160617 ΣΥΓΚΛΟΝΙΣΜΕΝΟΝ

Το ένα πουλάκι:

Τι σημαίνει «συγκλονίζομαι»;

Ας ανοίξουμε ένα καλό λεξικό, για παράδειγμα τον «Δημητράκο». (Εκεί, εμείς, παραδοσιακά και αυθεντικά. Σαν διαφήμιση μπουγάτσας μου ακούγεται αυτό.) Σ’ αυτό το λεξικό θα δούμε ότι το συγκλονίζω = συγκλονώ έχει δύο σημασίες.

Ελάτε να δούμε πρώτα τη δεύτερη: «ταράσσω τι σύσσωμον, εκ βάθρων, συνταράσσω».

Η δεύτερη αυτή εκδοχή παρουσιάζεται ως πρώτη στα σύγχρονα λεξικά, όπως το ΛΚΝ του Ιδρύματος Μανόλη Τριανταφυλλίδη: «ταράζω, κλονίζω κτ. πολύ δυνατά, σείω συθέμελα, συνταράζω. Ως δεύτερη σημασία το λεξικό μάς δίνει μια μεταφορά: «προκαλώ πολύ έντονη συγκίνηση, βαθιά ψυχική ταραχή, αναστάτωση».

Έχει μάλιστα και ένα παράδειγμα που ταιριάζει απόλυτα στην περίπτωση για την οποία θα συζητήσουμε: «Η είδηση της δολοφονίας συγκλόνισε το πανελλήνιο».

Αυτό, σε συνδυασμό με την πρώτη σημασία της λέξης στου «Δημητράκου», μπορούν να μας οδηγήσουν μακριά.

Πώς είπατε; Ξεχάσαμε να την πούμε; Το κάνουμε αμέσως: «επιφέρω εις συνωθούμενον πλήθος σύγχυσιν (!)

Αυτή η σύγχυση στο συνωθούμενο (στα κανάλια, στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, στο διαδίκτυο…) πλήθος, μαζί με την έντονη συγκίνηση και την βαθιά ψυχική ταραχή, είναι που μας προβληματίζουν ιδιαίτερα.

Ωραία. Όλα αυτά (μας) συμβαίνουν. Και ύστερα; Τι γίνεται όταν περάσει ο συγκλονισμός, ή όταν αντικατασταθεί από εκείνον που θα μας προκαλέσει η επόμενη περίεργη ή ασυνήθιστη είδηση; Τι είναι αυτό που μας μένει, σε τι αλλάζουμε μετά από ένα τέτοιο συγκλονιστικό γεγονός;

Θα καταλάβατε, φαντάζομαι, ότι αναφέρομαι στη δολοφονία του 14χρονου παιδιού από συνομήλικό του, από φίλο του, όπως ο ίδιος ο δράστης ομολόγησε. Η είδηση της δολοφονίας, όπως θα έλεγε και το ΛΚΝ, συγκλόνισε το πανελλήνιο. Δηλαδή; Τι ακριβώς (μας) προκάλεσε;

Αν το μόνο που κατάφερε είναι να μας κάνει να στηνόμαστε στις οθόνες μας ψάχνοντας για περισσότερες λεπτομέρειες, τότε μάλλον δεν συγκλόνισε εμάς, αλλά κέντρισε έντονα την περιέργειά μας.

Αν όμως μας έκανε να ξανασκεφτούμε ορισμένα ζητήματα σχετικά με την ανατροφή των παιδιών μας, τότε ίσως να μας συγκλόνισε πράγματι. Αν μάλιστα δεν μας επέτρεψε να παραμείνουμε στη σκέψη, αλλά μας οδήγησε και σε αποφάσεις, τότε… ίσως χρειαστεί να προσθέσουμε και νέα σημασία στο λήμμα.

Το άλλο πουλάκι:

Από τι είδους σπίτια βγαίνουν τέτοια παιδιά;

Ας μου συγχωρεθεί λίγο το απόλυτο του ύφους, ξέρω ότι στην αγωγή ενός παιδιού συντελούν πολλοί παράγοντες πέρα από το σπίτι, το Σχολείο, ο κοινωνικός περίγυρος, η Εκκλησία, οι παρέες, τα παιχνίδια και τα θεάματα, ηλεκτρονικής κυρίως μορφής, τα βιβλία που (πιθανόν) διαβάζει…

Όλα αυτά και πολλά άλλα παίζουν μικρό ή μεγαλύτερο ρόλο στη διαμόρφωση της προσωπικότητάς του. Όμως, αν το καλοσκεφτούμε, όλα αυτά μπορεί να τα ελέγξει και να τα νοηματοδοτήσει η ανατροφή που παίρνει από την οικογένειά του.

