170907 ΣΗΜΑΙΟΦΟΡΟΝ-4

Το ένα πουλάκι:

Τι κακό έχει η κλήρωση;

Κανένα απολύτως, βιάζομαι να απαντήσω. Το ερώτημα όμως είναι ελλιπές, διότι δεν μας λέει σε τι είδους κλήρωση αναφερόμαστε -προκειμένου να προφασίσουμε για ποιο πράγμα;

Φυσικά μιλάμε για την κλήρωση του σημαιοφόρου, και όσοι την υπερασπίστηκαν, μεταξύ άλλων επιχειρημάτων επικαλέστηκαν και την πρακτική που ίσχυε στην αρχαία Αθήνα, όπου γινόταν κλήρωση για σημαντικότατες θέσεις.

Επειδή όμως το θέμα δεν είναι τόσο απλό, ελάτε να το δούμε κάπως πιο αναλυτικά. Ασφαλώς και υπήρχε η πρακτική της κλήρωσης στην αρχαία αθηναϊκή δημοκρατία. Μπορούμε όμως να βρούμε αναλογίες με την κλήρωση για την (τιμητική) θέση του σημαιοφόρου;

Μπορούμε, λέω εγώ. Αν όμως το ψάξουμε -και θα το ψάξουμε λίγο στη συνέχεια- θα δείτε πως το επιχείρημα «συνέβαινε εκεί και τότε, γιατί όχι εδώ και τώρα;» μάλλον στρέφεται κατά όσων το επικαλούνται.

Πρώτα πρώτα, οι θέσεις οι οποίες κληρώνονταν στην αθηναϊκή δημοκρατία ήταν συνήθως πολλές, τόσες που, πρακτικά, μπορούσαν να τις καταλάβουν όλοι οι πολίτες. Αυτό, σε συνδυασμό με την εναλλαγή στα αξιώματα, έδινε τη δυνατότητα στον καθένα να ασκήσει για κάποιο διάστημα μια εξουσία.

Ο σημαιοφόρος κληρώνεται άπαξ. Ακόμη κι αν αποδειχθεί «ανάξιος» μιας τέτοιας τιμής (θα πούμε στη συνέχεια τι μπορεί να σημαίνει αυτό), δεν είναι δυνατόν να… ανακληθεί, αφού η «θητεία» του θα έχει ήδη λήξει.

Ήταν όμως, ακόμη και στην αρχαία Αθήνα, όλοι άξιοι και ικανοί να… κληρωθούν σε κάποιο αξίωμα; Και δεν μιλώ απλώς για εκείνους που δεν είχαν (αποκτήσει) το δικαίωμα του πολίτη. Προκειμένου να έχει κάποιος το δικαίωμα να κληρωθεί έπρεπε να περάσει από σαράντα κύματα.

Να αποδείξει ότι είχε υπηρετήσει τη θητεία του και είχε πάρει μέρος στις εκστρατείες της πόλης. Να αποδείξει ότι πλήρωνε τακτικά τους φόρους που του αναλογούσαν. Ότι ποτέ δεν είχε καταδικαστεί για ατιμωτικό αδίκημα…

Λίγα είναι;

Έπρεπε ακόμη να αποδείξει, ενώπιον πάντα της Βουλής και των Δικαστηρίων, ότι είναι ευσεβής, ότι σέβεται και τιμά τους γονείς του και ότι δεν έχει σπαταλήσει την πατρική του περιουσία!

Δηλαδή, προκειμένου να έχει το δικαίωμα να κληρωθεί κάποιος στα αξιώματα της πόλης έπρεπε να είναι εντάξει στις υποχρεώσεις του απέναντι σ’ αυτήν, αλλά και άξιος διαχειριστής των δημοσίων πραγμάτων.

