151109 ΕΞΩ-ΘΕΣΜΙΚΟΝ

Το ένα πουλάκι:

Τι χρειάζονται οι θεσμοί και οι διαδικασίες;

Δεν θα ήταν αρκετό να κρίνονται όλα εκ του αποτελέσματος; Να περιμένουμε να δούμε πώς θα λειτουργήσει ένα μέτρο ή «τι πουλιά θα πιάσει» ένας υπεύθυνος και μετά να βγάλουμε τα συμπεράσματά μας;

Γιατί πρέπει να γκρινιάζουμε από πριν και να κατηγορούμε τις κυβερνήσεις ότι δεν σέβονται τους θεσμούς και δεν τηρούν τις διαδικασίες; Μπορεί αυτό που θα μας παρουσιάσουν στο τέλος να είναι πολύ ικανοποιητικό. Μπορεί οι άνθρωποι που επελέγησαν με αντιδεοντολογικό τρόπο να αποδειχθούν καταλληλότατοι για τη θέση…

Σκεφτόμουν όλα τα παραπάνω με αφορμή δυο περιπτώσεις.

Η πρώτη έχει να κάνει με τον περίφημο νόμο για το νέο τηλεοπτικό τοπίο και η δεύτερη με μια συζήτηση την οποία παρακολούθησα, χωρίς να πάρω μέρος.

Θα έχει όμως ενδιαφέρον να δούμε πρώτα ποιοι είναι εκείνοι που ισχυρίζονται ότι ο σεβασμός στους θεσμούς και η τήρηση των διαδικασιών δεν έχουν και τόσο μεγάλη σημασία και πως καλό θα ήταν να κρίνουμε εκ του αποτελέσματος.

Το βρήκατε. Είναι όσοι έχουν λόγους να λειτουργούν έτσι και πρέπει να υπερασπιστούν τις επιλογές τους.

Εγώ θα τους δώσω κι ένα ελαφρυντικό. Ας υποθέσουμε ότι δεν το κάνουν από κακή πρόθεση, αλλά, είτε γιατί δεν έχουν περιθώρια επιλογών, είτε γιατί λειτουργούν κάτω από πίεση, είτε γιατί είναι θύματα των ιδεολογημάτων τους.

Τι συμβαίνει, για παράδειγμα, όταν μια κυβέρνηση θέλει να στελεχώσει με δικούς της ανθρώπους κάποιες θέσεις, αλλά δεν έχει το στελεχιακό δυναμικό με τα απαραίτητα προσόντα;

Τι γίνεται όταν πιστεύει πως τα στελέχη και οι οπαδοί της έχουν το λεγόμενο ηθικό πλεονέκτημα;

Συμβαίνει αυτό ακριβώς που είπαμε πριν. Παρακάμπτει τις διαδικασίες, κάνει πως δεν καταλαβαίνει από δεοντολογία, τοποθετεί ένα «δικό της παιδί» και είναι βέβαια ότι θα… τους κρίνει η Ιστορία. Εκ του αποτελέσματος.

Ας το δούμε πάνω στα παραδείγματα που είπαμε.

Η συζήτηση ανάμεσα σε δυο συνδικαλιστές εκπαιδευτικούς. Ο πρώτος, στέλεχος του ΣΥΡΙΖΑ, υποστηρίζει πόσο δύσκολο είναι να αλλάξουν τα πράγματα στην εκπαίδευση, επειδή φταίνε… οι νοοτροπίες όλων όσων εμπλέκονται.

Το άλλο πουλάκι:

Ο άλλος, παλιά καραβάνα.

«Δηλαδή μέχρι πέρσι έφταιγαν οι υπουργοί και οι κυβερνήσεις και τώρα, ξαφνικά, φταίνε οι νοοτροπίες;», τον ρωτά.

Ο πρώτος απαντάει με μισόλογα και ο άλλος επιτίθεται: «Δηλαδή, παραλάβαμε χάος στην εκπαίδευση;»

«Έτσι ακριβώς είναι», υποστηρίζει ο πρώτος. «Τι να σου κάνει μια κυβέρνηση σε έναν μόνο χρόνο;»

«Θα μπορούσε να δώσει δείγματα γραφής, όχι να τοποθετεί Περιφερειακό Διευθυντή με μηδενικά προσόντα», ξαναλέει ο δεύτερος.

