170511 ΠΑΙΧΝΙΔΙΑΡΙΚΟΝ

Το ένα πουλάκι:

Παιδιά, βουρ στο παιχνίδι!

Όταν λέμε παιχνίδι, ενώ μιλάμε για τα σημερινά παιδιά, εννοούμε κάτι που να έχει οπωσδήποτε μια οθόνη. Θέλετε υπολογιστή; Θέλετε τάμπλετ; Θέλετε κινητό;

Θα μου πείτε δεν παίζουν καθόλου τα παιδιά με τους παραδοσιακούς τρόπους; Βεβαίως, όταν όμως ακούτε παραδοσιακούς, μην πάει ο νους σας σε τίποτε παιχνίδια όπως το τζαμί ή οι αμάδες...

Παραδοσιακό για τα αγόρια είναι… το ποδόσφαιρο και για τα κορίτσια κάτι επίσης με μπάλα, αν δεν είναι και πάλι το ποδόσφαιρο. Μπορεί να είναι το βόλεϊ ή, στη πιο παραδοσιακή εκδοχή, τα μήλα!

Τα παιχνίδια αυτά παίζονται κυρίως στις αυλές των σχολείων, όταν οι δάσκαλοι επιτρέπουν το παιχνίδι με μπάλα. Με το που καλυτερεύει ο καιρός, μπορείς να δεις και κάποια παιδιά στα πάρκα, όσα έχουν απομείνει. Και παιδιά και πάρκα!

Εξάλλου, εκεί όπου θα τα δεις πιο τακτικά είναι το «θεσμοθετημένο» ή το «επίσημο» παιχνίδι, δηλαδή η συμμετοχή σε ομάδες, όπου οι γονείς πληρώνουν την υπόσχεση πως τα παιδιά τους θα γίνουν οι επόμενοι Ρονάλντο ή Σπανούληδες.

Το φαινόμενο αυτό δεν είναι αποκλειστικά ελληνικό. Μάλιστα στις ΗΠΑ έχει δημιουργηθεί ένα παιδαγωγικό κίνημα εναντίον του, το οποίο καλεί τους γονείς και τους εκπαιδευτικούς να αφήνουν τα παιδιά να παίζουν χωρίς την παρουσία μεγάλων.

«Δεν χρειάζονται κάποιοι που να τους κατευθύνουν, δεν χρειάζονται διαιτητές για να λύνουν τις διαφορές, αφήστε τα παιδιά να τα βρουν και να απολαύσουν το παιχνίδι μόνα τους», λέει αυτό το κίνημα.

Είναι αλήθεια ότι πολλοί γονείς παρακινούν τα παιδιά τους να βγουν και λίγο στη γειτονιά, παρ’ όλο που φοβούνται τις συναναστροφές με άλλους. Φοβούνται επίσης τις βόλτες με τα ποδήλατα, όμως μπροστά στον μεγαλύτερο κίνδυνο...

Ποιος είναι ο μεγαλύτερος κίνδυνος; Μα, το είπαμε στην αρχή: Το παιχνίδι μπροστά σε οθόνες! Όλοι οι γονείς είναι πεπεισμένοι πως αυτό είναι καταστροφικό για τα παιδιά τους.

Τότε γιατί το επιτρέπουν; θα ρωτήσετε. Μα, για τον απλούστατο λόγο ότι δεν μπορούν να κάνουν διαφορετικά. (Φυσικά δεν μιλάω για τις περιπτώσεις που η ενασχόληση αυτή των παιδιών βολεύει αφάνταστα τους γονείς. Αυτό είναι κάτι που δεν λέγεται.)

Το άλλο πουλάκι:

Δεν το έβγαλαν από το μυαλό τους!

Παρ’ όλο που υπάρχει μια παράδοση αιώνων σ’ αυτό. Ποιο αυτό; Το να βλέπει η κάθε γενιά γονέων με καχύποπτο μάτι τα ενδιαφέροντα και τα νέα παιχνίδια με τα οποία ασχολούνται τα παιδιά τους.

Αν ίσχυε κάτι τέτοιο, αν δηλαδή τα νέα κάθε φορά παιχνίδια ήταν καταστροφικά για τα παιδιά, θα έπρεπε να είχαν ήδη χαθεί, να είχαν καταστραφεί σωματικά ή ψυχολογικά, γενιές ολόκληρες. Ευτυχώς δεν συνέβη κάτι τέτοιο.

