150619 ΒΡΕΦΙΚΟΝ

Το ένα πουλάκι:

Έρευνες, έρευνες, έρευνες…

Η έρευνα είναι η δουλειά του… ερευνητή, από αυτήν βγάζει το ψωμί του, επομένως, ως δουλειά, δεν είναι ντροπή.

Καμιά δουλειά δεν είναι, όταν αυτός που την κάνει είναι σοβαρός και αξιοπρεπής. Διότι ο άνθρωπος, ο επαγγελματίας, είναι που δίνει νόημα στην εργασία του.

Η ερευνητική δουλειά είναι και λίγο μυστήρια. Έχει δική της μεθοδολογία, δικούς της κώδικες δεοντολογίας, που ακόμα κι όταν τηρούνται, το αποτέλεσμα δεν είναι σίγουρα αξιόπιστο.

Προσέξτε, γιατί θα παρεξηγηθώ. Δεν μιλώ για την έρευνα στο εργαστήριο, ας πούμε της φυσικής ή της βιολογίας, αλλά για εκείνη στο κοινωνικό πεδίο.

Πώς γίνεται δυο αξιόπιστες έρευνες να μας δίνουν αντίθετα αποτελέσματα; Δεν γίνεται. Φαινομενικά είναι αντίθετα, όμως το ένα δεν έρχεται να «εξουδετερώσει» το άλλο, στην πραγματικότητα έρχεται να το συμπληρώσει. Και να μας πει ότι χρειάζονται παραπέρα έρευνες, αν θέλουμε να οδηγηθούμε σε πιο ασφαλή αποτελέσματα.

Επειδή σας μπέρδεψα, θα δώσω ένα συγκεκριμένο παράδειγμα, για το οποίο θέλω να συζητήσουμε σήμερα.

Είναι καλό να δίνουμε στα μικρά παιδιά ipad, τάμπλετ και άλλα τέτοια «παιχνίδια», για να περνάνε την ώρα τους (και εμείς τη δική μας, χωρίς να μας ενοχλούν);

Μη βιαστείτε να απαντήσετε, το ζήτημα χρήζει έρευνας. Όχι μίας, πολλών ερευνών, που θα μας πουν ότι…

Τι θα μας πουν; Όπως θα δείτε, η κάθε μία λέει τα δικά της. Είναι αυτό που εντοπίσαμε πριν. Το ζήτημα είναι τι πρέπει να κάνουμε εμείς, πώς μπορούμε να προσαρμόσουμε τη συμπεριφορά και τον τρόπο ζωής μας σ’ αυτά τα συμπεράσματα, όταν άλλα λέει το ένα και άλλα το άλλο;

Ξεκινάμε, λοιπόν. Μεγάλη έρευνα στις ΗΠΑ έδειξε πως η χρήση ipad και τάμπλετ από βρέφη (από βρέφη, παρακαλώ, όχι μικρά παιδιά) βοηθά να βελτιωθεί η νοημοσύνη τους. Τα κάνει πιο έξυπνα, πόσο πιο απλά να το πούμε. Αν θέλετε, λοιπόν, να έχετε ένα έξυπνο (πιο έξυπνο) μικράκι, κάντε του δώρο ένα τάμπλετ και να το αφήσετε να το πασπατεύει.

Θα βρει, λένε οι επιστήμονες, πολύ πιο εύκολα από εμάς πώς μπορεί να «σπρώχνει» με το δάχτυλο την οθόνη και να αλλάζει παραστάσεις. Μάλιστα υπάρχουν εταιρίες που έχουν ήδη εγκατεστημένες ειδικές εφαρμογές με ήχους και σχήματα για βρέφη.

Το άλλο πουλάκι:

Η γενιά του δαχτύλου.

Έτσι ονομάζεται από τους ειδικούς η γενιά που μεγαλώνει έχοντας ως προέκταση του χεριού της μια ηλεκτρονική συσκευή αφής.

Φαντάζομαι πως, σε μερικά χρόνια, οι νεοφροϋδιστές θα αναλύουν τα προβλήματα ώριμων ανθρώπων με βάση όχι μόνο τα γνωστά «στάδια», στοματικό κ.λπ., αλλά και το… δαχτυλικό.

