160624 ΑΡΙΣΤΟΝ

Το ένα πουλάκι:

Έπεσε μπόλικο ρετσίνι!

Θα έχετε προσέξει, φίλοι μας, ότι ποτέ δεν σχολιάζουμε δηλώσεις οι οποίες αποκόπτονται από ένα κείμενο και γίνονται σύνθημα και ευκαιρία για επίθεση στον άνθρωπο που τις έκανε. Δεν είπαμε, για παράδειγμα, κάτι για το «λεφτά υπάρχουν» ή για το «η αριστεία είναι ρετσινιά».

Ο λόγος που κρατάμε μια τέτοια στάση είναι προφανής. Είναι πολύ εύκολο να απομονώσεις μια φράση και να της δώσεις εσύ νόημα που πιθανότατα δεν έχει, μέσα στο κείμενο και τα συμφραζόμενα που διατυπώθηκε.

Έπειτα, με βάση το συγκεκριμένο, αυθαίρετο συχνά, νόημα, σχεδιάζεις μια επίθεση που στόχο έχει όχι μόνο την αποδόμηση της φράσης, αλλά και του ίδιου του ομιλητή. Του επιτίθεσαι με χαρακτηρισμούς που δεν προκύπτουν από πουθενά, ούτε από το υπόλοιπο κείμενο της ομιλίας του, ούτε από τη γενικότερη πορεία του.

Το καλό είναι ότι, επειδή τα πρόσωπα που δέχονται την επίθεση είναι συνήθως πολιτικοί, υπάρχουν ένα σωρό ευκαιρίες να τους κάνες κριτική, τόσο για δηλώσεις, κυρίως όμως για το έργο τους. Δεν συντρέχει κανένας λόγος, πέρα ίσως από τη δική σου αδυναμία, να εστιάζεις σε παρατραβηγμένους… στόχους.

Το κακό είναι ότι η «κριτική» αυτή στην αποκομμένη και κακώς ερμηνευμένη φράση επαναλαμβάνεται και πολλαπλασιάζεται από χρήστες του διαδικτύου. Οι οποίοι δεν μπαίνουν καν στον κόπο να διαβάσουν ολόκληρο το κείμενο της ομιλίας, αλλά μένουν στην έτοιμη επίθεση, την οποία υιοθετούν άκριτα.

Προχθές δημοσιεύτηκε μια ενδιαφέρουσα έρευνα, η οποία δείχνει ότι το 60% των συνδέσμων που… αναμεταδίδουν οι χρήστες του διαδικτύου, δεν έχουν κάνει τον κόπο να τους ανοίξουν πριν οι ίδιοι!

Επίσης λέει ότι δίνουν μεγαλύτερη σημασία (εννοείται οι χρήστες, όχι οι σύνδεσμοι) σε μια «είδηση» όπως αυτή αναμεταδίδεται από κάποιον γνωστό τους, παρά όπως τη δημοσίευσε αρχικά το πρακτορείο ειδήσεων.

Μέσα σ’ αυτό το κλίμα, καταλαβαίνεται γιατί αποφεύγουμε να σχολιάζουμε αποκομμένες εκφράσεις.

Το άλλο πουλάκι:

Σήμερα όμως θα πούμε για… τη ρετσινιά.

Πώς θα γίνει αυτό, χωρίς να επιτεθούμε στο πρώην υπουργό της Παιδείας που τόσες ριπές δέχτηκε για τη συγκεκριμένη φράση του, σχετικά με την αριστεία; Πρώτα πρώτα θα δεχτούμε την απάντηση που έδωσε ο ίδιος, ότι η φράση λέχτηκε εν τη ρύμη του λόγου του, ήταν υπερβολική και (κακώς) έγινε σύνθημα.

Έπειτα θα σας μιλήσουμε για την αυθεντική ρετσινιά και τέλος θα έρθουμε στο θέμα μας που αυτή την εβδομάδα, λόγω και της γιορτής (αργίας) του Αγίου Πνεύματος, ήταν τα Σχολεία, οι μαθητές και οι επιτυχίες τους.

Τι ακριβώς είναι η ρετσινιά και γιατί χρησιμοποιούμε την φράση «του κόλλησαν τη ρετσινιά», για κάποιον που  του αποδόθηκε μια μομφή από την οποία δυσκολεύεται να απαλλαγεί; 

Στη Λακωνία, οι πρακτικοί θεραπευτές, χρησιμοποιούσαν ένα (πρωτοποριακό) είδος εμπλάστρου για πόνους και κρυολογήματα. Έκοβαν ένα κομμάτι από δέρμα γίδας και το τοποθετούσαν στο πονεμένο μέρος, κολλώντας το με ρετσίνι από πεύκο.

