141006 ΕΠΑΝΑΛΑΜΒΑΝΟΜΕΝΟ

Το ένα πουλάκι:

Κάποιοι θίχτηκαν.

Προφανώς πρόκειται για παρεξήγηση – κάτι δεν κατάλαβαν καλά. Όταν όμως ο συνομιλητής σου δεν σε καταλαβαίνει, δεν σημαίνει ότι είναι μειωμένης αντίληψης, το πιο πιθανό είναι εσύ να μην ήσουν όσο ξεκάθαρος χρειαζόταν.

Θα ξαναπούμε, λοιπόν, κάποια πράγματα, πιο αναλυτικά αυτή τη φορά όχι μόνο, για να γίνουμε σαφέστεροι, αλλά επειδή, όπως θα διαπιστώσετε, το θέμα έχει εξαιρετικό ενδιαφέρον και δεν πρέπει να το προσπερνάμε βεβιασμένα. Ας μη ξεχνάμε και την παγκόσμια ημέρα του εκπαιδευτικού που «γιορτάστηκε» προχθές, στις 5 Οκτωβρίου.

Πρώτα να θυμηθούμε την κουβέντα μας.

Με αφορμή τον «δάσκαλο μαϊμού», όπως τον χαρακτήρισαν τα Μέσα, ο οποίος διδάσκει επί χρόνια με πλαστό πτυχίο, αναρωτιόμασταν:

«Ξέρετε πόσοι διδάσκουν σήμερα στα σχολεία, χωρίς… πτυχίο δασκάλου; Εννοώ χωρίς να έχουν παρακολουθήσει μαθήματα παιδαγωγικής, ψυχολογίας, διδακτικών μοντέλων, ειδικής διδακτικής και ό,τι άλλο κρίνεται απαραίτητο για να κάνεις μαθήματα σε παιδάκια».

Και στη συνέχεια κάναμε μια «διαπίστωση», η οποία μάλλον είναι και αυτή που έθιξε τους συνομιλητές μας. Κάποιους συνομιλητές μας.

Εδώ ας κάνουμε μια μικρή παρένθεση. Εμείς, όπως βλέπετε και στο τέλος της σελίδας, έχουμε και email και ένα blog, στα οποία μπορείτε να μας στέλνετε τις παρατηρήσεις και τα σχόλια σας. Ειδικά στο blog, αυτά τα βλέπουν και όλοι όσοι μπαίνουν για να συνομιλήσουν.

Ας επανέλθουμε όμως στο… κρίσιμο σημείο.

«Μουσικοί, θεατρολόγοι, πληροφορικάριοι, ακόμη και καθηγητές ξένων γλωσσών, αγγλικής, γαλλικής ή γερμανικής φιλολογίας, διδάσκουν χωρίς –όπως συχνά ομολογούν και οι ίδιοι- να έχουν όλα τα απαραίτητα εφόδια παιδαγωγικής και διδακτικής, για να το κάνουν σωστά».

Όπως θα (ξανα)διαπιστώσατε, η διατύπωση ήταν πολύ προσεγμένη. Πρώτα πρώτα λέει, συχνά, οι άνθρωποι αυτοί ομολογούν οι ίδιοι ότι δεν αισθάνονται απολύτως έτοιμοι να μπουν στην τάξη. Προσέξατε το «απολύτως»;

Γιατί συνδέεται με το επόμενο. «Δεν έχουν όλα τα απαραίτητα εφόδια».

Τι θέλει να πει αυτό; Ότι έχουν εφόδια, ίσως και αρκετά, όχι όμως όλα. Είναι έτσι, ή υπερβάλλουμε; Με αφορμή τις ενστάσεις που δεχτήκαμε, κάναμε τον κόπο να το ξαναψάξουμε το θέμα και φαίνεται πως έτσι ακριβώς είναι.

Το άλλο πουλάκι:

Το λένε τα προγράμματα σπουδών.

Δεν μιλώ για ωδεία ή σχολές πληροφορικής, αλλά ακόμη και στα προγράμματα σπουδών των ξένων φιλολογιών μπορεί μεν να συναντήσει κανείς κάποια μαθήματα ψυχολογίας (κυρίως), διδακτικής ή παιδαγωγικής (σπανιότατα), όμως στην συντριπτική τους πλειονότητα είναι προαιρετικά.

Που σημαίνει ότι ο φοιτητής τα επιλέγει ανάμεσα σε πολλά άλλα μαθήματα, αν επιθυμεί και αν… προλάβει.

