170301 ΕΓΚΤΡΑΤΕΣ

Το ένα πουλάκι:

Με αφορμή τη Μεγάλη Σαρακοστή…

Θυμάμαι κάποιες σκέψεις που κάναμε τέτοιες μέρες τον Μάρτιο του 2014, όταν δεν ξέραμε ακόμη πόσο θα κρατούσε η κρίση, ούτε φυσικά φανταζόμασταν σε τι χειρότερες περιπέτειες θα μπαίναμε από τότε.

Ωστόσο έχει μεγάλο ενδιαφέρον αν δούμε ποιο ήταν το επίπεδο του προβληματισμού μας, με τα δεδομένα της εποχής. Για παράδειγμα, τι διαφορετικό θα είχαμε να πούμε σήμερα; Ακούστε και κρίνετε:

«Για πολλά χρόνια είχαμε ξεχάσει, ως χώρα, τι σημαίνει σαρακοστή, τι σημαίνει εγκράτεια, περισυλλογή, προετοιμασία για το θαύμα, τον θάνατο και την ανάσταση…

Είχαμε πάψει να είμαστε πλούσιοι, δηλαδή “εν τα ολίγα αναπαυόμενοι”, και γίναμε νεόπλουτοι, που σημαίνει ανίκανοι να διαχειριστούμε τις απαιτήσεις μας.

Πιστέψαμε πως η ζωή μάς χρωστάει τα πάντα και οφείλει να μας τα δώσει χωρίς να κουραστούμε, χωρίς να στερηθούμε, χωρίς να πονέσουμε. (Δεν είναι τυχαίο, ας πούμε, που η χώρα μας είχε το μικρότερο ποσοστό φυσιολογικών τοκετών στη Ευρώπη.)

Το χειρότερο είναι πως μεγαλώσαμε έτσι και τα παιδιά μας, τα μάθαμε να μην ανοίγονται στο πέλαγος της προσπάθειας, παρά να κολυμπούν στα ρηχά, όπου το συνεχώς άγρυπνο βλέμμα μας προσπαθούσε να προλάβει τον παραμικρό κίνδυνο.

Από φόβο μήπως χαθούν σε κάποια τρικυμία, τα “πνίξαμε” στη σιγουριά και την ασφάλεια της οικογένειας, των παροχών, του προστατευτισμού, του δημοσίου…

Οχ, έμπλεξα τα πράγματα. Ή μήπως είναι έτσι μπλεγμένα από τη φύση τους;

Ώσπου ήρθε η προσγείωση σε μια οδυνηρή για όλους πραγματικότητα. Θα μπορούσε να είναι λιγότερο σκληρή; Ασφαλώς. Θα μπορούσε να έχει λιγότερα θύματα; Οπωσδήποτε. Θα μπορούσε να υπάρξει δικαιότερη κατανομή των βαρών, μεγαλύτερη προστασία των κοινωνικά αδυνάτων, περισσότερη δημοκρατία στη λήψη αποφάσεων; Βεβαιότατα.

Όλα αυτά όμως προϋπέθεταν μια κατ’ αρχήν συμφωνία όλων μας που θα βασιζόταν στην αποδοχή της πραγματικότητας, τη συνειδητοποίηση της κατάστασης, την αυτοκριτική… Εμείς, αντί γι’ αυτά, αντιδράσαμε όπως ακριβώς είχαμε εκπαιδευτεί.

Πρώτα πρώτα αρνηθήκαμε να δούμε την πραγματικότητα. Μια τεράστια κρίση που έπληξε τις οικονομίες πολλών ισχυρών κρατών, πιστεύαμε ότι θα αφήσει απ’ έξω τη χώρα μας. Όταν μας χτύπησε την πόρτα, κλείσαμε τα μάτια, κάναμε το σταυρό μας και ελπίζαμε πως είναι κάτι παροδικό που θα περάσει χωρίς να μας ακουμπήσει».

Το άλλο πουλάκι:

Ακούστε και παρακάτω:

«Φταίνε οι άλλοι! Ένα άλλο στοιχείο με το οποίο έχουμε εκπαιδευτεί να ζούμε. Δεν είναι τυχαίο πως η διδασκαλία της Ιστορίας στα σχολεία μας είναι μια αλυσίδα τραγωδιών για τις οποίες φταίνε πάντοτε κάποιοι άλλοι ή, στην καλύτερη περίπτωση, κάποιοι μεμονωμένοι δικοί μας “προδότες”.