Οι γονείς όμως της τελευταίας φουρνιάς είχαν και έναν σύμμαχο. Υπήρχαν διάφορες μελέτες που έδειχναν -όσο μπορεί να δείξει μια τέτοια μελέτη- ότι το να είσαι αρκετή ώρα μπροστά σε μια οθόνη κάνει κακό.

Υπήρχαν μάλιστα και σοβαρότατοι οργανισμοί, όπως η Αμερικανική Ακαδημία Παιδιατρικής που έθεταν το όριο στις δύο ώρες την ημέρα. Από εκεί και πέρα το παιδί κινδύνευε να πάθει πολλά κακά πράγματα.

Από το να καμπουριάσει και να γίνει παχύσαρκο, μέχρι το να έχει προβλήματα ύπνου και να πάθει κατάθλιψη. Εννοείται πως η πορεία του στο σχολείο θα πήγαινε κατά διαόλου, ενώ δεν αποκλειόταν να γίνει επιθετικό αλλά και επικίνδυνο για τον εαυτό του.

Τόσο χάλια!

Βέβαια τότε υπήρχε ένα πρόβλημα. Οι μελέτες όλες βασιζόταν σε... υποθέσεις, αλλά και στην προκατάληψη, όπως είπαμε, της παλιότερης γενιάς απέναντι στα παιχνίδια των παιδιών της.

Σήμερα μπορούμε να ξέρουμε. Έχουν ήδη μεγαλώσει πάρα πολλά παιδιά που περνούσαν όχι δυο και τρεις αλλά περισσότερες από δέκα ώρες μπροστά σε μια οθόνη και μπορούμε να δούμε τι απέγιναν.

Τα αποτελέσματα λοιπόν νέων ερευνών έδειξαν πως τίποτε από όλα όσα φοβόντουσαν οι... παλαιότερες δεν συμβαίνει, τουλάχιστον μέχρι το όριο των έξι ωρών ημερησίως.

Και ένα τρίτο πουλάκι:

Παιδιά, βουρ!

Ούτε η απόδοση στο σχολείο μειώθηκε, ούτε ο ύπνος τους χειροτέρεψε, ούτε το σώμα τους άλλαξε, ούτε σε περισσότερους καβγάδες συμμετέχουν, αν εξαιρέσουμε εκείνους με τους γονείς για να παρατήσουν τον οθόνη από μπροστά τους.

Βεβαίως, για να γίνουν όλα αυτά χρειάζονται και κάποιες προϋποθέσεις. Για παράδειγμα, έξω οι οθόνες από τα παιδικά δωμάτια. Όταν το παιδί πάει να αναπαυτεί να έχει κλείσει αρκετή ώρα πριν το... παιχνίδι του.

Επίσης, δεν πρέπει σε καμιά περίπτωση να παραμελείται η άθληση και οι σωματικές εν γένει δραστηριότητες που εξισορροπούν την παθητική στάση και την ακινησία μπροστά σε μια οθόνη.

Έτσι κι αλλιώς, η ζωή μας, είτε μας αρέσει είτε όχι, περνά όλο και περισσότερο μπροστά σε ηλεκτρονικές συσκευές. Μ’ αυτές δεν παίζουμε απλώς, αλλά και εργαζόμαστε επικοινωνούμε, διασκεδάζουμε...

Επομένως, δεν έχει νόημα να επιμένει κανείς και να προσπαθεί να απαγορεύσει στο παιδί του κάτι προς το οποίο κινείται ο κόσμος ολόκληρος. Ας εμπιστευτούμε, λοιπόν, αυτές τις νέες έρευνες.

Όχι επειδή μας απενοχοποιούν ή επειδή μας βολεύουν. Ας το κάνουμε επειδή λένε κάτι πολύ απλό που το γνωρίζουμε εδώ και αιώνες. Ότι το μέτρο δεν έβλαψε ποτέ κανέναν.

Και, μη με ρωτήσετε ποιο είναι το μέτρο σε κάτι που θεωρείται ολοκληρωτικά κακό, γιατί θα σας απαντήσω πως είμαι κατά των ολοκληρωτισμών.

Από όπου κι αν προέρχονται!

 Βλέποντας (στην οθόνη) και κάνοντας!