181024 ΙΣΤΟΡΙΟΓΡΑΦΙΚΟΝ-1

Το ένα πουλάκι:

Νέα βιβλία για την Ιστορία!

Δηλαδή να ετοιμαζόμαστε για εμφύλιο. Φαίνεται πως ο υπουργός Παιδείας θέλει να κάνει… ηρωική έξοδο και αποφάσισε την αλλαγή των Αναλυτικών Προγραμμάτων και των βιβλίων σε Δημοτικό, Γυμνάσιο και Λύκειο.

Είμαστε αντίθετοι με την αλλαγή αυτή; Καθόλου! Γενικά, είμαστε υπέρ των αλλαγών, οι οποίες, όσο άσχημες και να είναι, είναι προτιμότερες από την στασιμότητα, όπου μια κατάσταση παγιώνεται και βαλτώνει.

Αυτός είναι ένας γενικός κανόνας, ο οποίος μπορεί να έχει και κάποιες εξαιρέσεις. Όταν μιλάμε όμως για Αναλυτικά Προγράμματα και βιβλία, όλοι λένε πως αυτά είναι καλό να… φρεσκάρονται κάθε τόσο.

Ειδικά όμως με την Ιστορία υπάρχει ένα θέμα. Εκτός από το πρόβλημα τού «πώς θα τη διδάξω», το οποίο αντιμετωπίζουν όλα τα κράτη του κόσμου, εμείς έχουμε να απαντήσουμε και στο «ποια Ιστορία θα διδάξω».

Υπάρχει όμως μια ακόμη μεγαλύτερη δυσκολία. Διότι, σε άλλα κράτη ο διάλογος αυτός γίνεται μέσα στην επιστημονική κοινότητα, σε Ιστορικούς, και Παιδαγωγούς, ενώ σ’ εμάς έχει λόγο και τον εκφράζει ο κάθε ένας.

Όπως θα έχετε αντιληφθεί, ο κάθε Έλληνας έχει στο μυαλό του μια εντελώς δική του εκδοχή της Ιστορίας, την οποία πιστεύει ότι πρέπει να διδάσκονται όλα τα Ελληνόπουλα, γι’ αυτό και θέλει να την επιβάλει.

Έχουμε όλοι άποψη. Να, για παράδειγμα, εμείς, καλή ώρα, καθόμαστε και κουβεντιάζουμε για τις αλλαγές στο μάθημα και τη διδασκαλία του, χωρίς μάλιστα να έχουμε δει τι ακριβώς περιλαμβάνουν αυτές οι αλλαγές.

Θα μου πείτε εμείς δεν είμαστε οι πρώτοι τυχόντες. Έχουμε τόσους φίλους εκπαιδευτικούς και παρακολουθούμε από κοντά τα θέματα της Παιδείας, εδώ και χρόνια. Νομιμοποιούμαστε, δηλαδή, για να μην πω υποχρεούμαστε, να έχουμε άποψη.

Ας ξεκινήσουμε, λοιπόν, συμφωνώντας με το υπουργείο Παιδείας, με μια παραδοχή: Τα παιδιά μας δεν μαθαίνουν Ιστορία. Μια παραδοχή όμως που υποκρύπτει μια αλήθεια. Τα παιδιά αυτά κάποτε μεγαλώνουν.

Και γίνονται… εμείς! Ναι, όλοι εμείς που φωνάζουμε ότι οι μαθητές δεν διδάσκονται σωστά την Ιστορία μας και τους λείπουν βασικές ιστορικές γνώσεις είμαστε οι χθεσινοί μαθητές, που νομίζουμε ότι τα ξέρουμε όλα!

Δεν είναι αστείο; Επειδή, σε μεγαλύτερη ηλικία διαβάσαμε κάτι στο διαδίκτυο, επειδή πιθανόν παρακολουθήσαμε και κάποιες εκπομπές ιστορικού περιεχομένου, κυρίως επειδή ξέρουμε -πια- με ποιους πολεμήσαμε το ’40, νομίζουμε ότι μάθαμε Ιστορία.

Το άλλο πουλάκι:

Δεν είναι έτσι.

Και μπορώ να σας το αποδείξω. Πάρτε τα (τελευταία) τεύχη του περιοδικού ΔΙΟΔΟΣ 66100 που κυκλοφορεί στην πόλη μας και διαβάστε τα άρθρα και τα αφιερώματα ιστορικού περιεχομένου. Μετά αναρωτηθείτε τι από αυτά γνωρίζατε.

