180612 ΕΚΤΕΘΕΙΜΕΝΟΝ-2

Το ένα πουλάκι:

Τι λέγαμε;

Α, ναι! Για εκείνο το διαφορετικό Σχολείο, το οποίο δεν θα προσφέρει στους μαθητές του (και στους δασκάλους τους;) μόνο εκπαίδευση, αλλά και παιδεία, σύμφωνα με το θέμα της Έκθεσης που δόθηκε στους υποψήφιους.

Ένα σοβαρότατο ερώτημα που πρέπει να τεθεί από την αρχή της συζήτησης είναι «ποιος το θέλει ένα τέτοιο Σχολείο;» Και, παρακαλώ, ας μην εμπλακούμε συναισθηματικά και απαντήσουμε αναλόγως.

Ελάτε να δούμε πώς απαντά η κοινωνία, μέσα από την πραγματικότητα των απαιτήσεων που φαίνεται να έχει σχετικά με την εκπαίδευση (και την παιδεία) που ζητά για τα παιδιά της. Τι ζητά από το Σχολείο;

Να περάσει το παιδί στο Πανεπιστήμιο! Αυτό και μόνον αυτό. Δεν την ενδιαφέρει (για την κοινωνία μιλάμε πάντα) ούτε τι θα μάθει, ούτε αν θα είναι ευτυχισμένο όλα τα ατέλειωτα χρόνια που κάθεται στα θρανία.

Ρωτήστε έναν γονιό στη τύχη. «Θα ήθελες το παιδί σου να έχει μια ενδιαφέρουσα και χαρούμενη μαθητική ζωή, γεμάτη εμπειρίες, που όμως δεν θα του εξασφάλιζε την πρόσβαση σε κάποιο Πανεπιστήμιο;

Ή θα προτιμούσες μια ανούσια ρουτίνα, με ξερές γνώσεις-πληροφορίες, η αποστήθιση όμως των οποίων θα οδηγούσε με σιγουριά στην τριτοβάθμια εκπαίδευση;» Τι νομίζετε ότι θα σας απαντήσει;

Να σας πω εγώ; «Ας μπει μια φορά στη σχολή που θέλει και για τα άλλα έχει καιρό. Και χαρούμενο να ζήσει, και ενδιαφέρουσες εμπειρίες να αποκτήσει, και να κάνει όλα όσα θα του στερήσει η προσπάθεια γι’ αυτό».

Αν ισχύει κάτι τέτοιο -που ισχύει- αν αυτή είναι η προσδοκία και η απαίτηση της κοινωνίας από το Σχολείο -που είναι- τότε πώς περιμένουμε να αλλάξει κάτι ουσιαστικά, πέρα από τον τρόπο εισόδου στα Πανεπιστήμια;

Οι όποιες προσπάθειες γίνονται -γιατί γίνονται και μάλιστα αρκετές- είναι καταδικασμένες να αποτύχουν, επειδή ακριβώς δεν ανταποκρίνονται στον Στόχο που ο κάθε γονιός ξεχωριστά και όλοι μαζί ταυτοχρόνως θέτουν για τα παιδιά τους.

Το άλλο πουλάκι:

Προσέξτε κάτι οξύμωρο.

Όλα τα σύγχρονα δεδομένα μάς λένε πως η κοινωνία τού αύριο (και του σήμερα, αλλά μια και μιλάμε για μαθητές…) απαιτεί γνώσεις και δεξιότητες που μπορεί να τις δώσει ένα διαφορετικό Σχολείο.

Η δουλειά μέσα σε ομάδες εργασίας θεωρείται απαραίτητη προϋπόθεση για να μπορέσει κανείς να έχει ουσιαστικά αποτελέσματα, σε όποιον τομέα και αν δραστηριοποιηθεί. Μόνος του κανείς και πουθενά δεν θα μπορέσει να επιβιώσει.

Η διεπιστημονικότητα το ίδιο, με δεδομένο ότι ο εργαζόμενος μπορεί να αλλάξει και πολλά αντικείμενα στη διάρκεια της ζωής του. Πιθανότατα θα βρεθεί να απασχολείται σε κάτι εντελώς ξένο από τις βασικές του σπουδές.

Η έρευνα και η αναζήτηση, κυρίως όμως η αξιολόγηση και η αξιοποίηση των ευρημάτων και των δεδομένων, στο πλαίσιο οποιασδήποτε εργασίας, είναι κάτι χωρίς το οποίο δεν (θα) μπορεί κανείς να προχωρήσει.

