έχουν πραγματικό αντίκρισμα σε υπαρκτές κοινωνικές ανάγκες, παρά μόνο ικανοποιώντας αρχηγικές ή άλλες φιλοδοξίες που γεννούσε η εκάστοτε συγκυρία.

Μέσα σ’ αυτό το ιστορικό περιβάλλον, αλλά και την παρούσα πολιτική κατάσταση, τι νόημα έχει το αίτημα για τη δημιουργία ενός κόμματος της «κεντροαριστεράς» και σε ποιους ακριβώς απευθύνεται μια πρόσκληση και μια πρωτοβουλία, όπως αυτή των 58 πολιτών;

Πώς μπορείς να τοποθετήσεις κάτι πραγματικό ανάμεσα σε άλλα τα οποία υπάρχουν κυρίως σε φανταστικό επίπεδο;

Αν ισχύουν όλα αυτά, τότε η συζήτηση που ξεκινάει είναι πολύ μεγάλη και το ενδιαφέρον της επεκτείνεται πέρα από το παραπάνω ερώτημα.

Το άλλο πουλάκι:

Σχέση με την πραγματικότητα.

Ναι, μπορείς να ορίσεις και να τοποθετήσεις κάτι πραγματικό ακόμη και ανάμεσα σε άλλα που ίσως υπάρχουν μόνο σε φαντασιακό επίπεδο.

Στην παρούσα φάση δεν μας ενδιαφέρει η σχέση τους με την πραγματικότητα, αλλά χρησιμοποιούμε τον σχηματικό διαχωρισμό πρωτίστως για να συνεννοούμαστε και δευτερευόντως για να θέσουμε κάποια πολιτικά όρια.

Έτσι, όταν λέμε «κεντροαριστερά» δεν εννοούμε απλώς ένα πολιτικό χώρο που βρίσκεται ανάμεσα στη Νέα Δημοκρατία και τον ΣΥΡΙΖΑ, αλλά έναν χώρο που έχει (ευχόμαστε; περιμένουμε; φανταζόμαστε;) κάποια πολύ συγκεκριμένα πολιτικά χαρακτηριστικά.

Ξεκάθαρη, ας πούμε, θέση υπέρ του ευρωπαϊκού προσανατολισμού της χώρας, χωρίς όμως πολιτικές τύπου «Καλαμάτας». Ξεκάθαρο, επίσης, ρόλο του κράτους στο οικονομικό και το κοινωνικό παιχνίδι, χωρίς τα βαρίδια συνδικαλιστικών ηγεσιών που φιλοδοξούν να χαράξουν προσωπικές στρατηγικές.

Φαίνεται πως, σε επίπεδο τουλάχιστον διακηρύξεων, υπάρχει ένα κενό που αντιστοιχεί σε έναν τέτοιο χώρο. Το αν θα υλοποιηθεί και σε πρακτικό επίπεδο, με συγκεκριμένες πολιτικές είναι ένα στοίχημα, όπως όλα, και μένει να το δούμε, αν και όταν υπάρξει ο φορέας που θα αναλάβει αυτή τη δέσμευση και θα πείσει τους πολίτες να του δώσουν ουσιαστικό ρόλο.

Σε ποιους όμως απευθύνεται αυτή η, αδιαμόρφωτη ακόμη, πρόταση;

Είτε μας αρέσει, είτε όχι απευθύνεται πρωτίστως στο ΠΑΣΟΚ και τη ΔΗΜΑΡ (με αυτήν ακριβώς τη σειρά) και δεν εννοώ τα πολιτικά πρόσωπα που στελεχώνουν σήμερα αυτά τα κόμματα, αλλά τον κόσμο που (εξακολουθεί να) βρίσκεται κοντά τους.

Επαναλαμβάνω, είτε μας αρέσει, είτε όχι!

Αυτό για πολλούς λόγους. Ο κυριότερος είναι πως στην πολιτική δεν υπάρχει παρθενογένεση. Οι άνθρωποι αλλά και οι προτάσεις του χώρου δεν θα γεννηθούν από το πουθενά, ούτε θα πέσουν από τον ουρανό, επομένως σημαντικό ρόλο σ’ αυτούς θα έχουν τα κόμματα που αυτή τη στιγμή διαθέτουν και μια κοινοβουλευτική εκπροσώπηση.

Και ένα τρίτο πουλάκι:

Με «παλιά υλικά»;

Θα έλεγα ναι, αν δεν φοβόμουν ότι θα παρεξηγηθώ.

Από την άλλη, αλίμονο αν δεχόμαστε πως ούτε οι άνθρωποι ούτε οι ιδέες τους αλλάζουν, με την προϋπόθεση και την ευχή να αλλάζουν διδασκόμενοι από το παρελθόν και βασισμένοι στις επιταγές του μέλλοντος κι όχι συγκυριακά και με διάθεση προσαρμογής με στόχο την επιβίωση.

Είπαμε όμως, αυτά είναι στοιχήματα, όπως εξάλλου όλο το πολιτικό παιχνίδι και, είτε είσαι μέσα και ρισκάρεις μαζί τους, είτε κάθεσαι από το σπίτι σου να παρακολουθείς.

Προσοχή, κίνδυνος παρεξήγησης: «Μέσα» δεν σημαίνει απαραιτήτως οργανώνομαι στο κόμμα, λαμβάνω θέσεις και αξιώματα, κατεβαίνω υποψήφιος…

Σημαίνει ενδιαφέρομαι, παρακολουθώ, λέω την άποψή μου, προσπαθώ να επηρεάσω -στο μέτρο των δυνάμεών μου- αποφάσεις, κρίνω, σχολιάζω, κυρίως όμως ανησυχώ.

Δεν ξέρουμε, κανείς δεν ξέρει, τι καινούριο θα φέρουν η προσπάθεια για τη δημιουργία κεντροαριστερού φορέα, είμαστε εδώ όμως για όλα όσα είπαμε πριν.

Το θετικό είναι ότι τέθηκε το θέμα της συζήτησης. Για τη συνέχεια είμαστε υπεύθυνοι όλοι.

Και κέντρο και αριστερά!