121003 ΑΝΤΙΓΡΑΦΙΚΟ

Το ένα πουλάκι:

Μια και μιλάμε για το διαδίκτυο…

Όπου ο καθένας μπορεί να κόψει και να ράψει με τεράστια ευκολία, κυρίως όμως να αντιγράψει κείμενα, εικόνες, βίντεο, χωρίς να ζητήσει την άδεια κανενός.

Θα μου πείτε, τίνος την άδεια να ζητήσεις;

Πώς ξέρεις και από πού να ψάξεις να βρεις ποιος ήταν ο πρώτος που έγραψε ένα κειμενάκι, ώστε να ζητήσεις την άδειά του, ή, στην χειρότερη περίπτωση, να τον αναφέρεις ως πρώτο διδάξαντα.

Λέγαμε και χθες ότι ο ένας αντιγράφει τον άλλο με τόση ευκολία και τέτοια ταχύτητα, που είναι αδύνατον να εντοπιστεί από πού πρωτοξεκίνησε ένα κείμενο, ένα σχόλιο, μια είδηση…

Αφήστε που, μέσα σ’ αυτόν τον κυκεώνα της αντιγραφής, πολλά πράγματα αλλάζουν στη διαδρομή, μετά από παρεμβάσεις των ενδιάμεσων αντιγραφέων κι έτσι συχνά ένα κείμενο μπορεί να καταντήσει αγνώριστο μέσα σε λίγες μέρες.

Καταλαβαίνετε ότι, για να λειτουργήσει αυτό το πράγμα θα πρέπει όλοι, μα όλοι, να τηρούν τους κανόνες δεοντολογίας και να αναφέρουν από πού βρήκαν τι.

Αυτό δεν είναι δυνατόν να συμβεί!

Εξάλλου το διαδίκτυο πολύ σωστά το παρομοιάζουν με ένα παγκόσμιο χωριό, όπου τα διάφορα «κουτσομπολιά» ταξιδεύουν από στόμα σε στόμα και δεν είναι καθόλου εύκολο ούτε να μεταφερθούν πιστά, ούτε να βρεθεί ποιος είναι εκείνος που τα ξεκίνησε.

Ε, ένα τέτοιο κλίμα χωριού ή επαρχιακής πόλης μπορείτε να το μεταφέρετε στο χώρο του διαδικτύου και θα καταλάβετε το μέγεθος του προβλήματος.

Τι θυμήθηκα τώρα;

Είχαμε έναν συμμαθητή, ο οποίος απομνημόνευε «τσιτάτα» και τα χρησιμοποιούσε στις εκθέσεις του, προκειμένου να τεκμηριώσει μια άποψη που ανέπτυσσε.

Είχε φτάσει, λοιπόν, σε ένα ανώτερο στάδιο, που τα «τσιτάτα» αυτά τα χρησιμοποιούσε και στον προφορικό του λόγο, υποστηρίζοντας μάλιστα ότι… είναι δικά του.

Μια φορά είπε σε έναν φίλο με τον οποίο μάλωναν «διαφωνώ μ’ αυτά που λες αλλά θα υπερασπιστώ το δικαίωμα να τα λες» κι όταν εκείνος γέλασε ο αντιγραφέας ισχυρίστηκε μπροστά σε όλους ότι ήταν αυθεντική δική του ιδέα.

Το άλλο πουλάκι:

Μπορεί και να ήταν!

Γιατί, στο κάτω κάτω, τι είναι οι ιδέες του καθενός από εμάς; Άμα αναζητήσεις την ουσία, την αρχή των σκέψεών μας, πόσες αυθεντικά δικές μας θα βρεις.

Και, τι σημαίνει αυθεντικά δικές μας;

Όλοι σκεφτόμαστε βασιζόμενοι σε πράγματα που έχουμε ακούσει ή έχουμε διαβάσει και στην τελική δική μας «παραγωγή» υπάρχουν ελάχιστα ψήγματα αυθεντικότητας.

Για να επανέλθουμε όμως στο διαδίκτυο, όταν μιλάμε για αντιγραφές και λογοκλοπές δεν αναφερόμαστε σε τέτοιου είδους ζητήματα.

Και, φυσικά, είναι άλλο πράγμα να αντιγράψεις ένα σχόλιο ή μια είδηση και εντελώς διαφορετικό να «κλέψεις» μια μεταπτυχιακή εργασία και να την παρουσιάσεις για δική σου.

Διάβαζα μια έρευνα που έλεγε πως οι μισοί περίπου Αμερικανοί φοιτητές παραδέχτηκαν πως έχουν κάνει λογοκλοπή μέσω διαδικτύου, αντιγράφοντας μέρος ή ολόκληρες εργασίες από άλλους, χωρίς να αναφέρουν την πηγή.

Θα μου πείτε τι πηγή να αναφέρεις, όταν ξεσηκώνεις τη δουλειά κάποιου και την παρουσιάζεις για δική σου.

Εκτός αν είσαι τέτοιο ταλέντο, που μπορείς να παίρνεις, όπως οι μέλισσες, το νέκταρ από τον ανθό.

Και ένα τρίτο πουλάκι:

Ναι αλλά εκείνες το κάνουν το μέλι.

Αν είναι να παίρνεις το νέκταρ από διάφορα άνθη και να το πουλάς για δικό σου νέκταρ, τότε δεν είσαι μέλισσα.

Είσαι Συρραφάκος!

Μάλιστα, μ’ αυτό το ψευδώνυμο κυκλοφορούσε (ίσως να κυκλοφορεί ακόμη) στους πανεπιστημιακούς κύκλους ένα μέλος ΔΕΠ, που είχε το ξεχωριστό ταλέντο να παρουσιάζει εργασίες με τόσα πολλά όμως κομμάτι από άλλους που στο τέλος υποχρεωνόσουν να παραδεχτείς ότι, τουλάχιστον, είχε κοπιάσει αφάνταστα.

Σήμερα αυτά ανιχνεύονται σχετικά εύκολα.

Προσφάτως μάθαμε για πολύ «βαριά» ονόματα από τους οποίους αφαιρέθηκαν μεταπτυχιακοί και διδακτορικοί τίτλοι, όταν αποκαλύφθηκε ότι ήταν προϊόντα λογοκλοπής.

Υπάρχουν «έξυπνα» συστήματα που ανιχνεύουν διαφόρων ειδών ομοιότητες, ακόμη και στο ύφος, και έτσι μπορούν να βρουν κατά πόσο ένα κείμενο «ταυτίζεται» με ένα άλλο προϋπάρχον.

Βεβαίως όμως, όπως συμβαίνει με κάθε είδους κλοπή στον κόσμο, οι μέθοδοι απάτης πάντοτε προηγούνται των μεθόδων εντοπισμού τους.

Έτσι πάντα κάποιοι θα τη γλιτώνουν, μέχρι να τους τραβήξουν το αφτί ετεροχρονισμένα.

Στα πανεπιστήμια. Γιατί στο διαδίκτυο γενικώς…

Ο κλέψας του κλέψαντος!