140912 ΣΧΟΛΙΚΟ

Το ένα πουλάκι:

Καλή χρονιά!

Δεν το λέμε σ’ εσάς, ρε μαντράχαλοι, στα παιδάκια το λέμε που σήμερα αρχίζουν τα σχολεία τους, τα μαθήματα δηλαδή, αφού χθες τελέστηκε ο Αγιασμός και πήραν τα βιβλία, που θα τα μελετούν όλο το φετινό «διδακτικό έτος».

Από σήμερα τα κεφάλια μέσα. Τους περιμένει ένας δύσκολος χειμώνας, όπως είναι όλοι οι χειμώνες των μαθητών, που, ομολογουμένως, είναι οι σκληρότερα εργαζόμενοι Έλληνες.

Από τους πιο μικρούς, τα πρωτάκια του δημοτικού, μέχρι τους τελειόφοιτους του Λυκείου.

Διότι, δεν είναι μόνο τα μαθήματα του Σχολείου -ας πούμε ότι αυτά παλεύονται. Είναι από πάνω και όλες οι άλλες οι «δραστηριότητες», που μπορεί να έχουν ή να μοιάζουν ότι έχουν τη μορφή παιχνιδιού –όχι πάντα- σίγουρα όμως δεν είναι το ξένοιαστο καλοκαιρινό παιχνίδι.

Υπάρχει ο καθορισμένος χρόνος, το βλέμμα του προπονητή, κυρίως όμως ο γονιός στην κερκίδα που αδημονεί να δει το βλαστάρι του πρωταθλητή. Αυτή την πίεση την αισθάνονται εντονότατη τα παιδιά κι ας κάνουν πως δεν καταλαβαίνουν.

Φανταστείτε, ας πούμε, ένα εξάχρονο, επτάχρονο παιδί, που πηγαινοέρχεται στην πισίνα βλέποντας μόνο τα πλακάκια του πατώματος και ακούει τη φωνή του προπονητή να του υπενθυμίζει πώς να εκτελεί σωστά το στυλ στο οποίο προπονείται.

Όταν βγάλει το κεφάλι και στρέψει το βλέμμα στην κερκίδα συναντά τον πατέρα ή τη μητέρα του να του κάνει νοήματα να προσπαθήσει πιο πολύ γιατί οι άλλοι θα το περάσουν. Πόσο ευχάριστη, πόσο διασκεδαστική μπορεί να είναι μια τέτοια «δραστηριότητα», και πώς μπορεί να συγκριθεί με τις βουτιές από τα βράχια με όλη την τσακαλοπαρέα των διακοπών;

Ας αφήσουμε όμως τα αθλήματα κι ας γυρίσουμε στον ύψιστο αγώνα, εκείνον που δίνει το παιδί μέσα στο σχολείο.

Ένα Σχολείο που υποτίθεται ότι είναι εκεί για να του μάθει να συνεργάζεται, να βοηθά τους συμμαθητές του, να λειτουργεί ομαδικά και να αποδέχεται όλους τους άλλους.

Ένα σχολείο που θα το ενθαρρύνει να δοκιμάζει νέα πράγματα κι ας κάνει λάθος, που θα καλλιεργήσει όλα τα χαρίσματά του, που θα του μάθει να σκέφτεται διαφορετικά, να αναζητά εναλλακτικές λύσεις, να χαράζει νέους δρόμους, δικές του διαδρομές…

Το άλλο πουλάκι:

Εμένα μου λες;

Το Σχολείο, δυστυχώς, έχει καταντήσει ένας χώρος σκληρού ανταγωνισμού, έντονης προσπάθειας για διάκριση, ανελέητου ατομισμού.

Ο καθένας, το κάθε παιδάκι είναι μόνο του απέναντι στα άλλα, φοβισμένο μη τυχόν και κάνει κάποιο λάθος, αγωνιώντας μήπως κάνει κάτι που δεν πρέπει.

Προσέξτε! Όχι επειδή θα τιμωρηθεί, τα παιδιά πολύ γρήγορα συνειδητοποιούν πως στο Σχολείο κανείς δεν τιμωρείται για τίποτε.

