160304 ΦΙΛΟΞΕΝΟΝ

Το ένα πουλάκι:

Να δεχτούμε όσους πρόσφυγες χρειάζεται.

Πρέπει να είμαστε περήφανοι ως πολίτες της Δράμας που οι αρχές του τόπου αποφάσισαν αμέσως και ομόφωνα να δεχτούμε και να φιλοξενήσουμε στην πόλη μας έναν σημαντικό αριθμό προσφύγων. Όπως ξέρετε, αυτό, το αυτονόητο πράγμα, δεν έγινε με όλες τις πόλεις της χώρας.

Ωστόσο, το πράγμα δεν είναι προς παρεξήγηση. Αυτά συμβαίνουν και δεν πρέπει να βιαζόμαστε να χαρακτηρίζουμε τους άλλους, επειδή δεν συμπεριφέρονται όπως θα θέλαμε ή όπως εμείς θεωρούμε σωστό.

Δείτε λίγο τι γίνεται με κάποιες χώρες που αποφάσισαν να κλείσουν τα σύνορά τους. Είναι, λέτε, λιγότερο ευαίσθητοι από εμάς; Ή μήπως ακολουθούν κι εκείνοι το γράμμα του Ευαγγελίου;

Θυμίζω πως, όταν ο Ιησούς βρέθηκε «εις τα μεθόρια Τύρου και Σιδώνος» και τον πλησίασε μια γυναίκα «Ελληνίς, Συροφοινίκισσα», παρακαλώντας τον να βγάλει το δαιμόνιο από την κόρη της, εκείνος απάντησε με το περίφημο «ου γαρ εστι καλόν λαβείν τον άρτον των τέκνων και τοις κυναρίοις βαλείν» (Μάρκ. 7, 26-27).

Διότι, εμείς που είμαστε ευαίσθητοι εξαντλούμε την ευαισθησία μας στην παροχή «πρώτων βοηθειών» και… «ταξιδιωτικών εγγράφων». Δεν είναι τυχαίο ότι, μόλις άρχισε να τίθεται το θέμα όχι απλώς της διέλευσης, αλλά της παραμονής κάποιων προσφύγων εδώ, το κλίμα άλλαξε.

Ενώ εκείνοι, οι «σκληρόκαρδοι» ξένοι, εξασφαλίζουν για τους πρόσφυγες που δέχονται στη χώρα τους στέγη, τροφή, εργασία, ασφάλεια και ό,τι άλλο απολαμβάνουν όλοι οι πολίτες του κράτους. Για πόσους όμως μπορούν να το κάνουν αυτό;

Βλέπετε, δεν πρέπει να ξεχνάμε την αρχή της «φέρουσας ικανότητας ενός συστήματος». Τι μας λέει; Ότι κάθε σύστημα μπορεί να δεχτεί ένα όριο εξωτερικών παρεμβάσεων ή ένα συγκεκριμένο είδος και πλήθος αλλαγών και να εξακολουθεί να παραμένει σταθερό, να μην καταρρεύσει. 

Αν ξεπεραστούν αυτά τα όρια τότε η καταστροφή θα είναι τέτοια που θα συμπαρασύρει το παλιό μαζί με το νέο. Υπάρχει ο κίνδυνος η κοινωνία που υποδέχεται τους μετανάστες να μην αντέξει στο βάρος και στην πίεση των αλλαγών και να δημιουργηθούν άλλου είδους προβλήματα.

Το άλλο πουλάκι:

Ποιος θα το ήθελε πραγματικά κάτι τέτοιο;

Έχοντας αυτά στο νου, κάποιοι αρνούνται την παραμικρή βοήθεια. Δεν θέλουν να ακούσουν καν τα λόγια της γυναικός ότι «και τα κυνάρια, υποκάτω της τραπέζης εσθίουσιν από των ψυχίων των παιδίωνν» (Μάρκ. 7, 28). Αυτό το βλέπουμε όχι μόνο στους ξένους, που με απαράδεκτο τρόπο κλείνουν τα σύνορά τους, αλλά και σε πολλούς συμπατριώτες μας.

Οι οποίοι όμως, όσον αφορά τη χώρα μας, έχουν και ένα άλλο δεδομένο. Ποιος τους εγγυάται ότι τα συμφωνημένα θα τηρηθούν; Μπορεί εσύ, ας πούμε, να είσαι πρόθυμος να δεχτείς να φιλοξενήσεις χίλιους πρόσφυγες για έξι μήνες, με όλη σου την καρδιά.

