160913 ΑΝΑΠΛΗΡΩΜΕΝΟΝ

Το ένα πουλάκι:

Πόσα είναι φέτος τα «κενά»;

Είναι το ερώτημα των ημερών. Από τότε που θυμάμαι τον εαυτό μου ως μαθητή, πριν από πολλές πολλές δεκαετίες, το θέμα των «κενών» ήταν το πρώτο και σίγουρο αντικείμενο διελκυστίνδας μεταξύ υπουργών Παιδείας και συνδικαλιστών, στην αρχή κάθε σχολικού έτους.

Ο εκάστοτε υπουργός ανακοινώνει ότι «όλοι βρίσκονται στη θέση τους» ή ότι «τα σχολεία είναι πανέτοιμα», σε κάθε περίπτωση ότι… «ξεκινάει μια χρονιά καλύτερη από κάθε προηγούμενη».

Από την άλλη, οι συνδικαλιστές μιλούν για «χιλιάδες κενά», για «τρομερές ελλείψεις σε διδακτικό προσωπικό», ακόμη και για «σχολεία που δεν έκαναν ούτε Αγιασμό, αφού δεν υπήρχε έστω ένας εκπαιδευτικός να τα ανοίξει».

Πού βρίσκεται η αλήθεια; Μη μου πείτε «κάπου στη μέση», διότι, σε τέτοιου είδους αντιπαραθέσεις, μέση δεν υπάρχει. Γι’ αυτό και κανείς δεν κάνει βήμα πίσω από την απόλυτη θέση του. Ξέρει ότι «ο αντίπαλος» είναι έτοιμος να το εκμεταλλευτεί και να τον πάρει φαλάγγι.

Γι’ αυτό και, κάθε χρόνο τέτοιες μέρες, ακούμε το ίδιο τροπάρι και από τις δυο πλευρές. Τι ακριβώς όμως σημαίνει «κενό» σε ένα σχολείο; Αν δεν το ορίσεις, δεν μπορείς και να μετρήσεις επακριβώς πόσα είναι αυτά τα «κενά».

Θα σας μιλήσω για την πρωτοβάθμια εκπαίδευση, όπου γνωρίζω κάπως καλύτερα το τι συμβαίνει. Το «κενό» σε ένα σχολείο μπορεί να προέλθει από διάφορες αιτίες. Συνήθως τέτοια «κενά» εμφανίζονται σε νησιά ή σε απομακρυσμένες περιοχές όπου είναι δύσκολη η πρόσβαση ή η μετακίνηση.

Τι συμβαίνει εκεί; Το πρόβλημα ξεκινά από μια πρακτική για την οποία υπεύθυνοι είναι όλοι, και η πολιτική ηγεσία και τα συνδικάτα. Όταν ένας εκπαιδευτικός υποβάλλει τα χαρτιά του για να διοριστεί, τον ρωτούν σε ποιες περιοχές επιθυμεί να πάει.

Αυτός, προκειμένου να έχει μεγαλύτερες πιθανότητες διορισμού, δηλώνει… όλη την επικράτεια. Όταν όμως έρθει ο διορισμός του σε κάποιο μακρινό σημείο, τότε αρχίζει να επικαλείται λόγους απόσπασης, προκειμένου να μην υπηρετήσει εκεί και ταλαιπωρηθεί.

Προχθές μου έλεγε ένας φίλος ότι αποσπάται στη Δράμα επί δεκατρία χρόνια (!) και δεν έχει υπηρετήσει καθόλου στον τόπο όπου διορίστηκε. Αγωνιούσε για το τι θα συμβεί φέτος…

Το άλλο πουλάκι:

Είναι σωστό αυτό;

Εξαρτάται πώς το βλέπεις. Στο να πραγματοποιηθούν οι αποσπάσεις «βοηθούν» όλοι. Και οι συνδικαλιστικές ηγεσίες που πιέζουν και η πολιτική ηγεσία που υποχωρεί. Εδώ, όπως καταλαβαίνετε, παίζεται ένα χοντρό παιχνίδι «εξυπηρετήσεων», με ό,τι σημαίνει αυτό για συνδικαλιστές και κυβερνήσεις.

Όταν όμως ένας εκπαιδευτικός φεύγει από τη θέση του, δημιουργείται κάποιο κενό που κάπως πρέπει να καλυφθεί.