Το άλλο πουλάκι:

Έτσι (θα) γίνεται με τους σημαιοφόρους;

Καλή και άγια, και για πολλούς «δίκαιη» η κλήρωση. Δεν θα έπρεπε όμως κάποιος, προκειμένου να έχει δικαίωμα να πάρει μέρος στη διαδικασία, να «αποδείξει» ότι είναι εντάξει στις υποχρεώσεις του απέναντι στο Σχολείο;

Να ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις που αυτό θέτει, τόσο του γνωστικού τομέα, κυρίως όμως των προτύπων συμπεριφοράς; Είναι σωστό να εκπροσωπεί το Σχολείο κάποιος που μονίμως δημιουργεί προβλήματα, που βασανίζει τους συμμαθητές του και ταλαιπωρεί τους δασκάλους του;

Διότι ο σημαιοφόρος αυτό ακριβώς κάνει. Εκπροσωπεί το Σχολείο. Όχι μόνο τη στιγμή που περνά μπροστά από τους επισήμους, αλλά και κατά τη διάρκεια της Δοξολογίας, το διάστημα που περιμένει μαζί με άλλους την έναρξη της παρέλασης, ακόμη και μετά το πέρας αυτής.

Θυμάμαι πάντοτε τα λόγια μιας καλής δασκάλας, καθώς προσπαθούσε να συνετίσει τους μαθητές της και να τους δείξει τις επιπτώσεις που έχει η συμπεριφορά τους –επιπτώσεις που δεν αντιλαμβάνεται κάποιος με το πρώτο:

«Αν κάνουν κάποιοι μια απρέπεια, αν πουν μια ανοησία μέσα στην τάξη, θα πούμε την έκαναν ο τάδε και ο δείνα, με το όνομά τους, επειδή τους ξέρουμε όλοι. Αν την κάνουν έξω στην αυλή, θα πουν την έκαναν τα παιδιά της Ε΄ τάξης.

Αν βρισκόμαστε στον κινηματογράφο ή στους αγώνες όπου υπάρχουν και άλλα Σχολεία, θα πουν ότι την έκαναν οι μαθητές του Σχολείου μας. Και αν είμαστε σε εκδρομή, σε άλλο νομό, θα πουν ότι φέρθηκαν με απρέπεια τα παιδιά της Δράμας.

Είναι δυνατόν κάποιος, επειδή λειτουργεί πέρα από κανόνες και χωρίς να σκέφτεται τις συνέπειες, να προβάλλει την τάξη, το Σχολείο, ακόμη και ολόκληρο τον νομό μας;»

Και ένα τρίτο πουλάκι:

Δουλειές του ποδαριού!

Ή απλώς, δουλειές ανθρώπων που και σχέση δεν έχουν με την σχολική πραγματικότητα και επιδερμικά, αλλά και ιδεοληπτικά, έχουν εκλάβει τα πορίσματα της Παιδαγωγικής και της Κοινωνιολογίας της Εκπαίδευσης.

Κακά τα ψέματα, φίλοι μου. Κάθε κοινωνία, μικρή ή μεγαλύτερη, έχει ανάγκη κάποια ανθρωπολογικά πρότυπα, προκειμένου αυτά να λειτουργούν ως δείκτες για τα μέλη της. Το ίδιο και μια σχολική τάξη.

Αυτά τα πρότυπα πρέπει να επιβραβεύονται, να προβάλλονται και να ενισχύονται, ώστε και τα ίδια να απολαμβάνουν το αίσθημα της δικαίωσης, αλλά και λειτουργούν παρελκυστικά για τους υπόλοιπους.

Υπάρχουν μαθητές που ξεχωρίζουν. Σε όλα. Αυτοί που πολύ εύστοχα αποκαλούνται «η χαρά της δασκάλας». Με το προηγούμενο σύστημα, όταν πολλοί δάσκαλοι απέφευγαν να αναλάβουν τις ευθύνες τους και αρίστευαν οι πάντες, αδικούνταν.

Με το νέο, αυτό της κλήρωσης μεταξύ όλων, το Σχολείο μοιάζει να τους χλευάζει και να τους προκαλεί. Μοιάζει να τους λέει «είστε κορόιδα», όπως ακριβώς κάνει και η κοινωνία μας στα πιο εργατικά, συνεπή, υπεύθυνα και αξιοπρεπή μέλη της.

Υπ’ αυτή την έννοια, μπορεί πράγματι το Σχολείο τής ριζοσπαστικής Αριστεράς, το Σχολείο όπου «η Αριστεία αποτελεί ρετσινιά» και η σημαία δίνεται στους τυχερούς, να προετοιμάζει καλύτερα τους αυριανούς πολίτες αυτής της χώρας.

Τόσα ριζοσπαστικά μυαλά εκεί στο υπουργείο...

Δεν μπορεί, κάτι παραπάνω θα ξέρουν!

 Ένα Σχολείο για την κοινωνία!