Έτσι, πιθανές παρενέργιες στο συγκεκριμένο στάδιο, θα έχουν ως αποτέλεσμα μια ασταθή προσωπική ή ερωτική ζωή στην ενηλικίωση.

Πάντως ο ψυχαναλυτής θα έχει να κάνει με ένα ευφυές άτομο. Ή μήπως όχι;

Διότι, αυτό είναι ένα πρόβλημα στις σχετικές έρευνες. Απευθύνονται σε βρέφη, όμως δεν έχουν την πολυτέλεια να περιμένουν να δουν πώς αυτά θα εξελιχθούν κατά την ενηλικίωσή τους.

Τι σημαίνει δηλαδή ότι το τάμπλετ κάνει βρέφη πιο ευφυή. Άλλες έρευνες μας έχουν δείξει ότι η νοημοσύνη σ’ αυτές τις ηλικίες δεν παίζει κανέναν απολύτως ρόλο στην υπόλοιπη ζωή.

Θέλετε ένα παράδειγμα;

Ο καθηγητής Gary Small, συγγραφέας του βιβλίου «Brain, διασώζοντας την τεχνολογική αλλοίωση του μοντέρνου μυαλού», κάνει έναν σημαντικό διαχωρισμό, ανάμεσα στους ψηφιακούς αυτόχθονες, όσους δηλαδή γεννήθηκαν στην εποχή των ηλεκτρονικών υπολογιστών, και τους ψηφιακούς μετανάστες, όλους εμάς δηλαδή που γνωρίσαμε τους ηλεκτρονικούς υπολογιστές σε μεγάλη ηλικία. Λέει λοιπόν πως το μυαλό των πρώτων είναι πολύ διαφορετικό από εκεί των δεύτερων.

Διαφορετικό, ναι, όμως δεν γνωρίζουμε ακόμη τις επιπτώσεις που μπορεί να έχουν οι νέες αυτές τεχνολογίες. Το βέβαιο είναι πως δεν μπορεί να υπάρξει ένας γενικός κανόνας συμπεριφοράς προς τις ηλεκτρονικές συσκευές, αφού τα παιδιά διαφέρουν σημαντικά ως προς την ευαισθησία που έχουν απέναντι στο χρόνο που περνούν κοιτάζοντας μια οθόνη.

Και ένα τρίτο πουλάκι:

Υπάρχουν κι άλλες έρευνες.

Μπορεί τα παιδιά που ασχολούνται με τα τάμπλετς να αποκτούν μεγαλύτερη ευφυία (σύμφωνα με την έρευνα), όμως υστερούν πολύ σε άλλους τομείς, όπως τον κοινωνικό ή τον συναισθηματικό.

Κάποιοι λένε ότι δεν είναι καλό στο παιδί να απομονώνεται με ένα τάμπλετ. Τι γίνεται όμως όταν απομονώνεται με άλλο τρόπο, με ένα παιχνίδι ή με τις μπογιές του;

Συμφωνούμε όλοι ότι είναι προτιμότερη η αλληλεπίδραση με ανθρώπους. Όταν όμως αυτή δεν υπάρχει ούτως ή άλλως; Τότε μήπως η σωστή χρήση μιας ηλεκτρονικής συσκευής είναι προτιμότερη; (Προσέξατε το «σωστή»;)

Κανείς δεν ξέρει και, όπως είδατε, καμιά έρευνα δεν μπορεί να μας πει με βεβαιότητα.

Σ’ αυτές τις περιπτώσεις καταλήγουμε σε ένα σίγουρο καταφύγιο που είναι η εμπειρία ετών και η σοφία των προγόνων. Τι μας λένε αυτές;

Πρώτα πρώτα πως το «μέτρον» είναι ένας οδηγός που πρέπει να μας συντροφεύει πάντοτε. Έπειτα πως ο άνθρωπος μοιάζει πολύ με τα οικοσυστήματα. Όσο πιο σύνθετα είναι, όσο πιο πολύπλοκα με πολλές αλληλεπιδράσεις, τόσο πιο σταθερά είναι. Ένα οικοσύστημα μονοδιάστατο κινδυνεύει εύκολα με κατάρρευση.

Ε, αυτά αν έχουμε στο νου μας, νομίζω ότι θα τα καταφέρουμε ό,τι κι να ‘ρθει.

Πάνινα τάμπλετ!