Η αγωνία του, που δυστυχώς δεν φαίνεται διά γυμνού οφθαλμού, είναι μήπως απογοητεύσει όλους εκείνους που έχουν «ποντάρει» στην επιτυχία του.

Κι εδώ βρίσκεται η μεγάλη αντίφαση.

Το παιδί προσπαθεί να επιτύχει σ’ ένα σύστημα όπου όμως η επιτυχία δεν επιβραβεύεται όπως θα της άξιζε.

Το σύστημα είναι (γίνεται) συγχρόνως και ανταγωνιστικό και χαλαρό. Και αναζητά τους «νικητές» και επιβραβεύει τους «χαβαλέδες».

Απαιτεί σκληρή δουλειά, όμως στο τέλος βάζει εργατικούς και αδιάφορους στο ίδιο τσουβάλι. Πιέζει για αποτελέσματα, αλλά χαρίζεται σε όσους αγνοούν την πίεση και είναι «χαλαροί». Απαιτεί πειθαρχία, έχει αυστηρούς κανόνες, όμως δεν τιμωρεί τους απείθαρχους και, συχνά, επιβραβεύει τους παραβάτες.

Πώς τα καταφέρνει. Πώς μπορεί να ισορροπεί ανάμεσα σε τόσο μεγάλες αντιφάσεις;

Φυσικά δεν φταίει το Σχολείο, το σχολείο είμαστε εμείς, όλοι οι λεγόμενοι «εμπλεκόμενοι φορείς», από το Υπουργείο Παιδείας και τους δασκάλους μέχρι την τοπική κοινωνία και τους γονείς.

Επειδή όλοι, με τον ένα ή άλλο τρόπο έχουμε σχέση με το Σχολείο, έχουμε και άποψη, η οποία απαιτούμε να έχει την ίδια ισχύ με εκείνη των πλέον ειδημόνων.

Και ένα τρίτο πουλάκι:

Κάναμε τον μύλο του Χότζα!

Καταλήξαμε να έχουμε ένα Σχολείο που δεν έχει στόχο δεν μπορεί να βάλει κάπου τον πήχη, ώστε οι προσπάθειες όλων, αλλά κυρίως των παιδιών, να έχουν νόημα.

Το έχουμε ξαναπεί. Φτιάξαμε ένα σχολείο που παίρνει το παιδάκι στην ηλικία των τεσσάρων ετών και το παραδίδει στην κοινωνία μετά από δεκατέσσερα χρόνια, χωρίς να ξέρουμε τι ακριβώς θέλει να το κάνει.

Ποιος είναι ο στόχος; Προς τι όλα αυτά; Ποιο είναι το πρότυπο στο οποίο προσπαθώ να μοιάσω; Τι είδους άνθρωπος θέλω να είναι αυτός που θα περάσει μέσα από το εκπαιδευτικό σύστημα και θα βγει από το Σχολείο.

Πολύ σωστά επεσήμανε κάποιος «ειδικός» πως, αν παρατηρήσει ένας εξωγήινος το εκπαιδευτικό σύστημα θα διαπιστώσει πως αυτό λειτουργεί με στόχο να βγάζει… καθηγητές πανεπιστημίου, αυτό θεωρείται το ανώτερο είδος, το καλύτερο «προϊόν» που μπορεί να παραχθεί από το Σχολείο.

Γιατί; Ποιος το όρισε αυτό; Ποιος έβαλε την ακαδημαϊκή γνώση στην κορυφή, στο ύψιστο σκαλί του βάθρου;

Το ίδιο το σύστημα που σχεδιάστηκε από ακαδημαϊκούς; Οι απαιτήσεις της κοινωνίας που τους θεωρεί ό,τι καλύτερο διαθέτει;

Πολλά τα προβλήματα, περισσότερα τα ερωτήματα, ανύπαρκτες οι απαντήσεις.

Δυστυχώς!

Καλή αρχή, παιδάκια!