140903 ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΟ

Το ένα πουλάκι:

Η ελληνική οικογένεια.

Τι εννοούμε, άραγε, μ’ αυτό τον όρο. Εννοούμε όλοι το ίδιο πράγμα; Υπάρχει μια εικόνα σταθερή στο χρόνο που να ανταποκρίνεται σ’ αυτό που ονομάζουμε οικογένεια;

Ξεκινώντας από το τελευταίο ερώτημα, η απάντηση είναι «προφανώς όχι». Έχουν αλλάξει πάρα πολλά πράγματα από την εποχή που βλέπαμε στα αναγνωστικά βιβλία την θαυμάσια εικόνα του Κωνσταντίνου Γραμματόπουλου με τον πατέρα, τη Λόλα, τον Μίμη, την Έλλη, την Άννα, τη γιαγιά και τη μητέρα, καθισμένους γύρω από το τραπέζι, να τρώνε το ψάρι που μαγείρεψε η σπιτονοικοκυρά.

Το «κύτταρο» αυτό της κοινωνίας έχει υποστεί πολλές μεταλλάξεις από τότε και σήμερα, πολύ συχνά, αποτελείται και από δύο μόνο μέλη, αφού μιλάμε για «παιδιά μονογονεϊκών οικογενειών».

Αυτές οι αλλαγές δεν επιβάλλονται από κάπου, έρχονται σιγά σιγά, καθώς η κοινωνία και οι ανάγκες της μεταβάλλονται, όπως μεταβάλλονται και οι νοοτροπίες, ο τρόπος που βλέπουμε τα πράγματα και που αντιδρούμε σ’ αυτά.

Βεβαίως, το έχουμε ξαναπεί πολλές φορές, η πολιτική και οι πολιτικοί είναι εκεί προκειμένου να προβλέπουν τις τάσεις της κοινωνίας, να προετοιμάζουν το έδαφος, ώστε οι μεταβάσεις να γίνονται ομαλά και να νομοθετούν, αν είναι δυνατόν, εκ των προτέρων, χωρίς να τρέχουν πίσω από τα γεγονός και τις εξελίξεις.

Καταλάβατε πού το πάω; Α, μπράβο!

Θέλω να σας μιλήσω για τον ντόρο που δημιουργήθηκε σχετικά με το σύμφωνο συμβίωσης και ορισμένες ακραίες και γελοίες αντιδράσεις γύρω από αυτό.

Ας μη γελιόμαστε. Δεν πρόκειται για μια τυπική νομοθετική ρύθμιση που θα διευθετήσει οικονομικές εκκρεμότητες πολιτών του ίδιου φύλου που επιλέγουν να ζήσουν μαζί.

Η συζήτηση, δηλαδή, δεν μοιάζει σε τίποτα με εκείνη που γινόταν, όταν παίρναμε θέση υπέρ ή κατά του πολιτικού γάμου.

Η ουσία του θέματος είναι η αποδοχή (νομική και, τελικά, κοινωνική) ενός διαφορετικού τύπου οικογένειας από αυτόν που γνωρίζουμε μέχρι σήμερα. Περί αυτού πρόκειται και αυτό πρέπει να συζητήσουμε.

Το άλλο πουλάκι:

Κοινωνικά, πού βρισκόμαστε;

Θέλω να πω πόσο έντονο είναι το αίτημα για τη δυνατότητα ύπαρξης μιας τέτοιου τύπου οικογένειας, στη χώρα μας;

Διότι, αυτή τη συγκεκριμένη κοινωνική πραγματικότητα αφορά ο υπό συζήτηση νόμος κι όχι άλλες από τις οποίες μάλιστα υποβάλλετε και επιβάλλεται ως υποχρέωση της χώρας μας.

Ας ξεκαθαρίσουμε κάτι: Όταν μιλάμε για ανθρώπινα δικαιώματα, δεν τίθεται θέμα πλειοψηφίας. Δεν μπορούμε δηλαδή να αποφασίσουμε «δημοκρατικά», κατά ισχυρότατη πλειοψηφία, να μην επιτρέπουμε τα παιδιά των… Νορβηγών (τυχαίο το παράδειγμα) που ζουν στη χώρα μας να πηγαίνουν στο σχολείο.

