150311 ΑΡΠΑΚΤΙΚΟΝ

Το ένα πουλάκι:

Από πού να αρχίσω;

Ας αρχίσω από τη σκέψη ότι η πολιτεία, δηλαδή η εκάστοτε κυβέρνηση, (στη χώρα μας αυτά τα δύο ταυτίζονται!) πρέπει όχι μόνο να φροντίζει «τεχνικά» ζητήματα και να διαχειρίζεται καταστάσεις, αλλά να λειτουργεί και παιδαγωγικά.

Προφανώς δεν εννοώ να έχει σχολεία, δασκάλους, βιβλία κ.λπ.

Εννοώ κάτι που το έχουμε ξαναπεί πολλές φορές. Να ενθαρρύνει, να ευαισθητοποιεί, να κινητοποιεί τους πολίτες, ώστε να γίνουν καλύτεροι. Καλύτεροι πολίτες και καλύτεροι γενικώς, ας πούμε καλύτεροι άνθρωποι για να συνεννοούμαστε.

Πώς μπορεί να το πετύχει αυτό; Υπάρχει μια μέθοδος που θεωρείται… κλασική: Το καρότο και το καμτσίκι (που το προτιμώ από το… ελληνικό μαστίγιο).

Δηλαδή ένα σύστημα αμοιβών-ποινών, το οποίο περιορίζει και καθοδηγεί τους πολίτες προς την επιθυμητή κατεύθυνση.

Θέλεις, ας πούμε, να κάνεις τους οδηγούς πιο συνεπείς, πιο προσεκτικούς, πιο υπεύθυνους;

Τιμωρείς τους παραβάτες, καλό είναι όμως να βρεις κι ένα σύστημα που θα επιβραβεύει εκείνους, για παράδειγμα, που έχουν βρεθεί σε ένα αριθμό ελέγχων να είναι σωστοί.

Εδώ υπάρχει μια συζήτηση.

Πρώτα πρώτα οι ποινές θα πρέπει να είναι κατά το δυνατόν δίκαιες, κυρίως όμως να ισχύουν για όλους.

Έπειτα, γιατί θα πρέπει, αναρωτιούνται κάποιοι, να επιβραβεύει η πολιτεία εκείνους που κάνουν απλώς το καθήκον τους, πληρώνουν, ας πούμε τους φόρους τους και μάλιστα στην ώρα τους;

Βλέπετε; Δεν είναι απλό το πράγμα. Αφήστε που με τις «ειδικές περιπτώσεις» (όλοι οι Έλληνες αποτελούμε με τον ένα ή τον άλλο τρόπο ξεχωριστή περίπτωση που χρειάζεται ειδική μεταχείριση) το πράγμα γίνεται ακόμη πιο περίπλοκο.

Αν προστατεύεις την κατοικία εκείνου που δεν μπορεί να πληρώσει τις δόσεις τού δανείου, τότε γιατί να μην προστατεύεις από την έξωση και τον άλλον που δεν έχει να πληρώσει το ενοίκιο; Κι έτσι όμως πώς προστατεύεται ο ιδιοκτήτης ή εκείνος που πληρώνει και για όσους αδυνατούν πραγματικά ή απλώς κάνουν ότι αδυνατούν;

Το άλλο πουλάκι:

Υπάρχει κι άλλος τρόπος.

Καλή η μέθοδος «καρότο και καμτσίκι», όμως πολύ αποτελεσματική θεωρείται και εκείνη «διά του παραδείγματος»

Θα πρέπει δηλαδή πριν απ’ όλους η πολιτεία και οι εκπρόσωποί της να δίνουν το παράδειγμα στο πώς περιμένουν να συμπεριφέρονται οι πολίτες.

Εδώ χωράει επίσης μεγάλη συζήτηση για τα διάφορα προνόμια που απολαμβάνουν κρατικοί λειτουργοί, αλλά και για τη «συμπεριφορά» του κράτους απέναντι στους πολίτες. Πόσο συνεπές είναι αυτό στις πληρωμές του, ώστε να απαιτεί συνέπεια πληρωμών από τον απλό πολίτη;

Τώρα θα με ρωτήσετε γιατί σας τα λέω όλα αυτά.

Να, τα σκεφτόμουν με αφορμή τις πρόσφατες «προτάσεις Βαρουφάκη. Θα σας πω συγκεκριμένα που θέλω να εστιάσω. Πρώτα πρώτα άκουσα μια πρόταση που μου φάνηκε ενδιαφέρουσα. Οι αποδείξεις που εκδίδουν οι ταμειακές μηχανές να είναι… ξυστές.