Και τότε πέφτει το επιχείρημα για το οποίο συζητάμε:

«Σε πληροφορώ ότι είναι πολύ καλό παιδί. Περίμενε και θα δεις, θα κριθεί εκ του αποτελέσματος».

Για να πάρει τη σαρκαστική απάντηση από τον συνομιλητή του: «Και η μάνα μου είναι καλό παιδί, όμως δεν έγινε Περιφερειακή Διευθύντρια, έγινε το στέλεχος των ΑΝΕΛ».

Ο οποίος, βλέποντας την αντίδραση να έρχεται, συμπληρώνει: «Ο σεβασμός στις διαδικασίες, τη δεοντολογία και τους θεσμούς δεν είναι χωρίς νόημα. Ξέρεις πόσοι πεφωτισμένοι μονάρχες ήταν καλύτεροι από εκλεγμένους κυβερνήτες; Εμείς όμως δεν είμαστε υπέρ της μοναρχίας. Είμαστε;»

Κάπου εκεί έπαψα να παρακολουθώ την κουβέντα και σκέφτηκα με θλίψη πόσο δύσκολο είναι να είσαι κυβερνητικός συνδικαλιστής. Και μάλιστα μιας κυβέρνησης που, όταν ήταν στην αντιπολίτευση, κήρυττε πως τα πράγματα αλλάζουν «στο δρόμο», πως η ανυπακοή σε ό,τι δεν θεωρούμε σωστό είναι χρέος και έκλεινε και το μάτι στους «χρήστες» της βίας, αν όχι σε όλους, οπωσδήποτε σε εκείνους της… ήπιας.

 «Μας κλέβουν τις ζωές μας», φώναζαν πέρσι τέτοιον καιρό και τώρα πάμε και τις παραδίδουμε μόνοι μας, οικειοθελώς, επειδή… «τότε είχαμε δεξιά κυβέρνηση», όπως ισχυρίστηκε ο συνδικαλιστής της ιστορίας μας, για να εισπράξει το γέλιο όσων παρακολουθούσαν την κουβέντα.

Ας έρθουμε όμως και στη δεύτερη περίπτωση, στις υπερεξουσίες που, κατά γενική ομολογία, δίνει ο νόμος για τις τηλεοπτικές άδειες στον υπουργό Επικρατείας. Ο οποίος μπορεί να αποφασίζει για μια σειρά από κρίσιμα θέματα, όπως ο αριθμός αδειών πανελλήνιας εμβέλειας, χωρίς να ρωτάει ούτε να δίνει λόγο σε κανέναν.

Και ένα τρίτο πουλάκι:

Ποιος σκέφτεται το… αύριο;

Ακόμη κι αν πιστεύεις σ’ αυτό που λέγεται «ηθικό πλεονέκτημα» των δικών σου (και το οποίο αποδείχτηκε αυταπάτη), δεν πρέπει να προβλέψεις και να προστατέψεις τη χώρα από τους… κακούς άλλους; Ποιος εγγυάται ότι πάντοτε θα βρίσκεται στο υπουργείο ένας καλός και δίκαιος (δηλαδή «αριστερός») υπουργός, ο οποίος θα χρησιμοποιεί τις υπερεξουσίες που του δίνει ο νόμος αποκλειστικά προς το συμφέρον της κοινωνίας;

Οι θεσμοί οι διαδικασίες και η δεοντολογία υπάρχουν ακριβώς για να προστατεύουν από εκείνους που θέλουν να χρησιμοποιήσουν την εξουσία προς όφελός τους. Θυμηθείτε ότι οι Αθηναίοι είχαν στη διάθεσή τους το σκληρό μέτρο του εξοστρακισμού. «Χάρη» σ’ αυτό πήραν το δρόμο της εξορίας πολλοί άξιοι άνδρες της πόλης.

Το προτιμούσαν όμως, από το να δοθεί η ευκαιρία σε επίδοξους εχθρούς της δημοκρατίας τους να την εκμεταλλευτούν για πάρουν μεγαλύτερη εξουσία από όση τους επιτρέπονταν. Έτσι πρέπει να σκέφτεται και με τέτοιο πνεύμα να νομοθετεί μια κυβέρνηση που σέβεται τη δημοκρατία. Να δέχεται τον αυτοπεριορισμό, προκειμένου αυτός να λειτουργήσει και σε δύσκολες περιστάσεις.

Όχι… εκ του αποτελέσματος!

 

«Άλλος καιρός ήταν τότες,
άλλος καιρός είναι τώρα»!