180309 ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΟΦΙΛΟΝ

Το ένα πουλάκι:

Ασπάλαθος!

Για να πω την αλήθεια, αυτό το φυτό το έμαθα με αφορμή το ποίημα του Γιώργου Σεφέρη «Επί Ασπαλάθων», το τελευταίο ποίημά του, στο οποίο μιλά για την τιμωρία των τυράννων∙ βλέπετε το έγραψε τον Μάρτιο του 1971.

Το ποίημα δημοσιεύτηκε στο ΒΗΜΑ, τον Σεπτέμβριο της ίδιας χρονιάς, τρεις μέρες μετά τον θάνατο του ποιητή. Εμείς το γνωρίσαμε αργότερα, στα φοιτητικά μας χρόνια. Μαζί μ’ αυτό και τον Ασπάλαθο.

Πρόκειται για έναν θάμνο, με πολλά αγκάθια, που ανθίζει τέτοια εποχή και βγάζει κάτι όμορφα κίτρινα λουλούδια. Λένε ότι το όνομά του προέρχεται από μια άγνωστη προελληνική γλώσσα της Μεσογείου.

Περιγράφεται από τον Πεδάνιο Διοσκουρίδη (40-90 μ. Χ.), στο πεντάτομο έργο του «Περί ύλης ιατρικής», όμως είναι περισσότερο γνωστό από το απόσπασμα του Πλάτωνα από την «Πολιτεία», απόσπασμα που ενέπνευσε και τον Σεφέρη.

Εκεί ο Πλάτωνας μιλάει για τον Αριδαίο, τύραννο σε μια πόλη της Παμφυλίας, ο οποίος σκότωσε τον πατέρα και τον αδελφό του, βρήκε όμως γι’ αυτό σκληρή τιμωρία στον κάτω κόσμο. Δεμένο χειροπόδαρα τον έγδαραν και τον έσερναν πάνω σε ασπαλάθους.

Ο Γιώργος Σεφέρης, βλέποντας σε μια εκδρομή, ανήμερα του Ευαγγελισμού, στο Σούνιο, τους ασπάλαθους να δείχνουν «έτοιμα τα μεγάλα τους βελόνια / και τους κίτρινους ανθούς», θυμάται το απόσπασμα από τον Πλάτωνα.

Επιστρέφοντας το βράδυ στο σπίτι του, το αναζητά και μας το μεταφέρει, θυμίζοντάς μας με ποιο τρόπο «στον κάτω κόσμο πλέρωνε τα κρίματά του / ο Παμφύλιος Αριδαίος ο πανάθλιος Τύραννος».

Το ερώτημα είναι πώς και το θυμηθήκαμε εμείς σήμερα. Θα σας το πω, γιατί αξίζει τον κόπο να το συζητήσουμε. Ο Ασπάλαθος είναι μια ομάδα ποδοσφαίρου στην ερασιτεχνική κατηγορία των Χανίων.

Μια ομάδα με πολύ ενδιαφέρουσα ιστορία. Όταν λέμε ιστορία, μην πάει ο νους σας δεκαετίες πίσω, ούτε καν χρόνια. Πρόκειται για ομάδα η οποία φύτρωσε, όπως ο θάμνος από τον οποίο πήρε το όνομά της, πέρσι το καλοκαίρι.

Φέτος, δηλαδή, διανύει το πρώτο της πρωτάθλημα και τα πάει πάρα πολύ καλά. Όχι, δεν είναι ψηλά στη βαθμολογία, τα πάει καλά σε σχέση με τους στόχους που έχει βάλει. Είναι μέσα σε όλους, όπως λένε και στην ποδοσφαιρική γλώσσα.

Το άλλο πουλάκι:

Ποιοι είναι οι στόχοι τους;

Όσο παράξενο και να ακούγεται για μια ποδοσφαιρική ομάδα, στόχος τους είναι να… παίξουνε μπαλίτσα. Χαλαρά, χωρίς άγχος, να παίξουν για να ευχαριστηθούν, όπως κάναμε παιδιά στις αλάνες.

Άλλος στόχος είναι να μπορέσουν να παρουσιάσουν ένα σύνολο το οποίο έχει αυτοοργανωθεί και διοικείται από τη γενική συνέλευση των μελών του, όπου παίρνονται όλες οι αποφάσεις, όχι κατά πλειοψηφία, αλλά ομόφωνα!