Αυτό το δηλώνεις εγκαίρως, ετοιμάζεσαι όσο καλύτερα μπορείς και φροντίζεις να εξασφαλίσεις σε αυτούς τους ανθρώπους τις καλύτερες δυνατές συνθήκες για την παραμονή τους. Ποιος μπορεί να σε βεβαιώσει ότι οι πρόσφυγες θα παραμείνουν χίλιοι και δεν θα γίνουν τρεις ή πέντε χιλιάδες;

Ποιος εγγυάται ότι ο χρόνος παραμονής θα είναι αυστηρά έξι μήνες και όχι ένα, δύο ή περισσότερα χρόνια; Κι αν η κατάσταση μονιμοποιηθεί; Τι κόστος θα έχει αυτό για τους ίδιους τους πρόσφυγες, αλλά και για τους γηγενείς που δέχτηκαν τόσο πρόθυμα να τους φιλοξενήσουν;

Φυσικά, δεν εννοώ ότι το πρόβλημα μπορεί απλώς να διογκωθεί, εξαιτίας της αύξησης του μεταναστευτικού ρεύματος. Εννοώ, ή μάλλον λέω ευθέως, ότι η ανεξέλεγκτη κατάσταση μπορεί να δημιουργηθεί από τη μια στιγμή στην άλλη χάρη στην ανικανότητα της δικής μας κυβέρνησης.

Της κάθε κυβέρνησης, για να μην παρεξηγηθώ. Απλώς τώρα τυχαίνει (δηλαδή έχουμε την τύχη) να βρίσκεται στο τιμόνι της χώρας ένα πολιτικό προσωπικό που μάλλον δεν διακρίνεται για τις μεγάλες του ικανότητες και τη δυνατότητα να λύνει προβλήματα.

Τι να κάνουμε όμως; Αυτό το δεδομένο έχουμε και με αυτό πρέπει να πορευτούμε. Και ό,τι δεν μπορούν να καταφέρουν οι… καθ’ ύλην αρμόδιοι, όπως έγινε όλα αυτά τα χρόνια, ας το αναλάβουμε εμείς οι απλοί πολίτες. Μπορούμε!

Και ένα τρίτο πουλάκι:

Μήπως υπάρχει και «τρίτος δρόμος»;

Άκουσα πως εκεί, στην Ιταλία, προσπαθούν να βρουν μια λύση που να ικανοποιεί όλες τις πλευρές. Έχουν δεχτεί και φιλοξενούν μικρές ομάδες προσφύγων στα εγκαταλειμμένα χωριά της χώρας, όπου υπάρχουν σπίτια, υποδομές, αλλά και εργασία στα κτήματα που παράτησαν οι κάτοικοι που μετανάστευσαν.

Εκεί, σε μια μικρή κοινότητα τριακοσίων κατοίκων, είναι σχετικά εύκολο να εγκατασταθούν είκοσι ή και τριάντα άνθρωποι, νέοι, που θα δώσουν και λίγη ζωή στον… γερασμένο τόπο. Φαίνεται ότι στη Ιταλία το πείραμα πέτυχε και οι πρόσφυγες έχουν ενσωματωθεί στις κοινότητες υποδοχής.

Από την άλλη, εκφράζονται φόβοι για κάτι τέτοιο. Βάλε, λένε κάποιοι, μερικές δεκάδες μουσουλμάνων σε μια μικρή περιοχή και σε λίγα χρόνια θα έχεις ένα μουσουλμανικό χωριό με μια χριστιανική μειονότητα.

Ή, άλλοι υποστηρίζουν πως τα μικρά ορεινά χωριά έχουν ερημώσει ακριβώς επειδή δεν υπήρχε εκεί «ζωή», δηλαδή οι συνθήκες να ζήσει κάποιος από την παραγωγή του τόπου. Τι είναι αυτό που μας λέει ότι οι πρόσφυγες θα αντέξουν εκεί όπου δεν άντεξαν οι γηγενείς, που είχαν και τις ρίζες τους;

Δύσκολα θέματα. Για την ώρα όμως προέχει η ανακούφιση αυτών των δύστυχων. Ας κάνουμε όλοι ό,τι καλύτερο μπορούμε.

Για τα άλλα έχουμε καιρό.

 

Καλώς να ορίσουν!