Ποτέ δεν μιλήσαμε για τις δικές μας αδυναμίες και τα δικά μας λάθη. Πώς να διδαχτούμε από αυτά; Πιο εύκολο και πιο βολικό για τη συλλογική μας ψυχανάλυση είναι να ρίχνουμε το φταίξιμο στους άλλους, οι οποίοι μας φθονούν, μας ζηλεύουν, μας επιβουλεύονται…

Το χειρότερο είναι ότι τέτοιες απόψεις εγκαταβιούν και στο χώρο της λεγόμενης Αριστεράς, αναδεικνύοντας μια τεράστια αντίφαση και ασυνέπεια: Δεν μπορεί από τη μια να θεωρείς τον λαό μοχλό της Ιστορίας (για ό,τι κρίνεις ή θεωρείς καλό) και από την άλλη να τον υπολογίζεις για άβουλη μάζα που άγεται και φέρεται, έρμαιο συμφερόντων “ντόπιων και ξένων”.

Ας μην απλωθούμε όμως άλλο σ’ αυτή την συζήτηση κι ας δούμε πώς αλλιώς αντιδράσαμε, σύμφωνα με την εκπαίδευση που είχαμε δεχτεί. Αφού, αρχικώς, αρνηθήκαμε να δούμε την πραγματικότητα, αφού, στη συνέχεια, ρίξαμε το φταίξιμο στους άλλους, πιστέψαμε πως θα περάσουν όλα, χωρίς να αλλάξει τίποτε από όσα οδήγησαν στον γκρεμό.

Για να είμαστε δίκαιοι, εδώ υπήρχαν κάποιες διαφορετικές απόψεις. Κάποιοι υποστήριξαν πως αρκεί να αλλάξει το πολιτικό προσωπικό, αφού, έχοντας το τιμόνι της χώρας στα χέρια, θεωρήθηκε ως μόνο υπεύθυνο για την καταστροφή.

Άλλο πολιτικό προσωπικό, με περισσότερες ηθικές αντοχές, θα μπορούσε να βγάλει τη χώρα από την κρίση, χωρίς να… ανοίξει ρουθούνι, χωρίς να χαλάσουμε τη ζαχαρένια μας. Έτσι χάσαμε χρόνο και δυνάμεις».

Και ένα τρίτο πουλάκι:

Ξαναθυμίζω, αρχές Μεγάλης Σαρακοστής τού 2014!

«Ακόμη και όταν οι περισσότεροι συμφωνήσαμε πως χρειάζονται κάποιες αλλαγές, συνεχίσαμε να αντιδρούμε σύμφωνα με την εκπαίδευσή μας. Απαιτούσαμε οι αλλαγές αυτές να αφορούν άλλους -ποιους, δεν έχει σημασία- αρκεί να μην αγγίξουν εμάς.

Ας φορολογηθούν άλλοι, ας περικοπούν οι μισθοί άλλων, ας απολυθούν άλλοι, ας απελευθερωθούν άλλα επαγγέλματα, ας χαθούν «κεκτημένα» άλλων, όχι όμως δικά μας, όχι όμως εμείς.

Να ένα άλλο σημείο όπου χάθηκε η ευκαιρία της λεγόμενης Αριστεράς να παίξει το ρόλο της. Πρώτα πρώτα, θα μπορούσε να κάνει κάποιες μίνιμουμ συμφωνίες, ώστε να είναι στο παιχνίδι και να προσπαθεί για μια δικαιότερη κατανομή των βαρών, προς όφελος των πλέον αδυνάτων.

Έπειτα, θα μπορούσε να δείξει την αρμόζουσα υπευθυνότητα (για να μην πω σοβαρότητα) και να πάψει να υποστηρίζει ακόμη και το πιο ακραίο συντεχνιακό αίτημα, τη διατήρηση του πιο παράλογου “κεκτημένου”, μόνο και μόνο για να προκαλέσει φθορά στην κυβέρνηση.

Είδατε πού φτάσαμε; Ξεκινήσαμε να μιλούμε για τη Σαρακοστή, την περίοδο που πέφτουν οι μάσκες, που τελειώνουν τα πάρτι και αρχίζει η εγκράτεια και η περισυλλογή, και φτάσαμε να μιλάμε για την κρίση, το μνημόνιο και τη στάση των κομμάτων.

Δεν πειράζει. Όλα σχετικά είναι, αρκεί να έχεις τα μάτια ανοιχτά, ώστε να βλέπεις τους μυστικούς συσχετισμούς τους», λέγαμε τότε και ελάχιστα από εκείνα θα αλλάζαμε σήμερα, που, με τόση πείρα, γίναμε και σοφότεροι.

Αβρόχοις ποσίν!