Προφανώς με άλλον εκπαιδευτικό. Ο οποίος όμως δέχεται αρχικά να τοποθετηθεί στο απομακρυσμένο αυτό μέρος, αμέσως όμως ψάχνει κι αυτός τρόπο να μην υπηρετήσει εκεί, αλλά κάπου πιο κοντά στον τόπο συμφερόντων του.

Υποτίθεται ότι, μέχρι να έρθει ο αντικαταστάτης, κανένας δεν πρέπει να απομακρύνεται από τη θέση του. Άντε όμως να το πεις αυτό σ’ εκείνον που περιμένει απόσπαση, την οποία θεωρεί βέβαια, και ως εκ τούτου, δεν πάει καν να παρουσιαστεί στο απομακρυσμένο σχολείο.

Το χειρότερο είναι όταν, στον τόπο συμφερόντων του όπου τελικά αποσπάται για να υπηρετήσει, δεν υπάρχει πραγματικό κενό να καλύψει και η υπηρεσία αρχίζει να κάνει διάφορα τρικ, προκειμένου να του βρει μια θέσει για να απασχολείται κι αυτός.

Έτσι λοιπόν, εμφανίζεται το φαινόμενο να υπάρχουν πράγματι πολλά κενά, ειδικά στην αρχή της χρονιάς και μέχρι να ολοκληρωθεί η αλυσίδα των αποσπάσεων, συγχρόνως όμως να υπάρχουν και πολλά πλεονάσματα για τα οποία κανείς δεν μιλά.

Οι συνδικαλιστές, για ευνόητους λόγους, πρέπει να «αποδεικνύουν» ότι το υπουργείο δεν κάνει σωστά τη δουλειά του. Αυτό πάλι επειδή, αν υποδείξει τους πλεονάζοντες, θα πρέπει και να εξηγήσει την ύπαρξή τους. Και να πει γιατί δεν τους τοποθετεί σε κενές θέσεις.

Πιο εύκολο, λοιπόν, για τον κάθε υπουργό είναι να παραδεχτεί εμμέσως την ύπαρξη κενών και να προσλάβει αναπληρωτές για την κάλυψή τους, αφού, όπως όλοι γνωρίζετε, δεν τους πληρώνει από την τσέπη του.

Τα τελευταία χρόνια που, λόγω κρίσης, (Είδατε τι έπαθα; Παραλίγο να πω λόγω μνημονίων!) έσφιξαν κάπως τα πράγματα, γίνεται μεγαλύτερη προσπάθεια να μπει κάποια τάξη στη διαχείριση του προσωπικού, όμως και πάλι το πρόβλημα δεν λύνεται.

Θα μου πείτε γιατί αυτός ο έστω στραβός προγραμματισμός δεν γίνεται από την αρχή του καλοκαιριού, ώστε τον Σεπτέμβριο να βρίσκονται όλοι στις θέσεις τους και θα σας απαντήσω ότι μιλάμε για την Ελλάδα.

Και ένα τρίτο πουλάκι:

Δεν σας λέει τίποτε αυτό;

Τότε ίσως να σας που κάτι οι όροι «δεύτερη φάση αποσπάσεων» και «τρίτη φάση αποσπάσεων», που περιγράφουν διαδικασίες λογικά ανεξήγητες, όμως επαναλαμβανόμενες με τελετουργική ακρίβεια, κάθε χρόνο τέτοιες μέρες.

Για να μην αθωώνουμε όμως εντελώς και τις εκάστοτε κυβερνήσεις, να πούμε πως χρησιμοποιούν την πρακτική των αναπληρωτών, εδώ και δεκαετίες, και για να εξοικονομούν κονδύλια, αλλά, κυρίως, για να κρατούν και πολιτικά ομήρους χιλιάδες εκπαιδευτικούς.

Για να προσληφθούν οι αναπληρωτές, που, πολλές φορές, καλύπτουν κενά ετών και αναπληρώνουν… τον εαυτό τους, πρέπει να ολοκληρωθούν όλες οι φάσεις των αποσπάσεων. Κάπως έτσι εμφανίζονται τα «κενά», στα οποία εστιάζεται ο «διάλογος» κάθε Σεπτέμβριο.

Σας δώσαμε μια σχηματοποιημένη εικόνα που ίσως αδικεί την πραγματικότητα, όμως, διαφορετικά, για να είμαστε ακριβείς, θα πρέπει να δούμε κάθε μια περίπτωση «κενού» χωριστά. Και, όπως λένε συνδικαλιστές που είναι χρόνια στο κουρμπέτι, τότε θα χαλάσουν πολλές καρδιές.

Κενό… νοήματος!