181129 ΠΤΥΧΙΟΥΧΟΝ

Το ένα πουλάκι:

Όλα για το πτυχίο!

Ποιο πτυχίο όμως; Υπάρχουν πτυχία και «πτυχία», άλλα που αποκτήθηκαν με κόπο και ιδρώτα και άλλα που στάλθηκαν στο σπίτι τού… πτυχιούχου, για να μην μιλήσουμε για εκείνα που εκτυπώθηκαν στον εκτυπωτή του.

Από τα λίγα περιστατικά που βλέπουν το φως της δημοσιότητας, αλλά και από όσα κυκλοφορούν από στόμα σε στόμα, με βάση τις εμπειρίες του καθενός, μπορούμε με ασφάλεια να συμπεράνουμε ότι… γίνεται χαμός.

Αυτός ο χαμός είναι που οδήγησε και πολλούς να υποστηρίξουν πως, «εδώ κυκλοφορούν καθηγητάδες με πλαστά διδακτορικά, χειρουργοί με πτυχίο δι’ αλληλογραφίας, και εσείς σκαλώσατε σε ένα πλαστό απολυτήριο δημοτικού;»

Γι’ αυτό το τελευταίο μιλήσαμε χθες. Σήμερα ελάτε να δούμε λίγο τι γίνεται με τους επιστήμονες που απέκτησαν την ιδιότητά τους αυτή διά της πλαγίας οδού. Θα σας πω μια ιστορία παλιά, από τα τέλη της δεκαετίας τού 1990.

Συζητούσα με μία μητέρα δύο παιδιών. Το μικρότερο, το κορίτσι, προετοιμαζόταν για να δώσει εξετάσεις να περάσει στο Αμερικάνικο Κολέγιο με υποτροφία. (Δεν τα κατάφερε –άσχετο.) Ο αδελφός της ήταν καλός και είχε περάσει πρώτος.

Όταν αποφοίτησε -μου διηγόταν η μητέρα- στόχευε στην ιατρική, όμως δεν τα κατάφερε. Επειδή ήταν πολύ καλός, σκέφτηκαν οι γονείς του να τον στείλουν σε μια ιατρική σχολή στη Ρουμανία˙ έτσι και έκαναν.

Η μητέρα αποφάσισε να επισκεφτεί το παιδί της μετά το Πάσχα, με το λεωφορείο που έκανε τότε καθημερινά δρομολόγιο από τη Θεσσαλονίκη. Ήταν γεμάτο μητέρες φοιτητών. Γνωρίστηκε με κάποιες στη διαδρομή.

Από τις κουβέντες τους όμως παρατήρησε ότι όλες, μα όλες, πρόσεχαν πολύ τις τσάντες τους, επειδή κουβαλούσαν μαζί τους πολλά χρήματα. Και αναρωτήθηκε, αφελώς, η γυναίκα: Τι τα κάνουν τόσα λεφτά;

Θυμάμαι τα λόγια της: «Τα δίδακτρα τα πληρώναμε από την αρχή του έτους˙ το ίδιο και το ενοίκιο. Τα χρήματα των παιδιών τα στέλναμε κάθε μήνα μέσω τραπέζης. Τι τα χρειαζόταν τόσα μετρητά, και μάλιστα σε σκληρό συνάλλαγμα;

Κατάλαβα ότι τα ήθελαν για να πληρώσουν τους καθηγητές και να περάσουν τα παιδιά τους τα μαθήματα. Μόλις το εξακρίβωσα, έφερα το παιδί πίσω στην Ελλάδα και τώρα δουλεύει στη βιοτεχνία του πατέρα του.

Γι’ αυτό, όποιος σου πει ότι πήρε το πτυχίο του από πανεπιστήμιο του εξωτερικού, ειδικά της Ανατολικής Ευρώπης, να τον στείλεις σε μένα», ολοκλήρωσε την κουβέντα της η αγανακτισμένη και, ομολογώ, υπερβολική μητέρα.

Το άλλο πουλάκι:

Υπερβολική, αλλά…

Πώς γίνεται ένα παιδί που, μέχρι τα δεκαεπτά του χρόνια, ήταν ένας πολύ κακός μαθητής, να πηγαίνει ξαφνικά σε μια ξένη χώρα και να «διαπρέπει στις σπουδές του», ενώ δεν έχει μάθει καλά καλά τη γλώσσα;

Πώς γίνεται πτυχιούχοι από ξενόγλωσσα πανεπιστήμια να μην μπορούν να αλλάξουν δυο κουβέντες στη γλώσσα στην οποία (υποτίθεται ότι) σπούδασαν μια επιστήμη; Θα θυμόσαστε βέβαια και κάποιους που είχαν πτυχία εξωτερικού, χωρίς να έχουν… διαβατήρια!