Δηλαδή ο βαθμός στον οποίο θα επιδράσουν πάνω σε ένα παιδί όλοι οι άλλοι παράγοντες, η επιρροή που θα του ασκήσουν και ο τρόπος που θα το διαμορφώσουν εξαρτώνται από το πώς θα προετοιμάσει το έδαφος και ο βαθμός που θα το επιτρέψει η οικογένειά του.

Είτε με την παρουσία, είτε με την απουσία της. Στη συγκεκριμένη περίπτωση φαίνεται πως η οικογένεια του παιδιού – θύτη ήταν παρούσα, αλλά με έναν λανθασμένο τρόπο. Και αυτό ακριβώς είναι που θα έπρεπε να μας απασχολήσει.

Διότι, τέτοιου είδους ανατροφή δίνουν στα παιδιά τους πολλές οικογένειες, χωρίς βεβαίως να τα οδηγούν όλες σε ανάλογες ενέργειες. Πάντοτε υπεισέρχεται και ο απρόβλεπτος παράγοντας, «η κακιά η ώρα», που λέει και ο λαός μας.

Ποια είναι όμως τα χαρακτηριστικά της συγκεκριμένης ανατροφής. Από τις πληροφορίες που έχουμε, αλλά και από την εμπειρία μας από άλλες περιπτώσεις, μπορούμε να εντοπίσουμε τα βασικά της στοιχεία.

Η ανατροφή αυτή ετοιμάζει το παιδί να γίνει «άντρας σωστός», με την έννοια που αυτός υπάρχει στο μυαλό πολλών γονιών, περισσότερο πατεράδων, κυρίως σε αγροτικές περιοχές της χώρας. Η σχετική προετοιμασία περιλαμβάνει την ενασχόληση με όλα όσα πρέπει να ενδιαφέρουν έναν «άντρα», από την πρώτη παιδική ακόμη ηλικία.

Ξέρω γονείς (συγκεκριμένα πατέρα)) που αγόρασαν «γουρούνα» στο παιδί τους, όταν ήταν ακόμη στο νηπιαγωγείο –προσοχή, όχι για να το εκπαιδεύσουν σωστά και να το κάνουν οδηγό αγώνων, αλλά.. μαγκάκι!

Άλλους που επιτρέπουν στα παιδιά τους να οδηγούν τρακτέρ, που τα παίρνουν μαζί τους στο κυνήγι και τους μαθαίνουν να χειρίζονται πυροβόλα όπλα, που τα μαθαίνουν να σφάζουν οικόσιτα ζώα, που καμαρώνουν όταν τα βλέπουν να «εκτελούν» ένα ερπετό, ακόμη κι ένα αδέσποτο ζώο.

Και ένα τρίτο πουλάκι:

Ε, μετά τι περιμένεις;

Με τέτοιου είδους ανατροφή, πάντοτε το αποτέλεσμα θα είναι δυσάρεστο. Επειδή παίζει μεγάλο ρόλο και ο χαρακτήρας ενός παιδιού (μαζί με τους άλλους παράγοντες που είπαμε ότι το διαμορφώνουν), αν αυτό είναι ευαίσθητο, πιθανότατα θα υποφέρει το ίδιο. Αν είναι ένα πιο σκληρό παιδί, ίσως κάνει κάποιους άλλους να υποφέρουν.

Τι πρέπει και τι μπορεί να γίνει;

Δυστυχώς, όχι και πολλά πράγματα. Χρειάζεται πάντως περισσότερη επαγρύπνηση και μεγαλύτερες δυνατότητες παρέμβασης από αρμόδιους φορείς (Σχολείο, Εκκλησία, κοινωνικές υπηρεσίες…) που εμπλέκονται στη διαπαιδαγώγηση.

Σίγουρα απαιτείται μεγαλύτερη ενημέρωση των γονέων, αλλά και όσων σκοπεύουν να αποκτήσουν παιδιά, διότι είναι πολλοί εκείνοι που το κάνουν χωρίς την παραμικρή -δεν θα πω γνώση- αλλά συναίσθηση της ευθύνης που αναλαμβάνουν.

Γενικά, αν η κοινωνία, με τις οργανωμένες δομές της, δεν δει το κάθε παιδί σαν να είναι δικό της αυριανό μέλος, αλλά απλά το θεωρεί… περιουσία (έχει σχέση και με το περιούσιος) των γονιών του, τότε φοβάμαι ότι θα συγκλονίζεται όλο και πιο συχνά.

Βλέπε, άκου, σιώπα!