Η κοινωνική δράση, η ένταξη σε μη κυβερνητικές οργανώσεις και η δραστηριοποίηση μέσα από αυτές θεωρείται ήδη στις ΗΠΑ ένα από τα σημαντικότερα στοιχεία τού βιογραφικού κάθε υποψηφίου για οποιαδήποτε θέση εργασίας.

Μια «πλούσια» προσωπικότητα, με ενδιαφέροντα για την τέχνη σε όλες της τις μορφές, με αγάπη για τον αθλητισμό και ενασχόληση μαζί του, με γνώση της ιστορίας και του πολιτισμού άλλων λαών δεν θα περάσει ποτέ απαρατήρητη.

Μέσα σε ένα τέτοιο περιβάλλον, που αλλάζει συνεχώς και γίνεται ολοένα πιο απαιτητικό και περίπλοκο, εμείς, ως κοινωνία, εξακολουθούμε να θέλουμε ένα Σχολείο που δίνει ξερές γνώσεις και προάγει τον ατομισμό.

Που δεν έχει καμιά απαίτηση από τους μαθητές του, παρά να κατορθώσουν να αποστηθίσουν την «ύλη», ή να μάθουν να χρησιμοποιούν κλισέ και φιλτραρισμένες «απόψεις», προκειμένου να γράψουν καλά στις εξετάσεις.

Γι’ αυτό και το πιο πετυχημένο «σχολείο» είναι το… φροντιστήριο, επειδή ανταποκρίνεται καλύτερα σ’ αυτό το μοντέλο «μάθησης» που του ζητά η κοινωνία. Είναι σαν μια καλή σχολή οδηγών!

Σου εγγυάται ότι θα περάσεις τις εξετάσεις και θα πάρεις το δίπλωμα, όχι όμως ότι θα γίνεις και καλός οδηγός, πράγμα πολύ πιο σοβαρό και, οπωσδήποτε, πάρα πολύ απαιτητικό. Εσύ όμως δεν πληρώνεις (ούτε ενδιαφέρεσαι) για κάτι τέτοιο.

Και ένα τρίτο πουλάκι:

Είπαμε ότι γίνονται προσπάθειες...

Είναι γεγονός ότι το Σχολείο, εδώ και χρόνια, προσπαθεί να αλλάξει σε μια κατεύθυνση όπως την παρουσιάσαμε προηγουμένως. Και την ομαδοσυνεργατική μέθοδο προκρίνει, και τη διαθεματικότητα, και το άνοιγμα στην κοινωνία…

Το πρόβλημα είναι ότι όλα αυτά θεωρούνται «ελιτισμός», ενώ η κυρίαρχη, ακόμη, αντίληψη είναι εκείνη τού παραδοσιακού Σχολείου: η ύλη ως στόχος και όχι ως μέσο, ο συμπεριφορισμός ως μεθοδολογία, η ατομικότητα ως αξία…

Μέσα σ’ ένα τέτοιο κλίμα, χάνονται οι φιλότιμες προσπάθειες πολλών δασκάλων να λειτουργήσουν σύμφωνα προς τις σύγχρονες απαιτήσεις του Σχολείου, καθώς και κάποιων Συμβούλων να εμπνεύσουν το σύνολο.

Τι μπορεί να γίνει; Τίποτε άλλο από το να πειστεί η κοινωνία ότι αυτό που λέμε Σύγχρονο Σχολείο δεν είναι μόνο ένα Σχολείο που έχει ως προτεραιότητα τη χαρά, τη δημιουργία, την παιδεία (για να μη βγούμε και εκτός θέματος)…

Αλλά είναι το Σχολείο εκείνο που προετοιμάζει τα παιδιά για έναν κόσμο πολύπλοκο, πολυδιάστατο, απαιτητικό, σε διαρκή κίνηση, γεμάτο όμως προκλήσεις και ευκαιρίες, στον οποίο θα κληθούν να ζήσουν.

Αν καταφέρουμε να την πείσουμε, ώστε να πιέσει προς μια τέτοια κατεύθυνση, υπάρχει ελπίδα. Διαφορετικά θα μείνουμε στις φιλότιμες, ηρωικές προσπάθειες κάποιων.

Α, ναι˙ και στα ωραία λόγια των εκθέσεων!

 Ξαναεκτεθήκαμε!