Ήταν τα ένδοξα χρόνια, όταν οι νταλικέρηδες που περνούσαν από τη Γιουγκοσλαβία μπορούσαν, αν ήθελαν, σε κάθε δρομολόγιο, να περάσουν και μερικά μαθήματα, όχι μόνο οι ίδιοι, αλλά και δικοί τους που παρέμεναν στην Ελλάδα.

Έτσι αποκτήθηκαν όχι λίγα πτυχία. Όμως και σήμερα, ακόμη και στη χώρα μας, υπάρχει μια βιομηχανία, κυρίως μεταπτυχιακών τίτλων, η οποία ήρθε να καλύψει τις ανάγκες ζήτησης της «αγοράς».

Τίτλοι που αποκτούνται με συνοπτικές διαδικασίες, εξ αποστάσεως, ή με μαθήματα που οι μεταπτυχιακοί φοιτητές παρακολουθούν πέντε και δέκα μαζί, σε ένα σαββατοκύριακο. Πέντε και δέκα… μαθήματα μαζί, όχι φοιτητές!

Πάρε κόσμε! Από τη στιγμή που ένας μεταπτυχιακός τίτλος μετράει για τον διορισμό και την επαγγελματική εξέλιξη του κατόχου του, υπάρχει τεράστια ζήτηση˙ ο καθένας προσπαθεί να βρεθεί λίγο πιο μπροστά από τους άλλους.

Κάπως έτσι όμως έχει χαθεί όχι μόνο το νόημα των σπουδών, αλλά και η αξία ακόμη και των πτυχίων, ή των τίτλων εκείνων -και δεν είναι λίγοι- που αποκτούνται πράγματι με πολύ προσπάθεια και μέσα σε «κανονικές συνθήκες»

Και ένα τρίτο πουλάκι:

Ό,τι να ‘ναι!

Υπάρχουν περιπτώσεις που ο μεταπτυχιακός τίτλος «μετράει», δηλαδή μοριοδοτείται ή πληρώνεται παραπάνω, ακόμη κι αν είναι τελείως άσχετος με το αντικείμενο στο οποίο εργάζεται ο κάτοχός του.

Αποτέλεσμα αυτού του φαινομένου είναι το να επιδιώκει ο άλλος την απόκτηση ενός μεταπτυχιακού, όχι για να αποκτήσει περισσότερες γνώσεις και να γίνει καλύτερος στη δουλειά του, αλλά για να πάρει κάποια επιπλέον «μόρια».

Ως εκ τούτου, ψάχνει και βρίσκει ένα μεταπτυχιακό ό,τι να ‘ναι, που η «φοίτηση» να τον βολεύει σε σχέση με τις άλλες ασχολίες του, να μην είναι πολύ ακριβό και να μπορέσει να το αποκτήσει όσο το δυνατόν γρηγορότερα.

Βλέποντας αυτή τη ζήτηση η «αγορά», προσαρμόστηκε αμέσως και έτσι μπορεί κανείς σήμερα να βρει πραγματικές «ευκαιρίες» για την απόκτηση ενός μεταπτυχιακού στα μέτρα του. Χωρίς κόπο, χωρίς χρόνο, με σχετικά λίγα χρήματα.

Κάπως έτσι έχουν κτιστεί πολλές καριέρες στον δημόσιο τομέα. Από τα κάθε είδους υπουργεία, μέχρι την τελευταία υπηρεσία, θα δει κανείς να γίνονται στελέχη άνθρωποι εγνωσμένης... ανικανότητας, με πολλά πτυχία όμως στο βιογραφικό τους.

Έτσι όμως αδικούνται οι πραγματικά άξιοι, που δεν θέλουν να μπουν σε τέτοια διαδικασία. Το περίεργο είναι ότι αυτό το γνωρίζουν όλοι, το κατακρίνουν οι περισσότεροι, όμως κανείς δεν φαίνεται διατεθειμένος να κάνει κάτι για να αλλάξει.

Λέτε να φταίει το γεγονός ότι «είναι πολλά τα λεφτά»;

 Με το κιλό!