Είναι όμως η δυνατότητα σύναψης συμφώνου συμβίωσης τέτοιο δικαίωμα;

Προσοχή ! Δεν μιλάμε για τον σεξουαλικό προσανατολισμό, για το δικαίωμα επιλογής ερωτικού συντρόφου, για τη δυνατότητα δύο ανθρώπων να ζουν με όποιον επιθυμούν…

Αυτά, ναι, είναι δικαιώματα πέρα από κάθε συζήτηση και, αν θέλετε, πέρα από κάθε κριτική.

Όμως το να κάνεις οικογένεια δεν είναι κάτι στο οποίο έχει λόγο ΚΑΙ η κοινωνία, κύτταρο της οποίας αυτή η οικογένεια αποτελεί;

Για να το καταλάβουμε καλύτερα, θα κάνω μια αντιστοίχηση, που, όπως θα δείτε, είναι ίσως πιο κοντά στην ελληνική πραγματικότητα.

Υπάρχουν κοινωνίες που έχουν αποφασίσει ότι η οικογένεια μπορεί να έχει μορφές εντελώς διαφορετικές από αυτήν που ξέρουμε στον δυτικό κόσμο. Ας πούμε, ένας άνδρας, πολλές γυναίκες και πάρα πολλά παιδιά με διάφορες από αυτές αποτελούν μια οικογένεια σε κάποιο μουσουλμανικό κράτος.

Γιατί η κοινωνία μας δεν συζητάει ένα σύμφωνο συμβίωσης μεταξύ ενός άντρα και δύο, τριών, πέντε γυναικών; (Αλλά και το αντίστροφο.)

Αν θέλετε να το δούμε και ποσοτικά, οι μουσουλμάνοι είναι περισσότερο από τους ομοφυλόφιλους, σε ποσοστό του ελληνικού πληθυσμού.

Να σας πω γιατί δεν το κάνουμε;

Για τον λόγο που αναφέραμε πριν. Ότι η κοινωνία μας, μέχρι στιγμής, δεν έχει αποδεχτεί έναν τέτοιο τύπο οικογένειας, δεν τον θεωρεί «δικό της».

Μέχρι στιγμής, έτσι;

Και ένα τρίτο πουλάκι:

Είναι «κοινοτική υποχρέωση».

Η χώρα μας, καλώς ή κακώς, δεν έχει επιλέξει να ανήκει σε έναν συνασπισμό, μια ένωση μουσουλμανικών χωρών, αλλά στην Ενωμένη Ευρώπη, όπου φαίνεται πως μια μορφή οικογένειας με άτομα του ίδιου φύλου αρχίζει να γίνεται αποδεκτή και αυτό «αποτυπώνεται» στα νομικά τους κείμενα.

Εμείς, παρά την «ομοφοβία» και τον «ομοαρνητισμό» που είναι έντονοι στην κοινωνία μας, είμαστε υποχρεωμένοι να ακολουθήσουμε, όπως ακριβώς κάνουμε και σε άλλες περιπτώσεις που η ευρωπαϊκή νομοθεσία «τραβάει» τη δική μας και μας οδηγεί (διά της βίας και με την απειλή αυστηρότατων προστίμων) στον… σύγχρονο κόσμο.

Είμαστε έτοιμοι, τουλάχιστον να συζητήσουμε ψύχραιμα, χωρίς φωνές, χωρίς κατάρες, χωρίς βρισιές, χωρίς ψευτοπαλικαριές και, το κυριότερο, χωρίς καταφυγή στη βία, όπως βλέπουμε να συμβαίνει το τελευταίο διάστημα;

Αυτό αν καταφέρουμε θα έχουμε κάνει ένα πολύ μεγάλο βήμα.

Βλέπετε, η ανακίνηση ενός θέματος, ακόμη κι αν αυτό θεωρείται (μέχρι στιγμής, έτσι;) εκτός τόπου και χρόνου, μας υποχρεώνει να δούμε τα πράγματα από την αρχή και να πάρουμε θέση στη συζήτηση στην οποία, πριν από την ευκαιρία αυτή, συμμετείχαμε μόνο με ανέκδοτα, υπονοούμενα, προσβλητικές εκφράσεις ή γελοίες απεικονίσεις του στην τηλεόραση και τον κινηματογράφο.

Έστω κι έτσι, λοιπόν, κάνουμε κάποια βήματα και αυτό, από μόνο του, είναι μεγάλο κέρδος.

Συζήτηση, όχι κράξιμο!