Να παραμείνουν μια παρέα που παίζει μπάλα, περνάει καλά, απολαμβάνει τις μπύρες και τα σουβλάκια στο τέλος του αγώνα και δεν έχει κανένα άγχος για τη νίκη και τη βαθμολογική εξέλιξη της ομάδας.

Αν έρθουν, καλώς. Αν όχι, δεν τρέχει και τίποτε. Βλέπουμε δηλαδή μια ομάδα που προβάλλει εντελώς διαφορετικά πρότυπα από εκείνα που έχουν καθιερωθεί στον χώρο του ποδοσφαίρου, δυστυχώς και στο ερασιτεχνικό επίπεδο.

Την ώρα που όλοι κυνηγούν τη νίκη και μόνον αυτή, την ώρα που θυσιάζουν τα πάντα για ένα καλό αποτέλεσμα, για μια καλύτερη θέση στη βαθμολογία, η ομάδα του Ασπαλάθου προτείνει μια διαφορετική αντιμετώπιση.

Διαβάζουμε στη σελίδα τους: «Ξεκινώντας με ομάδα ποδοσφαίρου ανδρών –και με απώτερο σκοπό τη δημιουργία κι άλλων τμημάτων στο μέλλον– θέλουμε να σπείρουμε και εμείς το μικρόβιο μιας διαφορετικής έννοιας του αθλητισμού στην πόλη που ζούμε.

Αυτό σημαίνει ότι αυτο–οργανώνουμε τις προπονήσεις μας με συλλογικό τρόπο, είμαστε ενάντια στην εμπορευματική μορφή του αθλητισμού γενικότερα, εναντιωνόμαστε στην ιεραρχία λειτουργώντας με οριζόντιες διαδικασίες». 

Εκείνο όμως που έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον είναι η συμπεριφορά των φιλάθλων της ομάδας, η οποία βρίσκεται στο ίδιο μήκος κύματος με αυτή των ποδοσφαιριστών και, εννοείται, έξω από τα καθιερωμένα.

Και ένα τρίτο πουλάκι:

Φίλαθλοι και όχι οπαδοί.

Πρώτα πρώτα καλαμπουρίζουν στο κάθε παιχνίδι, βγάζοντας σατυρικά και αυτόσαρκαστικά συνθήματα που σκορπούν γέλιο ακόμη και στους αντιπάλους: «Τα καλύτερά μας γκολ δεν τα έχουμε φάει ακόμη»!

Πανηγυρίζουν με τις επιτυχίες της ομάδας τους, δεν ξεχνούν όμως και να χειροκροτούν εκείνες των αντιπάλων. Και, φυσικά, προσκαλούν παίκτες και φιλάθλους να τους κάνουν συντροφιά στο τσιμπούσι που στήνεται στο τέλος του ματς.

Δεν είναι όμως αφελείς. Έχουν σαφή πολιτικό προσανατολισμό, που τους τοποθετεί απέναντι σε κάθε είδους φασισμό, τοποθέτηση που δεν έχουν αντίρρηση να την πληρώνουν με τιμωρία της ομάδας τους, όταν αναρτούν πανό με… πολιτικά συνθήματα.

Όπως όταν πήγαν για αγώνα στην Κάντανο, χωρίο το οποίο έκαψαν οι ναζί στις 3 Ιουνίου το 1941, εκτελώντας 180 κατοίκους, και ανάρτησαν πανό που έλεγε: «Την Κάντανο, τα Ανώγεια, τα κάψαν οι ναζί, φασίστες δεν χωράνε σ’ ολόκληρη τη γη».

Ο διαιτητής διέκοψε το ματς και τώρα περιμένουν την απόφαση για την τιμωρία τους. Στο μεταξύ, ανέβασαν στο φέισμπουκ και είδαμε κι εμείς τις επιγραφές που τοποθέτησαν οι Γερμανοί μετά την καταστροφή του χωριού.

Τι σας λέγαμε τις προηγούμενες μέρες; Αν θέλεις να αλλάξεις κάτι στον κόσμο, δεν χρειάζεται να σπάζεις και να ρημάζεις. Δείξε στην πράξη πώς εννοείς αυτή την αλλαγή.

Ε, ο Ασπάλαθος έχει άποψη για το ποδόσφαιρο (και όχι μόνο) και την θέτει στην κρίση όλων μας.

Γκολ στη βλακεία!