Ε, όταν έφτανε ο καιρός να το απομακρύνουν, αυτό πονούσε υπερβολικά και αποκολλιόταν με μεγάλη δυσκολία. Έτσι γεννήθηκε η φράση για χαρακτηρισμούς ή κατηγορίες από τις οποίες είναι πολύ δύσκολο να απαλλαγεί κανείς.

Τώρα, πώς ήρθαν και έδεσαν όλα αυτά με το θέμα που συζητάμε αυτές τις μέρες; Μας ήρθαν συνειρμικά στον νου, όταν διαβάσαμε στα ΧΡΟΝΙΚΑ τα ονόματα των παιδιών που αρίστευσαν σε Λύκειο της πόλης μας.

Κατ’ αρχάς, προς αποφυγήν παρεξηγήσεων, να πούμε συγχαρητήρια στα παιδιά και στους γονείς τους για τις πραγματικά υψηλές βαθμολογίες που επέτυχαν. Αυτό είναι το ένα δεδομένο και κανείς δεν μπορεί να το αμφισβητήσει, αφού οι μαθητές των Λυκείων είναι από τους σκληρότερα εργαζόμενους στη χώρα.

Από την άλλη όμως, δεν σας έκανε κι εσάς εντύπωση ο πολύ μεγάλος αριθμός των αριστούχων; Στην Γ΄ Λυκείου, περισσότεροι από πενήντα μαθητές έβγαλαν βαθμό πάνω από 19! Από ένα μόνο Λύκειο της πόλης!

Και ένα τρίτο πουλάκι:

Προφανώς είναι οι καλύτεροι του Σχολείου.

Πώς γίνεται όμως ένας μαθητής να είναι τόσο καλός που να παίρνει 20 σε όλα ή σχεδόν σε όλα τα μαθήματα του Σχολείου; Μήπως το παρακάνουν και οι καθηγητές λίγο μα τις βαθμολογίες;

Ένας μαθητής με τέτοια βαθμολογία υποτίθεται ότι κατέχει πλήρως την ύλη της τάξης του, σε όλα τα μαθήματα. Ό,τι και να τον ρωτήσεις στα προφορικά, ότι και να του βάλεις να γράψει, θα απαντήσει ολόσωστα.

Γίνεται; Υπήρχαν και στα δικά μας τα χρόνια μαθητές που… έπιαναν πουλιά στον αέρα και που στη συνέχεια διέπρεψαν στις σπουδές τους, όμως ούτε τόσοι πολλοί ήταν, ούτε τόσο μεγάλους βαθμούς είχαν.

Μαθαίνω ότι φέτος δεν μέτρησε και ο βαθμός των Πανελληνίων Εξετάσεων στη διαμόρφωση του απολυτηρίου. Διαφορετικά θα έπρεπε να υποθέσουμε ότι όλοι αυτοί οι μαθητές έγραψαν άριστα σε όλα τα πανελλαδικώς εξεταζόμενα μαθήματα.

Το Σχολείο, λοιπόν, το κάθε Σχολείο και οι εκπαιδευτικοί του, είναι αυτοί που πολύ γενναιόδωρα αξιολογούν και βαθμολογούν τα παιδιά, δημιουργώντας μια «μαγική εικόνα», έναν πληθωρισμό αριστούχων. Κι αυτό είναι κάτι που δεν ξεκινά από το Λύκειο, αλλά καταλήγει εκεί.

Γιατί; Για ποιο λόγο οι δάσκαλοι και οι καθηγητές βαθμολογούν τόσο… μπερεκετλίδικα; Υπάρχουν πολλές απαντήσεις, με κυριότερη εκείνη τού να έχουν οι εκπαιδευτικοί το κεφάλι τους ήσυχο.

Αυτό όμως αποτελεί σύμπτωμα αλλά και αίτιο της στρέβλωσης του εκπαιδευτικού μας συστήματος και έτσι δημιουργείται ένας φαύλος κύκλος, από τον οποίο είναι πολύ δύσκολο να βγούμε.

Ακόμη κι αν έχουμε χιλιάδες αριστούχους.

 Ρετσινιά, ξερετσινιά…!