Ναι, μη γελάτε. Φαίνεται πως πάμε, για άλλη μια φορά, να ανακαλύψουμε την Αμερική, όμως ο δρόμος για την Κίνα είναι από αλλού.

Υπάρχει τρόπος να συλληφθεί η φοροδιαφυγή. Ένας κλασικός, αμερικάνικος, είναι να πραγματοποιούνται συναλλαγές μόνο μέσω πλαστικού χρήματος και όλες οι ταμειακές μηχανές να είναι online με το υπουργείο για ελέγχους.

Με το που πληρώνεις ή πληρώνεσαι, γίνεται αμέσως και η παρακράτηση του φόρου που αναλογεί και τα υπόλοιπα μπαίνουν σε έναν λογαριασμό κι όχι στο μπαούλο ή στο στρώμα.

Δεν έχετε δει στις χολιγουντιανές ταινίες που μετρητά διακινούν και συναλλάσσονται μ’ αυτά μόνο οι παράνομοι;

Κοιτάξτε όμως και το «καρότο» που μας έρχεται από την Κίνα!

Οι αποδείξεις που εκδίδουν οι ταμειακές μηχανές μπορούν να έχουν τη μορφή ενός «ξυστού». Κάθε απόδειξη περιέχει έναν σκεπασμένο αριθμό, τον οποίο ξύνοντας αποκαλύπτεις και… κερδίζεις.

Όχι πάντα βέβαια, όμως έτσι έχεις κάθε λόγο να ζητάς απόδειξη, άσε που οι ίδιοι οι καταστηματάρχες εκδίδουν ακόμη και για τους πελάτες που δεν ζητούν. Τις εκδίδουν και τις… ξύνουν μόνοι τους.

Και ένα τρίτο πουλάκι:

Ωραίο και έξυπνο σύστημα.

Το φαντάζεστε σε μια χώρα τζογαδόρων, όπως εμείς; Σίγουρα θα είχε αποτέλεσμα. Εδώ όμως έρχονται όσα λέγαμε στην αρχή για τον παιδαγωγικό ρόλο της πολιτείας.

Η 5^η από τις προτάσεις Βαρουφάκη προβλέπει έσοδα από την αδειοδότηση ηλεκτρονικών τυχερών παιχνιδιών.

Το σκεπτικό είναι απλό και απλοϊκό. Τζογάρουν που τζογάρουν όλοι οι Έλληνες, γιατί να μην τους ενθαρρύνουμε κι εμείς, προκειμένου να μαζέψουμε κάποια εκατομμύρια;

Κοιτάξτε τώρα τον αντίλογο, τον οποίο έχουμε χρησιμοποιήσει ως επιχείρημα και άλλες φορές στο παρελθόν: Μια δραστηριότητα την κρίνεις ως καλή ή κακή, χρήσιμη ή άχρηστη, ακίνδυνη ή επικίνδυνη, ανεξάρτητα από το γεγονός αν επιφέρει ή όχι κέρδη. Διαφορετικά υλοποιείς απλώς το «ο σκοπός αγιάζει τα μέσα».

Γιατί, έτσι; Διότι, αν επεκτείνουμε το σκεπτικό Βαρουφάκη (αλλά και όλων των προηγούμενων κυβερνήσεων που «επενδύουν» στον τζόγο), μπορούμε να πούμε το ίδιο και για άλλες δραστηριότητες που, ούτως ή άλλως, συμβαίνουν στην κοινωνία.

Θα ενθαρρύναμε τους πολίτες να χρησιμοποιούν όχι τα μέσα μαζικής μεταφοράς, αλλά τα αυτοκίνητά τους, επειδή το κράτος εισπράττει φόρους από τη βενζίνη;

Να το τραβήξω κι άλλο;Παίρνουν που παίρνουν ναρκωτικά οι νέοι, εξασκούν που εξασκούν την πορνεία κάποιοι, γιατί να μην το κάνει και το κράτος αφού θα κερδίζει;

Αν σας φαίνεται ακραίο, σκεφθείτε πως εδώ προσπαθούν (υποτίθεται) να απαγορεύσουν το κάπνισμα, επειδή θεωρείται επιβλαβές. Εσείς τι προτιμάτε; Να καπνίζει το παιδί σας ή να το παίζει στον τζόγο;

Μην απαντάτε!

Απ’ όπου τα αρπάξουμε!