Και δεν μιλώ μόνον για τη «δεύτερη βουλγαρική Κατοχή» ή την «Εαμοκρατία στη Δράμα», αλλά ακόμη και για την ιστορία της Δόξας που και αυτή, ναι, είναι Ιστορία και θα έπρεπε εμείς οι Δραμινοί να τη γνωρίζουμε.

Παρά, λοιπόν, τις τόσες ελλείψεις μας, που είναι ο κανόνας στους περισσότερους Έλληνες, είμαστε έτοιμοι να αρπαχτούμε και να σκοτωθούμε με τους φίλους μας, όταν πρόκειται να συζητήσουμε για τα βιβλία της Ιστορίας.

Τώρα, μάλιστα, με το διαδίκτυο και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης είμαστε σε θέση να εκφέρουμε δημοσίως άποψη για θέματα που, υπό κανονικές συνθήκες θα έπρεπε να απασχολούν μια επιστημονική κοινότητα ειδικών.

Δεν πειράζει, λέω εγώ, αρκεί να προσπαθούμε να κρατήσουμε τη συζήτηση σε ένα επίπεδο, να είμαστε έτοιμοι να ακούσουμε και άλλες απόψεις και να έχουμε την ετοιμότητα και την εντιμότητα να ανασκευάσουμε τις δικές μας.

Ελάτε, λοιπόν, να δούμε λίγο για ποιον λόγο τα σημερινά παιδιά, πολύ περισσότερο από ό,τι οι παλαιότερες γενιές, δεν μπορούν να αντιληφθούν το παρελθόν και, ως εκ τούτου να συνειδητοποιήσουν πώς ήταν η ζωή στα παλιότερα χρόνια.

Όσοι είναι σήμερα πάνω από πενήντα, έχουν προλάβει να ζήσουν μια καθημερινότητα, όπως αυτή υπήρχε από τα πανάρχαια χρόνια, μέχρι πριν από μερικές δεκαετίες. Είδαν, ας πούμε, να καλλιεργείται η γη με ζώα.

Είδαν να ετοιμάζεται φαγητό στη φωτιά, να φωτίζεται ένα σπίτι χωρίς ηλεκτρικό, να μετακινούνται άνθρωποι με τα πόδια ή με κάρα, να πλένονται ρούχα στο χέρι, να ζυμώνεται το ψωμί, να γνέθεται το μαλλί…

Και ένα τρίτο πουλάκι:

Ενώ η νεότερη γενιά…

Θεωρούν ότι αυτός ο τρόπος ζωής υπήρχε πριν από χιλιάδες χρόνια και ότι τη δυνατότητα να πατάς τον διακόπτη και να ανάβει το φως, να ζεσταίνεις το φαγητό στον φούρνο μικροκυμάτων, ή να στέλνεις SMS την αποκτήσαμε… λίγο μετά το 1821.

Αυτή είναι μια σημαντική δυσκολία. Υπάρχουν και άλλες που έχουν επίσης να κάνουν μα απλά, αλλά ουσιαστικά ζητήματα. Θυμάμαι έναν δάσκαλο που έλεγε «προσπαθούμε να διδάξουμε στα παιδιά τις κατακτήσεις του Μεγάλου Αλεξάνδρου…

Τους λέμε μέχρι πού εξάπλωσε το κράτος του, αλλά δεν τους λέμε κάτι πολύ πιο σημαντικό πώς προετοίμασε την εκστρατεία του. Ας ρωτήσουμε τα παιδιά, πώς πέρασε με τον στρατό του τον Αξιό, το ποτάμι που συνάντησαν δίπλα στην πατρίδα τους.

Τι έφαγαν το πρώτο βράδυ (αλλά και όλα τα επόμενα) της εκστρατείας οι χιλιάδες στρατιώτες του, και την άλλη μέρα που σηκώθηκαν το πρωί, πού πήγαν στην τουαλέτα, τόσοι άνθρωποι, ο πληθυσμός μιας ολόκληρης πόλης;»

Τι λέτε; Με μια τέτοιου είδους «διδακτική», δεν θα γινόταν το μάθημα πιο ελκυστικό για τα παιδιά; Δεν θα μάθαιναν περισσότερη… Ιστορία, από τις χρονολογίες και τα ονόματα που καλούνται να αποστηθίσουν σήμερα;

 Αμαρτία μου!