Διότι αυτά μπορεί να τα επιλέξουν και φοιτητές από άλλες σχολές, οπότε συμπληρώνεται γρήγορα ο επιτρεπτός αριθμός και το μάθημα «κλείνει». Έτσι υποχρεώνεσαι να επιλέξεις κάτι άλλο.

Αυτή είναι η πραγματικότητα, όπως –επαναλαμβάνω- καταγράφεται μέσα από τα ίδια τα προγράμματα σπουδών. Υπάρχει όμως και η άλλη πραγματικότητα, εκείνη του σχολείου και του καθημερινού αγώνα που δίνουν οι εκπαιδευτικοί μέσα στην τάξη. Με τι εφόδια το κάνουν;

Ας θυμηθούμε πάλι τι λέγαμε την προηγούμενη φορά. Παρακαλώ, ακούστε προσεκτικά:

«Τι αποδεικνύουν όλα αυτά; Μήπως το γεγονός ότι η διδασκαλία είναι μια εύκολη “δουλειά” που μπορεί να την κάνει οποιοσδήποτε, αρκεί να μπει μέσα σε μια αίθουσα και… θα μάθει μπάνιο κολυμπώντας στα βαθιά;

Ή μήπως ότι οι απαιτήσεις που έχουμε ως κοινωνία και ως πολιτεία- αλλά και ο έλεγχος που ασκείται- είναι σε τέτοιο επίπεδο, που να μας επιτρέπουν να κάνουμε απαράδεκτες υποθέσεις όπως η προηγούμενη;»

Και ένα τρίτο πουλάκι:

Αυτά τα ξέρουν όλοι οι εκπαιδευτικοί.

Ξέρουν, ας πούμε, πως, όσα εφόδια και να πάρεις από το πανεπιστήμιο, πάντα θα είναι λίγα μπροστά στις απαιτήσεις της τάξης. Γι’ αυτό και οι πιο ευσυνείδητοι θα μπαίνουν πάντοτε σ’ αυτήν «μετά φόβου Θεού, πίστεως και αγάπης».

Ξέρουν οι εκπαιδευτικοί ότι ασκούν έναν λειτούργημα τα δεδομένα του οποίου αλλάζουν με ταχύτατους ρυθμούς, τόσο που αυτά που διδάχτηκες πριν από πέντε ή δέκα χρόνια να έχουν ελάχιστη αξία.

Γι’ αυτό και θα δει κανείς στα αιτήματά τους να υπάρχει πάντοτε η δημιουργία μόνιμων δομών επιμόρφωσης και μετεκπαίδευσης. Γι’ αυτό και τρέχουν σε σεμινάρια και συνέδρια, μήπως και μπορέσουν να παρακολουθήσουν τις επιστημονικές εξελίξεις που… τρέχουν και αυτές, πάντα με γρηγορότερους ρυθμούς.

Θα με ρωτήσετε, όλοι;

Όχι, βέβαια και αυτό είναι ένα από τα τρωτά του συστήματος. Η πολιτεία δεν μπορεί να αφήνει την μόρφωση και την ενημέρωση των εκπαιδευτικών στη διάθεση που έχει ο καθένας να βελτιωθεί, κάνοντας φιλότιμες προσπάθειες από μόνος του.

Θα έπρεπε να έχει υψηλότερες απαιτήσεις (για την πολιτεία μιλάμε), εκπληρώνοντας όμως πρώτα το δικό της καθήκον. Παρέχοντας δυνατότητες συνεχούς επαγγελματικής εξέλιξης, μέσα από σοβαρά οργανωμένες δομές επιμόρφωσης και μετεκπαίδευσης που θα απευθύνονται σε όλους.

(Σοβαρά οργανωμένες σημαίνει ΚΑΙ με αυστηρό έλεγχο στις παρουσίες, εργασίες προόδου, εξετάσεις κ.λπ.)

Αυτό θα έπρεπε να ζητά και η κοινωνία για τους δασκάλους των παιδιών της. Δυστυχώς όμως, η κατάσταση που επικρατεί δείχνει το βαθμό προτεραιότητας στον οποίο έχουμε όλοι αξιολογήσει αυτό το θέμα.

Το Υπουργείο Παιδείας θα έπρεπε να είναι το πρώτο τη τάξει υπουργείο και όχι αποπαίδι κάθε κυβέρνησης και πεδίο πειραματισμού κάθε αποτυχημένου πολιτικού που ονειρεύεται μεταρρυθμίσεις.

Δυστυχώς!

Για ποιο πράγμα μιλάμε;